استاد پناهیان:

مهمترین نقص کار ما چیست؟

بعد از اینکه انسان، با تفکر راه تقرب را انتخاب کرد، مهم‌ترین کاری که باید انجام دهد «نیت کردن» است. نقص کار ما این است که به نیت توجه نداریم.

چرا به نیت توجه نداریم و آن را زیاد جدی نمی‌گیریم، در حالی که نیت این همه ارزش دارد؟!

چون در زندگی برای نیت‌های ما ارزش قائل نیستند و در دنیا بیش از این هم زیاد نمی‌شود به نیت بها داد. در دنیا باید «کار» انجام دهی تا به تو مزد دهند، پول بدهی تا کالا بگیری. معمولاً نیت ارزش و نقشی ندارد و کسی روابطش را با ما با نیت تنظیم نمی‌کند.

چرا نیت اینقدر ارزش دارد؟

چون نیت مافوق تخیل ما قدرت دارد. نیت قدرت‌آفرین است و قدرتش از تکنولوژی بیشتر است. با نیت، رأی پروردگار عالم درباره ما تغییر می‌کند. نیت مهم‌ترین ابزار حیات ماست چون مقدرات ما براساس نیت تعیین می‌شود. نیت، کم‌هزینه‌ترین و ارزشمندترین کاری است که بنده می‌تواند انجام دهد.

بمب هسته‌ایی وجود ما نیت است

برای شیطان مهم است که کجا نیت ما کار می‌کند و همان‌جا می‌خواهد غفلت ایجاد کند. شیطان‌هایی که ما را وسوسه می‌کنند نسبت به بمب هسته‌ایی وجود ما حساس است، مثل شیطان بزرگ. بمب هسته‌ایی وجود ما نیت است.

چرا نیت اینقدر ارزش دارد؟

چون نیت یک فعل قلبی است. نیت، آغاز «اراده» است. نیت، میوۀ «محبت» و علامت «صداقت» است. و اولین فرزند «تعقل و آگاهی» و ارزشمندترین ثمره «ایمان» است.

چرا خدا اینقدر به نیت حساس است؟

چون نیت کم‌هزینه‌ترین اقدام برای بندگی هست. آدم به خدا چه پاسخی می‌تواند بدهد اگر از این هم دریغ کند؟

خدا چرا اینقدر به نیت بها می دهد؟

چون گوهر اصلی انسان است. چون خدا برای انسان احترام قائل است، لقد کرمنا بنی آدم . اگر به این حرف ایمان بیاوریم، با «نیت» برای خدا بندگی می‌کنیم. باورکنیم خدا از سر علاقه به ما و ارزش قائل شدن برای ما، به نیت ما بها می‌دهد. در دنیا کسی که به نیت‌های ما توجه دارد مادر است چون به خود ما علاقه دارد. خداوند از مادر نسبت به ما محبتش بیشتر است و خیلی به ما بها می‌دهد، و به همین دلیل به نیت ما کار دارد. هر کس می خواهد ایمان به غیب پیدا کند، به همین موضوع ایمان پیدا کند. معمولاً انسان نمی‌تواند قبول کند خدا اینقدر برای او ارزش قائل است که به نیتش بها می‌دهد.

تو کی با نیت شروع به بندگی می‌کنی؟

وقتی که خودت را آدم حساب کنی! اهمیت ندادن به نیت، علامت جهالت و بی‌عقلی ماست. امیرالمؤمنین(ع) می‌فرماید: «دهِش و عطای خداوند به هر كس، به اندازه نيّت اوست؛ على قَدرِ النِّيَّةِ تَكونُ مِن اللّه ِ العَطِيَّةُ»(غرر/6193) مشکل اینجاست که ما خودمان را آدم حساب نمی‌کنیم! اگر نیت خوب داشته باشیم، اگر نیت را خالص کنیم، زودتر به نتیجه می‌رسیم.

