از بو على سينا در مورد اذان بشنويد.

     مرحوم مطهرى مى نويسد:¹ بو على سينا در حواس و طب قوى بود و هوش و فکرش بسيار زياد بود، به طورى که در اين موارد افسانه ها گفته اند؛ مثلا گفته اند صداى چکش مسگرها را که در کاشان کار مى کردند، در اصفهان مى شنيد. البته اين قبيل مطالب ، افسانه است اما حداقل ، بو على زمينه نقل آنها را داشته ، بگونه اى که بهمنيار شاگردش به او پيشنهاد کرد اگر تو ادعاى پيغمبرى کنى، مردم با اعتقاد واقعى ايمان خواهند آورد. بو على سعى مى کرد شاگردش را از اين انديشه باز دارد اما به نتيجه نرسيد، تا اين که در سفرى ، نيمه شبى که برف فراوان آمده بود، بو على ، بهمنيار را صدا زد و گفت : خيلى تشنه ام برايم قدرى آب بياور.
     بهمنيار که خود را گرم کرده بود، شروع به نصيحت کرد؛ که شما طبيب هستيد. مى دانيد معده اگر در التهاب باشد، آب سرد براى آن خوب نيست . بو على گفت : آرى من طبيبم ؛ اما تشنه ام . برايم آب بيار.

     باز بهمنيار گفت : من شاگردم ؛ اما دوستدار شمايم .

     بو على گفت : وقتى آدم تنبل را به کارى وا دارى، برايت نصيحت پدرانه مى کند.

     بهمنيار باز نصيحت را ادامه داد. بحث آن دو موقعى بود که مؤ ذن در آن صبحگاه سرد مشغول گفتن اذان بود. بو على وقتى به او ثابت کرد که پا شدنى نيستى ، گفت : من تشنه نبودم ، يادت هست مى گفتى :

     اگر ادعاى پيغمبرى کنى ، مردم به تو ايمان مى آورند. اگر من ادعاى پيغمبرى مى کردم ، آيا تو که شاگرد منى قبول مى کردى ؟ ببين بعد از هزار و چند صد سال در اين هواى سرد مؤ ذن بالاى آن مناره رفته است تا بگويد اشهد ان محمدا رسول الله براى اين کار بستر گرم خود را رها کرده و بر فراز ماءذنه رفته . او مريد پيغمبر است نه تو که شاگرد منى ولى در حضورم از من اطاعت نکردى …

منبع:

• نماز و اقامه در اسلام/ موسى خسروى

     به هنگام نماز طورى نماز بخوان كه گویا این آخرین نمازى است كه مى‌خوانى.

     بهره‌اى كه هر كس از نماز خود مى‌برد و تعالى و تكاملى كه در اثر آن براى نفسش حاصل مى‌شود وابسته به روح نماز است. برخى فقط از پیكر بى روح نماز استفاده مى‌كنند. اثر پیكر بى روح نماز همین است كه در قبر و قیامت به او نمى‌گویند چرا نماز نخوانده اى، و از این بابت مۆاخذه‌اى نخواهد شد؛ اما بیش از این اثرى ندارد. كسانى نیز از مراتب نازله این روح بهره مى‌برند. برخى نیز با نمازشان به معراج مى‌روند و به «لقاء الله» نایل مى‌شوند. این تفاوت درجات، بسته به این است كه تا چه حد در نماز حضور قلب داشته باشیم و نمازمان را براى خدا خالص كنیم. در باره اهمیت و نقش «نیت» در نماز، چگونگى و مراتب مختلف آن در جلسات گذشته بحث هایى را مطرح كردیم.

      نكته اساسى كه در این جا وجود دارد این است كه ما با آن‌كه در حرف و روى كاغذ به اهمیت نماز واقفیم، اما به هنگام نماز خواندن، دانسته هاى خود را فراموش مى‌كنیم و آن‌گونه كه باید و شاید به آن اهتمام نمى ورزیم. غالباً نهایت هنر ما این است كه سعى كنیم نمازمان را اول وقت بخوانیم و احیاناً علاوه بر واجبات برخى از مستحبات آن را نیز رعایت كنیم. اما همه اینها جزو پیكره نماز است و روح نماز چیز دیگرى است.

