| « مجموعه کامل آداب و اعمال شب و روز عرفه+ صوت و متن ادعیه ها | دانلود نرم افزار ویژگی های زنان شایسته در قرآن مجید » |
ویژه نامه شهادت امام باقر علیه السلام
نوشته شده توسطرحیمی 19ام شهریور, 1395
شناسنامه امام محمد باقر علیه السلام
امام محمد باقر علیه السلام در روز جمعه یا دوشنبه یا سه شنبه غره ماه رجب یا سوم ماه صفر سال 57 هجری یا به روایتی دیگر سال 56 هجری، در مدینه به دنیا آمد و در روز دوشنبه هفتم ذی حجه یا ربیع الاول و یا ربیع الاخر سال 114 هجری، در همان شهر بدرود حیات گفت. بنابراین، آن حضرت 57 سال در این جهان زیست. از این مدت چهار سال با جدش امام حسین علیه السلام و پس از وی 35 سال با پدرش زندگی کرد و هیجده سال بقیه عمرش را به تنهایی به سر برد. بنابر روایتی که در کافی از قول امام صادق علیه السلام نقل شده است، وی 19 سال و دو ماه بیش از پدرش زیسته است و در همین دوران، مامت شیعیان را عهده دار بوده است. امام باقر علیه السلام در مدت امامت خود چند صباحی از خلافت ولید بن عبد الملک و نیز خلافت سلیمان بن عبد الملک و عمر بن عبد العزیز و یزید بن عبد الملک را درک کرد و سرانجام در روزگار خلافت هشام بن عبد الملک وفات یافت.
نمایی از زندگانی حضرت امام محمد باقر علیه السلام
فاطمه بنت الحسن علیه السلام مادر باقرالعلوم علیه السلام
کنیه ها و القاب امام محمدباقر علیه السلام
لقب باقر برای امام پنجم علیه السلام
فرزندان امام باقر علیه السلامشیخ مفید در ارشاد می نویسد: امام باقر علیه السلام هفت فرزند داشت. ابو عبد الله جعفر بن محمد، [فرزند بزرگ ایشان]، کنیه امام باقر علیه السلام را به همین علت ابو جعفر می گفتند. فرزند دیگرش عبد الله نام داشت که مادر این دو ام فروه، دختر قاسم بن محمد بن ابو بکر بود. دو فرزند دیگر آن حضرت ابراهیم و عبید الله نام داشتند که از مادری به نام ام حکیم، دختر اسد بن مغیره ثقفی زاده شدند. از این دو پسر نسلی به وجود نیامده. علی و زینب دو فرزند دیگر آن حضرت بودند که از مادری کنیز به دنیا آمده اند. ام سلمه هم فرزند دیگر امام بود که او هم از مادری کنیز متولد شده بود. برخی گفته اند: زینب همان ام سلمه بوده است. در کتاب اعلام الوری نیز همین قول آمده است. ابن شهر آشوب در کتاب مناقب، اولاد امام باقر علیه السلام ، را هفت تن دانسته و آنها را مانند شیخ مفید برشمرده است مگر با این تفاوت که عبد الله افطح را نیز جزو فرزندان امام باقر علیه السلام محسوب کرده و گفته است: به جز فرزندان امام صادق علیه السلام ، اولاد امام باقر علیه السلام همگی از دنیا رفتند و نسلی از پس خود به یادگار نگذاشتند.
سفیر شهید، حضرت علی بن محمد الباقر علیه السلام
دوران امامت امام محمد باقر علیه السلام
در دوران امام باقر علیه السلام، حاکمان اموی به دلیل تعارضات داخلی از نهضت عظیم علمی آن حضرت غافل بودند، ولی این به معنای در امان بودن آن امام نیست; بلکه حجم وسیعی از روایات گویای اوضاع خشونت آمیز آن دوره، و ظلم و تجاوز حاکمان وقت نسبت به دین، مسلمانان و امام آنان است، به گونه ای که امام علیه السلام بارها تقیه می کرد و سرانجام نیز بر سر تعارضات مبنایی با نظام خلافت ظالمانه، توسط هشام به شهادت رسید.
مبارزات سیاسی امام باقر علیه السلام
تحلیل ویژگی های خاصّ زمانه امام باقر علیه السلام
ضرب سکه ی اسلامی به دستور امام باقر علیه السلام
امام باقر در مبارزه با کج روی های سیاسی
امام باقر علیه السلام و قیام زید بن علی علیه السلام
شکافنده دانش ها
دانش امام باقر علیه السلام نیز همانند دیگر امامان از سر چشمه ی وحی بود، آنان آموزگاری نداشتند و در مکتب بشری درس نخوانده بودند،«جابر بن عبد الله »نزد امام باقر علیه السلام می آمد و از آنحضرت دانش فرا می گرفت و به آن گرامی مکرر عرض می کرد:ای شکافنده ی علوم! گواهی می دهم تو در کودکی از دانشی خدا داد برخورداری. «عبد الله بن عطاء مکی »می گفت:هرگز دانشمندان را نزد کسی چنان حقیر و کوچک نیافتم که نزد امام باقر علیه السلام،«حکم بن عتیبه »که در چشم مردمان جایگاه علمی والایی داشت در پیشگاه امام باقر چونان کودکی در برابر آموزگار بود.
