فطریه بر چه افرادی واجب می‌شود؟

افراد مسافر، زنان باردار و شیرده، بیماران و همه افرادی که به هر دلیلی نتوانسته‌اند در ماه رمضان روزه‌های خود را بجا آورند، این گزارش را بخوانند.

احکام مختلف پرداخت فطریه و قضا و کفاره روزه برای بیماران، زنان حائض، زنان باردار و شیرده، مسافران و غیره به تفصیل در این گزارش آمده است.

 

احکام کفاره روزه از توضیح المسائل امام خمینی(ره):

 

- كسی كه كفاره روزه رمضان بر او واجب است، بايد يك بنده آزاد كند يا به دستوری كه در مساله بعد گفته می شود، دو ماه روزه بگيرد يا شصت فقير را سير كند يا به هر كدام، يك مد كه تقريبا ده سير است، طعام يعنی گندم يا جو و مانند اينها بدهد، و چنانچه اينها برايش ممكن نباشد، هر چند مد كه می تواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد بايد استغفار كند، اگر چه مثلا يك مرتبه بگويد: «استغفرالله»، و احتياط واجب در فرض اخير آن است كه هر وقت بتواند، كفاره را بدهد.

 

- كسی كه می خواهد دو ماه كفاره روزه رمضان را بگيرد، بايد سی و يك روز آن را پی در پی بگيرد، و اگر بقيه آن پی در پی نباشد، اشكال ندارد.

 

- كسی كه می خواهد دو ماه كفاره روزه رمضان را بگيرد، نبايد موقعی شروع كند كه در بين سی و يك روز، روزی باشد كه مانند عيد قربان روزه آن حرام است.

 

- كسی كه بايد پی در پی روزه بگيرد، اگر در بين آن بدون عذر يك روز روزه نگيرد، يا وقتی شروع كند كه در بين آن به روزی برسد كه روزه آن واجب است،مثلا به روزی برسد كه نذر كرده آن روز را روزه بگيرد، بايد روزه ها را از سر بگيرد.

 

- اگر در بين روزهايی كه بايد پی در پی روزه بگيرد، عذری مثل حيض يا نفاس يا سفری كه در رفتن آن مجبور است، برای او پيش آيد، بعد از برطرف شدن عذر واجب نيست روزه ها را از سر بگيرد، بلكه بقيه را بعد از برطرف شدن عذر بجا می آورد.

 

- اگر به چيز حرامی روزه خود را باطل كند، چه آن چيز اصلا حرام باشد مثل شراب و زنا، يا به جهتی حرام شده باشد مثل نزديكی كردن با عيال خود در حال حيض، بنا بر احتياط كفاره جمع بر او واجب می شود، يعنی بايد يك بنده آزاد كند و دو ماه روزه بگيرد و شصت فقير را سير كند، يا به هر كدام آنها يك مد كه تقريبا ده سير است گندم يا جو يا نان و مانند اينها بدهد، و چنانچه هر سه برايش ممكن نباشد، هر كدام آنها را كه ممكن است بايد انجام دهد.

 

- اگر روزه دار دروغی را به خدا و پيغمبر صلی الله عليه و آله و سلم نسبت دهد، كفاره جمع كه تفصيل آن در مساله پيش گفته شد بنابر احتياط بر او واجب می شود.

 

- اگر روزه دار در يك روز ماه رمضان چند مرتبه جماع كند، يك كفاره براو واجب است، ولی اگر جماع او حرام باشد يك كفاره جمع واجب می شود.

 

- اگر روزه دار در يك روز ماه رمضان چند مرتبه غير جماع كار ديگری كه روزه را باطل می كند انجام دهد، برای همه آنها يك كفاره كافی است.

 

- اگر روزه دار جماع حرام كند و بعد با حلال خود جماع نمايد، يك كفاره جمع كافی است. 

 

- اگر روزه دار كاری كه حلال است و روزه را باطل می كند، انجام دهد،مثلا آب بياشامد، و بعد كار ديگری كه حرام است و روزه را باطل می كند انجام دهد، مثلا غذای حرامی بخورد، يك كفاره كافی است.

