گزیده ای از فصول بخش اول کتاب ارزشمند مفاتیح الحیات
فصل چهارم«حفظ تن و حرمت اضرار به نفس»

انسان که آفريده خدا و خليفه و امانتدار اوست، براي زندگي و حياتي آفريده شده است كه بر اساس آيه کريمه «اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يحْييكُمْ »^{(الأنفال/24)} در پيوندهاي گوناگون خود، خدامحور است و در اين زندگي و بندگي، به بدن سالم نياز دارد و بهره‌مندي همه جانبه او از سلامتي، اساس فعاليت هاي وي در زندگي مادي و معنوي است كه در زبان پيامبر گرامي صلی الله علیه و آله وسلم از آن به «نعمت پنهان و ناشناخته» ياد شده است، زيرا يكي از عوامل آرامش زندگي و بندگي خدا، برخورداري از جسم و جان سالم است، از اين رو، عقل و نقل، حفظ تندرستي و حفظ نفس را لازم و واجب شمرده‌اند و روا نمي‌دارند كه انسان حتي هنگام سخت ترين مصيبت و اندوه به عمد به جسم و جان خود آسيب برساند و اضرار به آن را حرام مي‌شمارند.رسول خداصلی الله علیه و آله وسلم مي‌فرمايد:

… گوش، چشم، زبان و قلب امانت هستند و هر كس امانت را رعايت نكند ايمان ندارد.

کتاب مفاتیح الحیات که با هدايت و اشراف حضرت استاد آيت الله جوادي آملي (دام ظله) بوده است دارای پنج بخش با فصل های گوناگون وعناوین مرتبط می باشدکه فصول بخش اول این کتاب جهت آشنایی هرچه بیشتر علاقمندان و کاربران محترم معرفی می گردد.در این مجال به معرفی فصل چهارم این اثر نفیس با عنوان” حفظ تن و حرمت اضرار به نفس “می پردازیم:

در قسمتی از این فصل، رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله وسلم)در باره “اهميت حفظ جان و سلامت"خطاب به علی (سلام الله علیه)فرموده اند:

اي علي! هر كس شراب را براي غيرخدا ترك كند خدا او را از شراب بهشتي سيراب سازد.

علي سلام الله علیه پرسيد: براي غيرخدا؟

حضرت صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: آري، به خدا سوگند! هر كس آن را براي حفظ جانش ترك كند خدا او را بدين سبب سپاس مي‌گزارد.

درمورد “عوامل سلامت” نیز اميرمؤمنان سلام الله علیه به امام حسن سلام الله علیه مي‌فرمايد: مي‌خواهي چهار خصلت به تو بياموزم تا از [زحمت] درمان بي‌نياز گردي؟ عرض كرد: آري. فرمود: بر سر سفره منشين مگر آن‌گاه که گرسنه‌اي و از كنار سفره بر نخيز مگر وقتي كه هنوز اشتها داري و جويدن غذا را به نيكي انجام ده، و پيش از خوابيدن به دستشويي برو. هرگاه اين‌ها را رعايت كردي از درمان بي‌نياز مي‌شوي. ویا حضرت در جای دیگر “شب زنده داری” و “سکوت” را مایۀ سلامتی بدن برشمرده اند.

دربخش دیگری از این فصل ،"برخی از شیوه های درمان” در روایات مطرح شده است که به نمونه ای از آن می پردازیم:
رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم مي‌فرمايد: اي علي! آغاز و پايان غذايت نمك باشد، زيرا نمك شفاي هفتاد درد است كه كمترينش جنون، جذام و پيسي است.

همچنین دربارۀ اهمیت “استراحت بدن” می خوانیم:

امام كاظم سلام الله علیه مي‌فرمايد: اساس پرهيز [و رژيم غذايي]، مدارا كردن با بدن است

وامام رضا سلام الله علیه نیز مي‌فرمايد: خواب [به موقع و به اندازه] به تن، قدرت و نيرو مي‌بخشد.

در بخش دیگری ازاین فصل"عوامل بیماری” به مادی و غیر مادی تقسیم شده است که روایتی زیبا از امام رضا(علیه السلام)در مورد عوامل غیر مادی تقدیم حضورتان می گردد:

هرگاه مردم گناه تازه‌اي مرتكب شوند كه در گذشته انجام نمي‌دادند، خدا آنان را به گرفتاري [و بيماري] تازه و بي‌سابقه مبتلا كند.

“پرهیز از آسیبب رساندن به بدن"، “پیشگیری از بیماری ها"،"دارو و درمان"،"پرهیز از درمان با حرام” و “عوامل شادابی و شکوفایی” از دیگر عناوین مطرح شدۀ در این فصل می باشندکه احادیث و روایات مرتبط به آنها در هر بحث نگاشته شده است.

به حول و قوه الهی در نوشته های آتی تلاش خواهیم کرد تا به فصل های دیگر بخش اول این کتاب پرداخته و قسمت های منتخبی از آن را تقدیم شما خوبان گردانیم.

منبع: اسراء