موضوع پژوهش (1) جای گاه و فعالیت های علمی امام باقر علیه السلام در یک نگاه
نهضت بزرگ علمی امام باقر علیه السلام
امام باقر (علیه السلام) و نشر فرهنگ شیعی
نقش امام باقر(علیه السلام) در بنیان گذاری اجتهاد
سریر آفتاب نگاهی به شیوه علمی و جایگاه شاگردان امام باقر (علیه السلام)
پاسبان فرهنگ اسلام
امام باقر علیه السلام در زمانی زندگی می کرد که از یکسو، نقل و کتابت احادیث پیامبر ممنوع شده بود و از سوی دیگر، احادیث ساختگی، دهان به دهان می گشت.
فرقه های گوناگون سر برآورده و دین را با سلیقه خود تعریف می کردند. یهودیان و مسلمانانی که یهودی بوده و ناگزیر، اسلام را پذیرفته بودند، دین را به سمت آموزه های تحریف شده یهودی بردند. تجمل و خوشی خواهی در میان مسلمانان رایج شده بود؛ در حالی که بحران اقتصادی گریبان گیر جامعه بود و فضاهای تنگ سیاسی، مزید بر علت. در این میان، امام باقر علیه السلام می کوشید فهم درستی از دین ارائه دهد. احادیث پیامبر و امامان پیشین را احیا کند، از انحرافات جلوگیری نماید و این اهداف، پایه گذاری نهضتی بزرگ را می طلبید که امام باقر علیه السلام با تربیت شاگردانی فراوان از اقصا نقاط جامعه اسلامی به آن همت گماشت و فرزند بزرگوارش، آن را به بار نشاند.
امام باقر علیه السلام مرزبان علوم نبوی
شیوه امام باقر در مبارزه با انحراف
امام باقر علیه السلام و فرق و مذاهب
مبارزات فرهنگی امام باقر علیه السلام
مناظرات امام محمد باقر علیه السلام
در دوران امامت حضرت باقرعلیه السلام فرقه های مذهبی و گروههای سیاسی و مذهبی متعددی مانند: معتزله، خوارج و مرجئه فعالیت داشتند و امام باقر علیه السلام همچون سدی استوار در برابر نفوذ عقائد باطل آنان ایستادگی می نمود و طی مناظراتی که با سران این گروهها داشت، پایگاههای فکری و عقیدتی آنان را درهم می کوبید و بی پایگی عقائدشان را با دلائل روشن ثابت می کرد.
احتجاجات امام باقر علیه السلام
اخلاق و فضایل امام محمد باقر علیه السلام
امام باقر علیه السلام دارای خصال ستوده و مؤدب به آداب اسلامی بود. سیرت و صورتش ستوده بود. پیوسته لباس تمیز و نو می پوشید. در کمال وقار و شکوه حرکت می کرد. متولی صدقات حضرت رسول(ص) و امیرالمؤمنین علی علیه السلام و پدر و جد خود بود و این صدقات را میان بنی هاشم و مساکین و نیازمندان تقسیم می کرد و اداره آنها را از جهت مالی به عهده داشت. امام باقر علیه السلام بسیار گشاده رو و با مؤمنان و دوستان خوش برخورد بود. با همه اصحاب مصافحه می کرد و دیگران را نیز بدین کار تشویق می فرمود. می خواست سنت جدش رسول الله(ص) را در عمل، بین مردم زنده کند و مکارم اخلاقی را به مردم تعلیم نماید.
سیره عملی امام باقر علیه السلام
زندگی اجتماعی امام باقر علیه السلام
سیرة امام باقر علیه السلام راوی سوگ در روایت شکوه
بی کرانه های نیک سیرتی(نگاهی به سیره اخلاقی امام باقر علیه السلام )
سیره اقتصادی امام باقر علیه السلام (تولید، مصرف، امداد)
کراماتی از امام باقر علیه السلام
جوانی از اهل شام در جلسات علمی امام باقر علیه السلام ، زیاد حاضر می شد. روزی پس از پایان جلسه از میان جمع برخاست و گفت: سوگند به خدا من به جهت محبت شما در جلسه حاضر نمی شوم بلکه فقط به خاطر فصاحت و دانش شماست که در این محفل حاضر می شوم. امام لبخند زد و سکوت کرد. چند روز گذشت و خبری از جوان نشد. حضرت جویای حال او شد. یکی از یاران گفت: جوان شامی به شدت بیمار است.