     از همین رو ما غالباً وقتى وارد نماز مى‌شویم به جاى آن‌كه توجهمان به خدا و نماز باشد، مشغول فكر كردن به كارها و مسایل زندگى مى‌شویم. حتى برخى ـ نعوذ بالله ـ در حال نماز به فكر گناه و چگونگى فراهم كردن مقدمات معصیت هستند! اگر خیلى آدم هاى خوبى باشیم، در حین نماز به فكر درس و بحثمان هستیم یا به فكر این كه، مثلاً، در منبر و سخنرانى امشب چه بگوییم! معمولاً دل و قلب ما در نماز با زبان و اعضا و جوارحمان همراه نیست و هر كدام رو به سویى دارند! بسیارى از ما وقتى «السلام علیكم و رحمة الله» را مى‌گوییم تازه یادمان مى‌آید كه نماز مى‌خوانده ایم!

     اكنون سۆال این است كه آیا این مشكل چاره‌اى دارد؟ و چه مى‌توانیم بكنیم تا از روح نماز برخوردار گردیم؟

     در روایتى، پیامبر اكرم(صلى الله علیه وآله) در ضمن نصایحى به یكى از اصحاب به نام «ابوایوب خالد بن زید»، یكى از مطالبى كه اشاره فرموده‌اند همین مطلب است:

فَصَلِّها صَلاةَ مَوَدِّں

یعنى به هنگام نماز طورى نماز بخوان كه گویا این آخرین نمازى است كه مى‌خوانى؛

نماز خداحافظى تو است

صفحات: 1· 2

      در اهميّت نماز، همين بس كه در روايات مى خوانيم :

اگر نماز، قبول شود،

عبادات ديگر هم قبول مى شود،

ولى اگر نماز مردود شود،

كارهاى ديگر هم ردّ خواهد شد.

     پيوند پذيرش عبادات ديگر به قبولى نماز، نقش كليدى آن را نشان مى دهد.

    مثل آنكه اگر پليس، از شما گواهينامه رانندگى بخواهد، شما هر مدرك و كارت شناسايى معتبر ديگرى هم ارائه دهيد، پذيرفته نيست . مجوّز رانندگى ، داشتن گواهينامه است، و بدون آن، تمام مدارك، بى اثر خواهد بود.

     در قيامت نيز مجوّز عبور از صراط،

اقامه نماز است

و بدون آن هيچ عبادتى قبول نمى شود.

منبع:

• يكصد و چهارده نكته در باره نماز/حجة الاسلام و المسلمين حاج شيخ محسن قرائتى

امر به معروف و دعوت به سوى حقّ،

يكى از وظايف هر مسلمانى است

و نماز بهترين معروف و كار نيك است .

     اين دعوت ، هم با زبان مى شود و هم با عمل .

     اگر چهره هاى بارز در صف اوّل قرار گيرند، اگر مردم هنگام رفتن به مسجد لباس خوب و بوى خوش مصرف كنند و اگر نماز، ساده و سريع برگزار شود، اين خود يك تشويق عملى براى اقامه نماز است .

     اگر مثل حضرت ابراهيم و اسماعيل عليهم السّلام براى نمازگزاران خانه خدا را تطهير مى كنند، پس بايد بدانيم كه اگر شخصيّت هاى مهم ، مسئول اقامه نماز باشند در دعوت مردم بسيار مؤ ثّر است .

