رئیس مرکز رسیدگی به امور مساجد گفت:

آرزوی طولانی تهدید است، ولی آرزوی کوتاه فرصت. چطور آرزو را کوتاه کنیم؟!

آنچه کوتاه‌کننده‌ آرزو است و آرزو را پیشران می‌کند، صدق عمل است. در مقابل، آنچه شخص را بیچاره می‌کند، تردید در عمل است.

حجت‌الاسلام محمدجواد حاج‌علی‌اکبری در جلسه دیگری از سلسله جلسات «شرح صحیفه سجادیه» که در مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی«سرچشمه» برگزار شد، به شرح دعای چهلم صحیفه سجادیه پرداخت. مشروح این سخنان را در ادامه می‌خوانیم:

یاد مرگ، موضوع دعای چهلم صحیفه‌ سجادیه

«وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السَّلَامُ إِذَا نُعِیَ إِلَیْهِ مَیِّتٌ، أَوْ ذَکَرَ الْمَوْت»؛ موضوع بحث ما، چهلمین دعای صحیفه‌ مبارکه‌ سجادیه است و مربوط به جایی است که خبر مرگ شخصی را به حضرت می‌دادند یا خود حضرت به یاد مرگ می‌افتادند.

از عنوان دعا استفاده می‌شود که وقتی خبر رحلت کسی به انسان برسد، یا به هر دلیلی خودش به یاد مرگ افتاد، فرصت مغتنمی پیش آمده که نباید آن را از دست داد. از این فرصت مغتنم می‌توان استفاده کرد و فیض، دعا، ذکر و درخواست داشت. اصل این دعا برای ما پیام دارد و پیامش این است که این فرصت را باید غنیمت شمرد و استفاده کرد.

سؤال مهم این است که از چنین فرصتی چگونه استفاده کنیم و چه ذکری داشته باشیم؟

این کار بزرگی است که در دعای چهلم انجام گرفته و امام، کار ما را آسان کرده است و با داشتن این دعای نورانی، نقشه‌ روشنی برای بهره‌برداری از چنین فرصتی را داریم.

غیر از روش تفصیلی که در دعای هشتم داشتیم، روش گزارشی هم داریم و گزارش، چیزی بین ترجمه و شرح است. در این دعا گزارش داریم و به تعبیری، ترجمه‌ تفسیری یا ترجمه‌ تفصیلی می‌کنیم. بنابراین برداشت‌های اصلی از متن دعا رخ می‌دهد و هدفی که در این دعا نقطه‌ی مرکزی است، برجسته‌سازی می‌شود. ضمناً برخی از مستندات از قرآن کریم و کلمات اولیای خدا نیز در گوشه و کنار متن صحیفه‌ مبارکه نقل می‌شود.

موضوع این دعا، مسئله‌ی مرگ و یاد مرگ است که موضوع بسیار مهمی است و در اواخر دعای هشتم، این مسئله را تا حدی بررسی کردیم؛ همان‌جا که حضرت از مرگ بدون آمادگی، به خدای متعال پناه بردند.

ادامه »

بیست و یکمین دعا از صحیفه سجادیه با 13 فراز و پرداختن به این موضوع که حزن و اندوه از خطاهاست تنظیم و گردآوری شده است.

این دعا با اشاره به اینکه خداوند اگر بنده‌ای را بیم دهد، کسی نتواند به او ایمنی بخشد و اگر تنهایش گذارد، یاوری نخواهد داشت، از سرانجام گریز و فرار از خطا و همچنین حرکت به سوی پروردگار گفته است.

همچنین آمده است که؛ انسان به آنچه نزد خداست نمی‌رسد، مگر با اطاعت از او و رحمت فراوان الهی. آنچه خداوند به انسان می‌بخشد نباید او را از یاد و احسان پروردگار غافل کند.

وَ کانَ مِنْ دُعَائِهِ علیه‌السلام إِذَا حَزَنَهُ أَمْرٌ وَ أَهَمَّتْهُ الْخَطَایا:

و از دعاهای امام الساجدین(علیه‌السلام) به وقتی که روایتی او را اندوهگین می‌ساخت:

اللَّهُمَّ یا کافِی الْفَرْدِ الضَّعِیفِ، وَ وَاقِی الْأَمْرِ الْمَخُوفِ، أَفْرَدَتْنِی الْخَطَایا فَلَا صَاحِبَ مَعِی، وَ ضَعُفْتُ عَنْ غَضَبِک فَلَا مُؤَیدَ لِی، وَ أَشْرَفْتُ عَلَی خَوْفِ لِقَائِک فَلَا مُسَکنَ لِرَوْعَتِی وَ مَنْ یؤْمِنُنِی مِنْک وَ أَنْتَ أَخَفْتَنِی، وَ مَنْ یسَاعِدُنِی وَ أَنْتَ أَفْرَدْتَنِی، وَ مَنْ یقَوِّینِی وَ أَنْتَ أَضْعَفْتَنِی

