آن‌ كساني‌ كه‌ وارد سفره‌ي‌ غفران‌ و رضوان‌ و ضيافت‌ الهي‌ در اين‌ ماه‌ نشوند، البته‌ بي‌بهره‌ خواهند ماند و واقعا اين‌ محروميت‌ به‌ معناي‌ حقيقي‌ است‌؛ محروم‌ واقعي‌، آن‌ كسي‌ است‌ كه‌ نتواند در ماه‌ رمضان‌، غفران‌ الهي‌ را به‌ دست‌ بياورد.

 متن ذیل بخشی از بیانات رهبر معظم انقلاب در ديدار مسؤولان‌ و كارگزاران‌ نظام‌ جمهوري‌ اسلامي‌، به‌ مناسبت‌ عيد سعيد فطردر تاریخ ۷/۲/۱۳۶۹ است که مرور می شود:

 «يقينا اگر آن‌چنان‌كه‌ تكليف‌ اسلامي‌ است‌، ما در ماه‌ مبارك‌ رمضان‌ و در همه‌ي‌ اين‌ فرصتهاي‌ مغتنم‌ ايام‌الله‌، نعمت‌ ذكر و توجه‌ و دعايي‌ كه‌ به‌ ما داده‌ شده‌، مغتنم‌ بشماريم‌ و خودمان‌ را با منبع‌ قدرت‌ و عزت‌ و عظمت‌ ـ يعني‌ ذات‌ مقدس‌ باريتعالي‌ ـ مرتبط كنيم‌، بدون‌ شك‌ آن‌ تحول‌ اساسي‌ و مطلوب‌، هم‌ در ارواح‌ و دلها و هويت‌ اصلي‌ انساني‌ ما و هم‌ به‌ تبع‌ آن‌، در محيط زندگي‌ و كار و تلاش‌ و مبارزه‌ي‌ ما، پديد خواهد آمد و به‌ مقاصد اسلام‌ نزديك‌ خواهيم‌ شد. اين‌، يك‌ تفاوت‌ اصلي‌ بين‌ اسلام‌ و بقيه‌ي‌ روشها و برنامه‌هايي‌ است‌ كه‌ يك‌ تحول‌ و آرمانگرايي‌ را به‌ بشر پيشنهاد مي‌كنند.

 

 ما معتقديم‌ ـ و اين‌ جزو بديهيات‌ اسلام‌، بلكه‌ بديهيات‌ همه‌ي‌ اديان‌ است‌ ـ كه‌ انسان‌، فقط در سايه‌ي‌ ارتباط و اتصال‌ با حق‌ تعالي‌ است‌ كه‌ مي‌تواند به‌ تكامل‌ و تعالي‌ دست‌ پيدا كند. البته‌ فرصت‌ ماه‌ رمضان‌، يك‌ فرصت‌ استثنايي‌ است‌. اين‌، چيز كمي‌ نيست‌ كه‌ خداي‌ متعال‌ در قرآن‌ بفرمايد: “ليله‌القدر خير من‌ الف‌ شهر". يك‌ شب‌ از هزار ماه‌ بهتر و بافضيلت‌تر و در پيشرفت‌ انسان‌ مؤثرتر، در ماه‌ رمضان‌ است‌. اين‌، چيز كمي‌ نيست‌ كه‌ رسول‌ اكرم‌(ص‌) اين‌ ماه‌ را ماه‌ ضيافت‌ الهي‌ به‌ حساب‌ بياورند. مگر ممكن‌ است‌ كه‌ انسان‌ وارد سفره‌ي‌ كريم‌ بشود و از آن‌جا، محروم‌ خارج‌ بشود؟ مگر وارد نشوي‌. آن‌ كساني‌ كه‌ وارد سفره‌ي‌ غفران‌ و رضوان‌ و ضيافت‌ الهي‌ در اين‌ ماه‌ نشوند، البته‌ بي‌بهره‌ خواهند ماند و واقعا اين‌ محروميت‌ به‌ معناي‌ حقيقي‌ است‌. “ان‌ الشقي‌ من‌ حرم‌ غفران‌الله‌ في‌ هذا الشهر العظيم‌". محروم‌ واقعي‌، آن‌ كسي‌ است‌ كه‌ نتواند در ماه‌ رمضان‌، غفران‌ الهي‌ را به‌ دست‌ بياورد.