 

- اگر روزه دار آروغ بزند و چيزی در دهانش بيايد، چنانچه عمدا آن را فرو ببرد، روزه اش باطل است و بايد قضای آن را بگيرد و كفاره هم بر او واجب می شود، و اگر خوردن آن چيز حرام باشد، مثلا موقع آروغ زدن خون يا غذايی كه از صورت غذا بودن خارج شده به دهان او بيايد و عمدا آن را فرو برد، بايد قضای آن روزه را بگيرد، و بنابر احتياط كفاره جمع هم بر او واجب می شود.

ادامه »

فطریه یا زکات فطره یکی از فروع دین اسلام و واجبات شرعی است که هر سال با فرا رسیدن عید سعید فطر پرداخت آن بر مسلمانان واجب می‌شود. در روزهای پایانی ماه مبارک رمضان و در آستانه عید فطر استفاتائاتی از مراجع عظام تقلید در خصوص پرداخت فطریه منتشر می‌شود.

آیت‌الله خامنه‌ای:

سؤال: پدرى كه زكات فطره نمى‌‏دهد، تكليف زن و فرزند او چه مى‌‏شود؟

جواب: بر آنان تكليفى نيست و لازم نيست فطره بدهند.

 

سؤال: اگر زن به جهت نياز شوهر، در تأمين مخارج زندگى كمك كند؛ چه كسى بايد زكات فطره آنها را بدهد؟

جواب: اگر زن نان‏خور شوهر محسوب شود، بايد شوهر در صورت توانايى زكات فطره خود و همسرش را بدهد و اگر زن نان‏‌خور شوهر و كس ديگرى نباشد، بايد خودش زكات فطره‌‏اش را بدهد.

 

سؤال: زنى كه از تمكين شوهر خود دارى مى‌‏كند، آيا زكات فطره او از شوهرش برداشته مى‌‏شود؟

جواب: خير، بايد شوهرش زكات فطره او را بدهد؛ مگر آنكه نان خور شخص ديگرى باشد.

 

سؤال: ميهمانی كه فقط شب عيد فطر به خانه انسان بيايد، تكليف فطره‌‏اش چه می‏شود؟ اگر ميهمان فطره خودش را بدهد، آيا از عهده صاحب خانه ساقط می‏شود؟ اگر انسان شب عيد فطر ميهمان داشته باشد و صبح متوجه شود كه عيد بوده؛ آيا فطره آنها بر او واجب است؟

جواب: الف) فطره او بر عهده صاحب خانه نيست. 

ب) در فرضی که نان خور محسوب شود اگر با اجازه صاحب خانه و از طرف او فطره خودش را بدهد، از عهده ميزبان ساقط می‏شود.

ج) ناآگاهی از رؤيت هلال، تأثيری در حكم پرداخت فطره ندارد لكن گذشت كه فطره ميهمان يك شبه بر عهده خودش می‌باشد.

ادامه »

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری leader.ir در نظر دارد تا به سوالات پرتکرار و پرکاربرد کاربران در حوزه استفتائات را به صورت چندرسانه ای پاسخگو باشد.

در این قسمت حجة الاسلام و المسلمین رضایی از اعضای دفتر استفتائات موضوعات زیر را مطابق با فتاوی حضرت آیت الله العظمی خامنه ای مدظله العالی تبیین و تشریح می نماید.

•    کشیدن سیگار و مساله احتیاط واجب در بطلان روزه
•    آیا کسی که نمی تواند سیگار را ترک کند مجاز به خوردن روزه می باشد؟
•    تزریق آمپول و سرم در ماه مبارک رمضان

دانلود و دریافت فایل تصویری

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار دست اندرکاران همایش صدف کوثر - تکریم حضرت خدیجه فرموده‌اند:

«تعریض به سایر زوجات مطهرات پیغمبر نبایستی باشد. بالاخره زوجات پیغمبر محترمند؛ هر کسی به اینها اهانت کند - هر کدامشان باشد- به پیغمبر اهانت کرده؛ این را من قاطعا عرض میکنم… امیر المومنین با جناب عایشه آن رفتار را کرد… با زنی که به جنگ او آمده این جور با احترام رفتار کرد. به خاطر اینکه همسر پیغمبر بود و الا امیرالمؤمنین که از کسی ملاحظه ندارد. بنابراین حتما تعریض بایستی وجود نداشته باشد.»