در این هنگام مردی وارد شد، فریاد زد: ای فرزند رسول خدا، جوان شامی دار فانی را وداع گفته و وصیت کرده شما بر جنازه اش نماز بخوانید. امام به سرعت برخاست و فرمود: «وقتی او را غسل دادید بگذارید روی سریر بماند، کفنش نکنید تا من بیایم.»
امام علیه السلام وضو گرفت، دو رکعت نماز خواند و دعا کرد. سپس سر به سجده گذاشت و سجده را طولانی کرد. سپس برخاست و ردای رسول خدا را بر تن کرد و به سمت خانة جوان رفت. زمانی که امام وارد خانه شد، غسل پایان یافته بود، جوان آرام روی سریر خفته بود. امام بالای سر او زانو زد و او را به نام خواند: ناگهان جوان سر بلند کرد و نشست.
داستانهایی از امام باقر علیه السلام
تهی دست شده ام و امیدی به دوستانم ندارم. به ناچار نزد امام می روم و او را از حال خود آگاه می کنم. ایشان می فرمایند: بد برادری است، آن برادری که به هنگام ثروت و توانمندی حالت را بپرسد و تو را در نظر داشته باشد ولی زمانی که تهی دست و نیازمند شدی از تو ببرد و سراغت نیاید.
سپس ایشان به خدمتکارشان دستور می دهند تا هفتصد درهم برای من بیاورد. می فرمایند: این مقدار را خرج کن و هرگاه تمام شد و نیاز داشتی، باز مرا از حال خود با خبر ساز.
جدال میان عقل و دل / به بهانه ی شهادت امام باقر علیه السلام ؛ هفتم ذی الحجة
جرعه هایی از کلام نورانی امام باقر علیه السلام
امام باقر علیه السلام: «ان المؤمنین اذا التقیا فتصافحا، اقبل الله عز و جل علیهما بوجهه و تساقطت عنهما الذنوب کمایتساقط الورق من الشجر» دو مؤمن هرگاه با یکدیگر دیدار کنند و با هم دست دهند،بی تردید خداوند عز و جل به آن دو توجه کند و گناهان آن دو بریزدبسان ریزش برگ از درخت.
امام باقر علیه السلام: «المؤمنون فی تبارهم و تراحمهم وتعاطفهم کمثل الجسد اذا اشتکی تداعی له سائره بالسهر والحمی» مؤمنان در نیکی کردن و مهربانی و دلسوزی نسبت به یکدیگر هم چون یک پیکرند که اگر عضوی از آن دردمند شود دیگر اعضا دربیداری و تب و سوز آن درد همدردی می کنند.
با امام باقر علیه السلام در سایه قرآن
نیایش هایی از امام باقر علیه السلام
امام باقر علیه السلام و مسأله مهم نماز جمعه
نویدهای امام محمد باقر علیه السلام در مورد ظهور حضرت مهدی (عج)
برخی از اوصاف شیعیان در کلام باقر العلوم علیه السلام
تأملی روان شناختی در سخنان امام باقر علیه السلام
امام باقر علیه السلام و تربیت فرزند
نگرشهای اقتصادی امام باقر علیه السلام
طبّ گیاهی و خواصّ میوه ها در کلام امام باقر علیه السلام
شهادت حضرت امام محمدباقر علیه السلام
اصحاب و شاگردان امام باقر علیه السلام
شیخ الطائفة، ابو جعفر محمد بن حسن طوسی در کتاب رجال خویش، اصحاب و شاگردان امام باقر علیه السلام را که از آن حضرت نقل حدیث کرده اند 462 مرد و دو زن دانسته است. در میان اصحاب و شاگردان امام باقر علیه السلام برخی از نظر اعتبار و وثاقت مورد اتفاق اهل سنت و امامیه اند، و دسته ای به دلیل گرایشهای عمیق شیعی، در دایره رجال اهل سنت قرار نگرفته، بلکه تنها مورد اعتماد امامیه می باشند.
شاگردان امام محمد باقر علیه السلام
یاران مکّی امام محمدباقر علیه السلام
سه تن از اصحاب ایرانی امام محمد باقر علیه السلام
جابر از نزدیک ترین یاران امام باقر علیه السلام
محمد بن مسلم، احیاگر مکتب امام باقر علیه السلام
امام محمد باقر علیه السلام از نگاه دیگران
امام صادق (علیه السلام) در توصیف مقام شامخ عبادی پدر بزرگوار خویش می فرماید: «پدرم، امام محمد باقر علیه السلام، همواره مشغول ذکر خدا بود. هنگام خوردن غذا ذکر خدا می گفت. وقتی با مردم صحبت می کرد از یاد خدا باز نمی ماند و کلمه «لا اله الاّ اللّه» همواره بر زبانش جاری بود. سحرگاهان ما را به عبادت و شب زنده داری تا برآمدن آفتاب فرا می خواند. به آن دسته از اعضای خانواده که قرائت قرآن می دانستند خواندن قرآن را دستور می داد و بقیه را به گفتن ذکر خدا سفارش می نمود.»
