منافقان، گمان می ‌کنند افرادی زرنگ و زیرک هستند و می ‌توانند خدا و مؤمنان را فریب دهند و از امتیازات مسلمانان برخوردار شوند ،درحالی ‌که خداوند از کفر باطنی آن ‌ها آگاه است .

استاد قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان نکته های تفسیری آیه نهم سوره بقره  پرداخته است.

 منافقان، گمان می ‌کنند افرادی زرنگ و زیرک هستند و می ‌توانند خدا و مؤمنان را فریب دهند و از امتیازات مسلمانان برخوردار شوند تا در وقت مناسب، ضربۀ خود را به اسلام بزنند.

درحالی ‌که خداوند از کفر باطنی آن ‌ها آگاه است و نفاق و دورویی آن ‌ها را می ‌‌‌‌داند و در مواقع حسّاس، آنان را رسوا و چهرۀ زشت آن ‌ها را برای مؤمنان افشا می ‌کند.

بیماری را تصور کنید که به پزشک مراجعه می ‌کند. اگر به دستورات او عمل نکند، ولی به‌‌دروغ به پزشک بگوید که داروها را مصرف کرده‌ ام، گمان می‌ کند که پزشک را فریب داده است، درحالی‌ که جز فریب خود، کار دیگری نکرده و فریبِ پزشک، درواقع فریبِ خود است. این چند چهرگانِ بیمار نیز که گمان می‌ کنند خدا را فریب داده‌ اند، کسی جز خود را فریب نمی‌ دهند.

* از اين آيه مى ‌آموزيم:

* منافق، فريبكار است. مراقب باشيم كه فريب ظاهر افراد را نخوريم.

* به ‌دنبال فريب ديگران نباشيم؛ زيرا قرآن می ‌گويد که نيرنگ‌ به نيرنگ ‌زننده باز می‌گردد.

* رفتار اسلام با منافق همانند رفتار منافق با اسلام است. او در ظاهر اسلام می ‌آورد، اسلام نيز او را در ظاهر، مسلمان می ‌شناسد. او در دل، كافر است، خداوند هم در قيامت، او را همچون كفّار كيفر می ‌دهد.

* منافق خود را باهوش می ‌پندارد، در حالي ‌كه چنین نیست؛ زيرا نمی ‌داند كه در مقابلش خدايی است كه از اسرار همه آگاه است.

 منبع:حوزه

چند استفتاء از آیت الله العظمی شبیری زنجانی:
حضرت آیت الله شبیری زنجانی به استفتائاتی دربار «دفاع از کسی که از او غیبت شده»، «ضابطه حلال بودن آبزیان»، «انجام قضای نماز صبح قبل از ادای نماز ظهر»، «اعراض از وطن»، «خلف وعده» و … پاسخ گفتند.

خبرگزاری «حوزه»، متن سؤالات و پاسخ این مرجع تقلید را منتشر می کند.

* دفاع از کسی که از او غیبت شده

پرسش: آيا بر شنوندۀ غیبت واجب است كه به یاری فرد غیبت شده بر خیزد و از او دفاع نماید و آن غیبت را از او دفع کند؟

پاسخ: در صورت امکان واجب است.

* معیار حلال بودن آبزیان

پرسش: ضابطه در حلال یا حرام بودن آبزیان چیست؟ آیا در صورت حرام بودن، خرید و فروش آنها نیز حرام است؟

پاسخ: به طور کلی از حیوانات دریایی غیر از ماهی فلس دار و میگو، بقیه حرام اند و منظور از فلس دار بودن این است که ماهی ذاتاً پولک دار باشد، اگر چه پولکهایش ریخته باشد و نیز لازم نیست همه بدن ماهی پولک داشته باشد. پولکی که با چشم غیر مسلح دیده نمی شود، موجب حلیت نیست. در فرض حرمت اکل، خرید و فروش و حمل و نقل برای آن نیز جایز نیست.

...

