تاریخ چشم به راه فاطمه ای دیگر است. انتظار به سر می اید و شمیم دلنوازی، خانه ی خورشید را فرامی گیرد. خنکای حضور دوباره ی فاطمه سلام الله علیها در فضای مدینه جاری می شود و کوثر فاطمی، جوشیدن می گیرد.

به کوچه باغ های حرم تو پناه می آورم و در سایه سار ملکوتی آن، نفسی تازه می کنم.

کنار نهر استجابت می نشینم و قطره ای می شوم در آبی زلال اشک های زائرانت.

ضریح نورانی ات را در آغوش می گیرم و از بین شبکه های آن، مزار مطهر تو را تماشا می کنم. باورم نمی شود!

آیا به این سادگی به زیارت تو آمده ام!

تو که زیارتت هم سان زیارت یاس گم شده ی مدینه است!

حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها، روز اول ذی قعهده سال 173 هجری در شهر مدینه چشم به جهان گشود. این بانوی بزرگوار از همان آغاز در محیطی پرورش یافت که پدر و مادر و فرزندان، همه به فضائل اخلای آراسته بودند. عبادت و زهد، پارسایی و تقوا، راستگویی و بردباری، استقامت در برابر ناملایمات، بخشندگی، پاکدامنی و نیز یاد خدا، از صفات برجسته ی این خاندان پاک سیرت و نیکوسرشت بود. پدران این خاندان، برگزیدگان و پیشوایان هدایت، گوهرهای تابناک امامت و سکانداران کشتی انسانیت بودند.

سرچشمه ی دانش

حضرت معصومه سلام الله علیها در خاندانی که سرچشمه ی علم و تقوا و فضائل اخلاقی بود، پرورش یافت. پس از آن که پدر بزرگوارش شهید شد، فرزند آن امام، حضرت رضا علیه السلام عهده دار تعلیم و تربیت خواهران و برادران خود شد و تامین مخارج آنان را نیز به عهده گرفت. در اثر توجهات زیاد آن حضرت، هریک از فرزندان امام کاظم علیه السلام به مقامی والا دست یافتند و زبانزد همگان شدند.

ابن صباغ ملکی در این باره می گوید: «هر یک از فرزندان ابی الحسن موسی، معروف به کاظم، فضیلتی مشهور دارد.» بدون تردید در میان فرزندان امام کاظم علیه السلام، بعد از امام رضا علیه السلام، حضرت معصومه سلام الله علیها از نظر علمی و اخلاقی والامقام ترین آنان است. از اسامی، لقب ها، تعریف ها و توصیفاتی که ائمه اطهار علیه السلام از ایشان گفته اند، این حقیقت آشکار و روشن می شود که ایشان نیز چون حضرت زینب سلام الله علیها عالمه ی غیر معلمه بوده است.

ادامه »

حرم حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها) در طول تاریخ همواره مامن و پناهگاه عاشقان اهل بیت بوده است به طوریکه از یک سو مقام والای معنوی شخص این امامزاده بزرگوار و همچنین بواسطه علاقه شدید ایرانیان به ولی نعمتشان امام رضا(علیه السلام) و احترام به خواهر تنی آن حضرت از دیگر سوی بر شوق زیارت این حریم آسمانی افزوده است که در ادامه تصاویر قدیمی متعلق به بیش از 100 سال گذشته آن را مشاهده می کنید.

_{باشگاه خبرنگاران جوان؛}

  از آیت الله مرعشی نجفی(ره) نقل شده است که فرمودند:

خدا جلال و جبروت حضرت فاطمه سلام الله علیها را به فاطمه معصومه سلام الله علیها عنایت فرموده است. هر کس بخواهد ثواب زیارت حضرت زهرا سلام الله علیها را درک کند، به زیارت فاطمه معصومه سلام الله علیها برود.

حجت‌الاسلام و المسلمین سید احمد مهری استاد حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به ثواب زیارت حضرت معصومه سلام الله علیها اظهار داشت:

دو دلیل وجود دارد که زیارت حضرت معصومه^{سلام الله علیها} را برابر با ثواب زیارت حضرت زهرا^{سلام الله علیها} می دانند.

وی گفت: دلیل اول این است که حضرت معصومه سلام الله علیها در میان بانوان تاریخ اسلام به استثنای حضرت زینب و خدیجه کبری و فاطمه سلام الله علیها بالاترین مقام را دارد و درجه معصومیت را از امام موسی کاظم علیه السلام گرفته است.

