درست از زمان روی کار آمدن تجهیزات صوت و تصویر در کامپیوترها، شیوه های مختلف ذخیره سازی و نحوه خواندن اطلاعات - یا همان چیزی که ما به عنوان فرمت می شناسیم - مطرح شد.

انواع فرمت فایل عکس:

BMP

فايهاي تصويري Bitmap ويندوز. اين تصاوير در کيفيت برابر با فايلهاي JPG از حجم بيشتري برخوردار هستند اما توابع API ويندوز به خوبي از آن پشتيباني مي کنند لذا برنامه نويسان هنوز از اين فايلها در تهيه برنامه هاي تحت ويندوز استفاده مي کنند. همچنين توانائي ذخيره تصاوير ترنسپرنت را ندارند. مجموعه عکسهاي BMP را مي توان در قالب يک عکس فشرده با فرمت MBM ذخيره کرد که در يزر توضيح داده شده است.

GIF
مخفف Graphics interchange format است. اين فرمت براي تهيه عکسهاي کوچک استفاده مي شود. اين فرمت مزاياي بسيلر زيادي دارد. مهمترين ويژگي اين فرمت که آنرا در وب بسيار متداول ساخته است توانائي ذخيره چندين فرم عکس در قالب يک فايل تصويري است و بنابراين مي تواند عکسهاي متحرک توليد کند. همچنين تهيه تصاوير ترنسپرنت و عکسهاي Compuserve بسيار کم حجم براي وب از ديگر مزاياي اين فرمت است. برنامه Ulead Gif و Adobe Image Ready را براي مديريت اين تصاوير توصيه مي کنيم. برنامه هاي بسيار زيادي در اين زمينه وجود دارد.

CUR
مخفف Cursor بوده و فايلهاي کورسر ماوس با اين پسوند ذخيره مي شوند.براي نمونه در RUN اين آدرس را وارد کنيد:
%windir%\Cursors

JPG يا JPEG
مخفف joint photographic experts group نوعي فايل عکس مرسوم است. اين فرمت عکسهاي استانداردي است که در VCD‌ها نيز قابل پخش است و از حجم و کيفيت قابل قبولي برخوردار است.

MBM
مخفف MuliBitMap يک فايل محتوي چندين تصوير BMP که در نرم افزارهاي موبايل بسيار استفاده مي شود. با استفاده از نرم افزار Easy Symbian Suite از سايت svsoftwares به مديريت اين فايلها بپردازيد.

PNG
مخفف portable network graphics نوعي فايل عکس سبک براي تهيه تصاوير ترنسپرنت و آيکون است. اين تصاوير در ادامه توسعه فايلهاي GIF ايجاد شدند. امروزه تصاوير PNG براي تهيه عکسهاي ترنسپرنت و تصاوي رGIF براي تهيه عکسهاي متحرک استفاده مي شوند. برنامه Axilias IconWorkshop را از سايت آگزيلياس دانلود کنيد و از پسورد 21262212-08916-97796-63060-35362 استفاده کنيد.
براي تهيه فايلهاي آيکون نسخت نياز به طراحي فايلهاي ترنسپرنت داريد. اين فايلها را با فتوشاپ طراحي کنيد و آنها را پسوند PNG ذخيره کنيد. با استفاده از برنامه Axilias IconWorkshop فايل PNG را به ICO تبديل کنيد.

ICO پسوند فايلهاي آيکون است. در ويندوز آيکونها در فايلهاي DLL مختلف ذخيره شده اند. فايلهاي ICL کتابخانه هائي مانند کتابخانه هاي DLL که تنها محتوي آيکون هستند.

PSD
فايل پروژه هاي ويرايش عکس برنامه فتوشاپ است. براي مشاهده اين عکسها حتما نيازي به نصب برنامه فتوشاپ نيست، نرم افزار رايگان PNG PSD Viewer از سايت wenovo دانلود کنيد. همچنين براي اينکه ويندوز را قادر به پخش اين تصاوير و بسياري تصاوير ديگر به صورت ThumNail نمائيد برنامه thumbview را دانلود کنيد.