* انجام قضای نماز صبح قبل از نماز ظهر

پرسش: آیا بر نمازگزار لازم است قبل از بجا آوردن نماز ظهر و عصر، نماز صبح آن روز را که از وی قضا شده، بجا آورد؟

پاسخ: بنابر احتياط نماز قضاى آن روز را پيش از نماز ادا بخواند.

* اعراض از وطن

پرسش: در گذشته در شهر کرج زندگی می کردم و اکنون چند سالی است که ساکن قم هستم و در طول سال 2 یا 3 ماه در کرج اقامت دارم و قصد اعراض نیز نکرده ام. حکم نماز و روزه ام چیست؟

پاسخ: اعراض، دائر مدار قصد شخص نیست، بلکه فقط در صورتی اعراض نشده است که عرفاً از زندگی در آن جا منقطع و کنده نشده باشید.

* خلف وعده

پرسش: آیا خلف وعده شرعا حرام است؟

پاسخ: اگر شخص عمل به وعده را به عهده خود گذاشته باشد، یعنی هنگام وعده خود را موظف به آن عمل دانسته است، تخلف از آن بنابر احتیاط جایز نیست؛ اما اگر به عهده خود نگذاشته و صرفاً خبر داده که آن عمل را انجام خواهد داد، تخلف مکروه است.

* پاک شدن زن بعد از نیمه شب و خواندن نماز مغرب و عشا

پرسش: آیا خواندن نماز مغرب و عشا برای زنی که بعد از نیمه شب از حیض پاک شده، واجب است؟

پاسخ: باید نماز مغرب و عشا را هر دو بخواند.

منبع: پايگاه اطلاع رساني دفتر آيت الله العظمي شبيري زنجاني.

رابطه نزدیک نظام با زعمای حوزه و عمل به منویات این دلسوزان دین و دولت، می‌تواند ضمن تأمین مصالح کلان جامعه و نظام، راهگشای تحقق آموزه‌های اسلامی و پرهیز از پیرایه‌های غیردینی گردد.

 

در آستانه نیمه شعبان، حرم مطهر کریمه اهل‌بیت‌ علیهم‌السلام، حضرت فاطمه معصومه‌ سلام‌الله‌علیها و بیوت مراجع عظام دامت‌برکاتهم میزبان حجةالاسلام والمسلمین روحانی رئیس‌جمهور اسلامی ایران بود. در این دیدارها که با 8 تن از مراجع گرانقدر صورت گرفت، پس‌از ارائه گزارش از سوی رئیس‌ دولت، توصیه‌ها، نقدها و پیشنهادهایی از سوی بزرگان حوزه مطرح و بر لحاظ آن‌ها در دستور کار دولت تأکید گردید.

رابطه نزدیک نظام با زعمای حوزه و عمل به منویات این دلسوزان دین و دولت، می‌تواند ضمن تأمین مصالح کلان جامعه و نظام، راهگشای تحقق آموزه‌های اسلامی و پرهیز از پیرایه‌های غیردینی گردد؛ و در این راستا باید از فراوانی دیدارهای مسئولان دولت در سطوح مختلف با مراجع عالی‌قدر و ارائه گزارش و اخذ رهنمود، تکریم داشت.

حق آن است که انتظار و توقع بزرگان دینی از این دولت نسبت به گسترش فرهنگ و تحقق اهداف انقلاب، ویژه است، زیرا رئیس دولت از دانش‌آموختگان حوزه و پیشگامان عرصه مبارزه با رژیم ستمشاهی بوده، و این‌گونه است که مراجع مکرم ضمن استقبال گرم و صمیمی، به نکات کلیدی و مهمی در دیدارها پرداخته‌اند که دولتیان در صورت عمل به آن‌ها، ارتقای ویژه‌ای در سطح توفیق خود و میزان رضایت‌مندی مردم شاهد خواهند بود.

