حسن خلق آن است که انسان با گشاده رویی و چهره شاد و زبان نرم و ملایم با مردم روبرو شود، و در هر جا و با هر کس با خوش روئی برخورد کند. و یکی از فضایل اخلاقی است که در روابط اجتماعی فوق العاده مؤثر است. و از عوامل پیشرفت او در جامعه اسلامی است. نقطه مقابل حسن خلق، خشونت و کج خلقی و نامهربانی است که اثر مستقیم آن، پراکندگی مردم از دور انسان است. حسن خلق خمیر مایه پیوند جوامع انسانی است، و کج خلقی عامل پراکندگی و نفرت. است.

فَبما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کنْتَ فَظّاً غَلیظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِک فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شاوِرْهُمْ فِی الْامْرِ فَاذا عَزَمْتَ فَتَوَکلْ عَلَی اللَّهِ انَّ اللَّه یحِبُّ الْمُتَوَکلینَ.^{(آل عمران- 159)}

به(برکت) رحمت الهی، در برابر آنان(مردم) نرم و(مهربان) شدی! و اگر خشن و سنگدل بودی، از اطراف تو، پراکنده می شدند، پس آنها را ببخش و برای آنها آمرزش بطلب، و در کارها، با آنان مشورت کن! اما هنگامی که تصمیم گرفتی،(قاطع باش و) بر خدا توکل کن! زیرا خداوند متوکلان را دوست دارد.

حسن خلق به معنی خاص، آن است که انسان با گشاده رویی و چهره شاد و زبان نرم و ملایم با مردم روبرو شود، و در هر جا و با هر کس با خوش روئی برخورد کند، لب هایی پر از تبسّم، و کلماتی پر از محبت و لطف داشته باشد.

این یکی از فضایل اخلاقی است که در روابط اجتماعی فوق العاده مؤثر است.

به عکس، کج خلقی و ترش روئی و سخنان خشن و خشک و فاقد لطف و محبت از رذایل اخلاقی که ریشه هایی در درون جان انسان دارد و باعث نفرت عموم و پراکندگی از دور انسان و گسستن پیوندهای اجتماعی خواهد شد.

ادامه »

شيخ حسنعلى اصفهانى، با اين كه در كمال تواضع و فروتنى، پيوسته از دادن دستورالعمل به صورت مستقيم پرهيز مى كرد، ولى به گفته خودش، گاهى از جهت وظيفه و نبود ديگران، آن هم براى نزديكانى چون فرزندش و يا سادات ـ به علت احترامى كه براى آنها قائل بود ـ خواسته آنان را اجابت مى كرد و توصيه اى مى فرمود كه به برخى از آنها اشاره مى كنيم:

در جواب نامه هاى يكى از سادات دزفول مى نويسد:

«مكرر به شما عرض شد كه اين عرايض بنده از من نيست بلكه از شخص بزرگى است كه به نيّت او مى گويم:

1. پيامبرى در مناجات عرض كرد:

ربّ أين الطّريق اليك يعنى پروردگارا! ره به سوى تو كدام است؟

خطاب رسيد: دع نفسك و تعال يعنى نفس خويش را رها كن و بيا.

2. از اوايل تكليف كه مأمور به صوم ايّام البيض و قرائت آيه «قل انمّا» شدم و در اين سه روز سه هزار مرتبه بر اين قلب قاسى آيه «فمن كان يرجو لقاء ربّه فليعمل عملاً صالحاً» قرائت مى شد، تاكنون هواى ملاقات از سر حقير بيرون نرفته، بايد ترك دنيادارى نمود لعل الله يحدث بعد ذلك امراً.

3. تا آنجا كه مى توانيد در امر نماز اوّل وقت و حضور قلب در نماز و تلاوت چند آيه از قرآن با تدّبر در معانى آن در سحرها مداومت نماييد.

4. عمده نظر در دو مطلب است يكى غذاى حلال، دوم توجّه به نماز و اصلاح آن. اگر اين دو درست باشد، باقى درست است.

5. عمده همّ حقير، اصلاح قلب است و ذكر يا حىّ يا قيوّم سحرگاه، براى همين است.

6. بين الطّلوعين را به چهار قسمت تقسيم كنيد يكى اذكار و تسبيح، ديگرى ادعيه، سوم قرائت قرآن و بالاخره فكرى در اعمال روز گذشته. اگر موفق به طاعتى بوده ايد، شكر كنيد و اگر خداى ناكرده ابتلا به معصيتى يافته ايد، استغفار كنيد.