TIFF
مخفف Tag Image File Format نوعي فايل عکس است که در اسکنرها خيلي استفاده مي شود

>

انواع فرمت فایل تصویری:

3gp

موبايلهاي نوکيا سري 60 و موبايلهاي قديمي تر از اين فرمت براي ذخيره ويدئو استفاده مي کنند. اين فيلمها داراي تعدا فريمهاي محدود و سبک هستند لذا حجم و کيفيت اين فايلها بسيار پائين است. براي تبديل فيلم ها به اين فرمت و بالعکس از نرم افزارهائي مانند Video Studio يا نرم افزار سبک Nokia MultiMedia Builder استفاده کنيد.

AVI
فرمت Audio Video Interleave که براي ذخيره فيلمهاي با کيفيت بالا و حجم کم استفاده مي شود. اين فيلمها با استفاده از تکنيک Divx ساخته مي شوند. اين فرمت نصف فرمت مشهور MPG حجم دارد. بعلاوه مي توانيد فايلهاي متن با پسوند SRT را با برنامه notepad طراحي کرده و براي زيرنويس دادن به اين فيلم ها استفاده کنيد. ايراد اصلي اين فرمت اين است که VCD هاي خانگي قابليت پخش فيلمهاي AVI را ندارند اما درون دستگاه هاي DVD اجرا مي شوند.

BIK
فايلهاي ويدئوي بازيهاي کامپيوتري با پسوند BIK يا REZ ذخيره مي شوند. با استفاده از برنامه RAD Video مي توانيد اين فيلمها را قبل از اجراي بازي تماشا کنيد. به اين ترتيب مي توانيد انتهاي بازيها را نيز ببينيد. برنامه RAD Video براي تبديل اين فيلمها نيز مفيد است.

DAT
فايل DAT در واقع به فايل داده گفته مي شود. فايلهاي MPG با پسوند سوري DAT درون CD هاي فيلم ذخيره مي شوند. براي مثال يک CD فيلم را درون کامپيوتر گذاشته و وارد پوشه MPGAV شويد. فايلهاي AVSQUE را کپي کرده و نام و پسوند آنها را به صورت دستي تغيير دهيد. بدون هيچ کانورتري مي توانيد فايل DAT را به MPG تغيير دهيد.

فايلهاي DAT موجود در ويندوز معمولا فايلهاي متن سبکي هستند که با notepad باز مي شوند.

FLV
نظر به اهميت اين فايلها براي کاربران به صفحه FLV رجوع کنيد.

MPG
فرمت Mpeg فرمتي بود كه براي فشرده سازي صدا و تصوير توسط گروه Motion Picture Experts Group طراحي شد. پس از ايجاد اين فرمت كه Mpeg نيز خوانده ميشد، فرمت هاي ديگري از اين خانواده هم ارائه شد که mpa , mp1,mp2,mp3 از آن جمله هستند. اين فايلهاي استاندارد فيلم داراي حجم و کيفيت مناسبي هستند. بدون هيچ کدک اضافه اي توسط مديا پلير ويندوز قابل پخش هستند. در VCD هاي خانگي نيز قابل پخش هستند.

WMV
مخفف Windows Media Video که نوعي فايل مولتاي مديا بسيار کم حجم است. براي تهيه فيلمهاي بلند و کم حجم از اين فرمت استفاده مي شود. فايلهاي FLV نيز براي تهيه فيلمهاي کوتاه و کم حجم استفاده مي شوند. به خاطر داشته باشيد در هنگام دانلود فيلمهاي سينمائي اگر به دنبال کيفيت هستيد فيلمهاي WMV را فراموش کنيد.

MOV

Quick Time یک چارچوب برای فرمت های مولتی مدیا از طرف شرکت Apple می باشد . Quick Time می تواند شامل صوت ، فیلم ، متن ، انیمیشن های تعاملی و غیره باشد . در صورتی که از Quick Time برای تصاویر ویدئویی استفاده شود آنرا در فایلی با پسوند MOV ذخیره می کنند . برای مشاهده MOV نیاز به Quick Time Player می باشد . از سال 1991 که اپل اولین ویرایش Quick Time را ارائه کرد تاکنون چندین ویرایش برای سیستم عامل های Macintosh و Windows ارائه شده است که آخرین آنها ویرایش VX می باشد .