«افلح» خدمتکار امام می گوید: «با محمد بن علی (علیه السلام) برای انجام مناسک حج بار سفر بستم. وقتی رسیدیم و امام داخل مسجدالحرام شد و نگاهش به کعبه افتاد، شروع به اشک ریختن کرد. او با صدای بلند می گریست. تا جایی که شگفتی من برانگیخته شد که چرا امام معصوم این گونه می گرید. گفتم: پدر و مادرم فدایت باد! مردم دارند شما را نگاه می کنند. اگر ممکن است کمی آهسته تر گریه کنید. امام فرمود: وای بر تو! چرا صدایم را به گریه بلند نکنم تا شاید مورد بخشایش و مهرورزی پروردگار قرار گیرم و در من نظر لطف کند و فردای رستاخیز به مهربانی و لطفش درآویزم.
سپس مشغول طواف خانه خدا شد و نزد مقام به نماز ایستاد. هنگامی که نمازش پایان یافت، به سجده رفت و آن هنگام که سر از خاکساری درگاه خدا برداشت سجده گاهش از اشک تر شده بود. او در هر شبانه روز یکصد و پنجاه رکعت نماز می گذارد.»
امام علیه السلام در آفاق نگاهها
امام باقر علیه السلام از نگاه دانشمندان اهل سنّت
شهادت امام محمد باقر علیه السلام
کلینی روایت کرده است که امام محمد باقر علیه السلام هشتصد درهم برای تعزیه و ماتم خود وصیت فرمود. از امام جعفر صادق علیه السلام روایت کرده است که پدرم گفت: ای جعفر! از مال من وقفی بکن برای ندبه کنندگان که ده سال در منی در موسم حج بر من گریه کنند، و رسم ماتم را تجدید نمایند و بر مظلومیت من زاری کنند.
و مشهور است که وفات آن حضرت در سال صد و چهاردهم هجرت، و بعضی صد و هفدهم، و بعضی صد و شانزدهم نیز گفته اند، و ماه وفات آن جناب را بعضی ما ذی حجه گفته اند، و بعضی ماه ربیع الاول، و بعضی ما ربیع الآخر. شیخ شهید و دیگران گفته اند که وفات آن حضرت روز دوشنبه هفتم ذی حجه بود.
شهادت امام باقر علیه السلام 7 ذی الحجه
امام محمد باقرعلیه السلام در آینه شعر و ادب
این روزها، آسمان مدینه دیگر بار، در پس غروب غم، کز کرده است. بقیع، دوباره سیاه پوشیده است. و باز زخمی عمیق بر جگر شیعه.
این بار، پنجمین ناخدای کشتی ایمان، او که دریا دریا علم، از سینه اش جاری بود و واژه واژه عشق، از نگاهش سرازیر، او که از کلامش وحی می جوشید و از زبانش باران حدیث می بارید، چهره در خاک کشیده است؛ مظلوم و غریب.
نمی دانم چرا سرنوشت اهل بیت رسول صلی الله علیه و آله وسلم را با اشک و خون گره زده اند؟
کوچک بودی که عطش و آتش کربلای بزرگ جدت را دیدی و با آن نگاه کودکانه گریستی؛ آن هنگام که پدرانت را تشنه کام به خاک و خون کشیدند.
سر حسین علیه السلام را بر فراز نیزه ها به تماشا نشستی، تا به وقتش مراسم مرثیه خوانی صحرای عرفات را برای افشاگری بنی امیه وصیت کنی. ماندی تا دردها را روایت کنی و حدیث زخم بگویی.
فقه، تا همیشه وام دار روایت توست. دین، تا هماره مدیون مجاهدت توست.
و حالا، این تویی که در آغوش پدر سجاده نشینت در گوشه ی بقیع، آرام گرفته ای.
دیگر مدینه صدای نافذ تو را نخواهد شنید.
شهادت امام محمد باقر علیه السلام
کتاب شناسی امام محمد باقر علیه السلام
کتابشناسی امام باقرعلیه السلام
کتاب شناسی باقرالعلوم علیه السلام
لینک های مرتبط
دانشنامه: امام باقر علیه السلام
مجلات: فرهنگ کوثر - تابستان 1384، شماره 62
ویژه نامه: سالروز تخریب قبور ائمه اطهار علیهم السلام در بقیع
منبع:حوزه
فرم در حال بارگذاری ...