این استاد حوزه ادامه داد: ولایت پذیری ایشان که قصد داشتند از راه امام حمایت کنند تداعی کننده پشتیبانی حضرت زهرا سلام الله علیها از امامت امیرالمومنین علیه السلام بوده که سرانجام در همان راه به شهادت رسیدند و این دلیل دوم برابر بودن ثواب زیارت این دو بانوی بزرگوار تاریخ اسلام است.

حجت الاسلام و المسلمین مهری تصریح کرد: حضرت معصومه سلام الله علیها به علت بیماری از دنیا رفتند اما یکی از دلایل بیماری حضرت این بود که به کاروان حضرت حمله شد و برادران ویارانش را قتل عام کردند، پس می توان گفت که حضرت معصومه سلام الله علیها نیز شهیده هستند.

گلچین صوتی مداحی به مناسبت ولادت کریمه اهل بیت “حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) ” اجرا شده در سال 1393 با نوای حاج میثم مطیعی در ادامه آماده دریافت است.

پای تو افتاده دلم، مثل خیابان ارم (سرود)

به برکت قدمت قم شده حریم تشیع (سرود)

هر چه داریم از این دختر موسی داریم (مدح)

_{باشگاه خبرنگاران جوان}

 قالَ الإمام الجواد علیه السلام:

ثَلاثُ خِصال تَجْتَلِبُ بِهِنَّ الْمَحَبَّهُ:

الاْنْصافُ فِی الْمُعاشَرَهِ، وَ الْمُواساهُ فِی الشِّدِّهِ، وَ الاْنْطِواعُ وَ الرُّجُوعُ إلی قَلْب سَلیم.

_{«كشف الغمّه، ج 2، ص 349»}

امام جواد - علیه السلام - فرمود:

سه خصلت جلب محبّت می كند:

انصاف در معاشرت با مردم،

همدردی در مشكلات آن ها،

همراه و همدم شدن با معنویات.

در کتاب إرشاد القلوب إلى الصواب حدیثی از پیامبر اکرم(ص) نقل شده که گناهی را برابر با کشتن ده هزار فرشته می‌دانند.

قَالَ النَّبِيُّ صلی الله علیه وآله:

مَنْ آذَى مُؤْمِناً وَ لَوْ بِشَطْرِ كَلِمَةٍ جَاءَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مَكْتُوباً بَيْنَ عَيْنَيْهِ آيِسٌ مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ وَ كَانَ كَمَنْ هَدَمَ الْكَعْبَةَ وَ الْبَيْتَ الْمُقَدَّسَ وَ قَتَلَ عَشَرَةَ آلَافٍ مِنَ الْمَلَائِكَةِ.

نبى اكرم صلّى اللَّه عليه و آله فرموده:

اگر كسى مؤمنى را آزار دهد گر چه به واسطۀ يك جمله کوتا، روز قيامت در حالی محشور مى ‏شود كه در پيشانى او نوشته شده است «نااميد از رحمت خداست» و مانند كسى است كه «كعبه و بيت المقدس» را ویران كرده و ده هزار فرشته را كُشته است.

منبع : إرشاد القلوب إلى الصواب، ج‏1، ص: 77-76

بدون تردید از عوامل مهمّ قرب به خدای متعال محبّت و دوستی پیامبر اکرم، حضرت محمد ^{صلی الله علیه و آله} و امامان معصوم ^{علیهم السلام} و فرزندان و ذراری آن بزرگواران است.

این موضوع مستفاد از قرآن و سنّت است؛ اما از قرآن، آیات زیادی بر آن دلالت دارد و روشن ترین آیات، این آیه شریفه است که می فرماید:

“قُل لا اسئلکم علیه اجراً الّا المودة فی القربی”؛1″

ای پیامبر به مردم بگو من از شما درخواست هیچ اجر و مزدی برای رسالتم نمی کنم جز محبت و دوستی با خویشانم”

روایات زیادی هم در این زمینه وارد شده است که مضمون آنها این است که پیامبر اکرم و امامان علیهم السلام از مردم خواسته اند که به فرزندان آنان دوستی نمایند. ما یک روایت را در اینجا ذکر می کنیم.

از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله روایت شده است که فرمودند: “احبّوا الله لما یغذوکم من نعمته و احبّونی لحبّ الله و احبّوا ذریتی لحبّی ایاهم؛2

خدا را دوست بدارید! به خاطر نعمتهایی که به شما ارزانی داشته است و مرا هم دوست بدارید! به جهت دوستی با خدا (چون من پیامبر الهی هستم) و با فرزندان من دوستی نمایید! چون من آنها را دوست دارم”

از متون بسیاری از زیارات امامان و فرزندان آنها نیز همین مطلب استفاده می شود؛ مثلاً در زیارت عاشورا آمده است:

“اتقرّب الی الله بحبکم و البرائة من اعدائکم؛3

تقرب می جویم به خداوند، به واسطه دوستی با شما و بیزاری جستن از دشمنان شما".

