شمر در زمان امام حسین علیه السلام :

وقتی مسلم بن عقیل در سال ۶۰ قمری از سوی امام حسین علیه السلام به کوفه رفت، شمر از جمله افرادی بود که از طرف عُبیدالله بن زیاد، حاکم کوفه، مأمور شد مردم را از اطراف مسلم پراکنده سازد.

وی در سخنانی مسلم را فتنه‌گر نامید و کوفیان را از سپاه شام ترساند.

پس از آنکه امام حسین علیه السلام به کربلا رسید، عمر بن سعد، فرمانده لشکر کوفه، قصد جلوگیری از جنگ و خون ریزی داشت و به دنبال راه حل مسالمت آمیز بود، اما شمر، ابن زیاد را که به نظر می‌رسید با قصد عمر بن سعد موافق است، به جنگ با امام تشویق کرد.

در عصر روز نهم محرّم سال ۶۱، شمر با چهار هزار جنگجو و نامۀ تهدیدآمیزی از سوی ابن زیاد، برای عمر بن سعد به کربلا رسید.

ابن سعد با دیدن نامه، خطاب به شمر گفت :
کاری را که در آن امید صلاح بود تباه کردی.

با این حال، عمر بن سعد دستور ابن زیاد مبنی بر اخذ بیعت از امام حسین علیه السلام یا جنگ با او را پذیرفت و شمر سردار سپاه او گردید.

شمر از آنجا که با‌ ام البنین، مادر حضرت عباس علیه السلام ، هم قبیله بود، در عصر تاسوعا عباس علیه السلام و برادرانش را خواهر زاده‌ خود صدا کرده و خواست تا امان نامه‌ای از ابن زیاد برای آنان بگیرد، اما آنها نپذیرفته و خود و امان نامه اش را لعن کردند و در کنار امام حسین علیه السلام ماندند.

صبح روز عاشورا، شمر فرماندهی سمت چپ سپاه ابن سعد را برعهده گرفت و هنگامی که با خندق و هیزم مشتعل در اطراف خیمه‌های امام علیه السلام و یارانش روبه رو شد، با امام علیه السلام گستاخانه سخن گفت.

شمر در به شهادت رساندن امام حسین علیه السلام :
شمر به تیراندازان دستور داد تا بدن امام را هدف قرار دهند.

سپس با فرمان وی، همه به سوی امام علیه السلام حمله بردند و کسانی از جمله سِنان بن اَنَس و زُرْعَة بن شریک ضربه‌های نهایی را بر امام علیه السلام وارد کردند.

دربارۀ کسی که سر امام حسین علیه السلام را از تن جدا کرد، روایات گوناگونی وجود دارد که در برخی از آنها از شمر نام برده شده است.

به گفتۀ واقدی، شمر امام حسین علیه السلام را کشت و بر سینۀ امام حسین علیه السلام نشست و سر او را از قفا جدا کرد.

وی اولین کسی بود که در روز عاشورا بر بدن امام حسین علیه السلام اسب تاخت.

شمر بعد از شهادت امام حسین علیه السلام دستور غارت و آتش زدن خیمه ها را داد.

شمر قصد داشت امام سجاد علیه السلام را که در بستر بیماری بود به قتل رساند، اما عده‌ای از جمله حضرت زینب سلام الله علیها مانع او شدند.

در پی قیام مختار ثقفی در سال ۶۶، شمر در جنگ علیه او شرکت کرد، اما مختار، وی و دیگر امرای اموی را در جنگ شکست داد و شمر از کوفه گریخت.

مختار جمعی را به همراه غلام خود (زِربی) در پی او فرستاد.

شمر غلام مختار را کشت و به قریه‌ای گریخت و در آنجا پناه گرفت که برخی از سپاهیان مختار، شمر را محاصره کردند و در حالی که یارانش گریخته بودند، او را کشتند و سرش را نزد مختار فرستادند و بدنش را پیش سگان انداختند.

مختار نیز سر شمر را برای محمد بن حنفیه و به نقلی برای امام سجاد علیه السلام به مکه فرستاد.

 تبیان