آينده جهان از نظر اسلام
ناهماهنگي ستم با جهان آفرينش و متضاد بودن آن با هدف خلقت
نياز جامعه به قانون و رهبر وارسته

بسم اللّه الرحمن الرحيم و إيّاه نستعين

براي تبيين آينده جهان از نظر اسلام توجه به اصول جهان‌بيني از ديدگاه اسلامي لازم است. از اين رهگذر، به برخي از قواعد كلي جهان شناسي در مكتب دين اشاره مي شود؛ تا نتايج آن معلوم گردد و نظم نوين جهاني به خوبي معنا شود و در تأسيس آن سعي بليغ شده تا استكبار جهاني خيال خام در سر نپروراند.

يكم. آفرينش جهان هدف دار بوده، هيچ‌گونه بطلان و عبث در او نيست؛ ﴿و ما خلقنا السماء و الأرض و ما بينهما باطلاً… ﴾ [1] و هدف هر چيزي كمال مناسب آن شي‏ء است و كمال وجودي جهان خلقت، همانا نيل به مقام برتر هستي و رهيدن از نقص نسبي و عيب قياسي و رسيدن به تمامت و سلامت است.

ناهماهنگي ستم با جهان آفرينش و متضاد بودن آن با هدف خلقت

دوم. ستم چون سَمّ زيانباري است كه با جهاز هاضمه جهان خلقت ناسازگار بوده، مايه تباهي وي مي شود و چون با نظام داخلي جهان آفرينش ناهماهنگ مي باشد، با هدف خلقت نيز تضاد داشته، همواره مانع رسيدن به هدف است؛ ﴿ظهر الفساد في البرّ و البحر بما كسبت أيدي الناس… ﴾ [2]، ﴿و لو اتبع الحق أهوائهم لفسدت السموات و الأرض و من فيهنّ… ﴾.[3]

سوم. انسان مخلوقِ ممتازي است كه با هدف ويژه آفريده شد و هرگز ياوه و بيهوده نبوده، گزاف و عبث در حريم آفرينش وي راه نيافته، باطل و رها نيست؛ ﴿اَيحسَبُ الإنسان أَن يُترَك سُدي﴾ [4]، ﴿اَفحسبتم أَنّما خلقناكم عبثاً و انّكم إلينا لا ترجعون﴾.[5]

چهارم. ظلم و تجاوز به حقوق ديگران، چون شعله نوراني است كه با كمال انسان مناسب نبوده، همواره سدّ راه رسيدن وي به مقصود آفرينش است و بدون پرهيز از هر گونه ستم فردي و جمعي، خواه به صورت استبداد، خواه به طور استثمار و خواه به نحو استعمار كه جامع اضلاع اين مثلّث مشئوم، همانا استعباد و به بردگي در آوردن ديگران است، ميسور نخواهد شد.

پنجم. زندگي انسان يك حيات جمعي است، خواه جامعه وجود جدايي از وجود افراد داشته باشد كه عدّه اي بر آن‌اند يا آنكه جامعه وجودي منحاز و مستقلي نداشته بلكه وجود آن همان حيثيت اجتماعي هر فردي باشد كه همراه با حيثيّت فردي وي آفريده شده است؛ چنان‌كه گروه ديگري بر اين نظرند؛ بنابراين صلاح هر فردي را بايد در صلاحيت حيات جمعي جامعه جست‌وجو كرد؛ زيرا گر چه ممكن است در جامعه آلوده، فردي به صفا زندگي كند يا آنكه در جامعه پاك، فردي به آلودگي مبتلا گردد، ليكن با موارد نادر نمي توان حكم كلي و جامع را به دست آورد.

ششم. تأمين حيات جمعي جامعه بدون نظام حكومتي ممكن نيست؛ يعني بدون قانون يكتا و رهبري يگانه و بدون پذيرش همگان نسبت به قانون جامع و رهبري واحد، يا اصلاً زندگي اجتماعي ميسّر نيست يا به كمال مطلوب نمي رسد و همان‌طوري كه تعددّ قانون، مانع استقرار نظام حكومتي است، تعددّ رهبر و كثرت آن هر چند شورايي هم باشد، مانع ايده آل نظام حكومتي است.

ادامه »

مهمترين محصول عمر انسان تجارب اوست؛ تاريخ مجموعه تجارب همه انسانها را در تمام قرون و اعصار پيش روى مطالعه كنندگان مى گذارد.

