« مدل جدید برنامه ریزی توسعه ضمانت تحقق ندارد.ازهمه تندروتر... »

رهبر آینده ایران چه کسی است؟

نوشته شده توسطرحیمی 14ام اسفند, 1394

گزارشی از هجمه بی سابقه بی بی سی در آستانه انتخابات/ از حذف مثلث جیم تا گمانه زنی برای انتخاب رهبرایرانواکاوی سیاست چند وجهیBBC؛

گزارشی از هجمه بی سابقه بی بی سی درانتخابات7 اسفند94 از حذف مثلث جیم تا گمانه زنی برای انتخاب رهبرایران

برآورد خروجی بی بی سی فارسی در طول دو هفته اخیر حکایت از سیاست چند وجهی این رسانه بریتانیایی در قبال انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری دارد.

رسانه وابسته به دستگاه سلطنتی بریتانیا اگرچه تلاش نموده ظاهرا بی طرفی خود نسبت به جریان های انتخاباتی را در خلال اخبار منتشره نشان دهد، اما براورد تمامی تحلیل، یادداشت و گفتگوهای فی مابین حکایت از آن دارد، که این رسانه بر خلاف سال های پیشین نه تنها نسبت به برگزاری انتخابات بی رغبتی به خرج نداده، بلکه تلاش نموده زمینه هدایت مستقیم و غیر مستقیم رای دهندگان را به سوی یک جریان خاص مهیا نماید، امری که گویا نشان از همپوشانی منافع آنان با طیف سیاسی اصلاح طلبان در داخل دارد.مقام معظم رهبری در سخنان اخیرشان صراحتا فرمودند که “رادیوی انگلیسی دارد به مردم تهران دستورالعمل میدهد به فلانی رأی بدهید، به فلانی رأی ندهید! معنای این چیست؟ انگلیسی‌ها دلشان تنگ شده برای دخالت کردن در ایران. یک روزی بود که پادشاه کشور وقتی میخواست تصمیم مهمّی بگیرد، سفیر انگلیس را صدا میکرد و از او میپرسید که این کار را بکنم یا نکنم. انگلیس‌ها یک روزی این‌جور در امور کشور دخالت میکردند؛ بعد هم آمریکایی‌ها، یک مدّتی هم هر دو؛ امروز این دستها قطع شده است؛ امروز جلوی این دخالتها گرفته شده است به برکت انقلاب، به برکت بیداری مردم؛ دلشان تنگ شده، حالا از راه رادیو به مردم دارند دستور میدهند به فلانی رأی بدهید، به فلانی رأی ندهید.”

وب سایت فارسی بی بی سی در همین زمینه علاوه بر پوشش مکرر اخبار از طریق عناوینی چون روزشمار انتخابات، در قسمت صفحات ویژه اش، صفحه ای به نام +انتخابات مجلس و خبرگان 1394″ ایجاد نموده که در آن یادداشت ها، گزارش ها و تحلیل های متعددی را پیرامون انتخابات روز هفتم اسفند منتشر نموده است.

اهمیت بالای جایگاه بی بی سی در میان رسانه های ضد انقلاب ما را بر آن داشت تا یک روز پیش از آغاز انتخابات، به خط تحلیلی بررسی شده از سوی این رسانه بپردازیم، تا بلکه زمینه آگاهی بیش از پیش خوانندگان را نسبت به اهداف و ایده آل های دشمنان نظام اسلامی فراهم آوریم، اگرچه بر این باوریم آن چنان که مقام معظم رهبری در سخنان روز گذشته شان فرمودند، ملت همواره عکس خواست دشمنان اقدام می نمایند.

القای کاهش نفوذ روحانیت در جامعه

بررسی تاریخ ایران در دوران معاصر گواه آن است که هیچ گروه و جریانی به اندازه روحانیت نزد ملت نفوذ نداشته است. روحانیت معظم چه در فرآیند مشروطه و سپس انتقادات وارده به آن، چه در ملی شدن نفت و چه در انقلاب اسلامی بیش از سایر جریان ها به ایفای نقش پرداخته و حمایت از مردم، باورهای اسلامی و مقابله با سلطه اجنبی را در راس برنامه های خویش قرار داده است.

وب سایت بی بی سی فارسی جهت القای کاهش نفوذ روحانیت با ترسیم جداولی تلاش نموده تا از سویی بگویید تمایل مردم به روحانیون کاسته شده و از طرف دیگر جهت زیر سوال بردن نظام جمهوری اسلامی و اتکای آن به ابزارها سخت، وانمود نماید که میزان نفوذ و حضور نظامیان در پارلمان افزوده شده است.

نویسنده مطلب فوق در این باره نوشته است: «دو قشری که در ۹ دوره گذشته، حضور پر رنگی در مجلس شورای اسلامی داشته‌اند روحانیون و اعضای (سابق) سپاه پاسداران و نیروی بسیج بوده‌اند. شمار روحانیون که نخست اکثریت مجلس را تشکیل می‌دادند، در طول ۹ دوره پایین آمده و در مقابل تعداد نمایندگانی که سابقه حضور در سپاه یا بسیج را داشته‌اند، بالا رفته است.»

 

وی در ادامه آورده است که :«ایران در میان کشورهای جهان یکی از کمترین سطوح حضور زنان در مقام‌های عالی سیاسی را دارد و در مجلس شورای اسلامی نیز نسبت نمایندگان زن به تعداد کل کرسی‌ها بین حدود ۲ تا ۵ درصد در نوسان بوده است.»

نکته حائز اهمیت در این باره آن که عموم ملت ایران، سیاسیون و سکان داران کشور سابقه حضور در جبهه های نبرد حق علیه باطل را دارند (چه اصولگرایان و چه حتی بخش عمده ای از اصلاح طلبان)، لذا اتکا به این مقوله و نظامی قلمداد نمودن نمایندگان امری غیر صحیح می باشد، علاوه بر آن نیروهایی که سابقه عضویت در بسیج و یا سپاه را در کارنامه خویش داشته اند، به مانند سایر نظامیان نظیر ارتشیان در ایران و یا سایر نظامیان جهان محسوب نشده و به عنوان نیرویی انقلابی، مردمی و حافظ دستاوردهای جمهوری اسلامی قلمداد می شوند.

در باب کاهش حضور روحانیت نیز بایستی ذکر نمود، که ملت ایران فارغ از نوع پوشش افراد به میزان تمایل و اعتقاد نامزدها به آرمان های نظام اسلامی توجه نموده اند و چه بسا در تقابل افرادی چون مهدی کروبی و هاشمی رفسنجانی به رقیب غیر روحانی وی رای داده اند، لذا این امر معیار مناسبی جهت خواست بی بی سی جهت تلقین هدفش محسوب نمی شود.