منبع:

• يكصد و چهارده نكته در باره نماز/حجة الاسلام و المسلمين حاج شيخ محسن قرائتى

     امام حسين عليه السّلام روز دوّم محرم وارد كربلا و روز دهم شهيد شد. بنابراين مدّت اقامت حضرت هشت روز بود و مسافرى كه كمتر از ده روز بماند نمازش شكسته است .
     نماز دو ركعتى دو دقيقه بيشتر طول نمى كشد، به خصوص در هنگام خطر، امام حسين عليه السّلام نيز روز عاشورا بارها به خيمه ها رفت و آمد داشت و مى توانست نماز ظهرش را در خيمه بخواند، ولى بنا داشت در معركه بخواند. دو نفر از يارانش جلو نماز حضرت ايستادند و سى تير را به جان خريدند، ولى نماز آشكارا برگزار شد نه در خيمه .
     آرى ، به صحنه كشاندن نماز يك ارزش است. نبايد در هتل ها، شركت ها، پارك ها، فرودگاه ها، خيابان ها و رستوران ها، نمازخانه در گوشه باشد، بلكه بايد در بهترين مكان و در جلو چشم ديگران نماز اقامه شود، زيرا هر چه از جلوه دين كم شود، به جلوه فساد اضافه خواهد شد.
     اگر كاسب ها اوّل وقت كنار مغازه خود اذان بگويند، مشتريان بد حجاب ، خودشان را جمع تر خواهند كرد.

منبع:

• يكصد و چهارده نكته در باره نماز/حجة الاسلام و المسلمين حاج شيخ محسن قرائتى

اعمال روز آخر ذي الحجه

اين روز، روز آخر سال اسلامى قمرى است.

لذا مرحوم «سيّد بن طاووس» نقل كرده است كه در اين روز، دو ركعت نماز مى خوانى و در هر ركعت، يك مرتبه سوره «حمد» و ده مرتبه سوره «قل هو الله» و ده مرتبه «آية الكرسى» را مى خوانى و پس از نماز مى گويى:

أللهُمَّ ما عَمِلتُ فى هذِهِ السـّـنةِ مِنْ عَمَل نـَهَيتـَـنى عـَـنهُ و لمْ ترْضَهُ، و نـَسيتهُ ولمْ تنسَهُ، وَدَعَوتنى اِلى التوبَةِ بَعْدَ اجْتِرائى عَليْكَ، اَللهُمَّ فاِنى أسْتغفِرُكَ مِنهُ فاغفِرْ لى، وَما عَمِلتُ مِنْ عَمَل يُقَرّبـُـنى اِليكَ فاقبَلهُ مِنى، وَلا تقطعْ رَجائى مِنكَ ياكَريمُ. 

وقتي چنين كردى شيطان مى گويد: واى بر من! هرچه در مدّت اين سال زحمت كشيدم (و او راوسوسه كردم) با اين عمل، همه را از بين برد و سالش را به خير پايان داد

روز اول محرم كه روز اول سال قمري است

از حضرت امام رضا عليه السلام منقول است كه حضرت رسول صلى الله عليه و آله روز اول محرم دو ركعت نماز مى‏ كرد. و چون فارغ مى ‏شد دست ها را بلند مى ‏كرد و اين دعا را سه دفعه مى‏ خواند:

اللهُمَّ أنتَ الإلهُ القَديمُ وَ هذِهِ سَنة جَديدَة فأسْألكَ فيهَا العِصْمَة مِنَ الشَّيْطان

خدايا تو معبود قديم هستي و اين است سال تازه‏. پس از تو در آن درخواست حفظ از شيطان

وَ القوَّةَ عَلى هذِهِ النفس الأمَّارَةِ بالسُّوء وَ الإشْتِغالَ بمَا يُقَرِّبُني إليْكَ يَا كريمُ‏

و نيرو و قوت بر ايننفس اماره بدخواه را دارم و نيزاشتغال به آنچه مرا (در عمل) به تو نزديك گرداند اى كريم

يَا ذاالجَلال وَالإكرَام يَا عِمَادَ مَنْ لاعِمَادَ لهُ يَا ذخيرَةَ مَنْ لا ذخيرَةَ لهُ يَا حِرْزَ مَنْ لا حِرْزَ لهُ‏

اى صاحب جلال و بزرگوارى. اى پشتيبان كسى نگهدارنده و پشتبانى ندارد. اى ذخيره كسى ذخيره‏ اى ندارد. اى پناه بى‏ پناهان