الهی ای کفایت‌کننده تنهای ناتوان، و‌ ای نگهبان از حادثه ترسناک، خطاها مرا به تنهایی کشانده و یار و یاوری با من نیست، و از تحمل خشمت ناتوان شده‌ام و پشتیبانی ندارم، و در معرض ترس لقای توام و برای ترسم آرام‌بخشی نیست. اگر بیمم دهی چه کسی مرا ایمنی دهد؟ و اگر تنهایم گذاری کیست که مرا یاری دهد؟ و اگر ناتوانم سازی چه کسی توانم دهد؟

لَا یجِیرُ، یا إِلَهِی، إِلَّا رَبٌّ عَلَی مَرْبُوبٍ، وَ لَا یؤْمِنُ إِلَّا غَالِبٌ عَلَی مَغْلُوبٍ، وَ لَا یعِینُ إِلَّا طَالِبٌ عَلَی مَطْلُوبٍ. وَ بِیدِک، یا إِلَهِی، جَمِیعُ ذَلِک السَّبَبِ، وَ إِلَیک الْمَفَرُّ وَ الْمَهْرَبُ، فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَجِرْ هَرَبِی، وَ أَنْجِحْ مَطْلَبِی.

الهی پرورده را جز پروردگار پناه ندهد، و مغلوب را جز غالب امان نبخشد، و مطلوب را جز طالب یاری نکند، و‌ ای خدای من همه این وسائل به دست توست، و گریز و پناه هم به سوی توست، پس بر محمد و آلش درود فرست، و گریزم را به پناه خود بر، و حاجتم را برآور.

ادامه »

سعدی یک شعری دارد که می گوید: اگر شخص بزرگوار را تكريم كني او را مالك شده اي و اگر انسان فرومايه و پست را احترام كني گستاخ و سركش مي شود.

جلسه ي هفتگي شرح صحيفه سجاديه با سخنرانی استاد فاطمی نیا در مسجد جامع ازگل برگزار شد.

ادامه »

شانزدهمین دعای امام زین العابدین علیه السلام با پرداختن به طلب آمرزشِ گناهان است و خداوند و اوصافش را معرفی می‌کند.شانزدهمین دعا از صحیفه سجادیه با 34 فراز به هنگام طلب آمرزشِ گناهان با بیان چنین نکاتی روایت شده است؛ هر درمانده‌ای با یاد احسان الهی امان می‌جوید و رحمت و دانش الهی او را دربرمی‌گیرد، خداوند مونسِ هر غریبی، برطرف‌کننده غمِ هر غم‌دیده‌ای، فریادرس هر بی‌کسی و یاور هر محتاجی است. انسان بی‌اعتنا به نفس اماره‌اش است، پس او را به گناه وا می‌دارد و بنده با اینکه شیطان را می‌شناسد و بر دشمنی او آگاه است، از او پیروی می‌کند.
 
وَ کانَ مِنْ دُعَائِهِ علیه‌السلام إِذَا اسْتَقَالَ مِنْ ذُنُوبِهِ، أَوْ تَضَرَّعَ فِی طَلَبِ الْعَفْوِ عَنْ عُیوبِهِ:
و از دعاهای امام زین العابدین علیه السلام در زمانی که طلب گذشت از گناهانش می‌کرد و در طلب بخشش عیب‌هایش بود:

اللَّهُمَّ یا مَنْ بِرَحْمَتِهِ یسْتَغیثُ الْمُذْنِبُونَ، وَ یا مَنْ إِلَی ذِکرِ إِحْسَانِهِ یفْزَعُ الْمُضْطَرُّونَ، وَ یا مَنْ لِخِیفَتِهِ ینْتَحِبُ الْخَاطِئُونَ ، یا أُنْسَ کلِّ مُسْتَوْحِشٍ غَرِیبٍ، وَ یا فَرَجَ کلِّ مَکرُوبٍ کئِیبٍ، وَ یا غَوْثَ کلِّ مَخْذُولٍ فَرِیدٍ، وَ یا عَضُدَ کلِّ مُحْتَاجٍ طَرِیدٍ.
بارخدایا،‌ای که گناهکاران به رحمتت فریارسی می‌کنند، وای که بیچارگان به یادآوری احسانت پناه می‌برند،‌ای که خطاکاران از بیم تو به شدت گریه می‌کنند، ‌ای همدم هر وحشت‌زده دور از وطن،‌ ‌ای گشایش هر اندوهگین دلشکسته،ای فریادرس هر درمانده تنها،‌ای مددکار هر محتاج رانده شده.