تاريخ پيوسته تكرار مى شود و امام علي(علیه السلام) به اين حقيقت اشاره کرده مي فرمايد:

«اى بندگان خدا! روزگار در مورد بازماندگان همان گونه جريان پيدا مى كند كه درباره گذشتگان جريان داشت!».

لذا مي توان عوامل شكست و ناكامى ها، پيروزى و كاميابى ها، شكوفايى تمدّن ها، سقوط و انقراض حكومت ها و … را در آيينه تاريخ مشاهده کرد.

مهمترين محصول عمر انسان تَجارِب او است. تجاربى كه مى تواند براى زندگى بهتر، و جهاد بيشتر، و تكامل فزونتر راهگشا باشد.

ولى يك انسان مگر چقدر مى تواند در عمر كوتاه خود تجربه كند؟ بيست سال، پنجاه سال، هشتاد سال؟

تازه اگر در كوران هاى شديدى كه ميدان تجربه است قرار گيرد، و عمر او به صورت يكنواخت نگذرد.
حال فكر كنيد اگر بتوانيم تجربيات همه انسان ها را كه در يك عصر زندگى مى كنند يك جا جمع كنيم، و از آن بالاتر تجارب همه انسان ها را در تمام قرون و اعصار، راستى چه حجم زيادى را تشكيل مى دهد؟ و مسلّماً مبدأ معرفت و آگاهى بسيار عظيمى است.

تاريخ - به شرط اين كه به صورت كامل و صحيحى تنظيم شود - مجموعه تجارب همه انسان ها را در تمام قرون و اعصار، پيش روى مطالعه كنندگان مى گذارد؛ حتى اگر ناقص هم باشد به نسبت در برگيرنده تجارب ادوار پيشين است.

اهميّت تاريخ از اين نظر روشن تر مى شود كه بدانيم كمتر حادثه اى در زندگى امروز مى توان يافت كه نمونه، يا نمونه هايى از آن در گذشته واقع نشده باشد؛ و اين كه مى گويند:

تاريخ پيوسته تكرار مى شود يك واقعيت است. البتّه ممكن است موارد استثنايى وجود داشته باشد؛ ولى اكثريت قريب به اتفاق حوادث در اين قانون كلّى جمع است.

اميرمؤمنان على(عليه السلام) در سخنان گران بهايش به وضوح به اين مطلب اشاره كرده؛ مى فرمايد:

«عِبادَ الله انَّ الدَّهْرَ يَجْرى بِالباقينَ كَجَرِيهِ بِالْماضينَ» (1)؛

(اى بندگان خدا! روزگار در مورد بازماندگان همان گونه جريان پيدا مى كند كه درباره گذشتگان جريان داشت!).

در حديث معروفى آمده است كه آنچه در اين امت اسلامى واقع مى شود نمونه اى از آن در بنى اسرائيل تحقّق يافته است.

اين جا است كه اهميّت و موقعيت تاريخ و مقام آن در عرصه معرفت و شناخت كاملا روشن مى شود.

به جرأت مى توان گفت كه با تحليل و بررسى دقيق تاريخ بشر، عوامل شكست ها و ناكامى ها، پيروزى ها و كاميابى ها، شكوفايى تمدّن ها، سقوط و انقراض حكومت ها، سرانجام ظلم و بيدادگرى، عاقبت عدل و داد، آثار اتحاد كلمه و حركت و تلاش و كوشش، نقش علم و آگاهى، و عواقب دردناك جهل و سستى و تنبلى، همه در آيينه جهان نماى تاريخ ديده مي شود.

اگر آن شاعر دانشمند از خدا عمر دوباره مى خواست و مى گفت:

مرد خردمند پسنديده را

عمر دو بايست در اين روزگار
تا به يكى تجربه اندوختن

با دگرى تجربه بستن به كار

بايد به او گفت: اگر تاريخ را دقيقاً بررسى كنى؛ عمر دوباره كه سهل است عمر صد باره، و هزار باره به تو داده مى شود!