يَا غِيَاثَ مَنْ لا غِيَاثَ لهُ يَا سَندَ مَنْ لاَ سَندَ لهُ يَا كنزَ مَنْ لا كنزَ لهُ‏

اى دادرس بى ‏كسان اى پشتيبان بى ‏پشتوانان. اى گنجينه بى‏ گنجان

يَا حَسَنَ البَلاء يَا عَظِيمَ الرَّجَاء يَا عِزَّالضُّعَفاء

اى نيك آزمايش كننده. اى بزرگ اميدوارى و از عز و شكوه ناتوانان

يَا مُنقِذ الغَرْقَى يَا مُنجيَ الهَلكَى يَا مُنعِمُ يَا مُجْمِلُ يَا مُفضِلُ يَا مُحْسِنُ‏

اى نجات دهنده غريقان. اى نجات بخش هالكان. اى نعمت ده. اى نيكو. اى بخشنده. اى خوش رفتار

أنتَ الذِي سَجَدَ لكَ سَوَادُ الليْل وَ نُورُالنهَار وَ ضَوْءُ القَمَر وَ شُعَاعُ الشَّمْس

تويى كه‏ براى تو سياهى شب و روشنى روز و تابش ماه و شعاع خورشيد

وَ دَويُّ المَاءِ وَ حَفِيفُ الشَّجَر يَا اللهُ لاشَريكَ لكَ‏

و صداي آب و صداى درخت سجده كرد. اى خدا شريكي براى تو نيست

اللهُمَّ اجْعَلنا خَيْراً مِمَّا يَظنـّونَ وَ اغْفِرْلنَا مَا لا يَعْلمُونَ وَ لا تُؤَاخِذنا بمَا يَقولونَ‏

بار خدايا ما را بهتر از آن چه گمان برند بگردان و آن چه از (بدي هاى) ما ندانند بيامرز و بدان چه گويند از ما بازخواست مفرماى

حَسْبيَ اللهُ لا إِلهَ إِلا هُوَ عَليْهِ توَكـّلتُ وَ هُوَ رَبُّ العَرْش العَظِيم‏

بس است مرا خداى نيست معبود حقى جز او بر او توكل كردم و اوست پروردگار عرش بزرگ

آمَنـّا بهِ كـُلٌّ مِنْ عِندِ رَبِّنا وَ مَا يَذ ّكـّرُ إِلا أُولوا الألبَابِ‏

به او گرويديم هر چه هست از نزد پروردگار ما است و يادآور نشود جزصاحبان خرد

رَبَّنا لا تزغ قلوبَنا بَعْدَ إِذ هَدَيْتنا وَهَبْ لنا مِنْ لدُنكَ رَحْمَة إِنكَ أنْتَ الوَهَّابُ‏

پروردگارا كج مكن دل هاى ما را پس از آن كه راه نمودى ما را و ببخش براى ما از پيش خودت رحمت زيرا كه تويى پر بخشش.

lمنبع: پایگاه اینترنتی حجه الاسلام محمدعلی جاودان

آيت الله خزعلى مي گويد :

  ایت الله بروجردی در سال 1364 قمرى به مشهد مسافرت كردند.در آن زمان حاج شيخ على اكبر نهاوندى^{(رحمة الله عليه)}كه امام جماعت حرم مطهر امام رضا ^{عليه السلام} بود خدمت آيت الله العظمى بروجردى رفته و به ایشان عرض کردند:"من شصت سال است كه امام جماعت حرم مطهر بوده ام و الان كه ماه رمضان رسيده است مايلم امامت اين ماه با شما باشد.”

 همه ائمه جماعات و آقايان كه پشت سر هر كس اقتداء نمى كردند، پشت سر ايشان ايستادند و من نيز در آن زمان در مشهد بودم و به فيض نماز جماعت ايشان رسيدم .  در آن موقع بلندگو نبود، چند مكبّر در بين صفوف قرار داده بودند تا ركوع و سجود و ديگر مواقف نماز را اعلام كنند.