ادامه »

حجت الاسلام مرادی:

جوانی مقطع مهمی از زندگی است زیرا خداوند هر قدر هم بر عمر افراد اضافه کند، بر پیری آن‌ها اضافه می‌کند و زمان جوانی بیشتر نمی‌شود؛ نباید جوانی را به بطالت گذراند چون می‌توان در جوانی عقل را کامل کرد و عقل کامل باعث می‌شود فریب‌های نفس کمتر شود. 

حدیثی از معصوم(علیهم السلام) است که می فرمایند:

” همه چیز به عقل محتاج است و عقل نیز به ادب”

ادب عقل را تقویت می‌کند و عقل و ادب در کنار هم ایمان را اضافه می‌کند و تمام این‌ها در فصل جوانی حاصل می‌شود.

این نظام نیازمند جوان متدین، بصیر و با ادب است؛ جوان داغ و تندرو خوب نیست زیرا داغی زود سرد می‌شود اما پختگی سرد نمی‌شود. جوانان مراقب باشند که پیاده نظام سیاسیون نشوند و نگاهشان تنها به کلام مقام معظم رهبری باشد، زیرا ایشان همه چیز را با صراحت و بی پرده بیان می‌کنند. با آرامش، نشاط و شادی به دنبال موضوعاتی که مقام معظم رهبری تاکید دارند، مانند نماز، قرآن، اعتکاف، راهیان نور و غیره بروید و در این حوزه ها کار کنید.

_{منبع: وارث/سخنرانی حجت الاسلام مرادی در مسجد محمد رسول الله قزوین خرداد 94}

یادداشتی از آیت‌الله حائری شیرازی

سنت افطاری ساده

از جمله سنت‌های پسندیده‌ای که مدتی است در کشور ما رایج شده است، موضوع «افطاری ساده» است. رهبر معظم انقلاب نیز در خطبه‌های نماز عید فطر سال گذشته ضمن تأکید بر این سنت حسنه، خواستار توجه مردم به آن شدند:

 «یک سنت خوب هم امسال بیش از سال‌های دیگر دیده شد که خوب است مورد توجه قرار بگیرد و آن، افطاری دادن‌های ساده و بی‌پیرایه در مساجد و در خیابان‌ها بود در بیشتر شهرهای کشور - که بسیار کار شایسته‌ای است - در مقابل افطاری‌های مسرفانه‌ای که شنیده شد، دانسته شد که بعضی‌ها به بهانه‌ی افطار، حرکات و عمل مسرفانه انجام می‌دهند و به جای این‌که در ماه رمضان وسیله‌ای بشوند برای نزدیکی روحی به فقرا و مستمندان، با این عمل، با این حرکت، خود را در لذات جسمانی غرق می‌کنند.» آیت‌الله محی‌الدین حائری شیرازی، عضو مجلس خبرگان رهبری در یادداشتی کوتاه به اهمیت این سنت و ارتباط آن با ایمان الهی می‌پردازد.

 

رمضان -ماه خدا- مثل هر مسجد و بقاع متبرکه، حرم خداست ولی از نوع زمان. همان‌طور که شب و روز  و جمله «حتی لیلة‌القدر» و سایر ایام و لیالی برجسته، حرم‌های زمانی خداوند‌ند. همان‌طور که گناه در خانه‌ی کعبه و مسجدالحرام و حرم مجازات سنگین دارد و عبادت، اجر عظیم، در حرم‌های زمانی چون جمعه و شب قدر نیز اجرها و زجرها مضاعف است.
 

چرا این همه بر سنت افطاری دادن تأکید شده؟ چرا سادگی افطار ولو با یک آب دادن و با یک عدد خرما و یا لقمه‌ای نان، افطار دادن پذیرفته شده است؟ در افطار ساده و بی‌تشریفات چه اثری است که در افطارهای رنگین و پر خرج

ادامه »

 

حق متعال پس از مخالفت بندگان و اعمال خلاف ،فرصتی به بندگان می‌دهد و مانعی بین انسان و امور ناگوار قرار می‌دهد ،وقتی این انسان به آن شرایط ملتزم نشد، آن مانع را برمی‌دارد. لذا فرموده است که در این عالم ممکن است انسان را به صفت اشد المعاقبین اش مؤاخذه کند.