أَنْتَ الَّذِی «وَسِعْتَ کلَّ شَیءٍ رَحْمَةً وَ عِلْماً، وَ أَنْتَ الَّذِی جَعَلْتَ لِکلِّ مَخْلُوقٍ فِی نِعَمِک سَهْماً، وَ أَنْتَ الَّذِی عَفْوُهُ أَعْلَی مِنْ عِقَابِهِ، وَ أَنْتَ الَّذِی تَسْعَی رَحْمَتُهُ أَمَامَ غَضَبِهِ. وَ أَنْتَ الَّذِی عَطَاؤُهُ أَکثَرُ مِنْ مَنْعِهِ.
تویی که رحمت و دانشت همه چیز را فرا گرفته، تویی که هر آفریده را از نعمتهایت بهره‌ای مقرر فرموده‌ای، تویی که عفوت بر عقابت غلبه دارد، و تویی که مهرت پیشاپیش غضبت در حرکت است، و تویی که عطایت از منعت بیشتر است.

ادامه »

دعای سیزدهم کتاب صحیفه سجادیه را به نیت طلب حاجت از خداوند و گشایش حوائج قلبی بخوانید.

سیزدهمین دعا از صحیفه سجادیه با 25 فراز در باب طلب حاجت از پروردگار به نکاتی مانند اینکه؛ رسیدن به تمام خواسته‌ها در دست خداست و در ازای نعمت‌های بی‌شمارش

از بنده خود چیزی طلب نکرده است. همچنین خدا عطاهایش را به کدورتِ منّت آلوده نمی‌سازد و (کثرت) درخواست‌ها گنجینه‌های غیب پروردگار را فانی و تهی نمی‌کند. هیچ وسیله‌ای حکمت خدا را تغییر نمی‌دهد،‌حتی دعای دعاخوانان پروردگار را خسته نمی‌کند. نفس آدمی، گاه انسان را به این راه می‌کشاند که حاجتش را از کسی بخواهد که خود او محتاج پروردگار است و این یعنی لغزش و گناه، اما فرجام درخواست از غیر خدا نومیدی است و در پایان باید به خاطر داشته باشیم که بهترین حالت برای طلب حاجت و نزدیکی به خداوند دعا در حالت سجده است.

ادامه »

نهمین دعا از صحیفه سجادیه، در باب اشتیاق مومن به طلب آمرزش و ستایش ما در قبال هدایت و بخشش خداوند به نگارش درآمده است.

بخشش، هدایت و کسب رضایت الهی از جمله وظایف مومن است که با عنوان دعای امام الساجدین علیه السلام پیرامون اشتیاق و طلب آمرزش خداوند در نهمین بخش از صحیفه سجادیه آمده است.

 در فراز اول مناجات محبین، دو نکته بیان شده است؛ اول آنکه اگر کسی شیرینی محبت خداوند را چشید و از لذت محبت او سرشار شد، جایگزینی برای او نمی‌طلبد و دل به محبت غیر او نمی‌دهد. نکته دوم آنکه اگر کسی به جوار خداوند راه یافت و به قرب معبود انس گرفت، حتی لحظه‌ای از حال و هوای انس به قرب الهی خارج نمی‌شود. در ادامه، امام سجاد علیه السلام از خداوند می‌خواهد که خود را در شمار کسانی قرار دهد که برای مقام قرب و ولایتش برگزیده است. قربی که او از خداوند می‌طلبد، قرب اکتسابی است که در پرتو پیروی از دستورات خداوند، بندگی و خودسازی به دست می‌آید و از این نظر خاص بندگان برگزیده و مومن خداست و تنها آنان از این امتیاز عالی برخوردارند.

ادامه »

تويى آن خداى يكتا،كه هيچ خدايى جز تو نيست:خداوندبخشاينده مهربان داناى حكيم.

تويى كه هر چه به عرصه وجود آورده ‏اى به ميزان معين آورده ‏اى وهر چيز آماده كرده ‏اى و كارهاى عالم نيك سامان داده ‏اى.

بار خدايا،مرا در برابر خود ذليل گردان و در نزد بندگانت عزيز دار.

حمد باد تو را،حمدى كه به دوام تو بر دوام ماند.

