محلى كه امام حسين‏ علیه السلام پس از رسيدن به سرزمين كربلا در آن سرزمين فرود آمد و خيمه زد. منطقه از آب فاصله داشت و با يك سلسله تپه‏ها كه از شمال شرقى تا جنوب و غرب كشيده مى‏شد، محاصره شده بود.

خيمه حضرت زينب را پشت‏ خيمه امام حسين علیه السلام نصب كردند و خيام ‏جوانان بنى هاشم اطراف خيام زنان و اطفال بود.^{[زندگانى سيدالشهدا، عمادزاده، ص 329.]} خيمه ‏هاى افراشته، برخى محل اسكان نفرات بود و برخى خيمه آب و آذوقه و امكانات. خيمه‏هاى اصحاب، جدا از خيمه اهل بيت و بنى هاشم بود.
آرايش خيمه ‏ها حالت نعل اسبى داشت، به گونه‏اى كه جمع و جور بود، نه متشتت و پراكنده تا قابل‏ حفاظت بيشترى باشد. در پشت اين خيمه‏ ها خندق حفر شده بود تا از آن سمت، مورد تهاجم قرار نگيرند. برخى از خيمه‏ها هم مخصوص سلاح يا نظافت بود. صبح عاشورا ياران امام به خيمه نظافت مى‏رفتند و خود را تميز مى‏كردند. در مقابل همين خيمه بود كه ‏برير بن خضير با عبدالرحمن بن عبد ربه از خوشحالى و شوق شهادت شوخى مى‏كردند.^{[عوالم (امام حسين علیه السلام)، ص 245.]}
موقعيت‏ خيمه‏ هاى حسينى در روز عاشورا از اين قرار بوده است:
خيمه فرماندهى
خيمه امدادگران (اورژانس)
خيمه سقاخانه و آبرسانى
خيمه شهدا
خيمه انبار
خيمه نظافت و پاكيزگى
خيمه سنگرى (فقط به عنوان ‏سنگر استفاده می ‏شده است.)
خيمه حضرت سجاد علیه السلام
خيمه ‏هاى ياران
خيمه ‏هاى بنى هاشم
خيمه‏ هاى خانوادگى (زنها، بچه‏ ها)
خيمه حضرت ‏زينب‏ سلام الله علیها.^{[جزوه‏ «تشكيلات توحيدى عاشورا»، فاطمى پناه، ص 28]}
پس از شهادت امام حسين‏ علیه السلام دشمن به خيام حمله آورد و آنها را غارت كرد و به آتش كشيد. پيكر شهداى عاشورا، از ميدان رزم به مقابل خيمه‏ گاه آورده مى‏شد.

بناى ‏فعلى ساختمان و قبه خيمه‏ گاه، ساخته‏ «مدحت پاشا» براى پذيرايى ناصرالدين شاه و درباريان او بوده و به قولى هم‏ «عبدالمؤمن دده‏» آن را ساخته است».^{[تراث كربلا، ص 111]}
منبع:
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.