زیرا پیامبر عظیم الشأن و امامان معصوم علیهم السلام و فرزندان بزرگوار آنان وسایط فیض الهی هستند و خداوند متعال به واسطه آنان بر تمام انسانها و کل عالم هستی فیض بخشی می کند و هر اندازه ای که انسان به خدا ایمان داشته باشد و به خداوند عشق بورزد، باید به همان نسبت اولیای الهی را دوست بدارد.

این محبت و دوستی که از مطالبات خدا و پیامبر و امامان معصوم علیهم السلام است، نصیب کسی می شود که عظمت خداو پیامبران و سایر اولیای خدا را درک کند و آنان را بیشتر بشناسد؛ زیرا محبت فرع بر معرفت است. اگر معرفت نباشد و یا از انسان سلب شود، محبت هم از بین می رود؛ چنان که در زیارت حضرت فاطمه معصومه علیها السلام آمده است:

“و ان لا یسلبنا معرفتکم انّه ولی قدیر؛4

از خدای ولی و قدیر می خواهم که معرفت شما خانواده را از من سلب نکند”

معرفت و شناخت مقامات معنوی و بلندی شأن اولیای الهی، عطیه و اکرامی است از جانب خداوند متعال؛ چنان که در زیارت شریف عاشورا می خوانیم:

“فاسئل الله الذی اکرمنی بمعرفتکم و معرفة اولیائکم و ارزقنی البرائة من اعدائکم ان یجعلنی معکم فی الدنیا و الاخرة؛5

از آن خدایی که مرا به شناخت و اعتقاد به شما خانواده اکرام کرده و بیزاری از دشمنانتان را به من روزی کرده است مسألت می کنم که مرا در این دنیا و آخرت با شما قرار دهد”

به طور مسلم یکی از راههای تحصیل معرفت نسبت به اولیا، تأمل و مطالعه در شرح حال و سیره و زندگانی آنان است و نیز توجه به مقامات معنوی و فضایل اخلاقی و مناقبی، مانند: معجزات و کرامات آنان است.

این نوع از معرفت، علاوه بر اینکه در اصل محبت و ازدیاد آن اثری مهم دارد، موجب تربیت و الگو گرفتن از آنان نیز می گردد؛ زیرا هیچ کس نمی تواند به تربیت صحیح و سعادت و کمال برسد، مگر از راه الگو پذیری از کسانی که خود به مقام قرب الهی نایل آمده باشند و از طریق اصلاح خود به هدف نهایی رسیده باشند.

یکی از بزرگان درباره معرفت اولیای بزرگ الهی و مراتب آن، مطلبی دارد که ذکر آن در اینجا مناسب است: “معرفت ائمه علیهم السلام مراتبی دارد: اول، احاطه به مقام ایشان است، کما هو حقه و این مرتبه در حیز افهام ما نیست. مرتبه ثانیه، اطلاع بر اسرار و سرایر و وقوف بر بواطن و ضمایر ایشان است؛ به حدی که طاقت بشری اقتضا کند. این هم مراتبی دارد و مقول بالتشکک است و این درجه ظاهراً صحیح است. خصصین شیعه و صدیقین اولیاست.

ادامه »

تعداد امامزادگان شایسته تعظیم و تجلیل در «دار الایمان قم » که بر فراز قبور مطهرشان گنبد و سایبان هست به چهارصد نفرمی رسد.

در میان این چهار صد اختر تابناکی که در آسمان قم نورافشانی می کنند، ماه تابانی که همه آنها را تحت الشعاع انوار درخشان خود قرار داده، تربت پاک شفیعه محشر، کریمه اهل بیت پیمبر(علیهم السلام)، دخت گرامی موسی بن جعفر، حضرت معصومه سلام الله علیهامی باشد.

پژوهشگر معاصر، علامه بزرگوار، حاج محمدتقی تستری، مولف قاموس الرجال می نویسد:

«درمیان فرزندان امام کاظم علیه السلام با آن همه کثرتشان بعد از امام رضا علیه السلام، کسی همسنگ حضرت معصومه سلام الله علیها نمی باشد. »

محدث گرانقدرحاج شیخ عباس قمی به هنگام بحث از دختران حضرت موسی بن جعفر علیه السلام، می نویسد:

«برحسب آنچه به مارسیده، افضل آنها سیده جلیله معظمه، فاطمه بنت امام موسی علیه السلام، معروف به حضرت معصومه سلام الله علیها است.»

