در این جلسه می‌خواهم در مورد عواملی که منجر به انس ما با چیزی می‌شود صحبت کنم.

این کار را با ذکر یک مثال شروع می کنم:

شما عاشق تماشا کردن فوتبال هستید.

لیگ اسپانیا و انگلیس را دنبال می‌کنید. در رده‌بندی لیگ‌های جهان هر دو از برترین‌ها هستند. اسم لیگ فوتبال انگلستان، «لیگ برتر» و اسم لیگ اسپانیا، «لالیگا» است. هر دو دارای ۲۰ تیم هستند. در انگلستان همیشه بازی‌های بین آرسنال و منچستر یونایتد، زیبا و دارای هیجان زیادی هست. چند سالی است که تیم چلسی توسط یک فرد پولدار خریداری شده است، او پول زیادی به این تیم تزریق کرده و اکنون چلسی هم از مدعیان قهرمانی در انگلستان و اروپاست. اخیرا منچسترسیتی هم به این جمع پیوسته است. این تیم هم در سال ۲۰۰۸ توسط گروه تجاری ابوظبی خریداری شده است. آن ها اکنون با پول فراوانِ مالکانشان، بازی‌های خوبی از خود ارائه می‌دهند. لیورپول هم برای خودش ماجرایی دارد. تیمی که با اینکه سال‌هاست مقام قهرمانی را در لیگ برتر به دست نیاورده است اما در سال‌های اخیر یک بار قهرمان باشگاه‌های اروپا شده است…

در ابتدا و برای آماده شدن، لطفا آیه و ۲ روایت زیر را نگاهی بیاندازید:

۱- پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:

إِذَا جَلَسَتِ الْمَرْأَهُ مَجْلِساً فَقَامَتْ‏ عَنْهُ‏ فَلَا یَجْلِسُ‏ فِی مَجْلِسِهَا رَجُلٌ حَتَّى یَبْرُد.

هنگامی که زنی در جایی نشست و از آنجا بلند شد، در آنجا مردی ننشیند تا اینکه گرمای ایجاد شده در آن مکان از بین برود و سرد بشود.

۲- آیه ۳۲ سوره احزاب:

فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیَطْمَعَ الَّذی فی‏ قَلْبِهِ مَرَضٌ.

صدایتان را نازک نکنید تا کسی که در قلبش مرض است به طمع نیفتد.

۳- وصیت امیرالمومنین علیه السلام به امام حسن علیه السلام:

واکْفُـفْ علَیهِنَّ مِن أبْصارِهِنَّ بحَجْبِکَ إیّاهُنَّ ، فإنَّ شِدَّهَ الحِجابِ خَیرٌ لکَ ولَهُنَّ ، ولَیس خُروجُهُنَّ بأشَدَّ مِن إدْخالِکَ مَن لا یُوثَقُ بهِ علَیهِنَّ ، وإنِ اسْتَطَعْتَ أنْ لا یَعْرِفْنَ غَیرَکَ فافْعَلْ.

براى این که دیده‏شان به نامحرمان نیفتد آنها (زنان) را در پرده نگه دار ؛ زیرا هر چه بیشتر در پرده باشند براى تو و آنها بهتر است و بیرون رفتن آنها بدتر از این نیست که اشخاص نامطمئن بر آنان وارد کنى. اگر توانى کارى کنى که مردى جز تو را نشناسند این کار را بکن.

الحمد لله رب العالمین وصلی الله علی سیدنا محمد وآله الطاهرین سیما بقیه الله فی الأرضین واللعن علی أعدائهم إلی یوم الدین

…شیخ مفید – اعلی الله مقامه – روایتی نقل می‌کند از ابان بن تغلب، عن أبی عبد الله علیه السلام. سه جمله در این روایت است:

جمله اولی: «نفس المهموم لظلمنا تسبیح».

جمله دوم: «و همّه لنا عباده».

جمله سوم: «و کتمان سرّنا جهاد فی سبیل الله».

بعد مهم این جمله است: وقتی امام فرمود، بعد تتمه این است: هذا حدیث یجب أن یکتب بالذهب. همچو تعبیری در احادیث کمتر وارد شده. هذا حدیث یجب أن یکتب بالذهب. عمده درایت حدیث است. اگر این حدیث فهمیده بشود قهرا روشن می‌شود چرا یجب أن یکتب بالذهب.

