پای درس اخلاق آیت‌الله ضیاءآبادی؛

همه ماه‌ها ماه خدا و همه زمان‌ها مخلوق خداست و اختصاص به یک ماه رمضان ندارد. این برای نشان دادن عظمت و کرامت و شرافت این ماه مبارک است؛ چنانکه کعبه مکرمه را بیت‌الله یعنی خانه خدا نامیده‌اند و حال آنکه خدا احتیاج به خانه ندارد.

مقصود از روزه‌داری، کسب ملکه تقوا

در پایان خطبه‌ای که از رسول اکرم صلی الله علیه و آله در هفته آخر شعبان راجع به موقعیت عظیم ماه مبارک رمضان نقل شده امام امیرالمؤمنین علی علیه السلام از جا برخاست و عرض کرد:

«یَا رَسُولَ اللَّهِ مَا أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِی هَذَا الشَّهْرِ»؛

ای رسول خدا! چه عملی در این ماه افضل اعمال است؟

«قال رسول‌الله: الْوَرَعُ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ»؛

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: پرهیز از گناهان [افضل اعمال این ماه است].

که یک درس عملی و تمرین روحی می‌شود برای انسان و او را تا ماه رمضان آینده پاک و مطهر از آلودگی‌های اخلاقی و عملی نگه می‌دارد.

«… کُتِبَ عَلَیْکُمْ الصِّیَامُ … لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ»؛

به دست آوردن ملکه تقوا مقصود اصلی از ایجاب صیام بوده است!

ادامه »

برای اولین بار چه کسی در جهان روزه گرفت؟

 بر اساس برخی از روایات، اولین فردی که روزه گرفت، حضرت آدم علیه السلام بود. روایت در این باره چنین می‌گوید:

«إِنَّ آدَمَ ع لَمَّا أَکَلَ مِنَ الشَّجَرَةِ بَقِیَ فِی بَطْنِهِ ثَلَاثِینَ یَوْماً فَفَرَضَ اللَّهُ عَلَى ذُرِّیَّتِهِ ثَلَاثِینَ یَوْماً الْجُوعَ وَ الْعَطَشَ وَ الَّذِی یَأْکُلُونَهُ بِاللَّیْلِ تَفَضُّلٌ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَیْهِمْ وَ کَذَلِکَ کَانَ عَلَى آدَمَ علیه السلام …»؛[1]

هنگامی که حضرت آدم علیه السلام از میوه درخت ممنوعه خورد، آن میوه سی روز در شکمش باقی ماند. پس از آن بود که خداوند بر حضرت آدم و نسل او سی روز‏ گرسنگی و تشنگی را واجب نمود. و اگر در شب چیزی می‌خورند تفضلی است از جانب پروردگار.

این روایت تصریح دارد به این‌که اولین فردی که در تاریخ بشر روزه گرفت، خود حضرت آدم علیه السلام بود و تاریخ وجوب روزه بازگشت به خلقت آدم می‌کند.

 

اما طبق برخی از روایات، اولین شخصی که از پیروان پیامبر صلی الله علیه و آله و از مسلمانان روزه گرفت، امام علی علیه السلام بود:

«…قَالَ أَبُو سَعِیدٍ الْخُدْرِیِّ کُنْتُ مَعَ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله بِمَکَّةَ إِذْ وَرَدَ عَلَیْهِ أَعْرَابِیٌّ طَوِیلُ الْقَامَةِ عَظِیمُ الْهَامَةِ مُحْتَزِمٌ بِکِسَاءٍ وَ مُلْتَحِفٌ بِعَبَاءٍ قُطْوَانِیٍّ قَدْ تَنَکَّبَ قَوْساً لَهُ وَ کِنَانَةً فَقَالَ لِلنَّبِیِّ صلی الله علیه و آله یَا مُحَمَّدُ أَیْنَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ مِنْ قَلْبِکَ فَبَکَى رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله بُکَاءً شَدِیداً حَتَّى ابْتَلَّتْ وَجْنَتَاهُ مِنْ دُمُوعِهِ وَ أَلْصَقَ خَدَّهُ بِالْأَرْضِ ثُمَّ وَثَبَ کَالْمُنْفَلِتِ مِنْ عِقَالِهِ وَ أَخَذَ بِقَائِمَةِ الْمِنْبَرِ ثُمَّ قَالَ یَا أَعْرَابِیٌّ وَ الَّذِی فَلَقَ الْحَبَّةَ وَ بَرَأَ النَّسَمَةَ وَ سَطَحَ الْأَرْضَ عَلَى وَجْهِ الْمَاءِ لَقَدْ سَأَلْتَنِی عَنْ سَیِّدِ کُلِّ أَبْیَضَ وَ أَسْوَد وَ أَوَّلُ مَنْ صَامَ وَ زَکَى وَ تَصَدَّقَ وَ صَلَّى الْقِبْلَتَیْنِ وَ بَایَعَ الْبَیْعَتَیْنِ وَ هَاجَرَ الْهِجْرَتَیْنِ وَ حَمَلَ الرَّایَتَیْنِ وَ فَتَحَ بَدْراً وَ حُنَیْنَ ثُمَّ لَمْ یَعْصِ اللَّهَ طَرْفَةَ عَیْنٍ قَالَ فَغَابَ الْأَعْرَابِیُّ مِنْ بَیْنِ یَدَیْ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آلهفَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله لِأَبِی سَعِیدٍ یَا أَخَا جُهَیْنَةَ هَلْ عَرَفْتَ مَنْ کَانَ یُخَاطِبُنِی فِی ابْنِ عَمِّی عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِب…»؛[2] 

ابو سعید خدری می‌گوید؛ با رسول خدا در مکه بودم  که مردی اعرابی بلند قامت… وارد شد، گفت ای محمد ….

پیامبر صلی الله علیه و آله گریه‌ای شدیدی کرد به گونه‌ای که اشک بر صورت حضرت جاری شد….

بعد از فرمود ای اعرابی….

اولین کسی که روزه گرفت، زکات داد، صدقه داد، به سوی دو قبله نماز خواند، دوبار بیعت نمود، دوبار مهاجرت کرد….

امام علی علیه السلام بود.

 

پی نوشت‌ها:

[1]. ابن بابویه، محمد بن على، ‏من لا یحضر الفقیه، محقق، مصحح، غفارى، على اکبر، ج 2، ص 74، دفتر انتشارات اسلامى، قم، چاپ دوم، 1413ق.‏

[2]. برقى، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن‏، محقق، مصحح، محدث، جلال الدین‏، ج 2، ص 331، دار الکتب الإسلامیة، قم، چاپ دوم، 1371ق.‏

 

منبع: اسلام کوئست

فایل‌های صوتی مداحی و مناجات‌خوانی «حاج سید مهدی میرداماد» در شب دوم رمضان 1395 که در حرم مطهر حضرت معصومه(سلام الله علیها) اجرا شده، آماده دریافت است.

وقتی میان نفس و هوس جنگ میشود (مناجات)

قرائت دعای پر فیض افتتاح (مناجات)

روضه امام حسن مجتبی علیه السلام (روضه)

 

(در صورت دانلود نشدن فایل‌ها، بر روی هر کدام راست کلیک کرده و گزینه Save Link AS… را انتخاب کنید)

متن و تصویر گرافیکی دعای روز سوم ماه مبارک رمضان را همراه با فایل صوتی آماده دریافت می باشد.

  متن، ترجمه و تفسیر دعای روز سوم ماه رمضان به شرح زیر است:

اَللّهُمَّ ارْزُقْنى فیهِ الذِّهْنَ وَالتَّنْبیهَ وَباعِدْنى فیهِ مِنَ السَّفاهَةِ

 

خدایا روزیم کن در این ماه تیزهوشى و بیدارى و دورم گردان در آن از بیخردى

 

وَالْتَّمْویهِ وَاجْعَلْ لى نَصیباً مِنْ کُلِّ خَیْرٍ تُنْزِلُ فیهِ بِجُودِکَ یا اَجْوَدَ الاْجْوَدینَ

 

و اشتباه کارى و مقرر فرما برایم بهره اى از هر خیرى که در آن نازل گردانى بجود و کرمت اى باجودترین جودمندان.