نيايش چهل و هفتم صحیفه سجادیه

(وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي يَوْمِ عَرَفَةَ)

الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ اللَّهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ بَدِيعَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ، ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِكْرَامِ، رَبَّ الْأَرْبَابِ، وَ إِلَهَ كُلِّ مَأْلُوهٍ، وَ خَالِقَ كُلِّ مَخْلُوقٍ، وَ وَارِثَ كُلِّ شَيْ‏ءٍ، لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْ‏ءٌ، وَ لَا يَعْزُبُ عَنْهُ عِلْمُ شَيْ‏ءٍ، وَ هُوَ بِكُلِّ شَيْ‏ءٍ مُحِيطٌ، وَ هُوَ عَلَى كُلِّ شَيْ‏ءٍ رَقِيبٌ. أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، الْأَحَدُ الْمُتَوَحِّدُ الْفَرْدُ الْمُتَفَرِّدُ وَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، الْكَرِيمُ الْمُتَكَرِّمُ، الْعَظِيمُ الْمُتَعَظِّمُ، الْكَبِيرُ الْمُتَكَبِّرُ وَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، الْعَلِيُّ الْمُتَعَالِ، الشَّدِيدُ الْمِحَالِ وَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، الرَّحْمَنُ الرَّحِيمُ، الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ. وَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، السَّمِيعُ الْبَصِيرُ، الْقَدِيمُ الْخَبِيرُ وَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، الْكَرِيمُ الْأَكْرَمُ، الدَّائِمُ الْأَدْوَمُ، وَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، الْأَوَّلُ قَبْلَ كُلِّ أَحَدٍ، وَ الْآخِرُ بَعْدَ كُلِّ عَدَدٍ وَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، الدَّانِي فِي عُلُوِّهِ، وَ الْعَالِي فِي دُنُوِّهِ وَ أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، ذُو الْبَهَاءِ وَ الْمَجْدِ، وَ الْكِبْرِيَاءِ

ادامه »

درس اخلاق استاد فاطمی‌نیا:

از ادعیه بسیار مهم که اگر عوام‌بازی در نیاوریم و متوجه معنایش باشیم دعای «یا مقیل العثرات» است؛ ای خدایی که لغزش‌ها را نادیده می‌گیری! گاهی برخی توفیقات از انسان سلب می‌شود ولی با مداومت بر قرائت این دعا بازمی‌گردد.

ادامه »

این کتاب را فوق کلام مخلوق و دون کلام خالق دیدم.

باید صحیفه سجادیه را از نگاه اخلاق کاربردی مورد توجه قرار دهیم. یعنی کاری کنیم که بتوانیم بر اساس صحیفه سجادیه برای اقشار مختلف به صورت جداگانه اخلاق را احصا کنیم و این اخلاق را کاربردی کنیم. حضرت سجاد یک معدن آموزه های اخلاقی و عرفانی را برای ما گذاشته ولی این معدن همچنان بکر است.

کتاب صحیفه سجادیه یکی از ارزنده ترین منابع شیعه است که امام سجاد معارف اسلامی را در قالب دعا و نیایش عرضه داشته است. شهید سید محمد باقر صدر(ره) می گوید:

صحیفه سجادیه را باید به عنوان بزرگترین عمل اجتماعی زمان و موقعیت امام علیه السلام معرفی کرد. از صحیفه سجادیه، که سند آن به امام زین العابدین علیه السلام منتهی می شود، به «اخت القرآن» و «انجیل اهل البیت» و «زبور آل محمد^{(صلی الله علیه و آله)}» و «صحیفه کامله» تعبیر شده است. فصاحت و بلاغت صحیفه حاکی از آن است که نمی تواند کلام غیرمعصوم علیه السلام باشد. چنانکه وقتی آیت الله مرعشی نجفی(ره) صحیفه سجادیه را به عنوان هدیه برای «طنطاوی»، مفسر قرآن، ارسال می کند، طنطاوی می گوید: این کتاب را فوق کلام مخلوق و دون کلام خالق دیدم.

میلاد با سعادت امام زین العابدین بهانه ای شد تا تامل دوباره ای بر روی برخی از مفاهیم صحیفه سجادیه داشته باشم. برای این منظور به سراغ حجت الاسلام احمد غلامعلی عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث و هم چنین حجت الاسلام والمسلمین احمد عابدی، رئیس دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم رفتیم تا نظر ایشان را در مورد موضوعاتی مانند نگاه اخلاقی امام سجاد علیه السلام در صحیفه سجادیه و همچنین تبیین جایگاه امامت در این کتاب شریف جویا شویم. متن زیر مشروح گفتگوی مهر با این کارشناسان دینی است.

ادامه »