چه زيبا فرمود اميرمؤمنان على(عليه السلام) به فرزند گرامى اش امام حسن مجتبى(عليه السلام):

«يا بُنَىْ! إنِّى وَإنْ لَمْ اَكُنْ عُمِّرْتُ عُمُرَ مَنْ كانَ قَبْلِى، فَقَدْ نَظَرتُ فى أعمالِهِمْ، وَفَكَّرتُ فى أَخبارِهِمْ، وَسِرْتُ فى آثارِهِمْ، حَتّى عُدْتُ كَاَحَدِهِمْ، بَلْ كَأنِّى بِما إنْتَهى اِلىَّ مِنْ اُمُورِهِم قَدْ عُمِّرْتُ مَعَ اَوَّلِهِمْ اِلى آخِرِهِم» (2)؛

(فرزندم! من اگر چه تمام عمر پيشينيان را نداشته ام، ولى در اعمال آنها نظر افكنده ام، و در اخبارشان انديشه نموده ام، و در آثارشان سير كرده ام آن چنان كه گويى يكى از آنان شده ام، بلكه گويى به خاطر آنچه از تاريخ زندگى آنها به دست من رسيده، با همه آنها از آغاز تا آخر من عمر كرده ام).

با توجّه به آنچه گفته شد به خوبى روشن مى شود كه تأسّف آن شاعر نكته سنج كه مى گويد:

افسوس كه سوداى من سوخته خام است

تا پخته شود خامى من عمر تمام است

يا ديگرى كه مى گويد: تا توانستم ندانستم چه سود

چون كه دانستم توانستم نبود!

چندان موجّه به نظر نمى رسد؛ چرا كه مطالعه تاريخ بشريت مى تواند بسيارى از اين مشكلات را حل كند، و بسيارى از اين كمبودها را جبران نمايد.

البتّه ما منكر ضعف ها و نارسايى هاى منابع تاريخي موجود نيستيم؛ ولى با همه اشكالاتى كه در منابع تاريخ وجود دارد باز منبع غنى و پر فيضى است براى آگاهى و معرفت.(3)

پی نوشت:
(1). نهج البلاغة، شريف الرضى، محمد بن حسين‏، محقق/ مصحح: صبحي صالح، هجرت‏، قم‏، ‏1414هـ.ق، چاپ اول، ص 221 (و من خطبة له عليه السلام يحث الناس على التقوى) .
(2). همان، ص391 (و من‏ [وصيته‏] وصية له عليه السلام للحسن بن علي عليه السلام كتبها إليه بحاضرين عند انصرافه من صفين).
(3). گرد آوري از: کتاب پيام قرآن، مکارم شيرازي، ناصر، دارالکتب الاسلاميه، تهران، 1386هـ. ش، چاپ نهم، ج 1، ص 169.

پایگاه حضرت آیت الله مکارم شیرازی

مقام معظم رهبري سال‌ها قبل سؤالي را مطرح کردند مبني بر اين که

چگونه مردم مسلماني که با سختي و گرفتاري تن به اسلام دادند و ايمان آوردند و تحت شکنجه‌های بسیار واقع شدند،

بعد از رحلت پيغمبر اکرم آرام آرام مسير را تغيير دادند

و با جامعه مورد نظر پیامبر زاويه پيدا کردند

تا آنجا که نهايتا کار به واقعه کربلا انجاميد؟

حضرت امير علیه السلام مي‌فرمايد:

گويا اين‌هايي که بيعت را شکستند و حاضر شدند خون مرا بريزند، این آیه را نشنيده‌اند که:

تِلْكَ الدَّارُ الْآخِرَةُ نَجْعَلُهَا لِلَّذِينَ لَا يرِيدُونَ عُلُوًّا فِي الْأَرْضِ وَلَا فَسَادًا وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِين^{َ(القصص/83)}

آن سراي آخرت را براي کساني قرار مي‏دهيم که در زمين خواستار برتري و فساد نيستند و فرجام [خوش] از آن پرهيزگاران است

بعد اضافه مي‌فرمايد:

چرا شنيده بودند و فهميده بودند، ولي دنيا در برابر چشمانشان آرايش شده بود؛

زيورهاي دنيا مايه اعجاب آن‌ها شده‌ بود، و به آن‌ها دلبستگي پيدا کردند و همه چيز باطل شد.

قرآن، کلام پيغمبر، عهد، پيمان و بيعت همه بر باد رفت.

به حسب اين بيان تنها عامل اين همه انحراف و جنايت که آثارش تا روز قيامت هم باقي خواهد ماند، اين بود که چند نفر به زينت دنيا دلبستگي پيدا کردند!