با عنایت به لزوم ثبت ارشادات مراجع عظام به دولت، اهم توصیه‌های این بزرگان را جهت اطلاع خوانندگان ارجمند ذیلاً تقدیم می‌داریم، باشد تا با التفات و اهتمام خاص از دولتی که شخصیتی روحانی آن‌را هدایت می‌کند، شاهد اجرای این نظرات باشیم.

موضوعات خرد و کلانی در قالب نقد، تأیید عملکرد یا پیشنهاد در این دیدارها طرح گردید که با اغماض از برخی از مسایل مطروحه، 16 توصیه را بزرگان حوزه در این ملاقات‌ها مطرح و بر توجه ویژه رجال دولت بر آن تأکید کردند.

رعایت احکام شرع، ایجاد ثبات و امنیت سیاسی در منطقه، توسعه روابط با دیگر کشورها، حضور در مجامع بین‌المللی، عدم دامن‌زدن به اختلافات داخلی، تعامل سازنده در عرصه بین‌الملل، اشتغال پایدار جوانان، رونق اقتصادی، بهبود شرایط زندگی مردم، ازدواج جوانان، پرهیز از جناح‌گرایی، تحکیم وحدت، اطلاع‌رسانی از دستاوردهای دولت، توجه به مسایل اجتماعی، حفظ اخلاق در جامعه و توجه به فرهنگ و اصلاح نظام بانکداری، سرخط توصیه‌های مراجع عظام به رئیس دولت یازدهم بود.

نگاه به پیشینه دیدارهای رؤسای دولت‌ها با مراجع، توجه به بسیاری از منویات این بزرگان را پس‌از این ملاقات‌ها نشان می‌دهد، و در مواردی نیز به دلایل مختلف، شاهد تحقق وعده‌های داده شده، نبودیم.

گرچه نفس وجود این دیدارها، موضوعیت دارد و توجه مردان ارشد دستگاه اجرایی کشور به استفاده از رهنمودهای بزرگان دینی، تعیین‌کننده است؛ اما آن‌چه امید مردم، مسئولان و مراجع را به آینده درخشان کشور فزونی می‌بخشد، مشاهده زود هنگام آثار این رویداد مبارک در قول و عمل مسئولان است و این، انتظار اهم و توقع بحق مراجع معظم از رئیس‌جمهور و اعضای هیئت دولت می‌باشد.

  _{منبع: حوزه/حسن مولایی}

أَلَمْ أَعْهَدْ إِلَيكُمْ يا بَنِي آدَمَ أَنْ لَا تَعْبُدُوا الشَّيطَانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ^(يس/60)

حجت الاسلام دارستانی:

 کسی که در عاشورا و فاطمیه، لشگر کشی کرد و تمام انبیاء و پیامبران را اذیت کرد و دشمن تمام انسانهای خوب و بد در تاریخ بشریت است؛ چه کسی است؟

  شیطان؛ حریفی که اگر او را نشناسیم زمین می خوریم و عمرمان را از دست می دهیم.

شیطان چند کار اساسی انجام می دهد، اول اینکه بدون اجازه وارد حریم دل ما می شود و دشمن پنهان ماست.

او رو به رویت نمی ایستد که با او بجنگی و او را شکست دهی، دور زدن را بلد است، خیلی بی صدا وارد می شود و وقتی بی صدا و ناجوانمردانه وارد دل تو شد می‌خواهد عملیات دوم را پی ریزی کند. حکومت و سلطنت او بر دل است. همانطور که برای ورود به خانه دل تو از تو اجازه نمی گیرد، برای سلطنت بر دل تو هم از تو اجازه نمی گیرد.

همانطور که بی اجازه وارد حریم ها می شود، بی اجازه حاکم دل ها نیز می شود و برای هر دو بی صدا عمل می‌کند.

 تمام دعوا در آفرینش سر حاکمیت دل من و توست یک طرف خدا با سپاهش ایستاده و طرف مقابل شیطان با سپاهیانش و هر دو، می خواهند یک کار مشترک انجام دهند.؛ می خواهند حاکم دل ها شوند. قلب حریم خداست غیر خدا را به قلبت راه نده.