بررسی شخصیت برجسته و فضایل گسترده حضرت معصومه سلام الله علیها در این صفحات نمی گنجد. در این نوشته به برخی از ویژگیهای آن خاتون دوسرااشاره می کنیم:

1- شفاعت گسترده

بالاترین جایگاه شفاعت، از آن رسول گرامی اسلام است که در قرآن کریم از آن به «مقام محمود» تعبیر شده است. و گستردگی آن باجمله بلند: (ولسوف یعطیک ربک فترضی) بیان گردیده است. همانا دو تن ازبانوان خاندان رسول مکرم شفاعت گسترده ای دارند که بسیار وسیع و جهان شمول است و می تواند همه اهالی محشر را فراگیرد:

1- خاتون محشر، صدیقه اطهر، حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها.

2- شفیعه روزجزا، حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها.

در مورد شفاعت گسترده حضرت زهرا سلام الله علیها همین بس که شفاعت، مهریه آن حضرت است و به هنگام ازدواج پیک وحی طاقه ابریشمی از جانب پروردگار آورد که در آن، جمله «خداوند مهریه فاطمه زهرا را شفاعت گنهکاران از امت محمد(ص) قرار داد.» باکلک تقدیر نقش بسته بود.

این حدیث از طریق اهل سنت نیز آمده است.

بعد از فاطمه زهرا سلام الله علیها از جهت گستردگی شفاعت،هیچ کس و حد اقل هیچ بانویی به شفیعه محشر، حضرت معصومه دخت موسی بن جعفر سلام الله علیها نمی رسد، که امام به حق ناطق، حضرت جعفر صادق علیه السلام در این رابطه می فرماید:

«تدخل بشفاعتها شیعتناالجنه باجمعهم »:

«با شفاعت او همه شیعیان ما وارد بهشت می شوند.»

ادامه »

تربت پاکان

شهر قم که تربت پاکش گوهر گرانقدری را در دل خود جای داده و درخشندگی آن چشم همگان را مجذوب پاکی و قداست خویش نموده در طی قرون متمادی، حبل المتین اندیشمندان دینی، عالمان و وارثان ائمه اطهار علیه السلام به شمار می آید.

دهها سال است در حریم امن و امان فاطمه معصومه ـ کریمه اهلبیت ـ بزرگان پاک سیرت و مخلصان موحد بر سفره احسانش حاضر شده و به برکت عنایت های ویژه آن حضرت به نشر فرهنگ تشیع اهتمام ورزیده، از خرمن اهل بیت خوشه ها برگرفته اند و جرعه های جانبخش را به کام تشنگان حق و حقیقت رسانده اند خدمات برجسته و تلاشهای ارزنده علماء و عارفان و مبارزان این شهر در احیای آئین محمّدی^{صلی الله علیه و آله} چنان بوده که مهر تأیید و تجلیل مقتدایان راستین بر تارک آن می درخشد که فرمودند:

«لولا القمیّون لضاع الدین؛(1)

اگر قمی ها (علمای قم) نبودند دیانت مردم در معرض تباهی قرار می گرفت.»

شالوده این شهر با حضور دوستان و شیعیان ائمه اطهار در سال 83 هـ.ق پی ریزی شد.(2) که این دوران به زمان امام باقر علیه السلام و امام صادق علیه السلام برمی گردد.

امام صادق علیه السلام فرمود: قم شهر ما و شهر شیعیان ماست، پاک و مقدّس است. اهل آن ولایت ما را پذیرفته اند (3) و امام کاظم علیه السلام در معرفی قم چنین فرمود: «قم عُشّ آل محمد و مأوی شیعتهم؛(4) قم مأوای آل محمّد و پناهگاه شیعیان ماست.»

و امام صادق علیه السلام در بیانی دیگر ویژگی اهل قم را اینگونه بیان فرمود:

قم را قم نامیدند، زیرا اهلش به قائم آل محمّد می پیوندند و با آن حضرت (بر ضد طاغوت ها) قیام می نمایند و با کمال استقامت و استواری به یاری او می پردازند.(5)

در شهر قم بیش از 400 امامزاده واجب التعظیم مدفونند و خاک مقدّسش پیکر پاک بسیاری از فقهای محدثین و علماء بزرگ شیعه را در برگرفته است.