ادامه »

گرگها خوب بدانند در این ایل غریب

که اگر ماتم دیرین پدر سوخته مر جان و جهان را
گرچه “یاران کهن” بیعت دیرینه شکستند ولی

عهد و میثاق پدر چون گره طره یار

بسته بر جان همه دُردکشان است هنوز

جان عشاق به راه شهداء در تب و تاب است هنوز

گرگها خوب بدانند که گر شب تار است

چشم فرمانده این ایل کهن دوخته بر مهتاب است

که فروغ رخ مهتاب پس ابر شکافت

جان عشاق بتافت….

—

گرگها خوب بدانند که ما

ما نه از گرگ بترسیم نه از مرگ و نه از شمر و یزید

عاشقان را غم یار است مزید

چون که از ناحیه حضرت حق فیض دمادم برسید

در همه دیر مغان حمد خدا راست مزید

که در این ایل غریب

گر پدر رفت یکی مرد خدا هست هنوز

گرچه ما یاد خمینی نتوانیم فراموش کنیم

باز منت ز خداست

که یکی آیت حق رهبر ما بر سر ما هست هنوز

جان عشاق پدر گو به سر طره مویش…

–

گرگ ها خوب بدانند که این ایل غریب

ره صد ساله خون پدران است همی

چه بس از حلقه عشاق که سر نیک بباخت

چه بس از حلقه پاکان که به خون رزم کهن را بشتافت
رخ معشوقه جلا داد به شمشیر فزون

–

عاشقان را گره طره یار است فسون

اخلاق انتخاباتی به عنوان یکی از مسائل مهم، هماره ازسوی رهبران دینی و سیاسی مورد تاکید و اهتمام قرارگرفته است؛ زیرا شرایط انتخاباتی، بستر مناسبی برای اتهامات، افترا، شایعه پراکنی مطالبات غیرواقعی و امور ضداخلاقی و ضدهنجاری دیگر است.

حتی اگر رقیبان، اصول اخلاقی را مراعات نمایند، هواداران و پیروان آنها، بعضا هنجارشکنی می کنند. این در حالی است که اصول عقلانی و مبانی حقوقی و ارزش های اخلاقی با خاستگاههای عقلانی و عقلایی و شرعی بر مراعات آن به ویژه درحوزه عمل سیاسی تاکید بیشتری می کند تا از فروپاشی اخلاقی و امنیت روحی و روانی جامعه جلوگیری شود، زیرا مردم همواره به رهبران و مراکز قدرت می نگرند و رفتار و اخلاق اجتماعی را از ایشان می آموزند.

از این رو گفته شده «الناس علی دین ملوکهم مردمان بر دین رهبران سیاسی خودشان هستند.»

آموزه های قرآنی همانطور که ازسوی پیامبر(صلی الله علیه و آله) به اشکال مختلف مورد تاکید قرارگرفته، برای اتمام و اکمال اخلاق است. به این معنا که اسلام و قرآن افزون بر اصول و مبانی خردمندانه می کوشد تا موارد و مصادیق دیگری را تبیین نماید که انسانیت و شرافت انسانی را حفظ و تعالی بخشد. براین اساس اخلاق انتخاباتی به عنوان یک مسئله محوری درکنار اصول دیگر مورد تاکید و توجه قرارگرفته است. نویسنده دراین مطلب کوتاه بر آن است تا به نقش انتخابات در اکمال و یا افساد اخلاق اجتماعی بپردازد و تاثیرات آن را در صحنه اجتماعی براساس آموزه های قرآنی بازخوانی کند. با هم این مطلب را از نظر می گذرانیم.


اخلاق، ترازوی رفتار

اگر بخواهیم رفتار کسی را ارزیابی کرده و به او نمره مثبت و منفی و یا قبولی و ردی بدهیم می بایست به اصول اخلاقی به عنوان معیار و ملاک داوری توجه کنیم. هرچند که واژه خلق و خوی به معنای سرشت (لسان العرب و العین) است و اخلاق را به خصلت هایی اطلاق می کنند که با دیده بصیرت درک می شود (مفردات الفاظ قرآن کریم، راغب اصفهانی ذیل واژه) ولی بی گمان مراد از اخلاق، ترازویی است که بدان رفتار، اعمال و حتی اندیشه ها و پندارهای خوب و بد انسان سنجیده می شود.[1]

ادامه »

 وَعْدَ اللّهِ الَّذى ضَمِنَهُ

وعدۀ خدا که خود آن را تعهّد کرده‌ است.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يعْبُدُونَنِي لَا يشْرِكُونَ بِي شَيئًا وَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ^{(النور/55)}

خدا به کساني از شما که ايمان آورده و کارهاي شايسته کرده ‏اند وعده داده است که حتما آنان را در اين سرزمين جانشين [خود] قرار دهد همان گونه که کساني را که پيش از آنان بودند جانشين [خود] قرار داد و آن ديني را که برايشان پسنديده است به سودشان مستقر کند و بيمشان را به ايمني مبدل گرداند [تا] مرا عبادت کنند و چيزي را با من شريک نگردانند و هر کس پس از آن به کفر گرايد آنانند که نافرمانند.