7. ديگر آنكه هر روز صدقه دهيد ولو به وجه مختصر.

8. شب ها قدرى در بى اعتبارى دنيا و انقلاب آن فكر كنيد و ملاحظه كنيد كه دنيا با اهل دنيا چگونه سلوك مى كند.

9. امر بفرماييد به تدّبر و تفكّر در آيات آخر سوره مباركه فرقان كه با اين آيه شروع مى شود «وعباد الرّحمن الذّين يمشون على الأرض هونأ و اذا خاطبهم الجاهلون قالوا سلاماً» ببينيد كه خداوند اشخاص را كه به خود نسبت داده است، صفاتشان را چگونه بيان مى كند.

10. هر قدر بتوانيد، خود را به آداب مؤدّب نماييد.

11. به هر نحوى كه باشد، وصيّت خدا و پيامبر^{(صلى الله عليه وآله)} و ائمه^{(عليهم السلام)} و مشايخ كرام را كه تقوى باشد، از دست ندهيد.

12. همانطور كه مسايل طهارت و شكيات و سهويات و قرائت بايد پيش اهلش درست شود، عقايد نيز به طريق اولى چنين است».

_{پژوهشکده باقرالعلوم}

حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب عصر روز (شنبه 94/4/14) در دیدار بیش از هزار نفر از استادان و اعضای هیأتهای علمی دانشگاههای سراسر کشور، نقش استادان را در تعلیم و تربیت نسلی پرتلاش، مؤمن و پیشرو، نقشی بی بدیل خواندند و با تأکید بر پرهیز از حاشیه سازی در محیطهای علمی افزودند:

شتاب علمی کشور، به هیچ دلیلی، نباید کاهش یابد.

در این دیدار که بیش از 2 ساعت طول کشید، رهبر انقلاب پس از شنیدن دیدگاهها و پیشنهادات شماری از اساتید دانشگاهها، نفوذ و تأثیرگذاری طبیعی استاد در قلب و روح دانشجو را فرصتی استثنایی برشمردند و افزودند:

از این امکان بسیار بزرگ، برای تربیت جوانانی «متدین، برخوردار از غیرت ملی، پرانگیزه، انقلابی، سختکوش، با اخلاق، شجاع، دارای اعتماد به نفس و امیدوار به آینده» بهره بگیرید و بازوان پرقدرتی را برای پیشرفت ایران عزیز تعلیم دهید و تربیت کنید.

ایشان استغناء از بیگانگان، فهم درست موقعیت و میسر کشور، و حساسیت و قاطعیت در مقابل خدشه دار شدن استقلال کشور را از دیگر ویژگیهای لازم نسل جوان خواندند و افزودند:

استادان محترم، با روش و منش خود، چنین نسلی را پرورش دهند.

ادامه »

«مرحوم محدث قمی در مفاتیح الجنان از ایشان نقل می کنند که صدوق می فرماید: در جلسه ای بودیم که علما بودند علمای شیعه در یک جلسه بودند و مذاکره شد. گفتگو شد که شب قدری که اعمالش از هزار ماه بهتر است چه عملی فضیلتش از همه اعمال بهتر است؟

همه گفتند: تعلیم و تعلّم

یعنی شب نوزدهم، بیست و یکم، شب بیست و سوم آن عملی که از همه اعمال فضیلتش بیشتر است این است که انسان یک مسأله ای یاد بگیرد، اگر امشب یک ساعت تفکر کردی، در خود فرورفتی و با خود صحبت کردی، اگر امشب پای منبر نشستی و جمله ای برداشت کردی، این از هر عملی فضیلتش بیشتر است.

لذا بعضی از بزرگان که روی آنها حساب می شود می بینیم کتابشان تاریخ دارد و شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان کتابش تمام شده مثلًا صاحب جواهر(ره) که فقهش، چکش برای مراجع تقلید است فردی که مثل او در اسلام کم نظیر یا بی نظیر است این مرد یک جواهری نوشته که الان در چهل و دو جلد چاپ شده است. در آخر جواهر تاریخ می گذارد می فرماید که از جواهر، از این کتاب فارغ شدم. شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان، معلوم می شود پیش صاحب جواهر بهترین اعمال، حتی از قرآن سر گذاشتن، از جوشن کبیر خواندن حتی از دعا و توبه که ثوابش خیلی زیاد است. فقه نوشتن بوده است.