iv> 

 

دانلود فایل صوتی دعای روز سوم ماه رمضان

 

 

تفسیر آیت‌الله احمدی فقیه یزدی از دعای روز سوم رمضان:

 

در ابتدای دعا بنده خطاب به خداوند می‌گوید که ذهن و بیداری را، روزی من قرار بده. جالب اینجاست که بنده منظورش از روزی خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها نیست. منظور از ذهن همان علم و منظور از بیداری همان متوجه شدن و آگاه شدن است. بیداری، توجه به وظایف است. سپس بنده از بی‌خردی دوری می‌جوید. بنابراین دوری از جهل و روی آوردن به علم بخش نخست درخواست بنده از خدا در روز سوم است. 

در ادامه بنده از خداوند توفیق به دست آوردن خیر را می‌خواهد. خیرهایی که  شبانه روز در این ماه بر زمین نازل می‌شود. بخشش و توفیق توبه یکی از همان خیرهایی ست که در این ماه (بیش از بقیه ماه های سال) وجود دارد. در اینجا هم مانند دعای روز دوم بنده خدا را با صفت بخشندگیش مورد خطاب قرارمی‌دهد.

روزه عبادتی است که کودکان ما سالی یک ماه با آن مواجه می ­شوند. فضای معنوی ماه مبارک رمضان، آن ­قدر محسوس است که حتّی کودکانمان هم قادر به درک آن هستند. اما علی ­رغم زیبایی ماه مبارک رمضان، برخی از کودکان ما، خاطره­ ی چندان خوشی از این ماه ندارند. حتی بعضی از بزرگترها هم وقتی به خاطرات دوران کودکی خود مراجعه می­ کنند، تصدیق می ­نمایند که در ایام ماه مبارک رمضان، روزهای سختی را پشت سر می­گذاشتند. در ماه رمضان همه­ ی اعضای بالغ خانواده مشغول عبادت خود می­ شوند و تا حدّ زیادی از کودکان خود غافل می ­شوند. کودکان ما که تا روز قبل، پدر و مادر را پای سفره­ ی صبحانه و ناهار می ­دیدند، به یک­ باره خود را تنها می­ بیند و متوجه می ­شود که باید به تنهایی غذا بخورند. این موضوع امری است که برای آن ها ناپسند است. همچنین والدین روزه ­دار، که گرسنه و تشنه هستند، نشاط روزهای گذشته را نداشته، و توان پاسخ­ گویی به همه ­ی نیازهای فرزند خود را ندارند. بنابر این اگر می خواهید که فرزندان شما با رسیدن به سن تکلیف،میهمان این ماه و پایبند به روزه و اقامه نماز باشند، باید با رعایت نکات و اصول تربیتی این ماه را به خاطره شیرین و معنوی در ذهن آنان تبدیل کنید نکاتی ساده که گاه با شناخت شما از روحیات و علایق فرزندان می تواند راهکارهای موثری باشند و شما در این زمینه نیز می تو انید ابداع و ابتکاراتی از جانب خودتان داشته باشید. برخی از راهکارهایی که در این مقاله ارائه می شود ریشه در متون دینی داشته و برخی دیگر نکات تربیتی و اخلاقی است که می تواند در ایجاد علاقه و انگیزه نسبت به مسله روزه به والدین کمک کند.

ادامه »

 

در اولین روز ماه مبارک رمضان ۱۴۳۷
در حسینیه‌ی امام خمینی رحمه‌الله

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
الحمدلله ربّ العالمین والصّلاۃ والسّلام علی سیّدنا  و نبیّنا ابی‌القاسم المصطفی محمّد و آله الاطیبین الاطهرین المنتجبین سیّما بقیةالله فی الارضین.

