پای درس اخلاق آیت‌الله ضیاءآبادی؛

همه ماه‌ها ماه خدا و همه زمان‌ها مخلوق خداست و اختصاص به یک ماه رمضان ندارد. این برای نشان دادن عظمت و کرامت و شرافت این ماه مبارک است؛ چنانکه کعبه مکرمه را بیت‌الله یعنی خانه خدا نامیده‌اند و حال آنکه خدا احتیاج به خانه ندارد.

مقصود از روزه‌داری، کسب ملکه تقوا

در پایان خطبه‌ای که از رسول اکرم صلی الله علیه و آله در هفته آخر شعبان راجع به موقعیت عظیم ماه مبارک رمضان نقل شده امام امیرالمؤمنین علی علیه السلام از جا برخاست و عرض کرد:

«یَا رَسُولَ اللَّهِ مَا أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِی هَذَا الشَّهْرِ»؛

ای رسول خدا! چه عملی در این ماه افضل اعمال است؟

«قال رسول‌الله: الْوَرَعُ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ»؛

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: پرهیز از گناهان [افضل اعمال این ماه است].

که یک درس عملی و تمرین روحی می‌شود برای انسان و او را تا ماه رمضان آینده پاک و مطهر از آلودگی‌های اخلاقی و عملی نگه می‌دارد.

«… کُتِبَ عَلَیْکُمْ الصِّیَامُ … لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ»؛

به دست آوردن ملکه تقوا مقصود اصلی از ایجاب صیام بوده است!

چرا رمضان شهرالله است؟

ماه مبارک رمضان به تعبیر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله شهرالله یعنی ماه خداست که در خطبه هفته آخر ماه شعبان فرمود:

«أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَیْکُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَکَةِ وَالرَّحْمَةِ وَالْمَغْفِرَةِ»؛

ای مردم،‌ ماه خدا توأم با برکت و رحمت و مغفرت به سوی شما آمد.

البته همه ماه‌ها ماه خدا و همه زمان‌ها مخلوق خداست و اختصاص به یک ماه رمضان ندارد. این برای نشان دادن عظمت و کرامت و شرافت این ماه مبارک است؛ چنانکه کعبه مکرمه را بیت‌الله یعنی خانه خدا نامیده‌اند و حال آنکه اولاً خدا احتیاج به خانه ندارد، این ماییم که برای مصونیت از سرما و گرما و دیگر آفات و بلیات احتیاج به خانه داریم و ثانیاً تمام خانه‌ها و تمام مکان‌ها از آن خدا و ملک خداست و اختصاص به کعبه و مکه ندارد. پس این تعبیر بیت‌الله و خانه خدا،‌اشعار به شرافت و فضیلت فوق‌العاده‌ کعبه و این چهاردیواری واقع در مکه دارد که به اصطلاح علمی اضافه بیت به الله را، اضافه تشریفیه می‌نامند؛ یعنی برای شرف‌بخشی به کعبه آن را به خود نسبت داده و خانه خودش نامیده و فرموده است:

(… وَعَهِدْنَا إِلَى إِبْرَاهِیمَ وَإِسْمَاعِیلَ أَنْ طَهِّرَا بَیْتِىَ لِلطَّائِفِینَ …)؛

… ما به ابراهیم و اسماعیل امر کردیم که خانه‌ام را برای طواف‌کنندگان آماده سازید …

تعبیر به «بیتی» فرموده است؛ یعنی خانه من از ماه مبارک رمضان نیز تعبیر به «شهرالله» یعنی ما خدا و ضیافة‌الله یعنی مهمانی خدا شده است که رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرموده است:

«دُعِیتُمْ فِیهِ إِلَى ضِیَافَةِ اللَّهِ»؛

شما [بندگان خدا] در این ماه [خدا] به مهمانی دعوت شده‌اید.

«وَ جُعِلْتُمْ فِیهِ مِنْ أَهْلِ کَرَامَةِ اللَّهِ»؛

و مورد اکرام خدا قرار گرفته‌اید. حال آنجا که مهمانسرا، مهمانسرای خدا باشد و میزبان هم خدا، باید اندیشید که چه طعامی عائد انسان خواهد شد. ولی با این شرط که آدمی هم موقعیت میزبان را بشناسد و هم پی به ارزش آن طعام ببرد. آنها که ارباب معترفند و پی به عظمت میزبان و ارزش آن طعام برده‌اند، می‌توانند از این دارالضیافه ماه مبارک رمضان بهره‌ها برگیرند و جوهر جان خود را منور به انوار الهی کنند.

منبع: فارس