همچنین استاد بزرگوارعلامه طباطبائی(ره) در جلد بیستم(المیزان) این کتاب پرازش، این تفسیر کم نظیر یا بی نظیر را که افتخاری برای شیعه شد، ایشان هم م یفرماید که از این تفسیر فارغ شدم تفسیرم شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان به پایان رسید».

برگرفته از کتاب: تربيت فرزند از نظر اسلام، ص 208-207

معاون فرهنگی اداره‌کل تبلیغات اسلامی استان قم گفت:

مهمترین پیام شب قدر ترک گناه و امید به فضل الهی است،

بنابراین باید از خدا بخواهیم در طول سال، شیاطین را در زنجیر قرار دهد تا انسان به سلامت مسیر را طی کند.

حجت‌الاسلام محمود نجاریان‌زاده  با اشاره به عظمت شب‌های قدر اظهار کرد:

برخی از اهل معرفت برای درک شب قدر، یک‌سال کامل ‌بی‌خوابی را تحمل کردند و همه اعمال شب قدر را انجام دادند.

وی خاطرنشان کرد: لازم است افراد مختلف در شب قدر اعمالی را انجام دهند تا شب قدر را بهتر درک کنند، زیرا بر اساس آموزه‌های قرآن شب قدر از هزار ماه بالاتر است.

وی عنوان کرد: در شب قدر ملائکه بر زمین نازل می‌شوند و اعمال بندگان و هر کاری که در نظر دارند در طول سال انجام دهند مانند روزی و سلامتی در پرونده آنها ثبت می‌شود و هر انسانی باید خودش سرنوشتش را رقم بزند.

وی با اشاره به اهمیت شب‌های قدر گفت: قدر، شب دعا و ذکر بوده و شب بازنگری در پرونده اعمال است و اگر فردی گناهی کرده، در شب قدر باید استغفار کند.

ادامه »

از پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله نیز نقل است:

از خداوند به دور باد و نفرین بر کسی که به شب قدر برسد و زنده باشد، اما آمرزیده نشود.

“انس بن مالک” از پیامبر صلی الله علیه و آله نقل کرده که فرمودند:

ماه مبارک به شما رو آورده است و در این ماه شبی است که برتر از هزار ماه است و هر کس از فیض شب قدر محروم گردد، از تمام خیرات بی‌نصیب مانده است و محروم نمی‌ماند از برکات شب قدر، مگر کسی که خویشتن را محروم کرده است.

از امام باقر علیه السلام نیز درباره به وجود آمدن شب قدر نقل است:

که اگر خداوند کارهای مؤمنان را چند برابر نکند به سر حد کمال نمی‌رسند، اما از راه لطف کارهای نیکوی آن‌ها را چند برابر می‌فرماید تا کاستی هایشان جبران شود.

بر این اساس، راز سعادتمند شدن انسان‌ها در شب قدر، عمل اختیاری صالحی است که با عنایت خداوند، برکت یافته و چند برابر می‌شود. از حضرت رسول صلی الله علیه و آله نیز پیرامون شب زنده داری شب قدر نقل است که فرمودند:

کسی که شب قدر را شب زنده‌داری کند، تا شب قدر آینده، عذاب دوزخ از او دور گردد.

امام موسی بن جعفر علیه السلام نیز درباره شب قدر فرمودند: کسی که در شب قدر غسل کرده و تا سپیده صبح شب زنده‌داری کند، گناهانش آمرزیده می‌شود.

تمامی این روایات بر این مطلب دلالت دارند که برخی مقدرات و پاداش‌ها، مانند دور شدن از عذاب دوزخ، نتیجه کار خود بندگان است و سرنوشت هر انسانی در شب قدر به دست خودش رقم می‌خورد. در شب قدر به خواندن دعاهایی از جمله “جوش کبیر"، “دعای افتتاح” و “ابوحمزه ثمالی” سفارش شده زیرا انسان با یادآوری لطف، گذشت، کرم، رحمت و بخشش بی‌پایان خدای مهربان او را در کنار و دستگیر خویش می‌بیند و نور امید در دلش می درخشد.