 خیلی خوش‌آمدید، خیلی خرسند بودیم امروز، واقعاً استفاده کردیم؛ بحمدالله این دائره‌ی مبارک اُنس با قرآن و تلاوت قرآن روزبه‌روز در کشور ما توسعه‌ی بیشتری پیدا میکند و این از برکت انقلاب و نظام اسلامی است. البتّه امسال ما در غم فقدان این عزیزانی که عکسشان اینجا است(۱) -به نظرم همه‌شان سال گذشته اینجا بودند، با ما بودند، بعضیشان خواندند، تشویقشان کردیم، تأییدشان کردیم- امیدواریم ان‌شاءالله خدای متعال این عزیزان را در جوار قرآن، در سایه‌ی قرآن، با شفاعت قرآن به مراتب عالیه‌ی رحمت و غفران خودش برساند؛ به بازماندگانشان صبر بدهد؛ و حجّ نیمه‌تمام آنها را به تمامی و به بهترین وجه مورد قبول قرار بدهد.

 زیبایی قرآن فقط در معانی و معارف قرآن نیست؛ الفاظ قرآن هم زیبا است.

همین زیبایی لفظی موجب شد که آن کسانی که دلهایشان را قفل زده بودند و بر روی قرآن بسته بودند و حاضر نبودند مفاهیم قرآن را در هنگام نزول بفهمند و ببینند و استفاده کنند و قبول کنند، همانها هم در مقابل زیبایی معجز‌آسای این الفاظ درماندند؛ با این دیگر کاری نمیتوانستند بکنند. الفاظ قرآن، آهنگ قرآن، شیوه و سبک قرآن، خودش یک معجزه است. قرآن شعر نیست، نثر هم نیست؛ چیزی است که نه شعر است، نه نثر است امّا هم زیبایی بهترین شعر را و هم زیبایی بهترین نثر را دارد. وزن هم گاهی در بعضی از آیات قرآن هست امّا زیباییِ لفظی قرآن با وزن نیست؛ آنجایی که وزنی هم وجود ندارد، زیبایی و لفظ قرآن، انسان را مجذوب میکند؛ تعبیر «مسحور» درست نیست امّا باید بگوییم دل انسان را میرُباید. این‌جوری است.

ادامه »

ادامه »

مرا به خلوت و ذکر شبانه راهی نیست

چرا که سهمیه ام غیر روسیاهی نیست

همیشه غیر تو را کرده ام طلب از تو

ببخش! نیت و مقصود من الهی نیست

مرا به سوی خودش می کشد چنان نفسم

که یک دو گام دگر تا خود تباهی نیست

فقط تو مشتری دست خالی ام هستی

اگرچه پیش تو دل گاه هست و گاهی نیست

اگر مرا نخری ورشکست خواهم شد

کمک که وضعیتم ، وضع رو به راهی نیست

تو دست یخ زده ام را گرفتی و انگار

به نامه ی عملم اصلاً اشتباهی نیست

دوباره بر سر سفره نشاندیم امسال

اگرچه بنده ی تو عبد دل بخواهی نیست

به روضه روزه ی خود باز می کنم زیرا

برای روزه که بی روضه جایگاهی نیست

سلام ماه خدا بر لب تو خون خدا

سلام بر لب زخم تو سید الشهدا

محسن حنیفی

طبق فرمايش حضرت رسول اكرم (صلی الله علیه وآله) به حسب خطبه اى كه به آن حضرت منسوب است، همه بندگان در ماه مبارك رمضان به مهمانى خداوند تعالى دعوت شده اند و مهمان پروردگار خود می باشند. آنجا كه می فرمايد:

«ايّها الناس، إنه قد اقبل اليكم شهر الله … وقد دُعيتم فيه إلى ضيافة الله». مردم ماه خدا به سوى شما روى آورد … و شما در اين ماه به مهمانى خدا خوانده شديد.(1)

• شما در اين چند روزى كه به ماه مبارك رمضان مانده به فكر باشيد؛ خود را اصلاح كرده توجه به حق تعالى پيدا نماييد؛ از كردار و رفتار ناشايسته خود استغفار كنيد؛ اگر خداى نخواسته گناهى مرتكب شده ايد، قبل از ورود به ماه مبارك رمضان توبه نماييد؛ زبان را به مناجات حق تعالى عادت دهيد. مبادا در ماه مبارك رمضان از شما غيبتى، تهمتى، و خلاصه گناهى، سربزند، و در محضر ربوبى با نعم الهى و در مهمانسراى بارى تعالى آلوده به معاصى باشيد.