 

رهبر آینده چه کسی است؟

هم زمان با در پیش بودن انتخابات خبرگان رهبری، وب سایت بی بی سی فارسی در اقدامی زیرکانه و غرض ورزانه به بررسی این موضوع پرداخته که رهبر بعدی نظام جمهوری اسلامی چه کسی خواهد بود؟ این رسانه ی بریتانیایی جهت پاسخ به خواسته اش به سراغ شماری از شخصیت های فراری و ضد انقلاب رفته و بر مبنای برخی ادله های مخصوص به خود این سوال را از آنان پرسیده است.
 
بی بی سی در این باره می نویسد: «در آستانه انتخابات مجلس خبرگان از صاحب‌نظران و تحلیلگران سیاسی پرسیده‌ایم که اگر مجلس خبرگان آینده بخواهد جایگزینی برای آیت‌الله علی خامنه‌ای انتخاب کند، چه شخص یا اشخاصی در معرض انتخاب خواهند بود.»
 
پرسش شوندگان به این سوال هر یک از دریچه ای به آن پرداخته و پاسخ های شبهه دار و متفاوتی را بیان نموده اند که ذهن مخاطب را به سوی خاصی هدایت نمایند. نکته حائز اهمیت آن که علاوه بر ایجاد تشویش در ذهن مخاطب، تلاش برای اهمیت رای دادن به جناحی خاص جهت تعیین سرنوشت رهبر آتی مطابق با میل جناح انگلیسی از دیگر اهدافی بوده که می توان در خلال پاسخ ها رد پای آن را یافت. برآورد پاسخ را می توان به دسته های زیر تقسیم نمود:
 
الف) تنش میان رهبران نظام و درگیری در راس قدرت: بی بی سی فارسی که هم چون هم مسلکانش قریب به سه دهه پیش و در زمان رحلت امام راحل تمام همت خویش را بر القای تضاد و تنش درون نظام گمارده بود، این بار نیز از زبان پرسش شوندگانش به این مسئله رسیده است.
 
به طور نمونه و در همین راستا محمدجواد اکبرین فعال رسانه های ضد انقلاب پیش بینی نموده که در آینده شاهد نبرد میان بیوت آیت الله خمینی و آیت الله خامنه ای برای رهبری آینده خواهیم بود. به گفته ی این به اصطلاح کارشناس سیاسی:  «بخشی از خبرگان تلاش خواهد کرد رهبری آینده را در بیت آیت‌الله خامنه‌ای نگهدارد؛ زیرا بیت او، هم یک مؤسسه سیاسى با بازوهاى اقتصادى و نظامى و حتی صاحب دولت موازی است و هم داراى جایگاه مرجعیت است که به تدریج از سال ٧٠ به بعد با همت محمد یزدى (رئیس کنونى مجلس خبرگان) و تبلیغات رسمى به دست آورد.»
 
اظهارات سخیف اکبرین در حالی است که هم امام راحل و هم حضرت آیت الله خامنه ای چه در زمان حیات شان و چه پس از فوت شان (امام) وصیت نموده اند که بازماندگانش از فعالیت در امور سیاسی بپرهیزند، کما این که چنین تحلیل های سطحی ای، زمانی نیز راجع به حاج احمد آقای خمینی مطرح شده بود که ایشان احتمالا رهبر آتی خواهند بود.
 
 
محسن سازگارا، فعال سیاسی دیگر فعال سیاسی ضد انقلاب که پای ثابت صدای آمریکاست در این باره می گوید: «در یک نگرش کلان، در درون حکومت ایران سه جناح قدرت می‌توان شناسایی کرد که در مورد رهبری ادعا خواهند داشت. جناح روحانی به همراه هاشمی و خاتمی، بیت رهبری و سپاه.» و در پایان نتیجه می گیرد: « …اینکه کدام طرف پیروز می‌شود و بعد از آنچه احتمالاتی متصور است موضوع نوشته دیگری باید باشد.»
 
ب) تنش و بی ثباتی: تنش و بی ثباتی دیگر مقوله القا شده از سوی بی بی سی فارسی می باشد. در همین باره بیژن حکمت عضو ضد انقلاب سازمان همبستگی برای جمهوری عرفی و حقوق بشر می گوید: « پس از آیت‌الله خامنه‌ای، نظام با بحرانی مواجه می‌شود که سرانجام آن زوال نهاد ولایت فقیه است.»
 
مهدی خلجی، پژوهشگر موسسه واشنگتن برای سیاست خاورمیانه که ظاهرا مدعی است مطالعاتی را در باب دینی انجام داده است می گوید: «تصمیم‌گیران اصلی نظام در سال ۱۳۶۸ توانستند در مدتی بسیار اندک هم جانشین آیت‌الله خمینی را برگزینند هم با رشته تدابیری، مخالفان و منتقدان رهبر تازه را خاموش و منزوی نمایند. افول مشروعیت ایدئولوژی اسلامی و ضعف وفاداری نخبگان سیاسی بدان، فساد مالی گسترده صاحبان قدرت، سرشت خودویران‌گر اقتصاد مافیایی حاکم، کثرت نهاد‌ها و پراکندگی حلقه‌های قدرت، زوال اقتدار اجتماعی روحانیت و پهناور‌تر شدن شکاف میان دولت – ملت، فرایند گذار از رهبری آیت‌الله خامنه‌ای به جانشین وی را آبستن بحران‌هایی دیرپا و چه بسا بنیان‌افکن می‌کند.» 
 
بی بی سی فارسی تلاش نموده در خلال این گفتگو فضای کشور را فضای فساد آلود جلوه داده و تمامی سیاست مداران را به قدرت طلبی متهم نماید. محمود مرادخانی، خواهرزاده فراری مقام معظم رهبری که مدام مورد بهره برداری رسانه های ضد انقلاب قرار می گیرد می گوید: « انتخابات مجلس خبرگان ضرورتی ساختاری برای نظام جمهوری اسلامی است و هدف تنها گرداندن چرخ نظام است. جایگزینی مقام ولایت فقیه دغدغه اصلی سردمداران رژیم نیست. امید آن‌ها بر ماندن هرچه بیشتر ولایت فقیه کنونی است. چرا که می‌دانند که مقام ولایت فقیهی آیت‌الله خمینی و انتصاب علی خامنه‌ای بر این مسند، مدیون خصوصیات و شرایطی خاص بوده‌اند که بازتولید آن‌ها مشکل و تزلزل جدی نظام بعد از دوران ولایت فقیهی کنونی بسیار محتمل است.» معضل مشروعیت احتمالی رهبر آتی پیشتر نیز از سوی همین رسانه ها در سال 1368 مطرح شده بود، که چه کسی می تواند جایگزین امام راحل شود، اما اکنون و بدون توجه به گفته های پیشین، به صرف ایجاد تشویش در جامعه، همان اظهارات مدام تکرار می شود.
 