اعمال شب های قدر
شب نوزدهم :

این شب با عظمت آغاز شبهاى قدر است،و شب قدر آن شبى است که در طول سال،شبى به خوبى‏ و فضلیت آن یافت نمی ‏شود،و عمل در این شب (شب قدر)از عمل در طول هزار ماه بهتر است،و تقدیر امور سال در این شب صورت‏ می‏گیرد،و فرشتگان و روح که اعظم فرشتگان الهى است،در این شب به اذن پروردگار به زمین فرود می ‏آیند،و به محضر امام زمان(عج) می ‏رسند و آنچه را که براى هر فرد مقدّر شده بر آن حضرت عرضه می‏دارند.

ادامه »

 عالم ربّانی، فقیه نامدار، حضرت آیت الله شیخ محمّد بهاری (ره):

تامل درستی نماید ببیند بنده است یا آزاد، اگر دید آزاد است خودش می‌داند که هر کاری بخواهد بکند[ می‌تواند انجام دهد] و اگر دانست بنده است و مولی دارد: سر خود نیست هر کاری بکند، و لو دستی حرکت دهد از روی جهت آن سوال خواهد شد، جواب درستی باید بگوید.

پس بنابراین باید سعی در تحصیل رضای مولایش باشد، اگر چه دیگران راضی بر آن کار نباشد ابدا، و تحصیل رضای مولای حقیقی جلّ شانه نیست مگر در تحصیل تقوا.

غرض اصلی از خلقت، حاصل نخواهد شد به جز اینکه معرفت و محبت میان عبد و مولا باشد و تحصیل تقوا محتاج به چند چیز است که چاره ندارد از آنها:

اول: پرهیز از معاصی است، باید معااصی را تفصیلا یاد بگیرد، هر یک را در مقام خود ترک نماید که از جمله معاصی است ترک واجبات، پس باید واجبات خود را هم به مقدار وُسع و ابتلا به آنها یاد گرفته و عمل نماید، و این واضح است که با معصیت کاری اسباب محبت و معرفت موجود نخاهد شد، اگر اسباب عداوت نباشد

دوم: اینکه مهما امکن پرهیز از مکروهات هم داشته باشد، به مستحبات بپردازد، حتی المقدور چیز مکروه به نظرش حقیر نیاید، و نگوید کل مکروه جایز. بسا می‌شود یک ترک مکروهی پیش مولی از همه چیز مقرّبتر واقع خواهد بود، یا اتیان مستحب کوچکی و این به تامل در عرفیات ظاهر خواهد شد.

سوم: ترک مباحات است در غیر مقدار لزوم و ضرورت، اگر چه شارع مقدس خیلی چیزها را مباح کرده برای اغنیا، اما چون در باطن میل ندارند بنده او مشغول به غیر او باشد از امورات دنیویه و لذا خوبست بنده هم نظرا به میل مولی این مزخرفات را تماما یا بعضا ترک نماید، اگر چه حرام نباشد ارتکاب آنها

چهارم: ترک ماسوی الله را در دل خود غیر او را راه ندهد.

     روح عبادت، حضور قلب است كه بى آن قلب زنده نخواهد بود، بلكه گفته شده كه عبادت بى حضور قلب موجب قساوت و سنگدلى مى‌گردد .اگر از اهل ذكر باشد، خوب است اوایل امر ذكرش استغفار باشد و در اواسط ذكر یونسیه؛ یعنى «لا اله إلا انت سبحانك انى كنت من الظالمین»، و در آخر كلمه طیبة لا اله الا الله به شرط آنكه همیشگى باشد، علاوه بر داشتن حضور قلب.

منبع: نامه‌های عرفانی/ علی محمدی: دفتر نشر معارف 1386. ص 71، 72، 73.

إِنَّ اللَّهَ قَوِي شَدِيدُ الْعِقَابِ^{(الأنفال/52)}

قابل توجه اينكه خداوند قدرت خود را در برابر مستكبران و گردنكشان در ماجرای اصحاب فيل به عاليترين وجهى نشان داده است، شايد مجازاتى سخت‏ تر از مجازات لشكر ابرهه در دنيا پيدا نشود كه جمعى چنان درهم كوبيده شوند كه به صورت كاه خرد شده و خورده شده (عصف ماكول) درآيند.

