شیخ مفيد(ره) گويد:

    فقهاى عامه از علم او داستانها و روايت‏ها نوشته‏ اند كه بشمار نمى ‏آيد. شافعى در رساله اثبات خبر واحد گويد: على بن الحسين كه فقيه‏ ترين مردم مدينه بود به خبر واحد عمل مي كرد. و از او موعظت‏ها و دعاها ضبط كرده‏ اند كه ميان علما مشهور است‏[8] او مقام شامخ امامت را داشت. در خاندان وحى و رسالت پرورش يافت. علم را از خزانه پروردگار و بلاغت را از جدش حيدر كرار، بارث برده بود نگاهى به صحيفه سجاديه و دقت در مضمون فقره‏هاى دعاى معروف به ابو حمزه هر متتبع را از جستجوى فراوان در اين باره بى‏نياز مى‏سازد. رأى ثاقب او گره‏ گشاى درماندگان در مسائل فقهى‏ بود. زهرى گويد: پس از آنكه مدتى نزد عبد الملك بن مروان بسر بردم قصد مدينه كردم. غلامى داشتم و مالى فراوان با من بود كه در كيسه‏ اى گذاشته بودم. آن كيسه گم شد و من غلام را بدزدى متهم كردم و به وعده و وعيد اميدوار ساختم و ترساندم سودى نداشت غلام را بر زمين افكندم و بر سينه ‏اش نشستم و آرنج خود را بر سينه او نهادم و فشردم اما نمى‏ خواستم او را بكشم. ليكن بر اثر اين فشار غلام مرد.

     من ترسيدم، چون به مدينه آمدم از سعيد بن مسيّب و ابو عبد الرحمن و عروة بن زبير و قاسم بن محمد و سالم بن عبد الله‏[9] پرسيدم چه بايد كرد همه گفتند توبه تو پذيرفته نيست. چون خبر به على بن الحسين رسيد گفت او را نزد من بياوريد.

     نزد او رفتم و داستان خود را به حضرتش گفتم فرمود:

     - گناه تو توبه دارد. دو ماه پى ‏درپى روزه بگير! بنده مؤمنى را آزاد كن!

     شصت مستمند را طعام بده‏[10] و در روايت ابن سعد است كه فرمود:

     ديه او را براى كسانش بفرست‏[11] ابن ابى حازم گويد سليمان بن يسار را ديدم با على بن الحسين ميان قبر و منبر پيغمبر مى ‏نشستند و به مذاكره مى‏ پرداختند و چون مى‏ خواستند برخيزند عبد الله بن ابى سلمه سوره‏ اى را مى‏ خواند و پس از ختم سوره دعا مي كردند[12].

     گروهى چون جابر بن عبد الله، عامر بن واثله، سعيد بن مسيب، از صحابه و سعيد بن جبير، محمد بن جبير، ابو خالد كابلى، قاسم بن عون، اسماعيل بن عبد الله جعفر از تابعين شاگردان اويند[13]

پی نوشت:

1.  و آنان كه از بيهوده رو گردانند.( مؤمنون: 3)
2. ارشاد ج 2 ص 141. كشف الغمه ج 2 ص 84
3. و آنان كه پيش از ايشان جاى گرفتند و ايمان آوردند، كسانى را كه هجرت كنند و نزد ايشان بروند دوست دارند. خود را بدانچه بآنان داده شده نيازمند نمى‏بينند و هر چه تنگدست باشند ديگران را بر خود مقدم ميدارند:( سوره حشر: 9)
4. و آنان كه پس از ايشان آمدند، ميگويند پروردگارا. ما را و برادران ما را كه در ايمان بر ما پيشى گرفتند به بخش! و در دل‏هاى ما كينه مؤمنان را قرار مده!( الحشر: 10)
5. كشف الغمه ج 2 ص 78 صفة الصفوة ج 2 ص 55. حلية الاولياء ج 3 ص 137
6. خدا از شما آنان را كه ايمان آوردند بالا مى‏برد و آنان كه دانش داده شده ‏اند پايه ‏هاى بالاتر دارند( المجادله: 11)
7. كشف الغمه ج 2 ص 79. و نگاه كنيد به طبقات ج 5 ص 160. حلية الاولياء ج 3 ص 138. صفة الصفوة ج 2 ص 57.
8. شرح نهج البلاغه ج 15 ص 274
9. اينان فقيهان مدينه در عصر خود بوده‏اند.
10. عقد الفريد ج 5 ص 127- 128
11. طبقات ج 5 ص 158 و رجوع كنيد به مناقب ج 4 ص 159
12. طبقات ج 5 ص 160
13. فى رحاب ائمة اهل البيت ج 3 ص 213

زندگانى على بن الحسين عليهما السلام 

علامه سید جفرشهيدى (ره)

صفحات: 1· 2