ج) سقوط نظام!:رضا پیرزاده، عضو دفتر سیاسی شورای ملی ایران وابسته به رضا پهلوی پا را فراتر بردو اوهامات ذهن خویش را چنین به زبان آورده است:  «با در نظر گرفتن شرایط معیشتی سخت مردم، فقر و تنگدستی، جنبش‌های اعتراض مدنی، بحران‌های نظام با سایر همسایگان در منطقه از یک‌سو و نبرد بر سر به دست آوردن قدرت بین گروه‌های درون نظام از سوی دیگر، آنچه پس از [آیت‌الله] خامنه‌ای اتفاق خواهد افتاد امروز غیرقابل پیش بینی است. شورای ملی ایران براین باور است که کم هزینه‌ترین راه برای برقراری دموکراسی، امنیت، رفاه و صلح و ثبات در منطقه با انحلال قانون اساسی جمهوری اسلامی و تشکیل دولت موقت اتحاد ملی برای برگزاری انتخابات آزاد جهت تشکیل مجلس موسسان میسر خواهد بود.»
 
شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل و دوست شفیق اصلاح طلبان داخلی و معاندین انقلاب اسلامی در این باره اظهار داشته: « ملت ایران با کسب تجربه از ۳۷ سال حکومت جمهوری اسلامی و نفوذ ولی فقیه، به درجه ای‌ از آگاهی‌ سیاسی رسیده است که دیگر تن به قبول “ولی‌ فقیه” دیگری ندهد و به نظر من آقای خامنه‌ای آخرین ولی‌ فقیه خواهد بود.»
 
د) رهبری اکبر هاشمی رفسنجانی!: فاطمه حقیقت‌جو، پژوهشگر نماینده اصلاح طلب و فراری مجلس ششم در پاسخ به این سوال خواسته عمومی اصلاح طلبان را مطرح نموده است که : « گرچه آقای هاشمی رفسنجانی با چالش‌های عمده‌ای برای انتخاب شدن به عنوان رهبر آینده روبرو خواهد بود، اگر دوام عمر وی بیش از رهبر فعلی باشد، به اعتقاد من وی مهم‌ترین کاندیدای رهبری آینده خواهد بود. آقای هاشمی رفسنجانی در دوران مبارزه با رژیم شاه از عناصر اصلی حامی آیت‌الله خمینی بوده و پس از تشکیل نظام نیز از وفادار‌ترین افراد و منصوبین بنیانگذار جمهوری اسلامی بوده و وی از ارکان نظام جمهوری اسلامی به حساب می‌آید. وی یکی از متنفذ‌ترین افراد در میان روحانیون و احزاب است و هنوز پایگاه مستحکمی در بدنه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دارد. همچنین توانسته است در انتخابات‌های مختلف خود را در معرض آرای مردم قرار دهد و انتخاب شود و هنوز به طور نسبی پایگاه خودش را میان مردم حفظ کرده است.»
 
ملیحه محمدی، تحلیلگر سیاسی نیز می گوید: « به نظر من آقایان هاشمی رفسنجانی و جوادی آملی می‌توانند در دایره احتمالات نزدیک‌ترین‌ها به مرکز باشند؛ زیرا امروز هنوز رابطه ایران با جهان غرب لغزنده است در عین حالی که استحکامات اصولگرایی نیز متزلزل شده است. در چنین شرایطی پذیرفتن خطر بازگشت از میانه راه در غیبت رهبر فعلی، ریسک بزرگی خواهد بود. به همین علت نه تنها اکثریت خبرگان که بیشتر زعمای روحانیت نیز، تمایلشان به سمت چهره‌ای خواهد بود که در عمل و در شهرت علیه غرب نباشد. چهره‌ای منتسب به میانه‌روی.»
 
 
نمونه ای از پاسخ های داده شده.
ک) شورای رهبری:مبحث شورای رهبری امروز بیش از همه از سوی اکبر هاشمی رفسنجانی در داخل بیان می شود، ایده ای که باور دلسوزان انقلاب اسلامی نه در راستای منافع نظام، بلکه صرف تضعیف جایگاه ولایت فقیه مدام تکرار می شود. بی بی سی در پاسخ پرسش شوندگانش نیز تلاش نموده به شورای رهبری به عنوان یکی از گزینه های محتمل اشاره نماید. بخش عمده ای از پاسخ دهندگان به این مقوله پرداخته اند که نشان از اهمیت مسئله نزد آنان دارد. علی‌اصغر رمضانپور معاون سابق وزارت ارشاد دولت اصلاحات در این باره به بی بی سی گفته است:  «تصمیم‌گیری در مورد انتخاب رهبری به میزان زیادی به شرایط سیاسی و اجتماعی کشور و مناسبات قدرت در زمان انتخاب بستگی دارد. اما اگر بخواهیم از فرضیه‌هایی با احتمال بیشتر حرف بزنیم، محتمل‌ترین گزینه شکل‌گیری شورای رهبری خواهد بود؛ نه به این دلیل که کسانی مانند اکبر هاشمی رفسنجانی به دنبال آن هستند بلکه به این دلیل که در میان جناح‌های حاکم نیز همگرایی لازم برای توافق بر سر یک نفر وجود ندارد.»
 
حسن فرشتیان در باره اظهار داشته: « در شرایط فقدان رهبر کنونی و حضور آقای رفسنجانی، بخشی از خبرگان هوادار رهبر کنونی، متمایل به ایشان خواهند شد و به همین نسبت توانایی نقش‌آفرینی وی، افزون می‌شود. آقای روحانی در جایگاه ریاست جمهوری، با مقایسه‌سازی تاریخی، خویش را آلترناتیو طبیعی می‌داند. در حالت عدم توافق، شورای موقت رهبری، مناسب‌ترین گزینه‌ای است که می‌تواند با پوشش شکاف، درازمدت، ادامه داشته باشد.»
 