اشکال ما در ارتباط با نیت چیست؟

اشکال ما این است که «عادت» نداریم از نیت استفاده کنیم! امیرالمؤمنین(ع) می‌فرماید: «خود را به داشتن نيّت نيكو و هدف زيبا عادت ده، تا به خواسته‌هايت برسی؛ عَوِّد نَفسَكَ حُسنَ النِّيَّةِ و جَميلَ المَقصَدِ، تُدرِكْ في مَباغيكَ النَّجاحَ»(غرر/6236) به خدا بدبختیم که از این فرصت‌ها استفاده نمی‌کنیم . وقتی مسواک می‌زنی به خاطر خدا بزن، این تمرین می‌خواهد. اگر این‌طوری نیت کنی اصلا تازه رابطه ات با خدا آغاز می شود. خدا می آید وسط قلبت حضور پیدا می‌کند. اگر نیت‌مان را درست نکنیم دین نداریم. کارهای روزه مره خدا را به خاطر خدا انجام بده. شروع کنیم به تمرین نیت هیچ کار اضافی هم نمی‌خواهد انجام دهی. نیت یک وزنه‌برداری روحی است، اول نمی‌توانی بزنی، ولی کم‌کم عضلات روحت تقویت می شود و مهارت پیدا می‌کنی.

مثال: برای مهمان تفالۀ میوه بیاوری ولی آبمیوه نیاوری!

خدا چیزی نمی خواهد جز اینکه برای او زندگی کنی. و ما همه چیز می‌آوریم جز نیت! مثل اینکه آدم برای مهمانش تفالۀ میوه را بیارود ولی آب میوه را نیاورد! با بحث نیت مشخص می‌شود، کار سخت نیست. مهم‌ترین شاخصه شهداء مراقبت از نیت بود. همۀ اتفاقات در مرحله نیت است. هرکسی می‌خواهد شهید شود، از اینجا شروع کند. محبت دست آدم نیست و به این سادگی کم و زیاد نمی شود، اما نیت خیلی بیشتر در دسترس ماست.

نیت یک وزنه‌برداری روحی است

اشکال ما در ارتباط با نیت چیست؟ اشکال ما اینست که «عادت» نداریم از نیت استفاده کنیم! امیرالمؤمنین(ع) می‌فرماید: «خود را به داشتن نيّت نيكو عادت بده» به خدا بدبختیم که از این فرصت‌ها استفاده نمی‌کنیم . وقتی مسواک می‌زنی به خاطر خدا بزن، این تمرین می‌خواهد. اگر این‌طوری نیت کنی اصلا تازه رابطه ات با خدا آغاز می شود. کارهای روزه مره را به خاطر خدا انجام بده. شروع کنیم به تمرین نیت هیچ کار اضافی هم نمی‌خواهد انجام دهی. نیت یک وزنه‌برداری روحی است، اول نمی‌توانی بزنی، ولی کم‌کم عضلات روحت تقویت می شود و مهارت پیدا می‌کنی.

چرا نیت اینقدر ارزش دارد؟

چون نیت قدرت‌آفرین است و قدرتش از تکنولوژی بیشتر است. با نیت، رأی پروردگار عالم درباره ما تغییر می‌کند. نیت مهم‌ترین ابزار حیات ماست چون مقدرات ما براساس نیت تعیین می‌شود. نیت، کم‌هزینه‌ترین و ارزشمندترین کاری است که بنده می‌تواند انجام دهد.

چرا نیت را زیاد جدی نمی‌گیریم؟

چرا نیت را زیاد جدی نمی‌گیریم، در حالی که نیت این همه ارزش دارد؟! چون در زندگی برای نیت‌های ما ارزش قائل نیستند و در دنیا بیش از این هم زیاد نمی‌شود به نیت بها داد. در دنیا باید «کار» انجام دهی تا به تو مزد دهند، پول بدهی تا کالا بگیری. معمولاً نیت ارزش و نقشی ندارد و کسی روابطش را با ما با نیت تنظیم نمی‌کند.

خدا چرا اینقدر به نیت بها می دهد؟

چون گوهر اصلی انسان است. چون خدا برای انسان احترام قائل است، لقد کرمنا بنی آدم . باورکنیم خدا از سر علاقه به ما و ارزش قائل شدن برای ما، به نیت ما بها می‌دهد. در دنیا کسی که به نیت‌های ما توجه دارد مادر است چون به خود ما علاقه دارد. خداوند از مادر نسبت به ما محبتش بیشتر است و خیلی به ما بها می‌دهد، و به همین دلیل به نیت ما کار دارد. هر کس می خواهد ایمان به غیب پیدا کند، به همین موضوع ایمان پیدا کند.

بیان معنوی