ادامه »

سوره «یوسف» پى گيرى آثار و سرگذشت پیشینیان را موجب عبرت صاحبان اندیشه دانسته و سوره «اعراف» آن را موجب معرفت و بيدارى افكار مردم می داند؛ در سوره «نازعات» نیز عذاب فرعون عبرتی برای خداترسان شمرده شده است.

در سوره های «حج، محمد، آل عمران و عنکبوت» بر مسأله سير در ارض تكيه شده و آن را موجب بیداری قلب و عقل و پی بردن به عاقبت تکذیب کنندگان پیامبران و … دانسته است.

در سوره های «بقره، فجر و فیل» نیز بر «رؤيت» قلبی تاریخ و سرگذشت وقایع آن تکیه شده است.

خداوند در سوره یوسف بعد از اشاره به سرنوشت دردناك گروهى از اقوام پيشين مى فرمايد:

«پى گيرى آثار آنها و دقت در سرگذشت و سرنوشت اين اقوام مايه عبرت براى صاحبان مغز و انديشه است». آنها مى توانند از اين طريق به عوامل بدبختى و خوشبختى خويش پى ببرند و راه نجات و هلاكت را از يكديگر باز شناسند.

در سوره اعراف پيغمبر اكرم(صلى الله عليه وآله) را مخاطب قرار داده، مى فرمايد:

«براى اين كه انديشه آنها را زنده كنى و به تفكر وادارشان نمايى سرگذشت اقوام پيشين و داستان هاى آنها را بر شمار» و اين خود مى رساند كه بيان صحيح تاريخ گذشتگان موجب بيدارى افكار و منبع معرفت است.

در سوره هود بعد از بيان سرگذشت گروهى از اقوام پيشين مانند قوم نوح(عليه السلام) و قوم شعيب(عليه السلام) و قوم فرعون و قوم لوط(عليه السلام) و اقوام عاد و ثمود مى فرمايد:

«اين از خبرهاى شهرها و آبادى هايى است كه ما براى تو بازگو مى كنيم كه بعضى هنوز برپا هستند و بعضى در هم كوبيده و نابود شده اند. ما به آنها ستم نكرديم آنها خودشان بر خويش ستم روا داشتند»

و در آخر مى افزايد:

«در اينها نشانه اى است براى كسانى كه از عذاب آخرت مى ترسد».

ادامه »

تاریخ آزمایشگاه بزرگ مسائل زندگی انسان ها و اثبات یا رد بسیاری از واقعیات است. در اینجا رمز شکست و پیروزی اقوام، واکنش ها و روحیات آنها، دلایل پیشرفت و سقوط تمدن ها و نحوه عملکردشان آزموده می شود و از آنجا که با واقعیات تجربی و آثار به جا مانده از گذشتگان سر و کار دارد، به عنوان شاخه ای از علوم تجربی قابلیت اقناع بسیاری منکران لجوج مفاهیم نظری را دارد. قرآن نیز به همین دلیل بشر را به مطالعه آثار پیشینیان فرا می خواند.

پاسخ تفصیلی: پاسخ اين سؤال چندان مشكل نيست. زيرا تاريخ را مى توان به آزمايشگاه بزرگى تشبيه كرد كه مسائل مختلف زندگى انسان در اين آزمايشگاه به آزمون سپرده مى شود.

بنابراين همان گونه كه علوم آزمايشگاهى بسيارى از مسائل را در محدوده خود حل كرده و براهين و دلايل زنده اى از طريق آزمون براى اثبات بسيارى از واقعيات ارائه داده است، تاريخ، اين آزمايشگاه بزرگ نيز مسائل مختلفى را در بوته خود آزمايش مى كند، «سياه سيم زراندود» را از «طلاى ناب» جدا مى سازد و پندارها را از ميان مى برد.