 ما خدا را بیرون کنیم، شیطان وارد دل ما می شود و تصمیم می گیرد. و این درحالیست که فکر می کنیم خودمان تصمیم می گیریم.

 _{منبع: وارث:/بخشی از سخنرانی حجت الاسلام سید احمد دارستانی در حسینیه انصارالعباس (ع)، 24 اسفند ماه 1392}

پس خوشا بر کسى که خدایش بر اداى حقوقى که بر او واجب ساخته، یارى کند و توفیقش دهد و استوارش دارد.»

«اعْلَمْ رَحِمَکَ اللّهُ أَنّ لِلّهِ عَلَیْکَ حُقُوقاً مُحِیطَهً بِکَ فِی کُلّ حَرَکَهٍ تَحَرّکْتَهَا أَوْ سَکَنَهٍ سَکَنْتَهَا أَوْ مَنْزِلَهٍ نَزَلْتَهَا أَوْ جَارِحَهٍ قَلَبْتَهَا وَ آلَهٍ تَصَرّفْتَ بِهَا بَعْضُهَا أَکْبَرُ مِنْ بَعْضٍ وَ أَکْبَرُ حُقُوقِ اللّهِ عَلَیْکَ مَا أَوْجَبَهُ لِنَفْسِهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى مِنْ حَقّهِ الّذِی هُوَ أَصْلُ الْحُقُوقِ وَ مِنْهُ تَفَرّعَ ثُمّ أَوْجَبَهُ عَلَیْکَ لِنَفْسِکَ مِنْ قَرْنِکَ إِلَى قَدَمِکَ عَلَى اخْتِلَافِ جَوَارِحِکَ فَجَعَلَ لِبَصَرِکَ عَلَیْکَ حَقّاً وَ لِسَمْعِکَ عَلَیْکَ حَقّاً وَ لِلِسَانِکَ عَلَیْکَ حَقّاً وَ لِیَدِکَ عَلَیْکَ حَقّاً وَ لِرِجْلِکَ عَلَیْکَ حَقّاً وَ لِبَطْنِکَ عَلَیْکَ حَقّاً وَ لِفَرْجِکَ عَلَیْکَ حَقّاً فَهَذِهِ الْجَوَارِحُ السّبْعُ الّتِی بِهَا تَکُونُ الْأَفْعَالُ ثُمّ جَعَلَ عَزّ وَ جَلّ لِأَفْعَالِکَ عَلَیْکَ حُقُوقاً فَجَعَلَ لِصَلَاتِکَ عَلَیْکَ حَقّاً وَ لِصَوْمِکَ عَلَیْکَ حَقّاً وَ لِصَدَقَتِکَ عَلَیْکَ حَقّاً وَ لِهَدْیِکَ عَلَیْکَ حَقّاً وَ لِأَفْعَالِکَ عَلَیْکَ حَقّاً ثُمّ تَخْرُجُ الْحُقُوقُ مِنْکَ إِلَى غَیْرِکَ مِنْ ذَوِی الْحُقُوقِ الْوَاجِبَهِ عَلَیْکَ وَ أَوْجَبُهَا عَلَیْکَ حُقُوقُ أَئِمّتِکَ ثُمّ حُقُوقُ رَعِیّتِکَ ثُمّ حُقُوقُ رَحِمِکَ فَهَذِهِ حُقُوقٌ یَتَشَعّبُ مِنْهَا حُقُوقٌ فَحُقُوقُ أَئِمّتِکَ ثَلَاثَهٌ أَوْجَبُهَا عَلَیْکَ حَقّ سَائِسِکَ بِالسّلْطَانِ ثُمّ سَائِسِکَ بِالْعِلْمِ ثُمّ حَقّ سَائِسِکَ بِالْمِلْکِ وَ کُلّ سَائِسٍ إِمَامٌ وَ حُقُوقُ رَعِیّتِکَ ثَلَاثَهٌ أَوْجَبُهَا عَلَیْکَ حَقّ رَعِیّتِکَ بِالسّلْطَانِ ثُمّ حَقّ رَعِیّتِکَ بِالْعِلْمِ فَإِنّ الْجَاهِلَ رَعِیّهُ الْعَالِمِ وَ حَقّ رَعِیّتِکَ بِالْمِلْکِ مِنَ الْأَزْوَاجِ وَ مَا مَلَکْتَ مِنَ الْأَیْمَانِ وَ حُقُوقُ رَحِمِکَ کَثِیرَهٌ مُتّصِلَهٌ بِقَدْرِ اتّصَالِ الرّحِمِ فِی الْقَرَابَهِ فَأَوْجَبُهَا عَلَیْکَ حَقّ أُمّکَ ثُمّ حَقّ أَبِیکَ ثُمّ حَقّ وُلْدِکَ ثُمّ حَقّ أَخِیکَ ثُمّ الْأَقْرَبُ فَالْأَقْرَبُ وَ الْأَوّلُ فَالْأَوّلُ ثُمّ حَقّ مَوْلَاکَ الْمُنْعِمِ عَلَیْکَ ثُمّ حَقّ مَوْلَاکَ الْجَارِیَهِ نِعْمَتُکَ عَلَیْهِ ثُمّ حَقّ ذِی الْمَعْرُوفِ لَدَیْکَ ثُمّ حَقّ مُؤَذّنِکَ بِالصّلَاهِ ثُمّ حَقّ إِمَامِکَ فِی صَلَاتِکَ ثُمّ حَقّ جَلِیسِکَ ثُمّ حَقّ جَارِکَ ثُمّ حَقّ صَاحِبِکَ ثُمّ حَقّ شَرِیکِکَ ثُمّ حَقّ مَالِکَ ثُمّ حَقّ غَرِیمِکَ الّذِی تُطَالِبُهُ ثُمّ حَقّ غَرِیمِکَ الّذِی یُطَالِبُکَ ثُمّ حَقّ خَلِیطِکَ ثُمّ حَقّ خَصْمِکَ الْمُدّعِی عَلَیْکَ ثُمّ حَقّ خَصْمِکَ الّذِی تَدّعِی عَلَیْهِ ثُمّ حَقّ مُسْتَشِیرِکَ ثُمّ حَقّ الْمُشِیرِ عَلَیْکَ ثُمّ حَقّ مُسْتَنْصِحِکَ ثُمّ حَقّ النّاصِحِ لَکَ ثُمّ حَقّ مَنْ هُوَ أَکْبَرُ مِنْکَ ثُمّ حَقّ مَنْ هُوَ أَصْغَرُ مِنْکَ ثُمّ حَقّ سَائِلِکَ ثُمّ حَقّ مَنْ سَأَلْتَهُ ثُمّ حَقّ مَنْ جَرَى لَکَ عَلَى یَدَیْهِ مَسَاءَهٌ بِقَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ أَوْ مَسَرّهٌ بِذَلِکَ بِقَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ عَنْ تَعَمّدٍ مِنْهُ أَوْ غَیْرِ تَعَمّدٍ مِنْهُ ثُمّ حَقّ أَهْلِ مِلّتِکَ عَامّهً ثُمّ حَقّ أَهْلِ الذّمّهِ ثُمّ الْحُقُوقُ الْجَارِیَهُ بِقَدْرِ عِلَلِ الْأَحْوَالِ وَ تَصَرّفِ الْأَسْبَابِ فَطُوبَى لِمَنْ أَعَانَهُ اللّهُ عَلَى قَضَاءِ مَا أَوْجَبَ عَلَیْهِ مِنْ حُقُوقِهِ وَ وَفّقَهُ وَ سَدّدَهُ .»[۱]

  «بدان، خدایت رحمت کناد، که خدا را بر تو حقوقى است که در هر حرکتى که صورت دهى و هر سکونى که بر آن بمانى و به هر جایى در آیى و هر اندامى را بجنبانى و هر وسیله‌‏اى را به کار گیرى تو را فرا گرفته است و پاره‏‌اى از آن حقوق مهم‌تر و بزرگ‌تر از پاره‌‏اى دیگر است.