 
محمدتقی کروبی فرزند مهدی کروبی عضو ارشد فتنه 88 هم از ایده اکبر هاشمی رفسنجانی دفاع کرده و به بی بی سی گفته است: « انتخابات خبرگان رهبری پنجم از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا رویکرد این مجلس در انتخاب رهبر بعدی تاثیر به‌سزایی در سرنوشت کشور خواهد داشت. اگرچه شورای نگهبان دامنه حق انتخاب مردم را بسیار محدود کرده و شاید در برخی از استان‌ها اساسا امکان رقابتی نباشد؛ اما به باور من حضور چند چهره کلیدی در این مجلس کافی است تا به پشتوانه افکار عمومی در هنگام نصب رهبر آتی، جماعت خاموش آن مجلس را همراه خود سازند و با انتخابی متفاوت امیدی در حاکمیت قانون در کشور ایجاد کنند.»
نکته مهم در اظهارات تقی کروبی آن است که وی علاوه بر طرح موضوع شورای رهبری، بر حضور بیشتر مردم به ویژه در انتخابات خبرگان رهبری تاکید نموده است. گفتنی است که بی بی سی فارسی، رسانه های ضد انقلاب، خانواده سران فتنه و… بر خلاف سال های پیشین حرفی از تحریم انتخابات نزده و بر مبنای ایده هایش مدام مردم به حضور در انتخابات جهت نیل به مقصودشان دعوت می کنند.
 
صدیقه وسمقی عضو اصلاح طلب اولین شورای شهر تهران نیز در این باره می گوید: «من در میان گزینه‌های موجود فردی را که بتواند اعتماد اکثر مردم را جلب کند و در عین حال واجد شرایط لازم یعنی خوش سابقه، خوش فکر و سیاستمدار باشد نمی‌شناسم؛ بنابراین رهبری شورایی را بهترین گزینه می‌دانم،»
 
فرخ نگهدار در پاسخ اظهار داشته: « برای کسی مثل من که جمهوری‌خواه است بهترین حالت این است که بعد از آقای خامنه‌ای اختیارات او به مجلس و رئیس جمهور منتقل شود. اما تا قدرت مدنی برای این کار مهیا نشده، مصالح کشور حکم می‌کند کسی رهبر شود که متکی به هر دو جناح باشد. و یا ولایت شورایی شود.»
 
ابراهیم نبوی، روزنامه‌نگار و طنز نویس اصلاح و طلب و فراری نیز می گوید: « تشکیل شورای رهبری با رفسنجانی، شاهرودی، صانعی، خاتمی و روحانی بیشتر محتمل است.» اشاره به شخصیت هایی چون رئیس دولت اصلاحات و صانعی جالب توجه است، چرا که چنین افرادی با اظهارات و عملکرد خویش، مخالفت صریح خود با ولایت فقیه را بارها نشان داده اند و حال از سوی نبوی کاندیدای احراز آن به حساب می آیند.
 
علی اکبر موسوی خوئینی نماینده اصلاح طلب سابق مجلس شورای اسلامی می گوید: « بعید است دیگر در خبرگان به راحتی امکان اجماع و توافق حداکثری بر روی یک شخص به‌وجود آید و احتمالا کشور طبق اصل ۱۱۱ قانون اساسی برای دوره‌ای به صورت شورایی مرکب از رئیس‌جمهور، رئیس قوه قضائیه و فقیهی از شورای نگهبان به انتخاب مجمع اداره خواهد شد.»
 
فریبا عادلخواه، پژوهشگر بنیاد علوم سیاسی پاریس در این باره می گوید: «گذار از آیت‌الله خمینی به علی خامنه‌ای با بازبینی قانون اساسی همراه شد و سیستمی که بنیانگذار جمهوری اسلامی بدون حمایت هم‌ردیفان خود پایه‌گذاری کرده بود و یک دهه آن را مدیریت کرد به این ترتیب به دست یکی از شاگردان او افتاد بدون آن‌که آب از آب تکان بخورد و تا امروز نزدیک به سه دهه را پشت سر گذاشته است. به ویژه آن‌که این گذار در بحرانی‌ترین دوران اتفاق افتاد چرا که مصادف بود با پایان جنگ و سرازیر شدن نیروهای مسلح به طرف شهر‌ها. این مدیریت غیرمنتظره بحران که انتخابات اخیر و مذاکرات هسته‌ای نیز گواه آن است، حکایت از خاصیت انعطاف‌پذیری سیستم سیاسی ایران دارد و قابلیت رویارویی آن با شرایط جدید. از طرف دیگر هر نوع تصمیم‌گیری در این مورد به نظر بدون هاشمی رفسنجانی امکان‎پذیر نخواهد بود و او که ابتکار عمل را در شرایط حساس دوره گذشته به دست داشته، همیشه از مدیریت شورایی حمایت کرده است.»
 
احمد سلامتیان، تحلیگر سیاسی ضد انقلاب و نماینده مجلس اول می گوید: «… تا هنگام‏ معرفی‏ رهبر، شورایی‏ مرکب‏ از رئیس‏ جمهور، رئیس‏ قوه‏ قضائیه‏ و یکی‏ از فقهای‏ شورای‏ نگهبان‏ به انتخاب‏ مجمع تشخیص‏ مصلحت‏ نظام‏، همه‏ وظایف‏ رهبری‏ را به‏ طور موقت‏ به‏ عهده‏ می‌‏‌گیرد. اگر انتخابات آینده خبرگان بدون رقابت انتخاباتی در دایره تنگ رد صلاحیتهای کنونی شورای نگهبان و در نتیجه قهر بدنه انتخاباتی از صندوقهای آن بر گزار شود و در آن نمایندگان مستقل مستظهر به آرای عمومی و حمایت مردمی غایب یا نادر و بی‌تاثیر باشند باز این نه مجلس خبرگان و ترکیب آن است که در گزینش رهبر آینده تعیین کننده خواهد بود، بلکه تناسب قوای موجود بین بیت آقای خامنه‌ای، رئیس جمهور، رئیس قوه قضائیه و مجمع تشخیص مصلحت نظام است که حرف آخر را خواهد زد.»
 