SWF

SWF فرمت فایل های نرم افزار flash می باشد . نرم افزار flash متعلق به شرکت Adobe می باشد که قبل از این در اختیار شرکت Macro Media بود . اصولا SWF برای ایجاد انیمیشن های کم حجم می باشد که کاربرد زیادی در Web ، منوی DVD ها و آگهی های بازرگانی دارد . تفاوت عمده ای که SWF با دیگر فرمت های ویدئویی دارد این است که فرمت های دیگر اطلاعات تصویر را به صورت Pixel به Pixel ذخیره می کنند اما SWF تصاویر را به صورت فرمولهای ریاضی تعریف می کند و این باعث کاهش اندازه فایل می شود . به همین دلیل SWF بیشتر برای انیمیشن ها و متون کاربرد دارد .

برای مشاهده فایلهای فلش باید Plug – in آنرا نصب کرد . این Plug – in به صورت رایگان در سایت Adobe موجود می باشد .

VOB

VOB مخفف کلمات DVD – Video Object Base است و شامل اطلاعات ویدئویی ، متن و منو برای یک DVD می باشد . فرمت VOB بسیار به Mpeg – 2 نزدیک است به طوری که اگر پسوند فایل را از VOB به Mpeg تغییر دهیم هم چنان قابل استفاده و اجرا است . برای ساخت DVD با استفاده از VOB باید اطلاعات دیگری به آن اضافه شود که این کار به راحتی توسط Nero یا Roxon انجام می شود . در نهایت فرمت VOB قابل استفاده در تمامی سیستم های عامل می باشد .

انواع فرمت فایل های صوتی

AMR
نوعي فايل صوتي است که بيشتر با ارائه موبايلها رايج شد. بيشتر صداهاي ضبط شده توسط موبايلها با اين پسوند ذخيره مي شوند.

FLAC
مخفف free lossless audio codec نوعي فايل صوتي است. از اين فايل کمتر استفاده مي شود.

Mid يا Midi
نوعي فايل صوتي بسيار فشرده که به عنوان پس زمينه صوتي در وب بسيار استفاده مي شود. از مهمترین خصوصیت آنها حجم بسیار کم آنها برای مدت زیادی موسیقی است. اینگونه فایلها فاقد صدای خواننده یا برخی از ادوات موسیقی هستند. براي استفاده از اين فايلها درپس زمينه سايت يا بلاگ خود کد زير را استفاده کنيد. پارامتر loop تعداد تکرار شدن موزیک را تعیین میکند , اگر این مقدار برابر 1- باشد آهنگ شما به طور مداوم تکرار خواهد شد و اگر این مقدار برابر عددی بالاتر از صفر باشد به همین تعداد تکرار خواهد شد.

MP3
مخفف MPEG Layer3 يک نوع فايل فشرده صوتي که به علت قابليت پخش در دستگاه هاي پخش CD بسيار مورد استفاده است. فرمت MP3 يك سيستم متراكم و فشرده‌اي براي موسيقي مي‌باشد كه با كاهش تعداد بايتهاي موجود در يك آهنگ، بدون صدمه به كيفيت صداي آن حجم فايل صوتي را کاهش مي دهد. در واقع mp3 موفق ترين فرمت از خانواده Mpeg مي باشد.

MPC
مخفف MousePack Audio نوعي فايل صوتي که ديگر استفاده نمي شود.

OGG
نوعي فايل صوتي که توسط بازيها استفاده ميشود.

TTA
مخفف True Type Audio نوعي فايل صوتي است که ديگر استفاده نمي شود.

TXT
مخفف Text نوعي فايل متن بودن تصوير و جلوه ويژه مخصوص برنامه notepad است.

WAV
فايل صوتي استاندارد ويندوز که به صورت WAVE نيز ذخيره شده و در CD‌هاي صوتي استفاده مي شود. CD‌هاي صوتي همان CD هاي آهنگ هستند که تنها 10 الي 15 آهنگ در آنها ذخيره شده و به سادگي در ويندوز کپي نمي شوند. براي اين کار از طريق گزينه RIP در ويندوز مديا پلير اقدام کنيد. حجم اين فايلهاي صوتي خيلي زياد است ولي توابع API ويندوز به خوبي از آن پشتيباني مي کنند لذا برنامه نويسان هنوز از اين صوتها استفاده مي کنند.