حجت الاسلام و المسلمین محمد باقر تحریری در ادامه شرح فقرات دعای افتتاح به  چگونگی سبقت رحمت الهی بر غضب حق متعال اشاره نموده و علت اصلی هجوم امور ناگوار به انسان را غفلت معرفی می کند .

وَ ايْقَنْتُ انَّكَ ارْحَمَ الرَّاحِمِينَ فِي مَوْضِعِ الْعَفْوِ وَ الرَّحْمَةِ، وَ أَشَدُّ الْمُعاقِبِينَ فِي مَوْضِعِ النَّكالِ وَ النَّقِمَةِ وَ اعْظَمُ الْمُتَجَبِّرِينَ فِي مَوْضِعِ الْكِبْرِياءِ وَ الْعَظَمَةِ.

 در مطالب قبلی بیان شد که در این دعای شریف ما را متوجه کمالات الهیه در عالم می‌کنند که خدای متعال با هر موجودی و در حالات گوناگونی برای انسان به اوصاف ویژه‌ای ظهور و بروز دارد.

سبقت رحمت الهی بر صفت غضب

 صفت رحمت خاصه‌اش ایجاب می‌کند که عواملی را برای انسان الزام می‌کنند و همین‌طور مستحباتی و صفت    سخطش ایجاب می‌کند که از اموری نهی بکند. منهیات در حقیقت از چنین صفت جلالی الهی ظهور یافته است و مقرر فرموده است که اگر کسی پس از اتمام‌حجت بر او با شرایطی مخالفت اوامر او را بکند، آثاری را بر اعمال او مترتب بکند و عقوبت‌هایی را که مقرر فرموده است بر مخالفت‌ها تعلق می‌گیرد در حقیقت مخالفت اوامر یا انجام نواهی الهی موجب نقمت الهی و ظهور صفت منتقم او می‌شود. منتها به جهت سبقت گرفتن صفت رحمت او بر غضبش مقرر فرموده است که این صفت منتقم را سریعاً ظهور ندهد.

لذا حق متعال پس از اعمال خلاف و مخالفت بندگان فرصتی به بندگان می‌دهد و خدای متعال با خصوصیات و شرایطی، مانعی بین انسان و امور ناگوار قرار می‌دهد. وقتی این انسان به آن شرایط ملتزم نشد، آن مانع را برمی‌دارد. لذا فرموده است که در این عالم ممکن است انسان را به صفت اشد المعاقبین اش مؤاخذه کند، که ظهور کامل این صفت در عالم قیامت است که درباره کفار و معاندین و منافقین، این صفت به‌طور کامل ظهور می‌کند. انسان‌ها چه کفار و منافقین و چه مؤمنین به‌حسب مراتب مخالفتشان و دوری‌شان از قرب ربوبی به این صفت مبتلا می‌شوند و از متن کتاب و سنت استفاده می‌شود، ظهور این صفت برای این است که انسان حتی‌الامکان متنبه بشود و به آغوش رحمت واسعه و خاص خدای متعال برگردد.

ادامه »

امام صادق علیه السلام علت تکبر و قدرت نمایی برخی افراد را بیان فرموده‌ اند:

 عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ مَا مِنْ رَجُلٍ تَكَبَّرَ أَوْ تَجَبَّرَ إِلَّا لِذِلَّةٍ وَجَدَهَا فِي نَفْسِهِ.

امام صادق عليه السلام فرمود:

هيچ كس تكبّر و قدرت نمايى نمى ورزد، مگر به خاطر ذلّتى كه در درون خويش مى يابد و احساس مى كند.

الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏2، ص: 312.

ابن عباس درجواب سعيد بن جبير با استناد به حدیثی از پبامبر صلی الله علیه و آله آثار و برکات هرروز ماه رمضان را تبیین نموده اند.  متن روایت از کتاب أمالي الصدوقمی باشد.

 عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ قَالَ سَأَلْتُ ابْنَ عَبَّاسٍ مَا لِمَنْ صَامَ شَهْرَ رَمَضَانَ وَ عَرَفَ حَقَّهُ قَالَ تَهَيَّأْ يَا ابْنَ جُبَيْرٍ حَتَّى أُحَدِّثَكَ بِمَا لَمْ تَسْمَعْ أُذُنَاكَ وَ لَمْ يَمُرَّ عَلَى قَلْبِكَ وَ فَرِّغْ نَفْسَكَ لِمَا سَأَلْتَنِي عَنْهُ فَمَا أَرَدْتَهُ فَهُوَ عِلْمُ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ قَالَ سَعِيدُ بْنُ جُبَيْرٍ فَخَرَجْتُ مِنْ عِنْدِهِ فَتَهَيَّأْتُ لَهُ مِنَ الْغَدِ فَبَكَّرْتُ إِلَيْهِ مَعَ طُلُوعِ الْفَجْرِ فَصَلَّيْتُ الْفَجْرَ ثُمَّ ذَكَرْتُ الْحَدِيثَ فَحَوَّلَ وَجْهَهُ إِلَيَّ فَقَالَ اسْمَعْ مِنِّي مَا أَقُولُ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ص يَقُولُ لَوْ عَلِمْتُمْ مَا لَكُمْ فِي رَمَضَانَ لَزِدْتُمْ لِلَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى شُكْراً إِذَا كَانَ أَوَّلُ لَيْلَةٍ غَفَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِأُمَّتِيَ الذُّنُوبَ كُلَّهَا سِرَّهَا وَ عَلَانِيَتَهَا وَ رَفَعَ لَكُمْ أَلْفَيْ أَلْفِ دَرَجَةٍ وَ بَنَى لَكُمْ خَمْسِينَ مَدِينَةً وَ كَتَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَكُمْ يَوْمَ الثَّانِي بِكُلِّ خُطْوَةٍ تَخْطُونَهَا فِي ذَلِكَ الْيَوْمِ عِبَادَةَ سَنَةٍ وَ ثَوَابَ نَبِيٍّ وَ كَتَبَ لَكُمْ صَوْمَ سَنَةٍ وَ أَعْطَاكُمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ يَوْمَ الثَّالِثِ بِكُلِّ شَعْرَةٍ عَلَى أَبْدَانِكُمْ قُبَّةً فِي الْفِرْدَوْسِ مِنْ دُرَّةٍ بَيْضَاءَ فِي أَعْلَاهَا اثْنَا عَشَرَ أَلْفَ بَيْتٍ مِنَ النُّورِ وَ فِي أَسْفَلِهَا اثْنَا عَشَرَ أَلْفَ بَيْتٍ فِي كُلِّ بَيْتٍ أَلْفُ سَرِيرٍ عَلَى كُلِّ سَرِيرٍ حَوْرَاءُ يَدْخُلُ عَلَيْكُمْ كُلَّ يَوْمٍ أَلْفُ مَلَكٍ مَعَ كُلِّ مَلَكٍ هَدِيَّةٌ وَ أَعْطَاكُمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ(ص: 49)

 سعيد بن جبير گويد به ابن عباس گفتم: ثواب كسى كه ماه رمضان را روزه دارد و حق آن را بشناسد چيست؟

گفت اى پسر جبير آماده باش تا به تو حديثى گويم كه گوش تو نشنيده و به دلت نگذشته است

این عباس دل خود را براى آنچه پرسيدى فارغ كن كه آنچه خواستى علم اولين و آخرينست.

سعيد بن جبير گويد: از نزد او بيرون آمدم و خودم را آماده كردم براى فردا، سپيده دم نزد او رفتم و نماز بامداد را گذاردم و حديث را به او ياد آور شدم رو به من كرد و گفت: آنچه گويم، رسول خدا صلی الله علیه و آله است که مي فرمودند: اگر بدانيد آنچه را خدا در ماه رمضان برای شما قرار داده خدا را بيشتر شكر مي كرديد.

