| « برنامه زندگی باید مستند باشد. | مداحی سه زبانه میثم مطیعی در وصف مدافعان حرم+صوت و متن » |
احکام و اسرار ماه مبارک رمضان
نوشته شده توسطرحیمی 12ام خرداد, 1395استاد فاطمی نیا:
ماه مبارک رمضان “ر میم ضاد” است همیشه دلالت بر داغی می کنند و به این معنی است که گناهان را می سوزاند. روزه تعدادی احکام دارد تعدادی اسرار، اسرار روزه مهم تر از احکام آن است و دقیق تر و پیچیده تر از احکام است.کسی می ترسد روزه برای او ضرر داشته باشد. اگر ترس او معقول باشد روزه نگیرد. بعضی ها میگویند باید به اشهد بیفتیم بعد باید افطار کرد. اما همه مراجع شیعه بر این فتوا هستند. من خافَ عَلی نفسهی اله بَطلَ. اگر خوف ان معقول باشد روزه او باطل است. افطار بر او واجب است.جلسه چهل و هفتم سیری در صحیفه سجادیه با سخنرانی استاد فاطمی نیا در مسجد ازگل برگزار شد.
در ادامه سخنان استاد فاطمی نیا را می خوانیم:
در دعای چهاردهم صحیفه سجادیه نکات ظریفی آمده است که امام سجاد علیه السلام معارف الهی را در قالب دعا به ما فرموده اند.«و کان و من الدعا علیه السلام اذ تودیه اورا من اله ظالمین مالا یحب». دعای امام سجاد علیه السلام است که وقتی به ایشان ظلم می شد یا از ظالمین چیزی که دوست نمی داشتند، می دیدند، این دعا را می خواندند.
وقتی کسی به ما ظلم کرد چه رفتاری داشته باشیم؟
ظلم انواع مختلف دارد، در این مجال نمی گنجد توضیح بدهیم. ماه مبارک رمضان نزدیک است، وقتی برسر سفره افطار و سحر، خانواده حرفی را بزنند و اوقات اطرافیان خود را تلخ کنند، خود ظلم است،اما این دعا برای ظلم های بزرگ است.
“يا من لا يخفى عليه أنباء المتظلمين ، و يا من لا يحتاج فى قصصهم الى شهادات الشاهدين؛
اى خدايى كه اخبار ستم كشيدگان بر او پوشيده نيست و در دادرسى به سرگذشت مظلومان، به گواهى شاهدان نيازمند نيست!
”تدعونه تضرعا و خفية”
پيوسته او را با تضرّع و به آرامى مى خوانند.
“ما يعبؤا بكم ربى لولا دعاؤك”
اى كسى كه يارى اش به ستم ديدگان نزديک است، و اى كسى كه نصرتش از ظالمان دور است .
“قد علمت – يا الهى – ما نالنى من فلان بن فلان مما حظرت ، و انتهكه منى مما حجزت عليه ، بطرا فى نعمتك عنده ، و اغترارا بنكيرك عليه”
“دايا ! تو مى دانى كه از سوى فلانى چه ستم ها بر من رفته است، در حالى كه تو آنها را منع كرده بودى، ولى او با جسارت بدان ها دست يازيد و حدود تو را در مورد من هتك كرد و با استفاده از موهبت هاى حضرتت طغيان نمود و از هشدارهاى تو نهراسيد و فريب نفس سركش خود را خورد.
بعضی از افراد هستند که تا به جایگاه و وضعیت خوب و والایی می رسند، ظلم پیشه میکنند و به کیفر آن بی توجه هستند. درحالی که باید برای شکرانه نعمت اخلاق پسندیده خود را تقویت کنند.
“اللهم فَصَل اله محمد و الِه وخو ظالمی و عدویی و ظلمی به قوتک اللهم فصل على محمد و آله ، و اخذ ظالمى و عدوى عن ظلمى بقوتك ، و افلل حده عنى بقدرتك ، و اجعل له شغلا فيما يليه ، و عجزا عما يناويه؛ “
خدايا! بر حضرت محمد صلوات الله علیه و خاندان او درود فرست و با قدرت خود، دشمن و ظالم را از ستم راندن به من بازدار و به نيروى خود ، تيزى و صلابت غضب او را درهم شكن و به كارى در خور احتياجش مشغول دار تا از اراده ى بیدادگرى، ناتوان گردد .
