موضوع: "تدبر در کلام وحی"

ویژگی اصلی همسران بهشتی چیست؟

نوشته شده توسطرحیمی 18ام شهریور, 1395
 

حجت الاسلام والمسلمین قرائتی
در قیامت، زاد و ولدى نیست، امّا از آنجا كه انسان به همسر و همدم نیاز دارد، خداوند براى اهل بهشت همسرانى بهشتى قرار داده كه پاكى و طهارت، ویژگى اصلى آنهاست.

  استاد محسن قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه بیست و پنجم سوره بقره پرداخته است.

«وَ بَشِّرِ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ كُلَّما رُزِقُوا مِنْها مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقاً قالُوا هذَا الَّذي رُزِقْنا مِنْ قَبْلُ وَ أُتُوا بِهِ مُتَشابِهاً وَ لَهُمْ فيها أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ وَ هُمْ فيها خالِدُونَ» (بقره،25)

و كسانى را كه ایمان آورده و كارهاى شایسته انجام داده ‏اند، مژده بده كه برایشان باغ ‏هایى است كه نهرها از پاى درختانِ آن جارى مى ‏باشد. هرگاه میوه ‏اى از آن (باغ ‏ها) به اهل بهشت، روزى شود، گویند: «این همان است كه قبلاً روزىِ ما شده بود»، در حالى كه مشابه آن (نعمت ‏هاى دنیوى) به ایشان داده شده است، (نه خودِ آنها). و برایشان در بهشت همسرانى پاك و پاكیزه است و در آنجا جاودانه ‏اند.

به دنبال آیه قبل كه كافران را به آتش دوزخ تهدید كرد، این آیه سرانجامِ مؤمنان را بیان مى ‏دارد، تا از مقایسه سرنوشتِ این دو گروه، حقیقت روشن‏ تر شود. البته ایمان در صورتى مفید است كه همراهِ عمل صالح باشد. نه ایمان و نه عمل، هیچكدام به تنهایى، سعادت انسان را تضمین نمى ‏كند.

ایمان همچون ریشه درخت، و عمل صالح میوه آن است. وجود میوه شیرین دلیل بر سلامتِ ریشه و وجود ریشۀ قوى، سبب پرورش میوه سالم است.

ادامه »

الهی تو را شکر ...

نوشته شده توسطرحیمی 18ام شهریور, 1395

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

وَهُوَ الَّذِي سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْكُلُواْ مِنْهُ لَحْمًا طَرِيًّا وَتَسْتَخْرِجُواْ مِنْهُ حِلْيَةً تَلْبَسُونَهَا وَتَرَى الْفُلْكَ مَوَاخِرَ فِيهِ وَلِتَبْتَغُواْ مِن فَضْلِهِ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (سوره نحل آیه 14)

و اوست كسى كه دريا را مسخر گردانيد تا از آن گوشت تازه بخوريد و پيرايه ‏اى كه آن را مى ‏پوشيد از آن بيرون آوريد و كشتيها را در آن شكافنده [آب] مى‏ بينى و تا از فضل او بجوييد و باشد كه شما شكر گزاريد.

 1- دریاها با آن همه عظمت وخروش، رام ودر خدمت انسان هستند.«سخّر البحر»

2- دریا، مهم‏ترین منبع تأمین گوشتِ تازه و سالم است. «لحماً طریّاً»

3- خداوند، نه فقط نیازهاى اوّلیه چون آب و غذا، بلكه حتّى زینتِ انسان را نیز تأمین نموده است. «حلیةً تلبسونها»

6- گرچه تلاش براى غذا از انسان است، امّا رزق از خداست. «لتبتغوا من فضله»

7- كامیابى ‏ها باید هدفدار باشد. «لعلكم تشكرون»

تسخیر هستی

نوشته شده توسطرحیمی 17ام شهریور, 1395

قرآن

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

وَسَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَالْنَّهَارَ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالْنُّجُومُ مُسَخَّرَاتٌ بِأَمْرِهِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ (سوره نحل آیه 12)

و شب و روز و خورشيد و ماه را براى شما رام گردانيد و ستارگان به فرمان او مسخر شده‏اند مسلما در اين [امور] براى مردمى كه تعقل مى‏كنند نشانه ‏هاست

1- هستى، چه آسمان و چه زمین، براى انسان آفریده شده است. «سخّر لكم …»

2- هستى، در مهار و كنترلِ خداست. «مسخرّات بامره»

3- بهره‏ دهىِ هستى، به فرمان خداست. «بامره»

4- نظام آفرینش كلاس توحید است. «انّ فى ذلك»

5- نظام هستى، تنها براى اهل فكر وتعقل، بستر رشد و توجه است. نه افراد ساده ‏نگر و عادى. «لقوم یعقلون»

 

تدبّر در هستى

نوشته شده توسطرحیمی 16ام شهریور, 1395

قرآن

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ 

يُنبِتُ لَكُم بِهِ الزَّرْعَ وَالزَّيْتُونَ وَالنَّخِيلَ وَالأَعْنَابَ وَمِن كُلِّ الثَّمَرَاتِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ (سوره نحل آیه 11)

به وسيله آن كشت و زيتون و درختان خرما و انگور و از هر گونه محصولات [ديگر] براى شما مى‏ روياند قطعا در اينها براى مردمى كه انديشه مى‏ كنند نشانه ‏اى است.