ی) نام آوردن از برخی بزرگان نظام: نام آوردن از برخی شخصیت های نظام جهت نشان دادن میل آنان به قدرت و ایجاد شکاف در سطح رهبری نظام دیگر راهبرد بی بی سی در آستانه انتخابات بوده است.  مهرزاد بروجردی، استاد علوم سیاسی در دانشگاه سیراکیوز به بی بی سی می گوید: « به نظر من اگر این امر لازم شود، شانس صادق لاریجانی آملی، رییس کنونی قوه قضاییه از دیگران بیشتر خواهد بود. لاریجانی ۵۶ ساله در سالی که جنبش سبز شکل گرفت به این مقام رسید و در قلع و قمع کردن آن چیزی کم نگذاشت. ایشان هم سابقه عضویت در شورای نگهبان (۸ سال) و مجلس خبرگان (۱۷ سال) را داراست و هم پیوند خانوادگی با روحانیت سنتی (از جمله پدرزن خود آیت الله وحید خراسانی) و برادران والامقام دارد. »
 
تقی رحمانی، فعال ملی مذهبی هم بیان داشته که صادق لاریجانی٬ مجتبی خامنه‌ای٬ حسن روحانی و حسن خمینی بیش از دیگران در اولویت هستند، بدون آن که دلیل برای بیان این اسامی متفاوت از سوی خود ذکر کند. وی می گوید:«
 
رضا علیجانی دیگر ضد انقلاب و فعال ملی مذهبی هم از صادق لاریجانی، یا محمود هاشمی شاهرودی، یا حسن روحانی، یا حسن خمینی نام برده است.
 
علی افشاری، تحلیلگر و فعال سیاسی و عضو پیشین دفتر تحکیم وحدت می گوید: « صادق لاریجانی، عبدالله جوادی آملی، و به احتمال ضعیف‌تر حسن خمینی.»
حسن یوسفی اشکوری روحانی خلع لباس شده و فراری و نماینده دور اول مجلس: «صادق لاریجانی».
 
احمد منتظری، فرزند و رییس دفتر آیت‌الله منتظری: «مصطفی محقق داماد»
 
ایرج مصداقی، نویسنده، پژوهشگر سیاسی: «صادق لاریجانی، یا حسن خمینی، یا مجتبی خامنه‌ای، یا صادق لاریجانی یا شورای رهبری.»
 
بازی مثلث ها
 
در طول هفته های اخیر هرچه به برگزاری انتخابات خبرگان و مجلس شورای اسلامی نزدیک تر شده ایم، بر میزان فعالیت های سیاسی احزاب و هم چنین بد اخلاقی های انتخاباتی افزوده شده است. یکی از بارزترین این بد اخلاقی ها را می توان بیان رای دادن به گونه ای سلبی آن هم بر علیه برخی از صادقین و بزرگان انقلاب مشاهده نمود، امری که با نارضایتی دوست داران انقلاب و در راس آن ها رهبر انقلاب اسلامی مشاهده شده و همه حامیان نظام را به واکنش واداشت.
طرح مسئله ی عدم رای دهی به شخصیت های بزرگوار نظام (آیات جنتی، مصباح یزدی و محمد یزدی) را اولین بار رسانه های وابسته به جریان اصلاحات مطرح نمودند که بر مبنای آن و در اعتراض به آن چه عملکرد قانونی  شورای نگهبان در رد صلاحیت برخی چهره ها می نامیدند، هدف خود را عدم رای دهی به این افراد نامیدند. 
 
 
اصلاح طلبان در طول این هفته ها مدام بر طبل مقابله با تندروی کوبیده و این شخصیت ها (آیات سه گانه) را در صدر تندرو ها نامیده اند. این در حالی است که مقما معظم رهبری نسبت به این رویه انتقاد داشته اند. ایشان روز گذشته مسئولان و سیاسیون را به پرهیز از تکرار ادبیات سیاسی دشمن، به‌ویژه استفاده از تعبیر «تندرو» و «میانه‌رو» توصیه کردند و افزودند: «از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی، بدخواهان این تعبیر را به‌کار بردند و منظور آنها از تندرو کسانی است که نسبت به انقلاب اسلامی و تفکر و اصول امام پایبندتر و مصمم‌تر هستند و مقصود آنها از میانه‌رو کسانی هستند که در مقابل بیگانگان، تسلیم و سازش‌پذیرتر هستند.»
 
رسانه وابسته به دستگاه سلطنتی بریتانیا نیز در اقدامی قابل توجه در طول روزهای اخیر و به انحای مختلف به تشریح مقابله با آن چه تندروها می نامید پرداخت و مطالب گوناگونی را در راستای قابله با مثلث فوق مطرح نمود. معصومه ناصری روزنامه نگار بی بی سی در همین باره می نویسد:  «اگر اخبار انتخابات مجلس خبرگان ایران را در شبکه‌های اجتماعی و کانال‌های ارتباطی مثل تلگرام، دنبال نکنید احتمالا اصطلاح‌های “رای سلبی” و “رای ایجابی"، “مثلث جیم"، “مثلث درم” و “مثلث دار” به گوش‌تان نخورده است.»
 
نویسنده در ادامه و جهت القای مطلب خود به تشریح معنی رای سلبی و ایجابی پرداخته و آورده است: «فرض کنید آقای الف و خانم ب نامزد انتخابات باشند. اگر رای‌ دهنده‌ها به خاطر رای آوردن خانم ب پای صندوق‌های رای بروند، رای ایجابی داده‌اند.» و در ادامه می نویسد: «باز هم فرض کنید همین افراد نامزد انتخابات باشند. اگر رای‌دهنده‌ها صرفا برای این‌ که خانم ب رای نیاورد پای صندوق‌های رای بروند و به آقای الف (که نماینده مطلوب‌شان نیست) رای بدهند، رای‌شان، “رای سلبی” است.»
 
ناصری می نویسد:«اکنون چند روزی است که میان رای دهندگان ایرانی مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان، بحث رای سلبی و رای ایجابی داغ شده است.
پس از آنکه نتیجه نهایی بررسی صلاحیت‌ نامزدهای نمایندگی این دو مجلس اعلام شد، گروه‌های نزدیک به اصلاح‌طلبان که از نتیجه اعلام شده راضی نبودند، به راه حل تازه‌ای رسیدند. راه‌ حل‌شان این بود که اگر قرار است دیگ انتخابات برای آنها نجوشد دست‌کم نگذارند برای دیگران هم بجوشد و مانع از رای آوردن چهره‌های برجسته اصول‌گرا شوند»
 
نویسنده بی بی سی می نوسید: «"جیم” حرف اول نام خانوادگی سه چهره روحانی اصول‌گرا یعنی “جنتی، یزدی و مصباح” است. گروه‌های موسوم به اصلاح طلب در مقابل از هواداران‌شان می‌خواهند به نامزدهایی رای بدهند که به آنها مثلث “دار” یا “درم” گفته می‌شود. مثلث درم شامل، دری و ری شهری و موحدی در برابر مثلث جیم شامل جنتی و یزدی و مصباح صف آرایی کردند.»
 

حسین باستانی روزنامه نگار دوره اصلاحات که سال هاست در بی بی سی مشغول به کار است در گزارشی صریح تر به چگونگی احتمال رای نیاوردن مثلث جیم پرداخته و عملا مخاطبین را به عدم رای دهی به آیات سه گانه و راه های دستیابی به آن تشویق نموده است.

باستانی نوشته است: «در هفته های اخیر، فراخوانی در شبکه های مجازی به جریان افتاده که موضوع آن، تلاش برای رای نیاوردن محمد یزدی، احمد جنتی و محمدتقی مصباح یزدی در انتخابات مجلس خبرگان است.»
 
به گفته ی او این فراخوان، در قالب دعوت از رای دهندگان در تهران به رای دادن به ۱۶ نفر “غیر از” آقایان یزدی، جنتی و مصباح بوده تا با کاهش آرای آنها در مقایسه با رقبا، امکان حذفشان از فهرست نهایی ۱۶ منتخب تهران میسر شود. اما تحقق چنین هدفی، فارغ از ارزش گذاری در مورد “خوب” یا “بد” بودن آن، و گذشته از اینکه به لحاظ سیاسی هم ممکن باشد یا نه، به لحاظ ریاضی تا چه حد ممکن است؟
 
نویسنده بی بی سی برای تشریح دیدگاهش آورده است: «فضای سیاسی ایران و تعداد واجدان شرایط رای دادن، نسبت به زمان انتخابات ۱۳۹۲ تقاوت هایی کرده است. اما اگر پراکندگی آرای آن انتخابات را، مدلی تقریبی از گرایش احتمالی رای دهندگان استان تهران در سال ۱۳۹۴ در نظر بگیریم، می شود برای سادگی فرض کرد که ۲ میلیون و ۳۸۶ هزار رای دهنده به حسن روحانی، در انتخابات خبرگان به فهرست رفسنجانی-روحانی متمایل‌ باشند و ۱ میلیون و ۸۱۶ هزار نفر رای دهنده به سعید جلیلی و محمدباقر قالیباف، به فهرست یزدی-جنتی-مصباح رای بدهند.»
 
حسین باستانی نوشته است: «به عبارت دیگر، مطابق این مدل، رای دهندگان به فهرست رفسنجانی-روحانی ، بیش از نیم میلیون نفر از رای دهندگان به فهرست یزدی-جنتی-مصباح بیشتر هستند. در چنین شرایطی اگر حامیان رئیس جمهور فعلی در انتخابات خبرگان پیش رو، به طور هماهنگ به ۱۶ نفر رقیب آقایان یزدی، جنتی و مصباح رای بدهند، به راحتی امکان راندن آنها به جایگاه های ۱۷ به پایین فهرست منتخبان استان تهران را خواهند داشت.»
 
نویسنده رسانه سلطنتی بریتانیا اگرچه اذعان داشته که احتمال لیستی رای دادن عموم مردم در تهران دور از انتظار است، با این حال در ادامه آورده که : «با وجود این، تجربیاتی مانند انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۲، نشان می دهد که دستیابی به سطوح “نامعمول” هماهنگی انتخاباتی در ایران، بی سابقه نیست.»
 
عمار ملکی استادیار علوم سیاسی دانشگاه تیلبرگ هلند نیز در گزارشی آماری به تشریح احتمال وقوع چنین حربه ای پرداخته است. به نوشته ی او: « بعد از رد صلاحیت‌های گسترده و ناکام ماندن راهبرد اصلاح‌طلبان/اعتدال‌گرایان برای تصاحب مجلس خبرگان، بخشی از فعالان اصلاح‌طلب پیشنهاد رأی دادن تاکتیکی/سلبی برای ممانعت از پیروزی بعضی از چهره‌های شاخص محافظه‌کاران را مطرح کرده‌اند. هدف این کمپین در تهران رأی دادن به لیست ۱۶ نفره مورد حمایت آقای هاشمی رفسنجانی است تا مانع ورود آقایان جنتی، یزدی و مصباح به مجلس خبرگان شود.»
 
القای وجود اختلاف در میان اصولگرایان
 
القای وجود اختلاف میان اصولگرایان و دارا بودن چند لیست و وجود لیستی واحد از سوی اصلاح طلبان حربه ی دیگری بوده که توامان بی بی سی و رسانه های داخلی وابسته به فتنه پیگیری نموده اند. وجود اختلاف میان اصولگرایان از بدو آغاز فعالیت انتخاباتی تا به امروز از سوی رهبران اصولگرا تکذیب شده و آن ها با ارائه لیستی واحد از مردم خواسته اند جهت تداوم آرمان های انقلاب و حل معضلات اقتصادی و ماندگاری عزت و سربلندی نظام اسلامی به این لیست متمایل شوند.
 
علی سودابی نویسنده بی بی سی جهت القای این مطلب  در یادداشتی نوشته است: « کار ائتلاف اصولگرایان، که قرار بود زمینه‎ساز پیروزی کم دردسر آنها در انتخابات ۷ اسفند شود، به اختلاف کشیده است.»
 
به گفته او «از سال ۱۳۸۱ که “آبادگران ایران اسلامی” جناح راست را در قالب تازه “اصولگرایی” احیا کرد، رقابت بر سر نمایندگی شکلی خالص و در عین حال عملی از شعارهای انقلاب اسلامی به کشمکش‌های درونی این جناح شکل داده است.»
 
سودابی نوشته است که «با این حال ریشه‌های شکاف کنونی در جبهه اصولگرایان را می‌توان به روشنی در اختلافات دو سال اخیر آنها بر سر برنامه هسته‌ای و تحریم‌ها دید، مذاکرات هسته‌ای دولت حسن روحانی این فرصت را به گروهی از اصولگرایان داد که موضع ایدئولوژیک خود به عنوان انقلابیون اصیل را بازسازی کنند؛ یک تیر و دو نشان: موضعی که در عین تثبیت جایگاه آنها به عنوان مخالفان سرسخت قدرت‌های غربی، موضع رقیب داخلی را هم تحلیل می‌برد.»
 
فارغ از وجود برخی اختلاف ها بر سر مسئله برجام، گروهی که اکنون بی بی سی از آنان به عنوان متحدین حسن روحانی نام می برد (اصولگرایان حاضر در لیست اصلاح طلبان) عملا از جرگه اصولگرایی خارج شده و جزو محدوده اصولگرایان محسوب نمی شود. در باب انتخابات نیز، بدنه اصولگرا بی گمان به نامزدهای مورد تایید اصلاح طلبان (ولو شخصیت هایی که پیشینه حضور در اصولگرایان را داشته باشند) رای نخواهد داد، که چنین روندی بر میزان آرای آنان اثر گذار باشد.
 