چرا از همان ابتدا از خداوند مرگ دشمن خود را نمیخواهد؟
نرم و مهربان رفتار می کند و می خواهد“اللهم و صل على محمد و آله ، و لا تسوغ له ظلمى ، و أحسن عليه عونى ، و اعصمنى من مثل أفعاله ، و لا تجعلنى فى مثل حاله ، اللهم صل على محمد و آله و أعدنى عليه عدوى حاضرة ، تكون من غيظى به شفاء ، و من حنقى عليه وفاء” ؛
خدايا ! بر حضرت محمد صلوات الله علیه و خاندان او درود فرست و هرگز راه را براى ستمكارى وى نسبت به من، هموار نگردان و در برابر او به من كمك شايسته فرما و هرگز مرا در افعال و احوال همانند او قرار مده و بر پيامبر خود و خاندان او درود فرست و هم اكنون مرا بر او پيروز گردان تا قلب من شفا يابد و از غضبم نسبت به او کاهش یابد. تسوغ گاهی به معنای تجویز می آید، تسوغات به معنی مجوزات است، برای مثال در علم نهی می گویند که مسوغات، ابتدا به نکره را بیان کنید. جایز نیست باید مبتدا شناخته شده باشد.
مسوغات افطار، در ماه مبارک رمضان مجوزات این که کسی بتواند افطار کند و روزه نگیرد چیست؟
مسوغ به معنای مجور و بر زمین افکننده می آید اما در این جا به معنای مسوغ نیست و به معنی لا تسهل است، یعنی ظلم او را برمن آسان مکن. راحت نتواند برمن ظلم کند، جلوی او را بگیر. کلمه استیفا به معنای انجام کامل کاری است. “استیفای حق ” به معنای حق کسی را کاملا گرفتن است برای مثال می گویند که فلان کس بیان مستعفا آورده است، این بدین معنا است که زحمت فراوان آورده است و به کمال رسانده است . عامه مردم می گویند که کسی از اداره ی استیعفا کرده است، که این یک لفظ غلط است و باید گفته شود که فرد استعفا کرده است و به این معنا است که “با پوزش فراوان من دیگر حضور نمی یابم و کاری انجام نمی دهم". کسی که استیعفا کرده است به این معنا است که طلب عفو کرده است. در این جا بیان می شود که حق من کاملا گرفته شود و خشم من کاملا فروکش کند.
خدایا اگر می خواهی این چنین باشد، پس به من عوضی بده. “اللهم صل على محمد و آله ، و عوضنى من ظلمه لى عفوك ، و أبدلنى بسوء صنيعه بى رحمتك ، فكل مكروه جلل دون سخطك ، و كل مرزئة سواء مع موجدتك ، اللهم فكما كرهت الى أن أظلم فقنى من أن أظلم ، اللهم لا أشكو الى أحد سواك ، و لا أستعين بحاكم غيرك ، حاشاك “؛ خدايا ! بر حضرت محمد صلوات الله علیه و خاندان او درود فرست و عفوت را در حق من ، جبران ظلم او قرار ده و رحمت خود را جايگزين بدرفتارى وى نسبت به من فرما، زيرا هر مشكلى در برابر خشم حضرتت ناچيز است و هر مصيبتى در مقايسه با غضب تو آسان مى نمايد . بارالها ! پس هم چنان كه راضى نيستى به من ظلم شود ، مرا از ستم كردن بازدار . پروردگارا ! من شكايت خويش را به احدى جز تو عرضه نمى كنم و از هيچ حكمرانى جز حضرتت كمك نمى طلبم ، هرگز.
کلماتی در عرب وجود دارد که به اضداد نامیده می شوند که آنها در کتاب نفیسی جمع آوری شده است، یک کلمه دو معنای متضاد می دهد. ما از قرینه کلمه می فهمیم آن کلمه درمتن ما به چه معنایی آمده هست. به طور مثال:"شَفَ” به معنای زاده ِشدن، زیاد شدن و به معنای “نَقَصَ “کم شدن است.
” کل مکروه دون سَخَتِک به معنای اَشَی ُ العظیم وَصَغیرٌ حَیِن" هم به امر بزرگ گفته می شود و هم امر آسان را می گویند. خدایا به من رحمت فرست و مرحمت کن مرا عفو کن."و كل مرزئة سواء مع موجدتك ” در این جا “موجدتک” به معنای غضب است. گاهی به معنای عتاب است که باز به معنای خشمگین شدن است ، “مرزئه ” به معنای مصیبت است و کل عبارت به این معنا که ”هر مشكلى در برابر خشم حضرتت ناچيز است و هر مصيبتى در مقايسه با غضب تو آسان مى نمايد.
