موضوعات: "گلستان قرآن" یا "قرآن" یا "تفسیر" یا "آموزش روخواني و روانخواني قرآن كريم" یا "تدبر در کلام وحی"

پاداش متقین

نوشته شده توسطرحیمی 7ام شهریور, 1395

جَنَّاتُ عَدْنٍ يدْخُلُونَهَا تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ لَهُمْ فِيهَا مَا يشَاءُونَ كَذَلِكَ يجْزِي اللَّهُ الْمُتَّقِينَ(النحل/31)

بهشتهاى عدن كه در آن داخل مى ‏شوند رودها از زير [درختان] آنها روان است در آنجا هر چه بخواهند براى آنان [فراهم] است‏خدا اين گونه پرهيزگاران را پاداش مى‏دهد.

 1- در بهشت، باغها و نهرها تنوع و تعدّد دارند. «جنات، انهار»

2- باغ‏ هاى بهشتى، همیشه سبز است. خزان و خشكسالى ندارد. «جنات عدن»

3- پاداش پرهیز از لذات حرام دنیوى، كامیابى‏ هاى بى‏نهایت اخروى است. «مایشاؤون»

4- «ما یشاؤون» بالاتر از «ماتشتهیه الانفس وتلذ الاعین» است. زیرا گاهى انسان چیزى را مى‏خواهد كه در آن لذت نفس و چشم نیست، مقام عرفان و معنویت است. «لهم ما یشاؤون»

5- سنت خداوند بر پاداش نیكوكاران است. «كذالك یجزى اللَّه المتّقین»

 

سراى پرهيزگاران

نوشته شده توسطرحیمی 6ام شهریور, 1395

وَقِيلَ لِلَّذِينَ اتَّقَوْاْ مَاذَا أَنزَلَ رَبُّكُمْ قَالُواْ خَيْرًا لِّلَّذِينَ أَحْسَنُواْ فِي هَذِهِ الدُّنْيَا حَسَنَةٌ وَلَدَارُ الآخِرَةِ خَيْرٌ وَلَنِعْمَ دَارُ الْمُتَّقِينَ سوره نحل آيه 30

و به كسانى كه تقوا پيشه كردند گفته شود پروردگارتان چه نازل كرد مى گويند خوبى براى كسانى كه در اين دنيا نيكى كردند [پاداش] نيكويى است و قطعا سراى آخرت بهتر است و چه نيكوست ‏سراى پرهيزگاران.

1- قضاوت حق، نیاز به روح پاك و پرهیزكار دارد. «للّذین اتّقوا … قالوا خیراً»

2- قرآن در یك كلمه معرّفى مى‏شود، (خیر، خوبى، مایه‏ ى نیكى وسعادت. یك كلمه بجاى صد كلمه) «قالوا خیراً» دعوت قرآن، دعوت به خیر و نیكى است.

3- نیكوكاران، در هر دو جهان به نیكى مى‏رسند . «للّذین احسنوا فى هذه الدنیا حسنة ولدار الآخرة خیر»

4- پاداش الهى، متناسب با عمل انسان است. «للّذین احسنوا …حسنة، للّذین اتّقوا… دار المتقین»

چرا كافر شرعاً نجس است؟

نوشته شده توسطرحیمی 4ام شهریور, 1395
 
آیت الله العظمی سبحانیآیت الله العظمی سبحانی تبیین کردند؛
چرا كافر شرعاً نجس است؟
هرگاه مسلمانان با گروه كافر، به طور آزاد و به سان برادران دينى نشست و برخاست كنند، نتيجه اين آميزش اين مى شود كه رفتار و كردار گروه كافر در روحيه مسلمانان اثر بگذارد و به سان آنان، از شراب و قمار و ديگر محرّمات اسلام اجتناب نورزند.

 حضرت آیت الله سبحانی در تفسیر آیۀ 28 سوره توبه آورده اند؛ کافر همچون الکل نجس است منتها نجاست کافر سیاسی است تا به جهت نجاست ارتباط مسلمانان با این دو موجود پلید قطع شده و ایمان و پاکی آنان براساس عدم آمیزش، دست نخورده بماند.