1- رویاندن، كار خداست نه كشاورز. «ینبت لكم»

2- انواع گیاهان و درختان و میوه‏ ها، براى انسان آفریده شده است. «لكم»

3- محصولات وثمرات، عبورگاهند نه توقف ‏گاه، نشانه وعلامتِ راهند نه مقصد.«لآیة»

4- دیدن ودانستن كافى نیست، فكر كردن و تدبّر در هستى لازم است. «لقوم یتفكرون»

 

سه اثر نفاق

نوشته شده توسطرحیمی 15ام شهریور, 1395
نورِ ضعیف آتشى كه منافقان، خود برافروختند و نور خیره كننده برقِ آسمان، هیچ یك نتوانست راهنماى آنان در مسیر زندگى گردد

 استاد قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه بیستم سوره بقره پرداخته است.

«يَكادُ الْبَرْقُ يَخْطَفُ أَبْصارَهُمْ كُلَّما أَضاءَ لَهُمْ مَشَوْا فيهِ وَ إِذا أَظْلَمَ عَلَيْهِمْ قامُوا وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَذَهَبَ بِسَمْعِهِمْ وَ أَبْصارِهِمْ إِنَّ اللَّهَ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَديرٌ» (بقره،20)

نزدیك است كه روشنىِ برقِ آسمان، نور چشم آنان (منافقان) را برباید. هرگاه كه برق آسمان در آن صحراى تاریك، براى آنان روشنى بخشد، چند قدمى در آن حركت مى ‏كنند، اما چون راهشان را تاریك كند از حركت بازایستند. اگر خدا مى ‏خواست شنوایى و بینایى ‏شان را برمى ‏گرفت كه همانا خدا بر همه چیز تواناست.

رعد و برق آسمان، كه معمولا نشانه نزول باران و رحمت است، براى بعضى سبب وحشت و دلهره است.

نورِ ضعیف آتشى كه منافقان، خود برافروختند و نور خیره كننده برقِ آسمان، هیچ یك نتوانست راهنماى آنان در مسیر زندگى گردد. زیرا اوّلى را دوام و بقایى نبود و دوّمى تنها بشارت ‏گر نزول بارانى بود كه براى او جز مصیبت چیزى را به دنبال نداشت.

آرى وحىِ الهى، برق خیره ‏كننده آسمان است كه منافقان، با اظهار ایمان مى ‏خواهند از پرتو این نور استفاده كنند، اما قرآن به گونه ‏اى آنان را رسوا مى ‏سازد كه به ناچار از ادامه راه با مؤمنان باز مى ‏ایستند و این سردرگمى، كیفر دنیوىِ نفاق با خدا و مؤمنان است.

از این آیه مى ‏آموزیم كه:

* منافق، از خود نورى ندارد و به دنبال حركت در پرتو نور مؤمنان است؛

* گرچه منافق، گاهى چند قدمى به جلو برمى ‏دارد، امّا پیشرفتى ندارد و از حركت باز مى ‏ایستد؛

* منافق نمى ‏تواند خدا را فریب دهد و از قهر و كیفر او بگریزد.

منبع: خبرگزاری حوزه

مایه حیات

نوشته شده توسطرحیمی 15ام شهریور, 1395

هُوَ الَّذِي أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً لَّكُم مِّنْهُ شَرَابٌ وَمِنْهُ شَجَرٌ فِيهِ تُسِيمُونَ (سوره نحل آیه 10)

اوست كسى كه از آسمان آبى فرود آورد كه [آب] آشاميدنى شما از آن است و روييدنى[هايى] كه [رمه‏هاى خود را] در آن مى‏چرانيد [نيز] از آن است.


1- نزول باران تصادفى نیست، با اراده‏ ى خداوند است. «هو الذى انزل»

2- نزول باران بر اساس بهره‏ مندى انسان‏ها است. «لكم»

3- از یك آب انسان، گیاه وحیوان بهره ‏مند مى‏شوند. «منه شراب و منه شجر…»

 

حقیقت هدایت

نوشته شده توسطرحیمی 14ام شهریور, 1395


 
وَعَلَى اللّهِ قَصْدُ السَّبِيلِ وَمِنْهَا جَآئِرٌ وَلَوْ شَاء لَهَدَاكُمْ أَجْمَعِينَ (سوره نحل آیه 9)

و نمودن راه راست بر عهده خداست و برخى از آن [راهها] كژ است و اگر [خدا] مى‏خواست مسلما همه شما را هدايت مى‏ كرد.