 بزرگ‌ترین حقوق که خداوند تبارک و تعالى براى خویش بر تو واجب کرده «حق الله» است که ریشه تمام حقوق است و دیگر حقوق بجمله از آن منشعب شده است. 
 

...

  آن‌گاه (خداوند) عزّ و جلّ براى اعمالت نیز بر تو حقوقى مقرر داشته:

 پس براى نمازت بر تو حقى قرار داده

 و براى روزه‏‌ات بر تو حقى

 و براى زکاتت بر تو حقى

 و براى قربانى‏‌ات بر تو حقى

 و براى همه اعمال (عبادى دیگر)ت بر تو حقى معین کرده است.

  سپس دامنه حقوق از تو به دیگران، (یعنى) صاحبان حقوق واجب بر تو گسترده شود:

 و واجبترین آن‌ها بر تو حقوق پیشوایان توست

 و سپس حقوق رعیت تو

 و سپس حقوق خویشانت، این است حقوقى که دیگر حقوق از آنها سرچشمه گیرد.

 حقوق پیشوایانت سه گونه است:

 واجب‌ترین آن‌ها بر تو حق کسى است که تو را به سلطه (و توان‌مندى شرعى) اداره مى‏‌کند.

 سپس آن‌که به دانش آموختن، تو را مى‌‏پرورد

 و سپس آن‌که به مالکیت، تو را اداره مى‏‌کند.

 و هر مدیر و سرپرستى امام (و پیشوا) است.

و حقوق رعیت تو (که به نوعى زیر سرپرستى تو هستند) سه گونه است:

 واجب‌ترین آن‌ها حق کسى است که تو، به سلطه و فرمانروایى، بر او سرپرستى دارى،

 سپس حق کسى است که به دانش آموختن بر او سرپرستى دارى؛ چه نادان، رعیت (و زیر سرپرستى) داناست،

 و سپس حق زیردستت که به زناشویى

 و یا از طریق بردگى در اختیار توست و بر او سرپرستى دارى. 

و حقوق خویشانت بسیار است و مربوط به اندازه نزدیکى پیوند خویشاوندى است:

  واجب‌ترین آن‌ها حق مادر توست،

 سپس حق پدرت

 و آن‌گاه حق فرزندت

 و سپس حق برادرت

 و پس از آن به ترتیب حق هر که نزدیک و نزدیک‌تر است که نزدیک‌تر را اولویت باشد،

 سپس حق آزاد کننده، ولى نعمت توست

 و آن‌گاه حق آزاد شده توست که ولى نعمت اویى،

 سپس حق کسى که به تو نیکى کرده باشد،

 و سپس حق اذان‌گوى نمازت

 و بعد حق پیش‌نمازت،

 آن‌گاه حق هم‌نشینت،

 و بعد حق همسایه‏‌ات،

 آن‌گاه حق شریکت،

 سپس حق دارایى‏‌ات،

 و بعد حق بدهکارت که از او مطالبه مى‏‌کنى

 و آن‌گاه حق طلبکارت که از تو مطالبه کند،

 سپس حق ندیمت،

 سپس حق طرفت که بر تو ادعایى دارد،

 آن‌گاه حق طرفت که تو بر او ادعایى دارى،

 سپس حق مشورت کننده با تو

 و آن‌گاه حق کسى که تو با او مشورت مى‏‌کنى،

 سپس حق اندرزخواه از تو،

 سپس حق اندرزگویت،

 سپس حق آن کس که از تو بزرگسال‌تر است،

 آن‌گاه حق آن کس که از تو خردسال‌تر است،

 سپس حق سائل (که) از تو (مالى درخواست کند)،

 سپس حق کسى که تو از او (مالى) درخواست کنى،

 سپس حق کسى که از دست او، بر تو بدى رفته است؛ به گفتار یا کردار،

 یا اظهار شادمانى او بر آن بدى؛ به گفتار یا کردار، آگاهانه یا ناآگاه،

 سپس حق تمام هم‌کیشانت،

 آن گاه حق کافران ذمى (که در پناه اسلام آمده‏‌اند)،

 سپس حقوقى که بر حسب علل اوضاع و احوال و تغییر موجبات پدید آید.