* مشركان داخل مسجدالحرام نشوند

قرآن کریم می فرماید: «يَا أَيُّها الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّما الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ فَلاَ يَقْرَبُوا الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ بَعْدَ عَامِهِمْ هذَا وَإِنْ خِفْتُمْ عَيْلَةً فَسَوْفَ يُغنيكُمُ اللّهُ مِنْ فَضْلِهِ إِنْ شَاءَ إِنَّ اللّهَ عَليمٌ حَكيمٌ». (1)

اى گروه با ايمان، به راستى مشركان(بت پرستان) پليدند، (لذا) نبايد پس از گذشتن امسال (سال نهم هجرت) به مسجدالحرام نزديك شوند و هرگاه از نيازمندى خود بترسيد (و ممنوع بودن رفت و آمد مشركان موجب كساد كسب و كار شما شود) به زودى خدا شما را، اگر بخواهد، از فضل و كرمش بى نياز مى سازد، خدا دانا و حكيم است».

ادامه »

سبد کالایی که منافقان خریده اند!

نوشته شده توسطرحیمی 4ام شهریور, 1395
 
حجت الاسلام قرائتی منافقان هدایت فطرى خود را فروخته و گمراهى خریده ‏اند. آنان فطرت پاك الهى را كه زمینه هدایت است، با عادت كردن به گناه و نفاق، از دست داده و در این تجارت، نه تنها...

 استاد قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه شانزدهم سوره بقره پرداخته است.

«أُولئِكَ الَّذينَ اشْتَرَوُا الضَّلالَةَ بِالْهُدى‏ فَما رَبِحَتْ تِجارَتُهُمْ وَ ما كانُوا مُهْتَدين‏» (بقره، 16)

 آنان (منافقان) كسانى هستند كه ضلالت و گمراهى را به بهاىِ (از دست دادن) هدایت خریدند، ولى در این تجارت و داد و ستد، سود نبردند و آنان هدایت نیافته ‏اند.

دنیا، همچون یك بازار است، و همه ما فروشندگانى كه به ناچار باید سرمایه ‏هاى خود را به فروش برسانیم، سرمایه عمر و جوانى، سرمایه عقل و فطرت، علم و قدرت و همه استعدادهاى خدادادى.

در این بازار، گروهى سود مى ‏برند و به سعادت مى ‏رسند و گروهى نه تنها سودى نمى ‏برند، بلكه اصل سرمایه را نیز از دست مى ‏دهند. همچون یخ فروشى كه اگر جنس خود را نفروشد، نه تنها سود نمى ‏برد بلكه اصل سرمایه ‏اش نیز آب مى ‏شود و از دست مى ‏رود.

این آیه، منافقان را فروشندگانى معرفى كرده، كه هدایت فطرى خود را فروخته و گمراهى خریده ‏اند. آنان فطرت پاك الهى را كه زمینه هدایت است، با عادت كردن به گناه و نفاق، از دست داده، و در این تجارت، نه تنها سودى كسب نكرده ‏اند، بلكه به اهداف شوم خود هم نرسیده، و اسلام روز به روز پیشرفت كرده و آنان رسواتر شده ‏اند.

 از این آیه مى ‏آموزیم كه:

* فقط به فكر كسبِ سود در تجارتِ اموال نباشیم، بلكه ببینیم جان و دل ‏مان را به چه مى ‏فروشیم؟

چه به دست مى ‏آوریم؟

و حاصل این كسب و تجارت، هدایت و سعادت است، یا گمراهى و شقاوت؟

 * نفاق، سرانجامى جز گمراهى و زیانكارى ندارد، برخلاف ایمان كه انسان را به سعادت مى ‏رساند.

تكبّر ممنوع ، حتّى در راه رفتن!

نوشته شده توسطرحیمی 4ام شهریور, 1395

وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِى الْأَرْضِ مَرَحاً إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ(سوره لقمان آيه 18 )

و روى خود را از مردم (به تكبّر) بر مگردان، و در زمین مغرورانه راه مرو، زیرا خداوند هیچ متكبّر فخر فروشى را دوست ندارد.