اگر در آزمايشگاه فيزيك و شيمى ظواهر يا تركيب اجسام مورد بررسى قرار مى گيرد، در آزمايشگاه تاريخ، رمز پيروزى ها و شكست اقوام، دليل پيشرفت و سقوط تمدّن ها و عكس العمل و واكنش صفات و روحيات مختلف اقوام و اشخاص و نحوه عملكردها به محك آزمايش زده مى شود، آن هم با شيرينى و جاذبه بسيار.

به اين ترتيب تاريخ وسيله خوبى است براى بررسى عوامل خوشبختى و بدبختى بشر.

اگر مى بينيم قرآن مجيد اين همه روى تاريخ پيشينيان تكيه مى كند و بسيارى از سوره هاى قرآن ناظر به مباحث تاريخى هستند و حتى گاهى اكثريت قريب به اتفاق آيات يك سوره را تاريخ پيشينيان تشكيل مى دهد، ناشى از همين نكته است.

افراد لجوج و عنود ممكن است بسيارى از مسائل نظرى را منكر شوند امّا واقعيّات مسلّم و قطعى تاريخ را نمى توانند انكار كنند؛ به خصوص اين كه قرآن غالباً دست مردم را مى گيرد و به سراغ آثار باقیمانده اقوام پيشين مى برد و گفتنى ها را بر سر قبرهاى آنان و بر فراز ويرانه هاى شهرهاي شان بازگو مى كند.

تاريخ در حقيقت شاخه اى از مسائل تجربى است و از يك نظر مى توان آن را در منبع حسّ و تجربه براى معرفت ادغام كرد، با اين تفاوت كه حسّ و تجربه مربوط به حال است و تاريخ مربوط به گذشته، حسّ و تجربه ممكن است مربوط به خود ما باشد امّا تاريخ مربوط به همه انسان ها است.

ولى اهميّت فوق العاده اين شاخه از تجربه ايجاب مى كند كه به صورت يك منبع مستقل معرفت مورد بررسى قرار گيرد.(1)

پی نوشت:
(1). گرد آوری از: کتاب پیام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1386 هـ.ش، چاپ نهم، ج 1، ص 172.

پایگاه اطلاع رسانی آیت الله مکارم شیرازی

نرم افزار «دستیار صوتی احکام» این امکان را به کاربر می‌دهد که بر اساس فناوری تشخیص صوت (speech to text) بر بستر اینترنت کلمه کلیدی سوال خود را به گوشی همراه خود به صورت صوتی وارد کند و نرم افزار، نزدیک ترین و مناسب ترین پاسخ ها را به او پیشنهاد می‌دهد.

کاربر با مشاهده و مطالعه پاسخ های پیشنهادی، پاسخی که بیشترین قطعیت را در پاسخ به سوالش دارد انتخاب می کند و در ضمن رسیدن به پاسخ خود می تواند آن را در بایگانی ذخیره کند؛ همچنین این نرم افزار این قابلیت را دارد که انتخاب این کاربر را برای سایر کاربران نیز در اولویت قرار می دهد.

در بخش بایگانی امکان اشتراک گذاری پاسخ از طریق پیام کوتاه و سایر سیستم های پیام رسان نصب شده بر گوشی همراه کاربر وجود دارد.

چنانچه پاسخ مورد نظر او در میان پاسخ ها نباشد با کلیک بر روی کلمه «خیر»، نرم افزار او را به صورت خودکار به بخش ارسال سوال راهنمایی می کند و کاربر می تواند پس از درج عنوان، آدرس الکترونیکی، تعیین جنسیت و سن خود و همچنین درج سوال، سوال خود را ارسال نماید و بلافاصله کد رهگیری سوال خود را دریافت نماید.

در این بخش با توجه به زمان کاری بخش پاسخگویی ایمیل، پاسخ ها از 24 الی 72 ساعت بعد قابل مشاهده است و هر زمان می تواند با کلیک بر کد رهگیری خود از وضعیت سوال خود مطلع شود و چنانچه پاسخ ارسال شده باشد پاسخ خود را مشاهده کند.

لازم به ذکر است با توجه به اینکه این نرم افزار بر بستر اینترنت فعالیت می‌کند، هر مقدار که اینترنت سرعت بیشتری داشته باشد، بهره وری نرم افزار بیشتر خواهد بود.

این نرم‌افزار اندروید با قابلیت جستجوی صوتی احکام و ارسال و دریافت پاسخ سؤالات شرعی توسط دفتر آیت‌الله مکارم طراحی و ساخته شده است.

دانلود نرم‌افزار اندروید دستیار صوتی احکام را از اینجا دانلود کنید