حکم قاطع رهبر انقلاب در عینیت اهانت به زوجات مطهرات پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) با اهانت به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) برای اولین بار درجدیدترین شماره‌ی خط حزب‌الله منتشر شد.

ادامه »

به مناسبت حلول ماه مبارک رمضان، پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR مجموعه احکام روزه را که برگرفته از کتاب رساله آموزشی است، منتشر نموده است.

در این مجموعه‌ی آموزشی، علاوه بر موارد موجود در رساله‌ی «اجوبة الإستفتائات»، استفتائات جدید نیز اضافه و از جزوه‌های دروس خارج فقه معظّمٌ‌له نیز بهره گرفته شده است، تا بر غنای آموزشی مجموعه،‌ بر طبق اسلوب و بیان معظم‌له اضافه شود.
شایان ذکر است که دفتر استفتائات حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای این رساله‌ی آموزشی را تأیید و عمل به آن را مجزی اعلام کرده است. آنچه در زیر می‌آید “دروس پنجاه‌وهشتم تا شصت‌و‌پنجم” جلد اول رساله‌ی آموزشی است.
 

برای دریافت این مجموعه اینجا را کلیک کنید.
همچنین می‌توانید برای دریافت پاسخ‌های آیت‌الله العظمی خامنه‌ای به استفتائات درباره «روزه»، اینجا را کلیک نمایید.

---

۱. معنای روزه
«روزه» در شرع مقدس اسلام آن است که انسان در تمام روز (از طلوع فجر تا غروب آفتاب) با قصد اطاعت از فرمان خداوند از خوردن و آشامیدن و چیزهای دیگری که به تفصیل گفته خواهد شد خودداری کند.
توجه:
معیار شرعی در مورد وقت روزه، فجر صادق است نه کاذب، و احراز آن موکول به تشخیص مکلف است.
در طلوع فجر (وقت وجوب امساک برای روزه گرفتن) فرقی بین شبهای مهتابی و غیر مهتابی نیست.
مقتضی است که مؤمنین محترم «اَیَّدَهُمُ اللهُ تَعَالی» جهت رعایت احتیاط در امساک روزه، همزمان با شروع اذان صبح از رسانه‌ها برای روزه امساک نمایند.
هرگاه برای روزه‌دار اطمینان حاصل شود که اذان از هنگام داخل شدن وقت شروع شده جایز است به صرف شروع اذان، افطار نماید و صبر کردن تا پایان اذان لازم نیست.

ادامه »

 

در آستانه ماه مبارک رمضان احکامی از «روزه‌داری و مسافرت» منتشر می‌شود.

هر چند روزه مسافری که قصد اقامت ده روز در مکانی را ندارد صحیح نیست، ولی مراجع تقلید، مواردی را از عموم این قاعده استثنا نموده‌اند، که شرح آن چنین است:

 

1. مسافر مى‌تواند براى خواستن حاجت، سه روز در مدینه طیبه، روزه مستحبى بگیرد.[1] (هر چند قصد اقامتِ کمتر از ده روز در آن شهر را داشته باشد) و احتیاط آن است که این سه روز، پشت سر هم بوده و در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه و جمعه باشد.[2]

 

2. اگر حاجى توانایی قربانی نداشته باشد، یعنى نه حیوانى براى قربانى دارد و نه پول آن را، چنین شخصى باید سه روز در سفر حج، و هفت روز پس از بازگشت (مجموعاً ده روز) روزه بگیرد. و آن سه روز را که در سفر حج بجاى قربانى روزه مى‌گیرد باید پشت سر هم بوده و بنا بر احتیاط واجب از هفتم تا نهم‌ ماه ذى الحجّه باشد.[3]  

 

3. اگر فردی نذر کند روزه بگیرد و روز آن را معین نکند، نمى‌تواند آن را در سفر به جا آورد، ولی اگر نذر کند در روز معینى روزه بگیرد و در آن روز مسافر باشد، دو صورت دارد:

 

 الف: این‌گونه نذر کند که مثلاً در روز جمعه که مسافر هستم، روزه بگیرم، یا اینکه نذر کند در روز جمعه روزه بگیرم، چه مسافر باشم یا نباشم، در این صورت موظف به انجام روزه در آن روز است هر چند مسافر باشد و روزه وی صحیح است.[4]

 

ب: این‌گونه نذر کند که مثلاً در روز جمعه روزه بگیرم، ولی هیچ قیدی درباره‌ی انجام آن در سفر نیاورد. در این صورت نیز عده‌ای از مراجع تقلید انجام روزه در سفر را صحیح شمرده‌اند،[5] ولی برخی فقها[6] در این‌باره می‌گویند:

 

بنابر احتیاط تا ناچار نشده نباید در آن روز به سفر رود و اگر در سفر باشد باید قصد کند که ده روز در جایى بماند و آن روز را روزه بگیرد و در صورتى که روزه نگیرد لازم است روزه آن روز را قضا کند، ولی کفاره‌ای بر وی واجب نیست.[7]

 

پی نوشت‌ها:

[1]. امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج‌1، ص 953، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق.

[2]. آیات عظام: مکارم، فاضل ،خوئى، تبریزى، سیستانى، زنجانى.

[3]. آیات عظام بهجت، تبریزى، خویى: (سه روز اول را مى‌تواند پس از شروع به اعمال عمرۀ تمتّع از اول ماه ذى حجه بگیرد)؛ آیات عظام گلپایگانى و صافى: (این 3 روز باید یا کاملًا قبل از عید قربان قرار گیرد، در هفتم، هشتم و نهم، و یا پس از بازگشت از منىٰ تا آخر ذى حجه)؛محمودى، محمد رضا، مناسک حج (محشّٰى)، ص 508 - 509، تهران، نشر مشعر، ویرایش‌جدید، 1429 ه‍ ق.

[4]. آیت الله بهجت: (بنا بر احتیاط واجب روزۀ مستحبى را‌ در سفر به نیت رجاء باید گرفت)؛ آیت الله شبیری: (لازم نیست این نذر قبل از رفتن به مسافرت باشد، بلکه مى‌تواند بعد از شروع سفر نذر کند که در همان سفر روزه بگیرد).

[5]. آیات عظام: امام خمینی، خامنه‌ای، فاضل، سیستانی، خوئى، تبریزى، صافی؛ آیات عظام: سیستانی، خوئى، صافی و تبریزى: (هر چند بهتر آن است که تا ناچار نشود مسافرت نکند و اگر در سفر است قصد اقامت نماید).

[6]. آیات عظام: گلپایگانى، نورى، اراکی، مکارم، شبیری.

[7]. ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، ج‌1، ص 951 - 952.

 

منبع: اسلام کوئست

در این گزارش حکم شرعی خوردن گوشت خرچنگ، لابستر، کوسه و غیره از نظر مراجع عظام تقلید بیان شده است. 

 

خداوند در آیات 164 و 173 سوره بقره، 157 سوره اعراف، 106 سوره مائده، 14 سوره نحل، 12 سوره فاطر و 12 سوره جاثیه حکم شرعی حیوانات حلال گوشت و حرام گوشت را بیان کرده و خوردن مردار، گوشت خوک و گوشت حیوانی که برای غیر خدا ذبح شده را ممنوع شمرده است.

 

خداوند در این آیات پاکیزه‌ها را حلال و ناپاکی‌ها را حرام اعلام کرده است اما حکم شرعی تناول گوشت انواع حیوانات توسط پیامبر اکرم(ص) و امامان معصوم علیه السلام تشریح شده است.

 

فقهای و دانشمندان دینی از میان آبزیان دریایی فقط ماهیان دارای فلس (پولک) و میگو را حلال گوشت دانسته‌اند و بیشتر آنها خوردن لابستر، خرچنگ، هشت پا و صدف دریایی را حرام اعلام کرده‌اند.