شب اول- خدا همه گناهان امتم را از ظاهر و پنهان بيامرزد و براى شما هزار هزار درجه بالا برد و پنجاه شهر براى شما بسازد.

روز دوم- خداى عز و جل به هر گامى كه برداريد، عبادت يك سال و ثواب يك پيغمبر و روزه يك سال براى شما بنويسد.

روز سوم- به تعداد هر مو كه در تن داريد، گنبدى در فردوس براى شما بسازد از در سفيد كه در زير آن 12 هزار و در نشيب آن 12 هزار خانه نور بشما دهد، در هر خانه هزار تخت و بر هر تختى حوريه باشد و هر روزى هزار فرشته بر شما در آيدو با هر فرشته هديه‏ اى باشد.

منبع:خبرگزاری «حوزه»

آیت الله العظمی سبحانی تبیین کردند:
باید بر دوفرضیه برخی جامعه شناسان غربی مبنی بر اینکه علت اعتقاد به خدا ناشی از ترس از حوادث یا جهل به علل طییعی است خط بطلان کشید، گفتند: علت نخست آن فطری بودن آفرینش می باشد و برهان دوم آن نیز این است که این نظم نظام آفرینش، بدون ناظر قادر نمی تواند باشد.

حضرت آیت الله سبحانی شامگاه جمعه در چهارمین برنامه «چشمه معرفت» که از شبک یک سیما پخش شد، در پاسخ به شبهه ای مبنی بر اینکه اعتقاد به خداوند به دلیل ترس از حوادث طبیعی بوده است، اظهار داشتند: علت اعتقاد بشر به خدا در تمام قرن ها جنبه آفرینشی و فطری دارد چرا که یکی از ابعاد روحی انسان علاقه به ماوراء الطبیعه است.

ایشان با اشاره به اینکه براساس کشف روانکاوان ابعاد روحی انسان متشکل از چند بُعد است، تصریح کردند:

میل به نیکی ها، علم و دانش، زیبایی ها و ماوراء الطبیعه در خلقت و آفرینش هر بشر وجود دارد.

معظم له با اشاره به آیه 30 سوره روم «فأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا فِطْرَتَ اللَهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا لَا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَهِ ذَٰلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ»، ابراز داشتند:

قرآن نیز این حقیقت را بیان می کند که بشر از معرفت خدا آفریده شده است.

این مرجع تقلید در تشریح دلیل دوم میل به ماوراء الطبیعه، گفتند: در تمام جوامع چنین میلی وجود داشته و دارد و اگر این امر فطری نبود، نباید این همه جهان شمول باشد؛ در صورتی که بشر همه تمدن ها را یکی پیش از دیگری مطالعه کند متوجه می شود در تمام تمدن ها یک نوع معبد و گرایشی به ماوراء الطبیعه بوده است.

ادامه »

خجالتم نده و عاصیم خطاب مکن

نده جواب مرا لااقل جواب مکن

تمام خواسته هایم برای نفسم بود

دعای من که دعا نیست مستجاب مکن

صدا بزن که سحرها کمی بلند شوم

مرا به وقت مناجات غرق خواب مکن

همینکه ترس برم داشته خودش کافیست

تو با عتاب دلم را پر اضطراب مکن

عتاب کردن تو بدتر از جهنم هست

جهنمم ببر اما دگر عتاب مکن

چقدر جار زدم من که “دوستم داری”

بیا مقابل مردم مرا خراب مکن

خودت اجازه نده بعد از این گناه کنم

زیاد روی من و توبه ام حساب مکن

اگر که عبد نبودم نجف نمی رفتم

مرا به خاطر شاه نجف عذاب مکن

سوا نکن که همه با همیم جان حسین

همه غلام حسینیم انتخاب مکن

علی اکبر لطفیان

پایگاه اطلاع‌رسانی حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای در ایام ماه مبارک رمضان، به صورت روزانه گفتار و توصیه‌هایی اخلاقی از رهبر معظم انقلاب را منتشر نموده است.

روز پنجم: «اهمیت استغفار»

قال‌اللَّه‌الحکیم فی کتابه:

بسم‌اللَّه‌الرّحمن‌الرّحیم.