 1- در كنار نعمت‏ هاى مادى (كه در آیات قبل آمد)، به نعمت‏ هاى معنوى كه مهم ‏ترین آنها هدایت است توجّه كنیم. «و على اللَّه قصد السّبیل»

2- خداوند، تنها راه مستقیم را نشان مى‏ دهد، راههاى انحرافى از سوى خود ماست. «و على اللَّه قصد السّبیل و منها جائر»

3- خداوند نخواسته تا مردم به اجبار ایمان بیاورند. پس انحرافِ گروهى از مردم نشانه‏ ى غلبه‏ ى آنان بر اراده‏ ى خداوند و یا عجز پروردگار از هدایت آنان نیست. «لو شاء لهدیكم اجمعین»

4- خداوند انسان را در انتخاب راه آزاد گذارده است. «لو شاء لهدیكم اجمعین»

چرا انسان به‌ عنوان خلیفه الهی انتخاب شد؟

نوشته شده توسطرحیمی 13ام شهریور, 1395
در قرآن انسان به عنوان خلیفه الهی معرفی شده است و ملاک انتخاب انسان برای چنین جایگاهی، علمی است که انسان به اسماء الهی دارد و فرشتگان نمی‌توانند آن را داشته باشند.
از نگاه قرآن انسان دارای مقام خلافت الهی بر روی زمین است به گونه‌ای که فرشتگان مقابل انسان تعظیم کنند. «وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً قَالُوا أَتَجْعَلُ فِيهَا مَنْ يُفْسِدُ فِيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَاءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَ قَالَ إِنِّي أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ:
و چون پروردگار تو به فرشتگان گفت من در زمين جانشينى خواهم گماشت [فرشتگان] گفتند آيا در آن كسى را مى‏‌گمارى كه در آن فساد انگيزد و خون‌ها بريزد و حال آنكه ما با ستايش تو [تو را] تنزيه می‌كنيم و به تقديست می‌پردازيم فرمود من چيزى مى‏دانم كه شما نمی‌دانید» (بقره: ۳۰)
وفق این آیه خداوند در پاسخ به اعتراض فرشتگان درباره خلیفه قرار داده شدن انسان می‌گوید:
«قَالَ إِنِّي أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ: من چیزی می‌دانم که شما نمی‌دانید»،
فاطمه سلیمانی دره‌باغی، دانشیار دانشگاه امام صادق‌(علیه السلام) در تحلیل این پاسخ بیان کرد: منظور آن است که امکانات و توانمندی‌هایی در انسان وجود دارد که می‌تواند بر بسیاری از مشکلات غلبه کند و به موجودی تبدیل شود که برپاکننده صلح و عدل بر روی زمین است.

ادامه »

طلب بخشش در روز حساب

نوشته شده توسطرحیمی 13ام شهریور, 1395

 بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

 رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَي وَلِلْمُؤْمِنِينَ يوْمَ يقُومُ الْحِسَابُ(الإبراهيم/41)
پروردگارا روزي که حساب برپا مي‏ شود بر من و پدر و مادرم و بر مؤمنان ببخشاي.

 

 

رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ

1- در دعا هم به خود توجّه كنید، «واجنبنى - واجعلنى - واغفرلى» و هم به دیگران. «وبنّى - ومن ذریّتى - و لوالدىّ وللمؤمنین»
2- انسان، هم باید به فكر نسل قبل باشد، «ولوالدىّ وللمؤمنین » و هم به فكر نسل بعد. «و من ذریّتى»
3 - در دعا، به فكر قیامت خود، فرزندان و جامعه باشید. «یوم یقوم الحساب»

توکل بی نظیر

نوشته شده توسطرحیمی 11ام شهریور, 1395

 بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

رَبَّنَا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيتِي بِوَادٍ غَيرِ ذِي زَرْعٍ عِنْدَ بَيتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنَا لِيقِيمُوا الصَّلَاةَ فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوِي إِلَيهِمْ وَارْزُقْهُمْ مِنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ يشْكُرُونَ(الإبراهيم/37)

پروردگارا من [يکي از] فرزندانم را در دره‏اي بي‏ کشت نزد خانه محترم تو سکونت دادم

پروردگارا تا نماز را به پا دارند

پس دلهاي برخي از مردم را به سوي آنان گرايش ده و آنان را از محصولات [مورد نيازشان] روزي ده باشد که سپاسگزاري کنند.

قرآن

1- دیندارى، گاهى با آوارگى، هجرت، دورى از خانواده و محرومیت از امكانات رفاهى همراه است. «اسكنت من ذریّتى بواد غیر زرع»

2- كعبه واطراف آن در زمان حضرت ابراهیم نیز محترم و داراى محدودیت و ممنوعیت بوده است. «بیتك المحرّم»

3- محور و مقصد حركت ابراهیم نماز است. «ربّنا لیقیموا الصلوة»

4- نماز در ادیان قبل نیز بوده است. «لیقیمواالصلوة»

5- محبوبیّت و گرایش دل‏ها به دست خداست. «فاجعل افئدة…»

6- مردان خدا، دنیا را براى هدفى عالى مى‏خواهند. «من الثمرات لعلّهم یشكرون»