“ اللهم فكما كرهت الى أن أظلم فقنى من أن أظلم ، اللهم لا أشكو الى أحد سواك ، و لا أستعين بحاكم غيرك ، حاشاك؛” بارالها ! پس هم چنان كه راضى نيستى به من ظلم شود، مرا از ستم كردن بازدار. پروردگارا ! من شكايت خويش را به احدى جز تو عرضه نمى كنم و از هيچ حكمرانى جز حضرتت كمك نمى طلبم، هرگز .
در آستانه ماه مبارک رمضان به این مطلب توجه بسیار داشته باشید : ظلم چیز عجیبی است چه کوچک باشد چه بزرگ .
امیر المومنین علیه السلام در جنگ صفین قبل از شروع نبرد، دست به دعا برمی دارند و می فرمایند: اگر ما را بر این ها پیروز کردی، کمک کن به این افراد ظلم نکنیم و به اندازه خود آن ها با آنان روبرو شویم.
اگر در زندگی ترازو نداشته باشیم در جهان آخرت مغموم می شویم. هر چیزی را به اندازه خود پاسخ دهیم.
“فصل على محمد و آله ، و صل دعائى بالاجابة ، و اقرن شكايتى بالتغيير ، اللهم لا تفتنى بالقنوط من انصافك ، و لا تفتنه بالأمن من انكارك ، فيصر على ظلمى ، و يحاضرنى بحقى ، و عرفه عما قليل ما أوعدت الظالمين ، و عرفنى ما وعدت من اجابة المضطرين؛”خدايا ! بر حضرت محمد صلوات الله علیه و خاندان او درود فرست و دعايم را قرين اجابت فرما و شكايتم را با دگرگونى اوضاع و از بين بردن ظلم، همراه ساز . كريما ! مرا با نوميدى از عدل خود، مورد آزمايش قرا مده و آن ستمكار را با پيدايش امن و امان مغرور مگردان ، تا بر ظلم من اصرار ورزد و مرا از حقم باز دارد و او را از آن چه به ظالمان وعده داده اى، به زودى آگاه ساز و مژده ى اجابت درماندگان را به من ابلاغ فرما .
کعب ابن زهیر پسر زهیر ابن ابی سلمی از شاعران بلندمرتبه عرب و از قصیده سرایان بزرگ بود در گذشته شاعران مانند شبکه های صدا و سیما بودند و فعالیت آنهادر جامعه بسیار زیاد و موثر بودند. اتفاقی افتاده بود که مسلمانان گفته بودند که خون او حلال است و طرد شده است بیان می شود در آن زمان اگر قبل از دستگیری، فرد توبه کند قابل قبول است و بعد از دستگیری دیگر به توبه او توجهی نمی شد! نزد دوست خود میرود و از او یاری می طلبد. دوستش به او می گوید برای نماز صبح به مسجد برو و با پیامبر صلی الله علیه و آله حرف بزن و توبه کن. قصیده بلندی سرود و برای نماز صبح به نزد پیامبر صلی الله علیه و آله رفت و گفت: یا رسول الله، من کعب ابن زهیر هستم. برایتان قصیده ای آورده ام. حضرت فرمود بخوان.
بانت سعاد فقلبی الیوم مقبول متیم اثرها لم یفد مکبول
سعاد از من دور شده و قلب و دل من امروز پاره پاره و به دنبال غیبت او خوار و ذلیل است و هنوز از بند علاقه او آزاد نگردیده و در قید و بند او باقی است.
چند تن از مشاهیر معاصر در میانه خواندن قصیده او صحبت کردند و خواستند به او دهن کجی کنند و مجلس را بهم بریزند. پیامبر اکرم فرمودند گوش کنید و حرف نزنید و خود مجلس را بدست گرفتند.
نبئت ان رسول الله اوعدنی و العفو عند رسول الله مأمول
به من گزارش دادند که رسول خدا مرا تهدید کرده در حالی که عفو و گذشت از پیامبر مطلوب و مورد آرزوست.
ان الرسول لنور یستضاء به مهند من سیوف الله مسلول
پیامبر مشعل فروزانی است که در پرتو آن جهانیان، به راه راست هدایت می شوند و از شمشیرهای برهنه الاهی است که همه جا با پیروزی کامل توأم است.
پیامبر بعد از تمام شدن قصیده خوانی به او گفتند فی امان الله.
“اللهم و ان كانت الخيرة لى عندك فى تأخير الأخذ لى و ترك الانتقام ممن ظلمنى الى يوم الفصل و مجمع الخصم ، فصل على محمد و آله ، و أيدنى منك بنية صادقة و صبر دآئم؛ پروردگارا ! اگر خير در آن است كه من در برابر جور ستمگران صبر كنم و انتقام از ظالمان را به روز حشر كه در آن بدخواهان را گرد مى آورى و خود حكم مى رانى ، واگذارم ؛ پس بر محمد و آل محمد درود فرست و مرا به نيت صادق و صبر دايمى تأييد فرما .
