«روهرو گر صد هنر دارد توکل بایدش»

یکی از نعمت هایی که خداوند به بشر داده و او را به وسیله آن از دیگر موجودات متمایز کرده است “عقل و قوه تفکر” است. در احادیث و آیات زیادی تشویق به تفکر و دوراندیشی شده ایم. نعمت عقل آن قدر مهم است که خداوند اجازه نمی دهد ما با الکل یا مواد مخدر دیگر سبب اخلال در نظام آن شویم. گاهی ممکن است در تصمیم گیری عقل مان به جایی قد ندهد در این جا باید سراغ کارشناسان با تجربه برویم و با آنها مشورت کنیم. حال اگر بعد از تفکر و مشورت باز هم در گزیش و تصمیم گیری متحیر و سرگردان ماندیم باید از استخاره کمک بگیریم و با توکل بر خداوند یه دله شویم.

برخی از افراد بدون در نظر گرفتن مراتب استخاره بدون این که فکر و تحلیل یا مشورت کرده باشند به استخاره روی می‌آورند. از نظر دینی این استخاره درست نیست ولی استخاره غیر متداول یعنی درخواست خیر در همه حال حتی حالت تفکر و مشورت در جای خود درست است و این منافاتی با استخاره متداول بین مزدم دارد.در امر مهمی مانند ازدواج هرگز قبل از تحقیق و پرس و جو و مشورت پاسخی ندهید. عمل کردن به استخاره واجب شرعی نیست و اگر استخاره بدون در نظر گرفتن مراتبش باشد نباید به آن عمل کرد.

نکته
- استخاره خوب به معنی این نیست که هرچه ما خواستیم به آن می رسیم و استخاره بد به معنی این نیست که اگر عمل کردیم منفعت ظاهری ندارد. ممکن است به نفع ما باشد که تجارت پر سودی را کنار بگذاریم و.. قرآن می فرماید چه بسا شما کاری را خیرو خوب می دانید حال آن که به ضرر شما است و برعکس.

- توصیه می‌شود که به هیچ وجه بدون دلیل به حالت شوخی یا تفریحی استخاره نگیرید. اگر چه در مواقع جایی برای استخاره نیست ولی اگر احیاناً استخاره بد بیابد هرچند نمی‌خواهید عمل کنید ولی از لحاظ روانی شما را آشفته می‌کند. در مورد خواب هم همین گونه است به ما گفته‌اند خواب را برای هرکسی تعریف نکنید اگر خواب آشفته بود به خدا پناه ببرید و صدقه بدهید. اگر خواب را برای کسی که صلاحیت ندارد تعریف کنیم با تعابیرشان ممکن است ما را آشفته کنند.

تحلیل سود و زیان
در هر کار مهمی می‌توان فهرستی از فوائد یا ضررهای آن نوشت این فهرست را باید با تفکر، مطالعه و مشورت با کارشناس تکمیل کرد. اگر به نتیجه رسیدیم که هیچ. اگر به نتیجه نرسیدم برای «انجام» یا «ترک» آن استخاره می‌کنیم.

تعارض و استخاره

مثال برای سه تعارض :
1- گرایشی – گرایشی: تعارض درگزینش یک دختر از دو مورد مطلوب.
2- اجتنابی – اجتنابی: تعارض بین تحمل درد و زدن آمپول
3- گرایشی- اجتنابی: عادت به بازی و راحت طلبی - بیداری شب امتحان

این تعارض ها باید حل شود و گرنه منشا اضطراب و تردید و تشویش ذهنی است. مثلا در تعارض اول ( گرایشی – گرایش) می توانیم برای گزینش یکی از آن دو دختر از مشاوره ازدواج، استخاره، قرعه کمک گرفت .

نکات قابل توجه
- در گرایشی – اجتنابی ممکن است تعارض بین یک هدف مطلوب و یک هدف نامطلوب باشد.
- تعارض دو نیروی وارده قدرت یکسانی دارند وگرنه تعارضی در کار نیست.
- تعارض باید حل شود برخی از رویارویی بالغانه(مسأله مدار) کمک می‌گیرند و برخی از کودکانه(هیجان مدار).
- استخاره دینی مصطلح نقش مهمی در تعارض بعد از تفکر و مشورت دارد.

ایستگاه شادی
ان‌شاء الله
ملانصرالدین روزی به بازار رفت تا دراز گوشی بخرد. مردی پیش آمد و پرسید: کجا می روی؟ گفت:به بازار تا درازگوشی بخرم. مردگفت: ان‌شاءالله بگوی. گفت: این‌جا چه لازم که این سخن بگویم؟ درازکوش در بازار است و پول در جیبم. چون به بازار رسید پولش را بدزدیدند. چون باز می‌گشت، همان مرد به استقبالش آمد و گفت: از کجا می‌آیی؟ گفت: از بازار می‌آیم ان‌شاءالله، پولم را زدند ان‌شاءالله، خر نخریدم ان‌شاءالله و دست از پا درازتر بازگشتم ان شاءالله!
شعار این هشدار
امام على عليه السلام :اِنتَهِزوا فُرَصَ الخَيرِ ؛ فَإِنَّها تَمُرُّ مَرَّ السَّحابِ
از فرصت هاى خوب ، بهره گيريد ؛ زيرا مانند گذر ابرها ، مى گذرد.