محمد ابراهیم کلباسی مرجع معاصر مرحوم میرزای قمی هنگامی که از اصفهان به قم می آمد، از در پل علیخانی و یا از مسجد امام حسن عسگری کفش های خود را بیرون آورده و بدست می گرفت و تا حرم پیاده می رفت و می فرمود: دراینجا علمای ابرار و اصحاب ائمه و محدثان بسیار آرمیده اند و سراسر این قسمت ـ اطراف حرم ـ قبور آن بزرگواران است.(6)

بنابه فرمایش امام صادق علیه السلام قم شهری برگزیده است و مردمش همواره با حاکمان ستمگر زمان خویش به مبارزه برمی خاستند. خودداری آنان از دادن خراج به حکومت عباسی خصوصاً پس از شهادت حضرت رضا علیه السلام در سال 203 هـ.ق و پی بردن اهالی قم به جنایت مأمون و دستگاه خلافت و دادن تعداد زیادی کشته و زندانی شدن بسیاری از مردم در این رابطه نمونه ای روشن از مقاومت و پایداری آنان است.

شهر مقدّس و مذهبی قم در طول تاریخ شاهد قتل عامهای مکرّر و صدمات جبران ناپذیری از سوی ستمگران بوده است، از جمله آنها می توان به قتل عام در عهد مأمون، زمان معتزّ پسر متوکل عباسی، دوران حمله مغول، افغانها و نادرشاه اشاره کرد که اکثراً بدلیل اختیار کردن مذهب تشیع از سوی مردم شهر بوده است. موضع گیری علمای مبارزی چون میرزای قمی در مقابل فتحعلیشاه، آیت اللّه حائری در برابر رضاخان، فریاد مقاومت آیت اللّه بافقی روبروی رضا شاه و ایستادگی آیت اللّه بروجردی و امام خمینی(ره) در رویارویی با رژیم پهلوی مؤیّد پیشتازی این دیار در نشر اسلام و محو شرک و طاغوت به شمار می آید با این وصف در طول زمان، قم علاوه بر آنکه چشمه جوشان علم و معارف حقّه شیعه بوده تربیت شدگانش پاسداران امین و صالح دین خدا و سرزمین گهر خیزش خاستگاه انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی فرزند حوزه علمیّه قم می باشد و اوّلین جرقه انقلابی در مبارزه با تجاوزگری ها و ظلم و فساد طاغوت در قیام 15 خرداد و سپس در اعتراض به توهین رژیم علیه مرجعیت در این شهر زده شد.

توجه ائمه معصومین درباره قم در بیان و عمل حائز اهمیت است. از جمله اینکه امام رضا علیه السلام می فرماید: بهشت دارای هشت در است، یک از آنها برای قمی هاست و سه مرتبه فرمود: خوشا به حالشان.(7)

آن حضرت به زکریا بن آدم که قصد بیرون رفتن از شهر قم را داشت فرمودند: از قم بیرون نرو همانا خداوند به خاطر تو بلا را از اهل قم دور می سازد همانطور که به برکت وجود مقدّس موسی بن جعفر علیه السلام بلا را از اهل بغداد دور نمود.(8)

قم به واسطه خورشید ولایت، حرم مطهر حضرت معصومه علیه السلام و نور علم و دانش فقه جعفری متبلور از حوزه ها و مدارس علمیه و همچنین وجود مسجد مقدّس جمکران که تجلی گاه امام زمان و محل رفت و آمد ایشان و انس و علاقه دلدادگان به ساحتش می باشد و در میان دیگر شهرها ممتاز است. چنانچه امام صادق علیه السلام فرمودند: زمانی خواهد آمد که شهر قم و اهلش حجت بر تمام مردم شوند.

بانوی با کرامت

حضرت فاطمه معصومه علیه السلام دخت بلند اختر امام موسی بن جعفر علیه السلام است که در ماه ذیقعده دیده به جهان گشود این ماه برای مادرش نجمه خاتون شادی بخش و وصف ناشدنی است، زیرا در یازدهمین روز سال 148 هـ.ق خداوند حضرت رضا را به او عنایت کرد و روز اول ذیقعده سال 173 بعد از 25 سال در مدینه منورّه(9) چشمش به تولد دختری از خاندان رسالت که امام صادق بشارت آمدنش را داده بود روشن گردید.

ادامه »

حضرت امام جواد علیه السلام :

مَن زارَ قَبرَ عَمَّتِى بِقُمّ فَلَهُ الجَنَّة؛ _{ميزان الحكمة، ح 8180}

پاداش كسى كه قبر عمه ‏ام (فاطمه معصومه) را در قم زيارت كند بهشت است.

السلام علیک یا فاطمه معصومه اشفعی لنا فی الجنه