«و من یعمل سوء أو یظلم نفسه ثمّ یستغفراللَّه یجداللَّه غفوراً رحیماً».

در دعایی که در روزهای ماه مبارک رمضان وارد شده است، این‌طور می‌خوانیم که:

«و هذا شهرالإنابة و هذا شهر التوبة و هذا شهر العتق من النّار».

ماه، ماه توبه و استغفار و بازگشت به خداست…

استغفار، یعنی طلب مغفرت و آمرزش الهی برای گناهان. این استغفار اگر درست انجام گیرد، باب برکات الهی را به روی انسان باز می‌کند. همه آنچه که یک فرد بشر و یک جامعه انسانی از الطاف الهی احتیاج دارد -تفضّلات الهی، رحمت الهی، نورانیت الهی، هدایت الهی، توفیق از سوی پروردگار، کمک در کارها، فتوح در میدان‌های گوناگون- به‌وسیله گناهانی که ما انجام می‌دهیم، راهش بسته می‌شود. گناه، میان ما و رحمت و تفضّلات الهی، حجاب می‌شود. استغفار، این حجاب را برمی‌دارد و راه رحمت و تفضّل خدا به سوی ما باز می‌شود. این، فایده استغفار است. لذا شما چند جا در آیات قرآن ملاحظه می‌کنید که برای استغفار، فواید دنیوی و گاهی فواید اخروی، مترتّب دانسته شده است. مثلاً: «استغفروا ربّکم ثم توبوا إلیه … یرسل السّماء علیکم مدرارا» و از این قبیل.

همه این‌ها، این‌طور قابل فهم و قابل توجیه است که راه این تفضّلات الهی، به برکت استغفار، به سوی دل و جسم انسان و جامعه انسانی باز می‌شود. لذا استغفار مهم است.

ادامه »

به مناسبت حلول ماه مبارک رمضان، پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR مجموعه احکام روزه را که برگرفته از کتاب رساله آموزشی است، منتشر نموده است.

در این مجموعه‌ی آموزشی، علاوه بر موارد موجود در رساله‌ی «اجوبة الإستفتائات»، استفتائات جدید نیز اضافه و از جزوه‌های دروس خارج فقه معظّمٌ‌له نیز بهره گرفته شده است، تا بر غنای آموزشی مجموعه،‌ بر طبق اسلوب و بیان معظم‌له اضافه شود.
شایان ذکر است که دفتر استفتائات حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای این رساله‌ی آموزشی را تأیید و عمل به آن را مجزی اعلام کرده است. آنچه در زیر می‌آید “دروس پنجاه‌وهشتم تا شصت‌و‌پنجم” جلد اول رساله‌ی آموزشی است.
 

برای دریافت این مجموعه اینجا را کلیک کنید.
همچنین می‌توانید برای دریافت پاسخ‌های آیت‌الله العظمی خامنه‌ای به استفتائات درباره «روزه»، اینجا را کلیک نمایید.

---

۱. معنای روزه
«روزه» در شرع مقدس اسلام آن است که انسان در تمام روز (از طلوع فجر تا غروب آفتاب) با قصد اطاعت از فرمان خداوند از خوردن و آشامیدن و چیزهای دیگری که به تفصیل گفته خواهد شد خودداری کند.
توجه:
معیار شرعی در مورد وقت روزه، فجر صادق است نه کاذب، و احراز آن موکول به تشخیص مکلف است.
در طلوع فجر (وقت وجوب امساک برای روزه گرفتن) فرقی بین شبهای مهتابی و غیر مهتابی نیست.
مقتضی است که مؤمنین محترم «اَیَّدَهُمُ اللهُ تَعَالی» جهت رعایت احتیاط در امساک روزه، همزمان با شروع اذان صبح از رسانه‌ها برای روزه امساک نمایند.
هرگاه برای روزه‌دار اطمینان حاصل شود که اذان از هنگام داخل شدن وقت شروع شده جایز است به صرف شروع اذان، افطار نماید و صبر کردن تا پایان اذان لازم نیست.

ادامه »