WMA
مخفف Windows Media Audio که توسط مايکروسافت براي رقابت با MP3 بوجود آمد. حجم فايل WMA خيلي کمتر از MP3 است اما کيفيت آن نسبتاً پائينتر است. با اين وجود در وب سايتها بيشتر از فايلهاي WMA استفاده مي شود. از سوي ديگر فايلهاي MP3 به علت قابليت پخش در دستگاه هاي پخش CD بسيار معروف تر هستند.

CDDA

در واقع فرمت CD هاي صوتي يا Audio CD ها است كه توسط ضبط ها و CD Player ها قابل اجرا است. اين فايل ساختار كامپيوتري ندارد و حتي نميشود آن را روي كامپيوتر كپي كرد.

MOD

فرمت MOD يكي از فرمتهاي قديمي كامپيوتر است كه در زمان سيستم عامل DOS محبوبيت زيادي داشت ولي با ورود ويندوز ، كاربرد خود را از دست داد. اين فرمت تا چهار كانال صوتي را پشتيباني ميكند. البته بيشتر براي پخش موزيك(بي كلام) مناسب است تا صداهاي ديگر.

AIFF

اين فرمت در اصل فرمت استاندارد كامپيوترهاي آميگا است. آميگا تا قبل از فراگير شدن PC حرف اول را در زمينه صدا و تصوير ميزد، تا سالها پس از ورود PC نيز فايلهاي صوتي آميگا كاربرد داشت. ولي در حال حاضر به علت ورشكسته شدن كمپاني Commodore اين فرمت نيز توسعه نيافته و كارائي خود را از دست داده است.

VOC

اين فرمت، به كمپاني Creative و كارتهاي صوتي SoundBlaster اختصاص دارد. فرمت VOC نيز با ورود ويندوز و فراگير شدن فرمت WAV، كم كم از گردونه خارج شد و اكنون كاربرد چنداني ندارد.

RA

فرمت Real Audio نيز يكي از فرمت هاي صداست كه جايگاه خاصي را به خود اختصاص داده است. فايلهاي RA نيز حجم كم و كيفيت قابل قبولي دارند، ولي چيزي كه آنها را از ديگر فرمتها متمايز ميكند، حجم آنها نيست بلكه خاصيت Streaming موجود در فايلهاي Real است. خاصيت Streaming يا جرياني ، باعث ميشود كه فايلهاي صوتي از طريق اينترنت پخش شوند ولي كپي نشوند. اين ويژگي كمك زيادي به توليد كننده ها ميكند و جلوي كپي هاي غيرمجاز را تا حدودي ميگيرد. همچنين به كمك اين قابليت، ميتوان صدا را به صورت زنده روي اينترنت پخش كرد. در حال حاضر اكثر راديوهاي اينترنتي براي پخش مستقيم برنامه هاي خود از فرمت Real استفاده ميكنند.

انواع فرمت فایل های فشرده و image

فايلهاي فشرده بر اساس هدف از استفاده شان دو نوع هستند: فايلهاي Image و فايلهاي فشرده معمولي. فايلهاي image جهت تهيه يک نسخه کپي از CD ها استفاده مي شود. به اين نسخه بدلي Clone گويند. برنامه Clone CD نيز برنامه اي است که براي تهيه همين نسخه هاي بدلي استفاده مي شود. برنامه هاي زيادي براي اين منظور وجود دارند اما من برنامه Ultra Iso را پيشنهاد مي کنم. براي کار با فايلهاي Image به يک درايو مجازي نياز داريد که اين برنامه همراه خود نصب مي کند.

فايلهاي Image عبارتند از: NRG, BIN, CUE, ISO, IMG, IMA

فايلهاي فشرده معمولي با هدف فشرده کردن و کاهش حجم استفاده مي شوند. فرمت فشرده سازي معمولي ويندوز ZIP است. زيپ کردن علاوه بر کاهش حجم دو مزيت اصلي دارد اول اينکه چندين فايل را به صورت يک فايل زيپ مي توانيد EMail کنيد و همينطور روي فايل زيپ مي توانيد پسورد بگذاريد. براي مديريت فايلهاي فشرده برنامه WinRAR را نصب کنيد. اين برنامه توانائي مديريت کليه فايلهاي فشرده را دارد. بعلاوه امکانات فشرده سازي گسترده و ساخت فايلهاي نصب را نيز دارد. برخي فايلهاي فشرده در زير ليست شده اند:

7ZIP
فايل فشرده ويندوز که برخلاف فايلهاي زيپ مي توانند خودبخود اکسترکت شده و عملياتي مانند نصب يک برنامه خاص را انجام دهد. جهت مديريت اين فايلها از برنامه winrar استفاده کنيد.

