بسم الله الرحمن الرحیم
«یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَكُمْ وَ أَهْلیكُمْ ناراً» ^{(تحریم، 6)}
«ای كسانی كه ایمان آورده‌اید، خود و خانواده خویش را از آتش جهنم نگه دارید».

      علی(ع) در توضیح آیه فوق می‌فرماید: خود و خانواده و فرزندانتان را تعلیم خیر دهید و آنان را تربیت كنید (تا از آتش جهنم حفظ شوید) (2- تفسیر المیزان، ج19، ص689) معروف است كه خداوند هزار و یك اسم دارد، كه در دعای جوشن كبیر از امام سجاد علیه السلام آمده است و بعضی از آن اسامی در قرآن هم آمده كه بعد از اسم «الله» كلمه «رب» بیشترین تكرار را در قرآن دارد، در آیه اول سوره حمد (فاتحه) می‌خوانیم: «الحمد لله رب العالمین» حمد و ستایش مخصوص خدایی است كه پروردگار (تربیت كننده و مربی) عالمیان است. این مطلب گویای این است كه یكی از اساسی‌ترین مسائل در دیدگاه و مكتب متعالی اسلام مسئله تربیت، پرورش و تزكیه انسان است. كه مجموعه روش‌های تربیتی اسلام را باید از ابتدای تولد، و حتی قبل از تولد و در طول زندگی تا پایان بكار گرفت تا انسان در مسیر رشد و نمو و تكامل قرار گیرد.

      اصولا قدر و منزلت، ارزش و اهمیت مسئله تربیت آنقدر واضح و روشن است كه نه تنها انسان بلكه سایر موجودات هم در سایه «تربیت» و آموزش و پرورش قدر و منزلت بالاتر یا ویژه‌ای پیدا می‌كنند.

     مثلا: دانه =< پنبه =< نخ ریسیده شده =< پارچه =< رنگ آمیزی =< به صورت انواع مدل‌های لباس در‌ می‌آیند كه در هر مرحله ارزش مضاعفی پیدا می‌كند. همچنین آهن و چوب و طلا از زمانی كه به صورت سنگ معدن، یا چوب به صورت الوار، استخراج و تربیت و پرورش داده می‌شود تا مراحلی كه قیمت و ارزش زیادی پیدا می‌كنند.

     از طرفی هم می‌بینیم دنیا از نظر مسایل صنعت، تكنولوژی، علم، انرژی اتمی، پتروشیمی و ماهواره و كامپیوتر و … پیشرفت‌ های زیادی كرده است، ولی سؤالی مطرح است كه چرا روز به روز جامعه بشری با همه پیشرفتها، مشكلاتش ، با جنگ و خونریزی و خرابی، استعمار و استثمار حتی در كشورهای صاحب ادعا، قدرت و تكنولوژی زیادتر می‌شود بدون شك پاسخ این است كه؛ درست است از نظر علمی و تكنولوژی پیشرفت كرده ولی از نظر اخلاق، معنویت و انسانیت سقوط كرده‌اند.

     پس با این مقدمه كوتاه و مختصر نتیجه می‌گیریم كه تنها علم و سرمایه، زور و قدرت نجات بخش انسان نیست، به همین جهت خداوند برای هدایت بشر به سوی هدف و مقصد واقعی پیامبران را فرستاده است و می‌فرماید:

«یا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِنَّا أَرْسَلْناكَ شاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذیراً وَ داعِیاً إِلَى اللَّهِ بِإِذْنِهِ وَ سِراجاً مُنیراً» ^{(3- احزاب، 45 و 46)}

اى پیامبر! ما تو را گواه فرستادیم و بشارت‏دهنده و انذاركننده! و تو را دعوت‏كننده بسوى خدا به فرمان او قرار دادیم، و چراغى روشنى‏ بخش!

این اثر، به نام «راه تربیت»  متشكل از سه بخش می باشد:
1- مروری اجمالی بر اصول تربیت در قرآن و حدیث
2- نامه 31 نهج البلاغه نامه‌ی اخلاقی، تربیتی اجتماعی از امیرالمؤمنین(ع) به فرزند عزیزش امام حسن(ع)
3- مرور اجمالی بر اصول تربیتی از امام خمینی(ره)

PDF

 منبع:

مؤسسه ترویج فرهنگ قرآنی