براى نابودى جمعيتى با آن همه قدرت و شوكت از سنگريزه‏ هايى سست، و از پرنده‏ هاى ضعيف و كوچكى همانند پرستو استفاده شود، اين هشدارى است به همه گردنكشان و مستكبران جهان، تا بدانند در برابر قدرت او تا چه حد ناتوانند؟! حتى گاه مى‏ شود خداوند اين مأموريتهاى بزرگ را به دست موجودات كوچكترى مى ‏سپرد، مثلا ميكروبى را كه هرگز با چشم ديده نمى ‏شود مأموريت مى ‏دهد در يك مدت كوتاه به سرعت توالد و تناسل كند، و اقوام نيرومندى را به يك بيمارى خطرناك مسرى مانند” وبا” و ” طاعون” مبتلا سازد و در مدتى كوتاه همه را مانند برگ خزان بر زمين ريزد.

سد عظيم” مارب” در” يمن”- چنان كه در تفسير سوره سبا گفته شد- وسيله‏ پيدايش عمران و آبادى فراوان و تمدن عظيم و نيرومندى شد، و به دنبال آن طغيان اين قوم فزون گشت، ولى فرمان نابودى آن به طورى كه در بعضى از روايات آمده است به يك يا چند موش صحرايى سپرده شد! تا در آن سد عظيم نفوذ كنند و سوراخى در آن به وجود آوردند. بر اثر نفوذ آب تدريجاً اين سوراخ بزرگ و بزرگتر شد، سرانجام سد عظيم درهم شكست، و آبى كه پشت آن متراكم بود تمام آن آباديها و خانه‏ ها و كاخ ها را ويران ساخت، و آن جمعيت عظيم نابود يا در مناطق ديگر پراكنده و سرگردان شدند، و اين است قدرت نمايى خداوند بزرگ.

پایگاه اطلاع رسانی حضرت عبدالظیم حسنی

       دورنمایی از جهان نوین که در آثار نویسندگان یهودی آمده‌ است، بیان کننده این معناست که خدا در آخرالزمان جهان را دگرگون خواهد کرد و صالحان از ظالمان و اشرار جدا خواهند شد، هر چند این پیروزی در آثار یهود به رهبری مسیح حاصل می‌‌شود.

       انتظار موعود، موضوعى است که در همه مذاهب بزرگ جهان و از جمله دین یهود، از اهمیت ‌خاصى برخوردار است، آرزوى ظهور یک مصلح بزرگ جهانى، در همه مذاهب مشترک بوده و از اصول مسلم اعتقادى این ادیان به شمار مى‌رود.

       این امر، علاوه بر اینکه از تعالیم دینى کتب آسمانى، مانند تورات، انجیل و قرآن کریم به حساب مى‌آید، از امورى است که به سرنوشت‌بشریت و تکامل انسان هم ارتباط دارد، به عبارت دیگر، وقتى انسان ناامید مى‌شود و مى‌بیند که با وجود این همه ترقى و پیشرفت‌هاى فکرى و علمى، روز به روز به فساد و تباهى بیشترى کشیده مى‌شود و اختراعات و اکتشافات حیرت‌آور، نتوانسته انسان را از سردرگمى نجات دهد، بنا به فطرت ذاتى خود، متوجه درگاه خداوند بزرگ مى‌شود و از او براى رفع ظلم، ستم و بحران‌هاى روحى و معنوى کمک مى‌جوید، از این رو، در همه قرون، آرزوى موعود جهانى، در دل‌هاى خداپرستان وجود داشته است، مرکز تخصصی مهدویت در نوشتاری به جایگاه «موعود در آیین یهود» پرداخته است که در ادامه می‌آید:

پیامبر دین یهود ـ یا بنی اسراییل ـ حضرت موسی علیه السلاماست، یهود یکی از سه دین بزرگ توحیدی جهان است و اسم خاص خداوند در این دین «یَهوَه» است.

«عهد عتیق» نامی است که مسیحیان در مقابل عهد جدید خود به کتاب یهودیان داده‌اند که البته به هر دو عقیده دارند، عهد عتیق 39 کتاب دارد و از نظر موضوع به سه بخش تقسیم می‌شود:

1- تورات و بخش تاریخی عهد عتیق

2- حکمت، مناجات و شعر مانند کتاب ایوب و کتاب مزامیر

3- پیشگویی‌های انبیا مانند کتاب یونس، کتاب زکریا و کتاب حَبَقوق

ادامه »