 

• شما در اين ماه شريف به ضيافت حق تعالى دعوت شده ايد: «دُعيتم فيه إلى ضيافة الله» خود را براى مهمانى باشكوه حضرت حق آماده سازيد. لااقل به آداب صورى و ظاهرى روزه پايبند باشيد. (آداب حقيقى باب ديگرى است كه به زحمت و مراقبت دايم نياز دارد.)

 

• معناى روزه فقط خوددارى و امساك از خوردن و آشاميدن نمی باشد؛ از معاصى هم بايد خوددارى كرد. اين از آداب اوليه روزه می باشد كه براى مبتدی هاست. (آداب روزه براى مردان الهى كه می خواهند به معدن عظمت برسند غير از اين می باشد.) شما حداقل به آداب اوليه روزه عمل نماييد؛ و همان طور كه شكم را از خوردن و آشاميدن نگه می داريد، چشم و گوش و زبان را هم از معاصى باز داريد. از هم اكنون بنا بگذاريد كه زبان را از غيبت، تهمت، بدگويى و دروغ نگه داشته، كينه، حسد، و ديگر صفات زشت شيطانى را از دل بيرون كنيد. اگر توانستيد، انقطاع إلى الله حاصل نماييد؛ اعمال خود را خالص و بی ريا انجام دهيد؛ از شياطين انس و جن منقطع شويد؛ ليكن به حسب ظاهر از رسيدن و دست يافتن به چنين سعادت ارزنده اى مأيوس می باشيم؛ اقلا سعى كنيد روزه شما همراه با محرمات نباشد.
• در غير اين صورت اگر روزه شما صحيح شرعى باشد، مقبول الهى نبوده و بالا نمی رود. بالا رفتن عمل و مقبوليت آن، با صحت شرعى خيلى تفاوت دارد. اگر با پايان يافتن ماه مبارك رمضان، در اعمال و كردار شما هيچ گونه تغييرى پديد نيامد و راه و روش شما با قبل از ماه صيام فرقى نكرد، معلوم می شود روزه اى كه از شما خواسته اند محقق نشده است؛ آنچه انجام داده ايد روزه عامه حيوانى بوده است.

ادامه »

«هر كس كه در روز بسيار گرم براى خدا روزه بگيرد و تشنه شود خداوند هزار فرشته را می ‏گمارد تا دست‏ به چهره او بكشند و او را بشارت دهند تا هنگامى كه افطار كند.»

ماه رمضان

با نزدیک شدن ماه رمضان خانواده های متعهد و با ایمان تمهیداتی را برای ورود به این ماه در نظر می گیرند. مخصوصا کسانی که دختران و پسران تازه مکلف شده دارند. در این شرایط هم می بایست به نوع تغذیه خانواده در این ماه اهمیت داد و هم به فضای معنوی حاکم در خانواده، تا همه ی اعضای خانواده بتوانند حداکثر استفاده را از این ماه ببرند.در اهمیت این ماه همین بس که رسول خدا (صلى الله علیه و آله) فرمودند: « درهاى آسمان در اولین شب ماه رمضان گشوده می ‏شود و تا آخرین شب آن بسته نخواهد شد.» (بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۴)

یک خانه تکانی کوچک داشته باشید

سعی کنید قبل از ماه رمضان خانه را بطور کلی تمیز و مرتب نمایید. یه این ترتیب در ماه رمضان فقط وقت خود را صرف کارهای روزمره می نمایید و زمان بیشتری برای عبادت و اعمال مخصوص این ماه خواهید داشت.

خریدهایتان را قبلا انجام دهید

بهتر است خرید های ضروری تا یک ماه آینده را قبل از ماه مبارک انجام دهید. این کار چند مزیت دارد. یکی اینکه با زبان روزه کمتر بیرون از خانه می روید و روزه داری را راحت تر سپری می کنید. دیگر اینکه هیچ لحظه و ساعتی از این ماه که پر از خیر و برکت است را در فروشگاه ها و مغازه ها از دست ندهید و بتوانید کمال استفاده معنوی را ببرید، وقت برای خرید کردن بسیار است اما ماه رمضان فقط یک بار در سال اتفاق می افتد.

ادامه »