1- با مردم، چه مسلمان و چه غیر مسلمان، با خوشرویى رفتار كنیم. «لاتصعّر خدّك للنّاس»

2- تكبّر ممنوع است، حتّى در راه رفتن. «لاتمش فى الارض مرحا»

3- از عامل خشنودى خداوند براى تشویق و از ناخشنودى او براى ترك زشتى‏ ها و گناهان استفاده كنیم. «انّ اللّه لایحبّ»

4- به موهومات، خیالات و بلند پروازى ‏ها خود را گرفتار نسازیم. «مُختال»

5- بر مردم فخر فروشى نكنیم. «انّ اللّه لایحبّ كلّ مُختال فَخور»

سختيها در مدار رحمت خداوند

نوشته شده توسطرحیمی 3ام شهریور, 1395

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

أَأَتَّخِذُ مِن دُونِهِ آلِهَةً إِن يُرِدْنِ الرَّحْمَن بِضُرٍّ لاَّ تُغْنِ عَنِّي شَفَاعَتُهُمْ شَيْئًا وَلاَ يُنقِذُونِ( سوره یس آيه 23 )

آيا به جاى او خدايانى را بپرستم كه اگر [خداى] رحمان بخواهد به من گزندى برساند نه شفاعتشان به حالم سود مى‏دهد و نه مى‏توانند مرا برهانند.

1 - سختى‏ هایى را كه انسان مى ‏بیند، با اراده خداوند و در مدار رحمت اوست. «اِن یردن الرّحمن بضُرّ»

2- براى توجّه به خداوند، كافى است شرایط سخت و فوق العاده را در پیش خود مجسّم سازیم. «اِن یردن الرّحمن بضُرّ»

پرستش بت ها چه سودی دارد؟

اصولا در پرستش یک معبود انسان هدفی را دنبال می کند و در همه ی آن اهداف عابد نیز منفعت می برد . بت هایی که در شرایط سخت به کمک عابدین خود نمی آید و ناتوان است چگونه لایق پرستش است؟(مرضيه علمدار)

تفسیر نمونه:
در سومین استدلال خود به وضع بتها پرداخته ، و اثبات عبودیت را براى خداوند با نفى عبودیت از بتها تکمیل میکند، مى گوید: آیا غیر از خداوند معبودانى را انتخاب کنم که اگر خداوند رحمن بخواهد زیانى به من برساند شفاعت آنها کمترین فایده اى براى من نخواهد داشت ، و مرا از مجازات او هرگز نجات نخواهند داد (اءاءتخذ من دونه الهة ان یردن الرحمن بضر لا تغن عنى شفاعتهم شیئا و لا ینقذون ).
باز در اینجا از خودش سخن مى گوید تا جنبه تحکم و آمریت نداشته باشد، و دیگران حساب کار خود را برسند.
او در حقیقت انگشت روى بهانه اصلى بت پرستان میگذارد که مى گفتند: ما اینها را به خاطر این پرستش مى کنیم که شفیعان ما در درگاه خدا باشند مى گوید:

چه شفاعتى ؟ و چه کمک و نجاتى ؟

آنها خود نیازمند به کمک و حمایت شما هستند، در تنگناى حوادث چه کارى از آنها براى شما ساخته است ؟!

تعبیر به «الرحمن » در اینجا علاوه بر اینکه اشاره به گستردگى رحمت خداوند و بازگشت همه نعمتها و مواهب به سوى او است ، و این خود دلیلى بر توحید عبادت مى باشد، بیانگر این نکته است که خداوند رحمن ضرر و زیانى براى کسى نمى خواهد، مگر اینکه خلافکارى انسان به منتها درجه خود برسد که او را از محیط گسترده الهى دور و در وادى غضبش گرفتار سازد.

تو بخوان و بخواه، من به تو نزدیکم!

نوشته شده توسطرحیمی 1ام شهریور, 1395

قرآن کریم می فرماید:

و إذا سألک عبادی عنی فإنّی قریبٌ أجیب دعوة الداع إذا دعان فلیستجیبوا لی و لیؤمنوا بی لعلهم یرشدون[1]

هرگاه بندگانم در باره من از تو بپرسند، پس بگو: من نزدیکم و دعای درخواست کننده را هرگاه مرا بخواند استجابت می کنم، پس باید بندگان هم مرا اجابت نموده بپذیرند و باید به من ایمان آورند تا راه یابند.

مقدمه

خداوند پس از بیان حکم روزه، در آیات قبل، بندگانش را ترغیب و تشویق می کند به دعا خواندن و درخواست خواسته هایشان از پروردگارشان. خدا در قرآن به دعا و دعا کردن تأکید کرده و در آیه های مختلفی اهمیت اصل مسئله دعا را، صرف نظر از کمیت و کیفیتش، تذکر داده است.