بعد از اتمام دعا امام سجاد علیه السلام می فرمایند: و أعذنى من سوء الرغبة و هلع أهل الحرص ، و صور فى قلبى مثال ما ادخرت لى من ثوابك ، و أعددت لخصمى من جزائك و عقابك ، و اجعل ذلك سببا لقناعتى بما قضيت ، و ثقتى بما تخيرت ، آمين رب العالمين ، انك ذو الفضل العظيم ، و أنت على كل شى ء قدير ؛
خدايا ! از رغبت هاى ناپسند و حرص آزمندان مرا در پناه خود بدار و پاداشى را كه براى آخرتم ذخيره نموده اى در قلبم به من بنما و سزا و كيفرى را كه براى دشمنان من آماده كرده اى، در خاطرم ترسيم نما و اين امر را سبب قناعت و خشنودى من به مقدراتى كه اراده فرموده اى ، قرار ده . اجابت فرما اى پروردگار جهانيان كه تو داراى فضل عظيمى و بر همه چيز توانايى .
پیامبر اکرم صلى الله عليه و آله میفرمایند :إيّاكُم والظُّلمَ؛ فإنّ الظُّلمَ عندَ اللّهِ هُو الظُّلُماتُ يَومَ القِيامَةِ .حذر از ظلم ؛ زيرا ظلم نزد خداوند ، همان ظلمات روز قيامت است و امام باقر علیه السلام می فرمایند: ظلم سه گونه است ؛ ظلمی که خداوند میبخشد، ظلمی که خدا نمی بخشد، ظلمی که رها نمی کند و معلق است. شرک را خداوند نمی بخشد و اگر مشرک از دنیا برود در دوزخ جای دارد، خداوند فقط ظلم به خود را می بخشد زیرا هر گناهی که می کنیم به خودمان ظلم کرده ایم. جباری در زمان حضرت موسی علیه السلام ظلم بسیار می کرد که خداوند به حضرت موسی علیه السلام وحی کرد برو به این ظالم بگو که من هرگز انتقام اینها را رها نخواهم کرد حتی اگر کافر باشند.
احکام و اسرار ماه مبارک رمضان
ماه مبارک رمضان “رمض” است همیشه دلالت بر داغی می کند و به این معنی است که گناهان را می سوزاند. روزه تعدادی احکام دارد تعدادی اسرار، اسرار روزه مهم تر از احکام آن است و دقیق تر و پیچیده تر از احکام است.
کسی می ترسد روزه برای او ضرر داشته باشد. اگر ترس او معقول باشد روزه نگیرد. بعضی ها می گویند باید به اشهد بیفتیم بعد باید افطار کرد. اما همه مراجع شیعه بر این فتوا هستند. من خافَ عَلی نفسهی اله بَطلَ. اگر خوف آن معقول باشد روزه او باطل است. افطار بر او واجب است.
از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می پرسند : از چه زمانی فرزندانمان را امر به نماز کنیم؟ حضرت پاسخ می دهند از 7 سالگی. می پرسند: برای روزه چه؟ می فرمایند: هر زمان که توانایی داشتند. اگر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله زمان تعیین می کردند دینی ناقص و جبری داشتیم!
« يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ كُتِبَ عَلَيْكُمُ ٱلصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُوا»1 ای افرادی که ایمان آورده‌اید! روزه بر شما نوشته شده، همان‌گونه که بر کسانی که قبل از شما بودند نوشته شد؛ تا پرهیزکار شوید.
به طوری از ماه رمضان لذت ببرید که از آمدن آن به سر شوق و از تمام شدن آن غمگین شوید و کل سال انتظارش را بکشید تا از تمامی نعمت های ان بهرهمند شوید بهتر از وداع با ماه مبارک رمضان را ابتدا ماه مبارک بخوانیم . در این دعا می خوانیم: سلام بر تو ای ماهی که رسیدن به ارزو ها به تو نزدیک است. اگر در ماه رمضان روزه نمی گیرید در نیمه شب چهار رکعت مانند نماز صبح نماز بخوانید و در انتهای نماز سجده کنید و صد مرتبه از اعماق دلتان بگویید !” ماشالله “
پی نوشت:
- سوره بقره آیه 183
- دعای چهاردهم صحیفه سجادیه
فرم در حال بارگذاری ...