 
نویسنده در تشریح دیدگاهش تلاش نموده به علی لاریجانی رئیس کنونی مجلس شورای اسلامی نیز گریزی زده و اظهارات و عملکردش را موجب وجود شکاف در بدنه اصولگرایی بداند، این در حالی است که شخص لاریجانی با وجود عدم حضور در گفتگوهای پیرامون بستن لیست اصولگرایان در تهران،  هم اکنون نامزد مورد تایید جامعه مدرسین حوزه علمیه قم (پدر معنوی اصولگرایان) در شهر قم می باد و بارها نیز خود را اصولگرا قلمداد کرده است.
 
رئیس مجلس شورای اسلامی در آخرین اظهاراتش پیرامون این مسئله با بیان اینکه از بدنه اصولگرایی جدا نشده است، بلکه متفاوت فکر می‌کند، گفت: نمی‌توان افراد را به علت تفاوت نگرش از دایره انقلابی بودن خارج کرد.
 

فقدان رقابت!
برایند انتخابات های مجلس خبرگان از ابتدای انقلاب تا به امروز نشان می دهد که کارویژه تخصصی این مجلس موجب شده تا بر خلاف مجلس شورای اسلامی تعداد محدودی کارشناس و متخصص در حوزه ی فقه در آن مشارکت نمایند. مجلس خبرگان رهبری از بدو پیروزی انقلاب تا به امروز بسان مجلسی غیر سیاسی محسوب می شده که در تمامی ادوار پیشین تنها جریان جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و جامعه روحانیت مبارزه به ارائه لیست (آن هم لیستی مشترک) می پرداختند. با این حال در دوره اخیر و برای اولین مرتبه، اکبر هاشمی رفسنجانی شخصا مبادرت به انتشار لیست نموده است.
 
ابهام در رابطه با غیر رقابتی بودن این مجلس مدام از سوی رسانه های بیگانه و در راس آن ها بی بی سی فارسی مورد بهره برداری قرار گرفته است. بی بی سی در همین رابطه مطلبی تحت عنوان “پنج دوره رقابت کمتر از دو نفر برای هر کرسی؛ خبرگان به روایت آمار” منتشر نموده تا زمینه تشکیک عمومی را فراهم آورد. بر مبنای این آمار: «با وجود اینکه شمار داوطلبان نامزدی در انتخابات خبرگان در هر دوره نسبت به دوره قبل افزایش داشته و در دوره پنجم نسبت به دوره اول نزدیک به پنج برابر شده است، شورای نگهبان صلاحیت عده معدودی را تایید کرده است.»
 
 
علاوه بر آن نویسنده تلاش نموده از سن بالای نامزدهای خبرگان تلویحا انتقاد نماید. و نشان دهد که میانگین سن به مرور بالاتر رفته است. طرح این شبه در حالی است که وظیفه خبرگان رهبری (انتخاب رهبر، نظارت بر آن و عدم فعالیت اجرایی) می طلبد شخصیت هایی با تجارب بالا به این امر مبادرت ورزند.
 
 نکته دیگر حائز اهمیت در این باره آن که طبیعت انقلاب اسلامی به مانند سایر انقلاب هاست که به مرور و بر خلافت ابتدای امر، افراد پا به سن گذشته و با تجربه، بیش از گذشته مسئولیت ها را بر عهده گیرند، کما این که در ابتدای انقلاب عموم مسئولیت ها ( در فقدان مدیران با تجربه و انقلابی) به جوانان سپرده شده و با مرور و کسب تجربه، افراد پخته تر در راس امور قرار گرفته اند.
 
 
جدول فوق به وضوح میزان نامزدهای انتخابات خبرگان از ابتدای انقلاب تا به امروز را نشان می دهد.
 
بی بی سی در مطلب دیگری در همین باره و با عبارات مختلف تلاش نموده در مردمی بودن انتخابات مجلس شورای اسلامی نیز تردیدهایی وارد نماید. به طور نمونه در مطلبی تحت عنوان “9 مجلس 9 تصویر” به نوشته ی حسین رسام در رابطه با مجلس اول و با طعنه می گوید: «مجلس اول متکثرترین مجلس نمایندگان بود. در این مجلس فقط ۹۷ نماینده در دور اول رای لازم را آوردند.»
 
رسام در خلال این گزارش بارها مطالبی خلاف به زبان آورده و گاها نیز صراحتا از عملکرد اصلاح طلبان دفاع نموده است، جملاتی مانند : “تا انتخابات مجلس دوم، گروه حاکم موفق شده بود رقبای سیاسی خود را تا حدودی از گردونه حذف کند. اما هم‌زمان اختلافات داخلی بین گروه‌هایی که خود را پیرو خط امام می‌خواندند بروز کرد. راست و چپ جمهوری اسلامی از همین جا شروع شد. بنیانگذار جمهوری اسلامی از حامیان جریان چپ و میرحسین موسوی بود” و یا مثل این ” شورای نگهبان (درآستانه انتخابات مجلس چهارم) جان تازه‌ای گرفت و در دوره چهارم تعداد زیادی از نامزدهای جناح چپ را رد صلاحیت کرد” و دیگر اینکه ” مجلس ششم جنجالی‌ترین و در عین حال پرکارترین مجلس بعد از انقلاب ایران بود” و یا “پیروز این دوره مجلس اصولگراها بودند، البته در شرایطی که رقیب جدی هم نداشتند". از جمله مطالب یک سویه و ساختارشکنانه بی بی سی فارسی می باشد.
 
تقابل اصلاح طلبان و رهبری
 
رسانه انگلیسی بی بی سی در گزارشی دیگر پیرامون انتخابات مجلس شورای اسلامی و انتخابات خبرگان رهبری تلاش نمود تا با ترسیم چهره ای میانه رو و حامی خواسته های ملت از اصلاح طلبان، آن ها را در مقابل خواسته ها و اهداف رهبری معظم انقلاب اسلامی قرار دهد.
 
بی بی سی در گزارشی در همین باره نوشت است: «مجلس خبرگان رهبری، وظیفه نظارت بر آیت‌الله خامنه‌ای و تعیین جانشین او را دارد. مهمترین مساله مجلس شورای اسلامی هم حداقل در دو سال آینده رابطه‌اش با دولت حسن روحانی خواهد بود.»
 