 پس خوشا بر کسى که خدایش بر اداى حقوقى که بر او واجب ساخته، یارى کند و توفیقش دهد و استوارش دارد.»

پی‌نوشت و منبع:

 [۱] . رساله حقوق امام سجاد – علیه‌السلام –

وقتی مردم در حسینیه جماران شعار می دادند «روح منی خمینی، بت‌شکنی خمینی»؛ برای امام -رحمت‌الله‌علیه- لذتی نداشت، چون امام -رحمت‌الله‌علیه- از «ایمان به خدا» لذتی برده بود که این ابراز محبت‌های مردم در مقابل محبت‌های خدا هیچ بود.

امام آنقدر ترک شهوات و خوشی‌ها کرده بود که به «لذت ایمان» رسیده بود.

بر اساس فرمایش رسول خدا -صلی‌الله‌علیه‌وآله- کسی‌ که دوست دارد لذت‌های دیگر را بچشد، هیچ‌گاه به «لذت ایمان» نمی‌رسد؛ چه برسد به کسی که پی‌گیر و دل‌بسته‌ی لذت‌های دیگر است.

لذت و شهوت هم، منحصر در شهوات جنسی نیست، بلکه همه‌ی دل بخواهی‌های وجود انسان را در بر می‌گیرد که گاهی سلبی است (مانند غضب که چیزی را از خودت دفع می‌کنی) و گاهی ایجابی است (که منفعتی را به سمت خودت جلب می‌کنی).

منبع:سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین علیرضا پناهیان در سلسله مباحثی تحت عنوان «تنها مسیر».

رسول خدا صلي الله عليه و آله :

خداوند متعال مى فرمايد :

هرگاه اشتغال به [ياد] من بر بنده ام چيره گردد، خوشى و لذّتش را در يادكرد خودم قرار مى دهم .

پس چون خوشى و لذّتش را در يادكردِ خودم قرار دادم ، با من عشق مى ورزد و من با او عشق مى ورزم.

پس چون با من عشق ورزيد و من با او عشق ورزيدم ، حجاب ميان خود و او را برمى دارم و خود ، نشانه هاى برابر چشمانش مى شوم .

در نتيجه ، چون مردم دچار فراموشى و خطا شوند، او دچار فراموشى و خطا نمى گردد .

آنان ، سخنشان سخن پيامبران است . آنان ، قهرمانان حقيقى اند .

اين كسان هستند كه هرگاه بخواهم زمينيان را كيفر يا عذابى دهم ، به يادشان مى افتم و در نتيجه ، عذاب و كيفر را از زمينيان برطرف مى كنم .

منبع: حلية الأولياء : 6 / 165 عن الحسن ، كنز العمّال : 1 / 433 / 1872 .

جهل و حماقت، زمینه گناه را در انسان به وجود آورده و او را به سوى گناه مى ‏كشاند. جهل به خدا، جهل به هدف از آفرینش، جهل به قوانین خلقت، جهل به زشتى گناه و آثار آن.

چنان كه یك فرد جاهل و بى‏ سواد غذاى آلوده به میكرب را بر اثر جهل به آسانى مى ‏خورد، ولى یك دكتر میكرب شناس، هرگز آن را نمى ‏خورد.

