ای حسین!

      عشق را هم ز تو باید آموخت!

      و مناجات و صمیمیت را !

      و عبودیت را.

      دشت از نام تو عرفان دارد.

      و شب، از یاد تو عطرآگین است.

      دعای عرفه، یک درس جامع خداشناسی نیز به شمارمی رود. اسماء و صفات حق، الطاف و نعمت های خدا، هدایت ها و عنایت های پروردگار، حساب و جزای الهی، یکتایی و بی همتایی خدا و صدها صفت دیگر در این دعا مطرح است. درس های عبودیت و بندگی هم در جمله جمله این دعا نهفته است.

     روش حاجت خواهی و تقرب به خدا و توسل به او و شیوه مؤثر دعا و ادب خاص نیایش هم از آموزه های دیگر این دعای شریف است.

     دعای عرفه، انسان را به رحمت خدا و آمرزش الهی امیدوار می کند. این وعده ای است که خود پروردگار داده است و وعده او خلاف و دروغ نیست.

      وسعت رحمتش شامل همه می شود، به شرط آنکه ما این زمینه و لیاقت را در خودمان پدید آوریم و در دعا، حالت روحی مناسب، تضرّع و ناله، انقطاع و توکل، رجا و توسل، التماس و خواهش داشته باشیم.

     دریایی از انسان های معصیت کار، در عصر روز عرفه، به امید مغفرتش به آستان آن ربّ کریم پناه می آورند. گناهان بسیار است و گناهکاران انبوه، ولی رحمت او از گناه بندگان بیشتر است.

باز هم به سینه آه،

باز هم به لب نوا،

می نهم دوباره روی، سوی قبله دعا

اشک گرم و آه سرد

از دلم حکایتی است

در قنوت صد نیاز
می زنم تو را صدا

گشته ام ز خود رها

با تو عهد بسته ام

در کویر سینه ها، چشمه های «ربّنا»ست.

     هر چه به آخر دعای عرفه نزدیک تر می شویم، تضرّع بنده بیشتر است و امید به عفو خدا افزون تر.

     چشم امید دعاخوان به آستانِ سراسر رحمت خداست که بنده را در غروب عرفه، کامیاب و آمرزیده به خانه و خیمه اش برگرداند:

… «اللّهم اَقبلنا فی هذا الوقتِ مُنجِحین مُفلحین مبرورینَ غانمین …»

     و اینکه … اگر او ناامید برگرداند، به کدام درگاه می توان رفت و نزد چه کسی می توان سفره دل را گشود؟

    باری … دعای عرفه، منظومه عشق و عرفان و منشور دلدادگی و شیدایی و «شرح درد اشتیاق» است،

    تا روح بریده از خدا، بار دیگر به «نیستان» بازگردد و روزگار وصل خویش را بجوید.