 

حجت‌الاسلام و المسلمین بهاری در گفتگو با خبرنگار قرآن و عترت باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به حلال یا حرام گوشت بودن آبزیان دریایی اظهار داشت:

خداوند در سوره فاطر می فرماید: «این دو دریا یکسان نیست ما از آب شیرین و گوارا و خنک به شما می دهیم و از همان آب گوشت تازه می‌گیرید و از آب تلخ و شور هم گوشت تازه هست برای خوردن»

اما به صراحت شرط پولک دار بودن را برای ماهیان بیان نشده است.

 

وی افزود: با وجود اینکه خداوند در قرآن به شرط پولک‌دار بودن ماهی اشاره نمی‌کند اما تقسیم و تفسیر آن را برعهده پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله) و اهل بیت علیهم السلام گذاشته است.

 

این کارشناس مذهبی به نقل از کتاب «وسائل الشیعه» گفت: در روایات از امام صادق علیه السلام نقل شده است که «ماهی را که پولک‌دار است را بخورید و حضرت علی علیه السلام نیز در بازار مردم را از خوردن و فروش ماهی های بدون پولک منع می کردند.»

 

وی با اشاره به دلایل منع خوردن ماهیان بدون پولک خاطر نشان کرد: از دلایل آن می‌توان به گوشت‌خوار بودن ماهیان بدون پولک ، مردار خوار بودن آنها و آلودگی بدن و گوشت آنها به خاطر نبود پولک اشاره کرد.

 

بهاری افزود: ماهی‌های پولک‌دار گیاه‌خوار بوده و به واسطه فلس‌ها از آلودگی‌های دریا در امان هستند.

 

وی یادآور شد: پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) تنها آبزیان پولک دار و میگو را حلال اعلام کرده‌اند که میگو هم به این دلیل که تمام عمرش را در آب بوده و در همان آب تخم‌ریزی و زندگی می‌کند، حلال اعلام شده است.

 

در همین راستا استفتائات مراجع عظام تقلید پیرامون خوردن گوشت حیوانات دریایی به تفصیل آمده است:

 

امام خمینی(ره):

اگر ماهی فلس دار را زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد، پاک و خوردن آن حلال است، و چنانچه در آب بمیرد پاک است ولی خوردن آن حرام می باشد و ماهی بی فلس را اگرچه زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد حرام است.

ادامه »

تمام نعمت های ظاهری و باطنی از شاخه های نعمت امام است،

تردیدی نیست که مهم ترین و ارزنده ترین نعمت ها آن است که مایه رستگاری به شناختن معارف ربانی و علوم سودمند و رسیدن به درجات والا و نعمت های جاودانه اخروی می شود و این نعمت، همان امام است که به واسطه او خداوند شناخته می شود و عبادت می گردد و بندگان به سبب او به آنچه بخواهند از مقامات عالیه و عنایات خاصه نایل می آیند.

بنابراین؛

 الف) وجود آن حضرت (عج)‌ نعمت است

 ب) شکر نعمت واجب است

 ج) شکر نعمت باعث فزونی آن می شود

  لذا حضرت موسی بن جعفر علیه السلام در باره آیه

«وَأَسْبَغَ عَلَيكُمْ نِعَمَهُ ظَاهِرَةً وَبَاطِنَةً »^{(لقمان/20)}؛

و خداوند نعمت های ظاهر و باطن خویش را بر شما عنایت کرد.

فرمود: «النِّعْمَةُ الظَّاهِرَةُ الْإِمَامُ الظَّاهِرُ وَ الْبَاطِنَةُ الْإِمَامُ الغایب؛

نعمت ظاهر امام ظاهر و نعمت باطن امام غایب است.»

 گذشته از این که عقل سلیم به وجوب شکر نعمت حکم می کند آیاتی از قرآن نیز بر این معنا دلالت دارند از جمله آیه مبارکه:

«فَاذْكُرُونِي أَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُوا لِي وَلَا تَكْفُرُونِ»^{(البقرة/152)}

پس مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم و برای من شکر گزارید و (نعمت های مرا) کفران نکنید.

ادامه »