تربیت اساسی ترین مساله انسان است که بدون آن به سعادت دنیا وآخرت نایل نمی گردد. معصومین علیهم السلام همچنان که در سایرابعاد زندگی، چراغ هدایت پیروان خود بوده اند در زمینه تربیت نیز بهترین و مطمئن ترین الگویند.

در این مقاله نکاتی از دفتر زرین دیدگاه و سیره تربیتی حضرت امام باقر علیه السلام به پیروان آن حضرت تقدیم می نماید.

الف- آداب تربیتی پس از تولد:

از امتیازات تربیت اسلامی این است که در آن علاوه بر زمینه سازی مناسب در قبل از تولد فرزند و بلکه پیش از ازدواج والدین،تربیت از آغازین لحظه تولد به طور عملی شروع می شود و آداب و سنن ویژه ای نسبت به نوزادان سفارش شده است که در اینجا به برخی ازآنها که در کلمات گوهربار امام باقرعلیه السلام مورد توجه واقع گردیداشاره می شود. گفتن اقامه در گوش و باز کردن کام نوزاد با آب فرات: امام باقرعلیه السلام فرمودند:

«شایسته است کام نوزاد با آب فرات بازگردد و در گوشش اقامه گفته شود.»(1) عقیقه و نامگذاری: آنحضرت فرمودند: «هرگاه برای شما فرزندی بدنیا آمد در روزهفتم اگر پسر است گوسفند نر و اگر دختر است گوسفند ماده برایش عقیقه کنید و از گوشت آن به قابله بدهید و در روز هفتم او رانامگذاری کنید.(2) نکته مهم در نامگذاری انتخاب نام نیکو وپرهیز از نامهای ناخوشایند است. زیرا نام نیکو مایه سرورفرزند و نام ناخوشایند باعث نگرانی و دغدغه خاطر او می گردد،امام باقرعلیه السلام در سخنان خود برخی از نامهای نیکو و غیر نیکو رابیان کرده اند. آن حضرت در این زمینه فرمودند: «اصدق الاسماءما سمی بالعبودیه و افضلها اسماء الانبیاء»(3) صادقترین نامها، نامهایی است که بندگی خداوند را تداعی نماید و بهترین آنها نامهای پیامبران است. و در حدیث دیگری فرمودند:

«مبغوض ترین نامها نزد خداوند نامهای «حارث، مالک و خالد»است »(4)

صفحات: 1· 2