   این قضیه گذشت و آقاى نهاوندى بعد از مدتى به عراق مشرّف شد. مرحوم آيت الله آقا سيد ابوالحسن اصفهانى كه در حرم مطهر امير المومنين نماز جماعت مى خواند به آقاى نهاوندى مى فرمايند: “امشب نماز را به جاى من در حرم اقامه كنيد.”

ايشان بعد از نماز مغرب مشغول نماز نافله می شود كه صدايى ازمرقد امير المومنين عليه السلام مى شنود: بزرگ داشتی!بزرگت داشتیم . در مشهد به پسرم حاج آقا حسين جا دادى ، اکنون این جابه تو جا داديم . عظمت ولدى فعظمتك !

      اشك از چشمان آقاى نهاوندى جارى مى شود و وقتى به ايران باز مى گردد و خدمت آيت الله بروجردى جريان را عرض مى كند، اشك از چشمان آقاى بروجردى هم جارى مى شود و مى فرمايند:

جدم به من محبت كرده است.

منبع: الگوي زعامت،ص 69

 اعمال ماه ذی الحجه؛ روز هجدهم، روز عید غدیر و عید الله اکبر است و اعمال آن: بدان كه در اين روز شريف از براى پوشيدن جامه‏ هاى نيكو و زينت كردن و بوى خوش استعمال نمودن و شادى كردن و شاد نمودن شيعيان امير المؤمنين عليه السلام و عفو از تقصيرات ايشان و برآوردن حاجات ايشان و صله ارحام و توسعه بر عيال و اطعام مؤمنان و افطار دادن روزه داران و مصافحه با مؤمنين و رفتن به زيارت ايشان و تبسم كردن بر رويشان و هدايا فرستادن بر ايشان و شكر الهى بجا آوردن به جهت نعمت بزرگ ولايت و بسيار فرستادن صلوات و اكثار در عبادات و طاعات از براى هر يك فضيلتى عظيم است و يك درهم كه كسى در اين روز به برادر مؤمن خود بدهد برابر است با صد هزار درهم در غير اين روز و طعام دادن به مؤمنى در اين روز مثل طعام دادن به جميع پيغمبران و صديقان است و در خطبه حضرت امير المؤمنين عليه السلام است در روز غدير كه هر كه افطار دهد مؤمن روزه ‏دار را در شب وقت افطارش مثل آن است كه ده فئام را افطار داده باشد شخصى برخاست عرض كرد يا امير المؤمنين فئام چيست فرمود صد هزار پيغمبر و صديق و شهيد پس چگونه خواهد بود در كثرت فضيلت حال كسى كه جمعى از مؤمنين و مؤمنات را كفالت كند پس من ضامن او هستم بر خداوند تعالى امان او را از كفر و فقر إلخ‏(مفاتیح الجنان)

1. غسل روز عید غدیر

• اعمال ماه ذی الحجه؛ و عيد غدير، هجدهم اين ماه است و عظيم‌ترين اعياد است. و بدان كه غسل در اوّل اين روز سنّت مؤكد است.^{(زاد المعاد)}

• يوم الغدير و هو الثامن عشر من ذي الحجة و من سننه أن تغتسل: روز غدیر و آن روز هجدهم ماه ذی الحجه است و از سنت ها است که در این روز غسل کنند.^{(بلدالامین)}

• اعمال ماه ذی الحجه؛ روز هجدهم، روز عید غدیر و عید الله اکبر است و اعمال آن: دوم- غسل^{(مفاتیح الجنان)}

 2. زیارت امام علی علیه السلام در روز عید غدیر ^{(مفاتیح الجنان)}

ادامه »

      اوّلين كلمه واجب در نماز «الله اكبر» است و كسى كه خداوند نزدش بزرگ شد، همه چيز را كوچك خواهد ديد.

