در این سلسله مطالب به معرفی کتاب‌هایی خواهیم پرداخت که به زندگی و شهادت حضرت سیدالشهداعلیه السلام و یاران باوفایش می‌پردازند. برخی از این کتب قدیم التألیف هستند و بعضی دیگر در سال‌های اخیر نگارش و نشریافته‌اند. ما در ضمن معرفی و بررسی روش نویسنده، قسمتی از کتاب را نیز نقل خواهیم کرد إن شاء الله تعالی.

*******

از حجت الاسلام و المسلمین سیدمهدی پیشوایی (متولد 1324 در مشکین شهر) پیش از این، کتاب «سیرۀ پیشوایان» به طبع رسیده است. ایشان در سال 1380 پس از انتصاب به مدیریت گروه تاریخ در مؤسسه امام خمینی(ره)، تحقیق و نگارش این اثر را پیشنهاد کردند و با یازده پژوهشگر همراه، نگارش آن را به انجام رساندند. این کتاب جامع، دربارۀ زندگی و قیام حضرت سیدالشهدا علیه السلام می‌تواند مخاطبان عام را از مراجعه به کتاب‌های دیگر بی‌نیاز کند.

روش تحقیق و نگارش

جناب پیشوایی در مقدمۀ کتاب نوشته است که از سال‌ها قبل آرزو داشته تا یک مقتل جامع و مستند، مبتنی بر معیارهای علمی تاریخ‌نگاری و پیراسته از تحریفات و البته متناسب با نیازهای روز به دست دهد. ایشان سعی کرده است که در این تحقیق از کتب مهم و دست اول استفاده شود. لذا در نگارش کتاب فقط از مقتل‌های معتبر تا قرن پنجم و حداکثر تا قرن هفتم هجری استفاده شده است. هرچند که مباحثی نیز به کتاب افزوده شده که مقتل‌های پیشین به آن نپرداخته‌اند، مانند:

ـ سیر تاریخی عزاداری برای امام حسین علیه السلام (از عاشورا تا زمان حاضر)
ـ عزاداری حسینی در عصر حضور ائمه
ـ ریشه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی واقعۀ عاشورا
ـ نقل اقوال و بحث دربارۀ فلسفه قیام امام حسین علیه السلام
ـ عاشورا در آینۀ آمار و ارقام
ـ بحث تاریخی دربارۀ اربعین و بازگشت اهل بیت از شام
ـ فرجام سرهای پاک شهیدان
ـ زندگینامۀ یاران امام حسین علیه السلام ـ پاسخ به پرسش‌های مربوط به تاریخ عاشورا

لهذا در بخش کتابنامۀ انتهای کتاب، نام 544 عنوان کتاب قدیم و جدید و 15 مقاله دیده می‌شود.

تحقیق و نگارش فصول مختلف این کتاب به افراد مختلفی از دانش آموختگان و صاحب نظران رشتۀ تاریخ سپرده شد و این کار زیر نظر مدیر پژوهش (مهدی پیشوایی) انجام گرفت. نهایتاً کتاب به لحاظ ارجاعات و نام‌ها و غیره، توسط یک دستیار علمی یکسان‌سازی شد و قبل از چاپ، متن نهایی به رؤیت تعدادی از بزرگان حوزه علمیه قم رسید و نظرات اصلاحی و تکمیلی آنها در متن اعمال شد.

صفحات: 1· 2