در دوران جاهلیت كه گناهان گوناگون، سراسر زندگى مردم را گرفته بود، بیشتر بر اثر جهل و حماقت بود. براى توضیح به این آیات توجه كنید:

«قالوا یا موسى‏ اِجعَل لَنا اِلهاً كما لَهم آلِهة قالَ إنّكم قَوم تَجهَلون» ^{(اعراف،38)}

بنى اسرائیل به موسى گفتند: براى ما معبودى (از بت) قرار بده چنان كه آنها (بت پرستان) معبودانى (از بت) دارند. موسى گفت: شما جمعیتى جاهل و نادان هستید.»

از زبان حضرت لوط علیه السلام خطاب به قومش مى‏خوانیم:

«ءَاِنّكم لَتَاتون الرّجال شَهوةً مِن دُونِ النِّساء بل انتم قوم تجهلون» ^(نمل،55)

«آیا شما به جاى زنان، به سراغ مردان، از روى شهوت مى‏روید؟ شما قومى جاهل هستید.»

و در آیه 89 سوره‏ یوسف مى‏ خوانیم:

«قالَ هَل عَلِمتُم ما فَعَلتُم بِیُوسُفَ و اَخیهِ اِذ اَنتُم جاهِلُون»
«یوسف (به برادران خود) گفت: آیا دانستید كه با یوسف و برادرش (بنیامین) چه كردید؟ آنگاه كه جاهل بودید.»

از این آیات به روشنى استفاده مى‏ شود كه جهل و نادانى یكى از زمینه ‏هاى گناهان است.

منبع: کتاب گناه شناسی

 حضرت آیت الله مکارم شیرازی  امروز در دیدار اعضای ستاد برگزاری نکوداشت مرحوم  آیت الله العظمی بروجردی گفتند: فعالیت هایی که  از سوی انجمن فقه اصول در زمینه  پیوند حوزه و دانشگاه و همچنین تطبیق فقه و اصول  صورت گرفته، جای بسی خوشحالی است.

ایشان عنوان کردند: این اصولی که در دست ما قرار دارد، محصول تلاش بزرگان شیعه و میراث غنی مذهب و دین  است.

 این مرجع تقلید افزودند: این میراث ماندگار علمای گذشته شیعه را وقتی در کناراصول مذاهب دیگر قرار می دهید، انسان متوجه غنای آن می شود؛ پیشرفت خوب در زمینه اصول صورت گرفته،  ولی این امر نباید باعث عقب ماندگی و درجا زدن شود.

 معظم له بیان داشتند:  اصولی که در دست ما قرار دارد خوب است، اما عدم نظم منطقی در بیان مسائل علمی و اصول از جمله مشکلات در این علم است. اگر این نظم برقرار شود بسیاری از مشکلات برطرف می شود.

...

 حضرت آیت الله مکارم شیرازی گفتند: متاسفانه طلاب مانند سابق به مباحث اصول و فقه اهمیت نمی دهند، وجود مراکز و مؤسسات نباید مانع پرداختن به این مهم شوند، بلکه باید تلاش کنید خسارتی در بحث فقه و اصول پیش نیاید.

  معظم له بیان داشتند: در مورد آیت الله بروجرودی باید گفت افراد چند دسته اند؛ عده ای مؤسس و عده ای مکمل اند.  مرحوم آیت الله بروجردی مؤسس بود و مکتبی را در فقه و اصول و رجال تأسیس کردند، ولی متاسفانه موقعیت علمی  ایشان در حوزه و بین حوزویان ناشناخته مانده است.

  حضرت آیت الله مکارم شیرازی افزودند: ایشان فرزند نجف و قم هستند. باید به  آثار ایشان بیشتر پرداخته شود تا جایگاه آثار آن عالم برای همه مشخص شود و از مظلومیت بیرون بیاید .

 ایشان تاکید کردند: بزرگداشت بزرگان فوائدی دارد، بسیج شاگردان علما به سوی مکتب عالمان دین و چاپ آثار آنها به صورت وسیع تر و فراگیر در حقیقت تشکر و قدردانی از کسی است که این سفره را در اختیار جامعه اسلامی و حوزه گذاشته و این مسئله در بزرگداشت های دیگر هم  مشهود بوده است.