 
بی بی سی می نویسد: «با در نظر گرفتن رهبری و دولت به عنوان محورهای مختصات صحنه سیاسی ایران، هر کدام از طیف‌های سیاسی کجا قرار می‌گیرند؟»
 
بی بی سی در ترسیم دیدگاه های اصلاح طلبان می نویسد: «آنها به دنبال توسعه سیاسی، تامین آزادی‌های اجتماعی و گسترش روابط بین‌المللی هستند. اصلاح‌طلبان از نظر اقتصادی دیدگاه‌های متنوعی دارند. برخی از آنان منتقد جدی اختیارات نامحدود رهبر هستند و در موارد متعددی از سیاست‌های آیت‌الله خامنه‌ای و نهادهای وابسته او انتقاد کرده‌اند.»
 
 
به نوشته ی نویسنده: «گروهی از هواداران این جنبش (فتنه گران) در انتخابات پیش رو از اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان حمایت می‌کنند.»
 
انتخابات کشک است
 
با وجود تبلیغات گسترده بی بی سی جهت رای آوری طیف نزدیک به خود، با این حال تشکیک در صحت آرا و دموکراتیک بودن آن از یاد این رسانه وابسته به دستگاه سلطنتی بریتانیا به دور نمانده است.
 
بهنام امینی تلیلگر بی بی سی در مطلبی در همین باره آورده است: «هدف از نگارش این مقاله، همچنان که از عنوانش پیداست، به چالش کشیدن این ایده نسبتاً پرطرفدار است که انتخابات در ایران، علیرغم تمام کاستی‌هایش، کماکان سازوکاری مطمئن برای تغییر سیاسی و بهبود اوضاع جامعه است.»
 
وی در مطلبی گستاخانه می نویسد: «با توجه به نظارت سنگین و پردامنه شورای نگهبان، بر کمتر کسی پوشیده است که صرفاً کسانی مجوز ورود به نهادهای مهمی مثل مجلس، ریاست جمهوری و خبرگان را دارند که یا عضو طبقه حاکم هستند یا وفاداری و سرسپردگی خود را به این طبقه اثبات کرده‌اند. بنابراین، انتخاب در درجه اول توسط کسانی صورت می‌گیرد که مجاری اصلی قدرت را در دست دارند و بدین وسیله تداوم استیلای خود را از خطرات احتمالی مصون نگه می‌دارند. رأی دادن در چنین سیستمی هر اسم و عنوانی داشته باشد، قطعاً آن را نمی‌توان انتخاب نامید. مردم تعیین نمی‌کنند چه کسانی نمایندگان آنها باشند بلکه صرفاً از میان کسانی که از پیش انتخاب شده‌اند تعدادی را تأیید می‌کنند. به عبارت دیگر، بر خلاف ادبیات رسمی جمهوری اسلامی، شورای نگهبان نامزدهای نمایندگی را انتخاب و مردم تأیید می‌کنند. از این رو، نزدیک‌ترین مفهوم به نظام رأی‌گیری در ایران مفهوم بیعت است و نه انتخابات.»
 
نویسنده بی بی سی به وجود دیدگاه های متفاوت در صدر تا ذیل جمهوری اسلامی در طول قریب به چهار دهه اخیر اشاره ای نمی کند، که چگونه گروه ها و جریان های مختلف که گاها دیدگاه های آنان در تضاد با مبانی جمهوری اسلامی می باشد، توانسته اند از فیلتر شورای نگهبان عبور کرده و تا بالاترین مناصب من جمله ریاست جمهوری را از آن خود نمایند.
 
نویسنده هتاک بی بی سی می نویسد: «نقش مردم در هنگام رأی دادن، پیش از هر چیز تأیید اراده و نظر و عمل حاکمان در فرایند گزینش نامزدهای واجد صلاحیت است. انتخابات در ایران، همچون راهپیمایی‌های سالیانه دولتی در سالگرد انقلاب و روز قدس، صحنه نمایشی است که از پیش چارچوب و مختصات و بازیگران و کارگردان تعیین شده‌اند و نقش مردم صرفاً تولید صداها و تصاویری است که حاکی از تأیید کلیت این نمایش است و نه ابراز و انعکاس نظر مستقل خود.»
 
تمامی مطالب یاد شده تنها بخشی از سیاست رسانه ای بی بی سی در طول دو هفته گذشته می باشد که توامان سیاست چند وجهی ابهام در نحوه برگزاری انتخابات، حمایت از اصلاح طلبان، تخریب چهره های انقلابی، اتخاذ رای سلبی و…را در پیش گرفته است. امید است که در روز انتخابات، آن چنان که رهبری معظم انقلاب اسلامی فرمودند، ملت همیشه در صحنه ایران با آگاهی دوچندان در راستای باطل نمودن خواست دشمنان شان گام برداشته و هم چون همیشه مهر تاییدی بر انقلاب و آرمان هایش بزنند.
 

 

 

آراي كاربران براي اين مطلب
5 ستاره:
 
(2)
4 ستاره:
 
(0)
3 ستاره:
 
(0)
2 ستاره:
 
(0)
1 ستاره:
 
(0)
2 رأی
ميانگين آراي اين مطلب:
5.0 stars
(5.0)
نظر از: خدارحم [بازدید کننده]
خدارحم
5 stars

سلام من میگم خدا کنه سید علی خامنه ای هزار سال دیگه عمر کنه آمین یا رب العالمین

1396/09/11 @ 02:01
نظر از: خدا رحم [بازدید کننده]
خدا رحم
5 stars

سلام من میگم خدا کنه سید علی خامنه ای هزار سال دیگر عمر کنه آمین یا رب العالمین

1396/09/11 @ 01:55
نظر از: علی [بازدید کننده]
علی

رهبر اینده ایران ابراهیم رییسی هست که از الان دورخیز کرده کاملا هم واضحه, با توجه به اینکه دهه شصت چند هزارتا حکم اعدامم صادر کرده همه جای دنیا تا بخوان معرفیش کنن اینواول از همه تو رزومه اش میگن!!

1395/07/23 @ 00:58
نظر از: مدیریت استان مازندران [عضو] 

با سلام
مطالب خیلی خوب بود ولی طولانی بود.
اگر در چند قسمت تنظیم میشد بهتر بود.
موفق باشید.

1395/05/30 @ 09:22
نظر از: حضرت زینب سلام الله علیها میناب [عضو] 

سلام عالی بود استفاده کردیم

1395/05/28 @ 09:44
نظر از: صحیفه [عضو] 

ممنون از اطلاع رسانی شما
کاش در چند بخش میگذاشتید

1395/05/24 @ 21:29


فرم در حال بارگذاری ...