     كسانى كه سوار هواپيما مى شوند، همين طور كه بالا مى روند خانه هاى بزرگ ومحلّه ها و شهرها نزد آنان كوچك مى شود و هر چه پرواز بالاتر باشد، زمين كوچك تر جلوه خواهد كرد.

     كسى هم كه خداوند نزد او بزرگ شود، ديگر طاغوت ها و قدرت ها و مال و مقام ها نزد او ارزش نخواهد داشت.

     حضرت امير عليه السّلام در بيان صفات متّقين مى فرمايد:

     «عظم الخالق فى اعينهم فصغر مادون ذلك فى انفسهم »

     چون خداوند در چشم مؤ منين بزرگ شد، غير او هر چه و هركس باشد كوچك جلوه خواهد كرد. اگر دنيا نزد ما كم ارزش شد وابستگى ما به آن كم مى شود و قهرا براى مال و مقام آن اين همه جنايت و خلاف مرتكب نمى شويم .

     از سخنان امام خمينى قدّس سرّه اين بود كه «آمريكا هيچ غلطى نمى تواند بكند.» اين يك تهديد تو خالى و شعار نيست ، كسى كه يك عمر باور داشته كه خدا بزرگ است، آمريكا نزدش كوچك جلوه مى كند و هر حادثه اى پيش او ساده است .

     حضرت زينب كبرى عليها السّلام عصر عاشورا گفت :

     «ربّنا تقبّل منّا هذا القليل » خداوندا! اين اندك را از ما بپذير.

     حادثه كربلا و شهادت امام حسين عليه السّلام بسيار بزرگ بود، ولى كسى كه خدا را بزرگ ببيند آن حادثه را هم كوچك مى بيند.

     و در پاسخ حاكم ستمگر بنى اميّه كه پرسيد در كربلا چه ديديد؟ فرمود: «ما راءيت الاّ جميلا» من جز زيبائى چيزى نديدم .

     آرى در ديد عارفان ، تمام كارهاى خداوند حكيمانه وزيباست .

يكصد و چهارده نكته در باره نماز/حجة الاسلام و المسلمين حاج شيخ محسن قرائتى

     تنها مشكلى كه دنياى علم وصنعت امروز آن را حل نكرده، مشكل آرامش روحى است. هر روز آمار بيمارى هاى روانى، و مصرف قرص ‍ اعصاب زياد مى شود. هيچ چيز به انسان آرامش نمى دهد جز ياد خدا و ايمان و اُنس و عشق و توكّل به او.

     آرى نماز ياد خداست و فقط با ياد خدا دل ها آرامش مى يابد.

     افرادى را مى شناسيم كه داراى قدرت ، مال و علم هستند، امّا آرامش لازم را ندارند. در مقابل ، افرادى تهيدست هستند كه به خاطر ايمان به سرچشمه هستى داراى قلبى آرامند، ديد و بينش و اعتقاد خاصّى دارند كه حوادث تلخ و شيرين را مى پذيرند و براى آنها تحليل منطقى دارند.

     آرى با ياد خداوند دل ها آرام مى گيرد و بهترين ياد خدا همان نماز است ، كمبود امروز بشر علم و تخصصّ نيست ، بلكه دل آرام است . نه فرعون ها و ابرقدرت ها دل آرام دارند، نه قارون ها، و نه ابولهب ها، و نه منافقان چند چهره .

     تنها رهبرى را كه ما در زمان خودمان داراى دل آرام ديديم ، حضرت امام خمينى قدّس سرّه بود كه روز 12 بهمن 57 وقتى در هواپيما نشست تا به ايران بيايد، خبرنگار از او پرسيد چه احساسى داريد؟ فرمود: هيچ .

     با اينكه هنوز نظام شاهنشاهى سرِ پا بود و احتمال سرنگونى هواپيما داده مى شد.

     در وصيّت نامه خود نيز نوشت من با قلبى آرام به سوى خدا مى روم . اين دل آرام از زور و پول و مقام نيست ، از پيوند با خداست كه بهترين نوع آن نماز است .

يكصد و چهارده نكته در باره نماز/حجة الاسلام و المسلمين قرائتى