نا اميد بودن به آينده كه نتيجه اش غم و اندوه است يكى از حالات روحى و روانى است كه براى بشر ارمغانى غير از درد و مرض نمى آورد.
امير مؤمنان علىعليه السلام مي فرمود:
الحزن يهدم الجسد(4)
اندوه و غم بدن را ويران مى كند.
روح و بدن به قدرى با يكديگر مرتبط و متحدند كه حالات نيك و بد هر يك در ديگرى اثر مى گذارد و اين مطلب مورد قبول كليه دانشمندان ديروز و امروز جهان است ، بدن آدمى تحت تاءثير حالات روان است ، و روان نيز تحت تاءثير حالات بدن مى باشد. کسى كه دچار نگرانى و تشويق خاطر است و در ضمير خود احساس ‍ ناراحتى و بى قرارى مى كند، خواه و ناخواه اين حالت روانى آثار نامطلوبى روى بدن اواثرمىگذارد و جسم وى را از مسير سلامت و اعتدال منحرف مى كند. امير مؤمنان على عليه السلام مى فرمايند:
الهم نصف الهرم (5)
اندوه نيمى از پيرى است .
در تحقيقات علمى دانشمدان ثابت شده است كه يك قسمت قابل ملاحظه از بيماريهاى نواحى مختلف بدن ، ناشى از هيجانهاى روحى و نگرانى هاى روانى است ، براى درمان اساسى اين قبيل بيماران لازم است در درجه اول به ريشه مرض توجه شود و قبل از معالجات پزشكى و دارويى بايد با نگرانيها و بيقراريهاى جان مبارزه كرد و آنها را از صفحه خاطر بيمار بر طرف نمود.
اضطرابها را در هم شكنيم ؟
اولين تحول ، تحصيل اطمينان و آرامش روان و قلب است .
آرامش قلب و نجات از اضطراب و تزلزل ، در ايمان و اعتقاد به مبدا آفريدگار است .
الا بذكر الله تطمئن القلوب (6)
دلها با ياد خدا آرامش مى يابد.
در مواقع خطير و آنجايى كه نگرانى و اضطراب روح ، به اوج اعلاى خود مى رسد، و هيجانهاى درونى طوفانى بر پا مى كنند و دانش روان شناسي ‍ از آرام كردن آن عاجز مى شود، قدرت نيرومند ايمان به آن ناراحتى خاتمه مى دهد و روح خود باخته و طوفانى را مطمئن و آرام مى كند. ايمان است كه به انسان نيروى اراده مى دهد، ترديد و دو دلى را بر طرف مى كند و راه و مسير پايدارى را به انسانها نشان مى دهد. خلاصه زندگى با هدف و مقصدى را مى آموزد.
جان بى كايزل مى گويد:
«بى ايمانى بخصوص از اين لحاظ رنج آور است كه دنيا و هر چه را كه در اوست در نظر ما لغو و بيهوده و ناپايدار جلوه مى دهد، در صورتيكه صاحب ايمان در زندگى و آفرينش منظور و مقصودى مى بيند»(7)
شخص با ايمان اگر روزى گرفتار درد و رنج شد، چون اضطراب درونى ندارد، همان اطمينان قلبى در بهبود او كمك مى نمايد.
«دكتر كارل يونك در زوريخ مطب دارد و يكى از روان كاون نامى جهان بشمار مى رود روزى ضمن صحبت مى گفت :
بين هزاران كسانى كه پيش من آمده و از من كمك مى خواهند آنهائى كه به اصولى پايبند مى باشند يا به دين خود ايمان دارند، خيلى زود و سريع معالجه شده و شفا مى يابند»(8)
حال اگر بگوييم ريشه اساسى علم اخلاق ، اعتدال و ميانه روى است سخن گزافى نگفته ايم ، که مولا امير مؤمنان على عليه السلام در اين باره ميفرمايد:
لايرى الجاهل الا مفرطا او مفرطا(9)
انسان نادان هميشه در حال افراط و تفريط است .
زياد خوردن و كم خوردن هر دو مضر است ، اعتدال در خوراك ، اعتدال در ماديت ، اعتدال در معنويت و…
اگر تا امروز تمام نگرانى و انديشه شما صرف اين شده است كه از جهات مادى پيشرف كنيد، اكنون وقت آن رسيده است تا بخود بپردازيد، و وسيله اى براى تكامل روح خود بجوييد.
اگر عادت به تنهايى داشتيد و هميشه منزوى و گوشه نشين بوده ايد سعى كنيد وسايلى بدست آوريد تا بيتشر مردم را ملاقات كرده و با آنها معاشرت و آميزش داشته باشيد.
اگر پرگو هستيد عادت كنيد كمتر حرف بزنيد و بيشتر گوش بدهيد.
اگر استاد و فيلسوف هستيد و همه شاگرد شما بوده اند، به آنچه نميدانيد و تاكنون معلومات آنرا نيندوخته ايد شروع به تحصيل و آموختن كنيد.
اگر آن قدر معاشرتى بوده ايد كه فرصت تفكر نداشته ايد كمى انزوا اختيار كنيد و چند دقيقه اى را براى فكر كردن بگذاريد.
اگر خيلى با احتياط و محافظه كار هستيد به كارى دست بزنيد كه آنرا خلاف احتياط و برنامه خودتان تشخيص مي داديد.
اگر كارهاى يكنواخت داريد، براى چند روز ترتيب ديگرى به آنها بدهيد تا از صورت اوليه خارج شوند.

پاورقي:
1. سوره رعد آيه 11
2. گذرنامه براى زندگى نوين ص 241
3. نهج البلاغه فيض كلمه 216
4. غرر الحكم ص 23
5. نهج البلاغه فيض ص 1143
6. سوره رعد آيه 28
7. شادكامى ص 43
8. گذرنامه ص 243
9. نهج البلاغه فيض الاسلام ص 1106

منبع: اسلام پزشك بي دارو/ احمد امين شيرازى

صفحات: 1· 2