شان نزول

عرب بیابانی از رسول اللّه صلی اللّه علیه و آله پرسید: آیا پروردگار ما نزدیک است تا با او راز و نیاز کنیم یا دور است تا با صدای بلند او را بخوانیم؟ پس از آن، این آیه نازل شد.[2] گرچه درباره شان مزول آیه اختلاف در تفاسیر شیعه و اهل سنت وجود دارد.[3] علت نزدیک بودن خدا به بندگان همین است که دعا کنندگان بنده اویند، و علت اجابت بی قید و شرط دعای ایشان همان نزدیکی خدا به ایشان است.[4]

پیام ها

1.بندگی و عبودیت دلیل نزدیکی و قرب به خداوند است.

2.دعا کننده، مورد محبّت پروردگار قرار می گیرد و دعا کردن، همراه و همرنگ شدن با کلّ هستی است.

3.دعا باید خالصانه باشد و واقعا از صمیم دل خدا را بخواند نه اینکه صِرف لقلقه زبان یا عادت باشد.

منبع : المیزان، ج 2، ص41- سیوطی، الدرالمنثور، ج1، ص194-آلوسی، روح المعانی،ج12، ص266

پی نوشت ها

[1] بقره/186

[2] قرائتی، محسن، نور، ج1، ص288

[3] سیوطی، الدرالمنثور، ج1، ص194-آلوسی، روح المعانی،ج12، ص266

[4] المیزان، ج 2، ص41

مبدل شدن زمين و آسمانها

نوشته شده توسطرحیمی 1ام شهریور, 1395

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

يوْمَ تُبَدَّلُ الْأَرْضُ غَيرَ الْأَرْضِ وَالسَّمَاوَاتُ وَبَرَزُوا لِلَّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ(الإبراهيم/48)

روزي که زمين به غير اين زمين و آسمانها [به غير اين آسمانها] مبدل گردد و [مردم] در برابر خداي يگانه قهار ظاهر شوند

1- تمام خلایق براى رسیدگى به عملكردشان دوباره زنده خواهند شد. «برزوا»
2- در قیامت جایى براى رحم و عطوفت بر ستمگران نیست. «القهار»

اقوال گوناگون مفسرين در معناى مبدل شدن زمين و آسمانها

مفسرين در معناى مبدل شدن زمين و آسمانها اقوال مختلفى دارند:

بعضى گفته اند:آن روز زمين نقره و آسمان طلا مى شود.

چه بسا تعبير كرده اند كه زمين مانند نقره پاك و آسمان مانند طلا درخشان مى شود.

بعضى ديگر گفته اند:زمين جهنم و آسمان بهشت مى شود.

يكى ديگر گفته:زمين يكپارچه نان خوش طعمى مى شود كه مردم در طول روز قيامت از آن مى خورند.

ادامه »

زوجیّت

نوشته شده توسطرحیمی 31ام مرداد, 1395

سُبْحَانَ الَّذِي خَلَقَ الْأَزْوَاجَ كُلَّهَا مِمَّا تُنْبِتُ الْأَرْضُ وَمِنْ أَنْفُسِهِمْ وَمِمَّا لَا يعْلَمُونَ(يس/36)

پاک [خدايي] که از آنچه زمين مي‏روياند و [نيز] از خودشان و از آنچه نمي‏دانند همه را نر و ماده گردانيده است

1- آفریدن‏ها و آفریده‏ ها، نشانه‏ ى قدرت، اراده و حكمت اوست، نه نشانه‏ ى نیاز و وابستگى او. «سبحان الّذى خلق الازواج»
2- در هستى موجوداتى است كه نحوه زوجیّت آنها براى بشر ناشناخته است. «خلق الازواج كلّها… مما لا یعلمون»

درس معاد

نوشته شده توسطرحیمی 30ام مرداد, 1395

درس معاد از زنده شدن زمين

«وَآيةٌ لَهُمُ الْأَرْضُ الْمَيتَةُ أَحْيينَاهَا وَأَخْرَجْنَا مِنْهَا حَبًّا فَمِنْهُ يأْكُلُونَ»(يس/33)

و زمين مرده برهاني است براي ايشان که آن را زنده گردانيديم و دانه از آن برآورديم که از آن مي‏خورند.

1- بهترین دلیل براى عموم مردم، آن است كه دائمى، عمومى، غیر قابل انكار، ساده و همه جایى باشد. «و آیة لهم الارض»

2- بهترین راه ایمان به معاد، دقّت در آفریده‏ هاست. «الارض المیتة احییناها»