آن نَفَس تسبیح است…

نفس المهموم لظلمنا تسبیح؛

نفسی که می‌ کشد غمگینی برای ظلمی که بر ما خاندان شده، آن نفس تسبیح است.

درایت و فقه حدیث توقف دارد بر این که وزان تسبیح در کتاب و سنت روشن بشود و حقیقت تسبیح فهمیده بشود؛ ودونه خرط القتاد. در قرآن مسبّحات را بخوانید، هم به ماضی، هم به مضارع. سبح لله؛ یسبح لله؛ ما فی السماوات والأرض. به قدری این کلمه مهم است که مخاطب، شخص اول عالم است. سبح بحمد ربک قبل طلوع الشمس وقبل الغروب. بعد، اعظم وظائف دین را نماز قرار داده؛ رکن دین نماز است؛ رکن نماز رکوع است و سجود؛ اما در رکوع: سبحان ربی العظیم وبحمده اما در سجده که منتهی القرب است: سبحان ربی الأعلی وبحمده. در خود قرآن هم به هر دو تصریح شده هم تسبیح به اسم رب عظیم هم تسبیح به رب اعلی. سبح اسم ربک الأعلی. حقیقت تسبیح اگر فهمیده می‌ شد این جمله امام ششم از نظر درایت حدیث روشن می‌شود. عظمت تسبیح در حدی است که بالاترین شخصیت در عالم خاتم است. بالاترین لطف به خاتم، شب اسراء است. سوره را باز کن: سبحان الذی أسری بعبده لیلا من المسجد الحرام إلی المسجد الأقصی. خود خدا تسبیح کرده خودش را به عنوان سبحان الذی.

همه ما دوست داریم با قرآن انس پیدا کنیم یا اگر انسی داریم، آن را بیشتر کنیم.

در این مجموعه می‌خواهم با نگاهی به مقوله انس با قرآن، نکاتی را بیان کنم که در عملی شدن این آرزو کمک فراوانی می‌کند؛ ان شاء الله.

مفهوم انس

انس کلمه‌ای است که کم و بیش از معنای آن با خبریم. هنگامی که با این واژه مواجه می‌شویم اینگونه نیستیم که برایمان گنگ باشد و از آن درکی نداشته باشیم. بنابراین نیازی هم نیست که در اینجا ابتدا به تعریف کردن این لغت بپردازیم.

اما قصد دارم که کمی به واکاوی این مفهوم پرداخته تا روشن شودچگونه و چه میزان مفهوم انس در زندگی ما جاری است:

از خانه خارج شده‌ایم، در حال قدم برداشتن هستیم که دستمان را به سمت جیبمان می‌بریم، به ناگاه متوجه می‌شویم تلفن همراه خود را به همراه نیاورده‌ایم، گویی گام‌هایمان سست می‌شود، دو دل هستیم که بر گردیم و تلفن همراه را برداریم یا به راه رفتن ادامه دهیم. هنوز در حالی که در حال قدم زدن هستیم، با خود کلنجار می‌رویم. آن قدر دور شده‌ایم که دیگر امکان برگشتن نیست…

تا زمانی که به خانه بر گردیم، هر گاه متوجه نبود تلفن همراه می‌شویم، انگار چیزی کم داریم، گاهی نگرانی تمام وجودمان را فرا می گیرد…

به خانه که می‌رسیم، دیگر خبری از آن نگرانی نیست. همه چیز به آرامش تبدیل می‌شود. از روز بعد، تا چندین روز، هر گاه که از منزل بیرون می‌آییم، ناخودآگاه خاطره آن روز به یادمان می‌آید لذا حواسمان است که تلفن همراه را جا نگذاریم…

به مثال فوق دقت کنید. خودتان را در آن فضا قرار دهید، به یقین برای شما هم چنین اتفاقی در طول زندگیتان بارها افتاده است، اگرچه ممکن است در مورد تلفن همراه چنین حسی نداشته باشید اما حتماً در زندگی خود این احساس را تجربه کرده اید. این احساس برگفته از انسی است که میان شما و آن وسیله خاص وجود داشته است.