CAB
کابينت ها نوعي فايل فشرده هستند که براي نصب برنامه هاي حجيم مانند مايکروسافت آفيس استفاده مي شوند. براي ساخت يک کابينت در RUN عبارت IEpress را وارد کنيد. با اين برنامه حتي مي توانيد برنامه اجرائي EXE بسازيد. اين برنامه سالها در System32 ذخيره شده بود و شما نمي دانستيد.

JAR
نوعي فايل فشرده است که بيشتر براي تهيه نسخه نصب بازيهاي موبايل استفاده مي شود. با برنامه WinRAR قابل مديريت است.

RAR
فايلهاي فشرده سازي ويژه برنامه WinRAR که حجم را تقريبا دو برابر فايل زيپ معمولي کاهش مي دهند. کليه فايلهاي قابل دانلود اين سايت با اين فرمت فشرده شده اند.

TAR
نوعي فايل فشرده است که ديگر استفاده نمي شود و با برنامه WinRAR قابل مديريت است.

ZIP
فرمت استاندارد تهيه فايلهاي فشرده ويندوز که نيازي به نصب برنامه جانبي ندارد. براي فايلهاي فشرده متني کاربرد بيشتري دارند و فايلهاي فيلم زيپ شده چندان تغييري در حجم ندارند.

انواع فرمت فایل های متنی:

TXT

فايلهاي متن در ابتدا بسيار ساده بودند. فايلهاي يکنواخت متني صرف که تنها مي توان نوع قلم يا اندازه قلم را براي کل متن تغيير داد. اين متن ها در فايلهاي TXT ذخيره مي شدند. ايجاد و مديريت اين متنها اکنون به عهده notepad است.

RTF
با توسعه توانمنديهاي توليد متن، اکتيوکس جديدي به نام Rich text طراحي شد که در آن مي توان به ابتکاراتي در نوشتن اقدام کرد. مثلا برخي خطوط يا کلمات را درشتر نوشت. همچنين نوشتار رنگي نيز ممکن شد. در ويندوز 95 با ارائه نرم افزار wordpad که هنوز هم در ويندوز هست و کسي از آن خبري ندارد، امکان ايجاد و مديريت اين متن ها بوجود آمد.

DOC
مايکروسافت خيلي زود نسخه جديدي از نرم افزارهاي توليد متن به نام Office 97 را رائه کرد که در آن علاوه بر تهيه متنهاي ترکيبي مي شد از تصاوير نيز استفاده کرد. متنهاي نوع DOC همچنان در Office 2003 نيز ادامه يافتند و در Office 2007 جاي خود را به فرمت DOCX
دادند.

PDF
فايلهاي توليد شده با نرم افزار Word يک ايراد عمده داشتند. با نقل و انتقال اين فايلها بويژه در اينترنت چيدمان آنها درهم مي ريخت. نرم افزارهاي توليد PDF توسط شرکت Adobe اين ايراد عمده را برطرف کرد. PDF مخفف Portable Document File نوعي فايل متني است که بر خلاف فايلهاي Doc چيدمان آن به سادگي تغيير نمي کند و براي همين در وب بسيار استفاده مي شود. با استفاده از برنامه Adobe Reader که يک نرم افزار مجاني است مي توانيد فايلهاي PDF را مطالعه کنيد اما براي ساخت اين فايلها نياز به Adobe Acrobat Writer داريد که پولي است.

انواع فرمت پارتیشن ها

همانطور که در ویندوز هر یک از پارتیشن های شما ممکن است از نوع FAT32 یا NTFS باشند در لینوکس هم هر پارتیشن میتواند دارای فرمتهای مختلف باشد. البته در لینوکس این تقسیم بندی قدری متنوع تر است و هر کدام برای منظور خاصی به کار میروند.

هنگام نصب به شما توصیه میشود که حداقل سه پارتیشن ایجاد کنید. یکی برای حافظه مجازی با فرمت SWAP و دو پارتیشن دیگر برای ریشه و امور boot شدن با فرمت ext3 .

SWAP
این فرمت برای پارتیشنی به کار میرود که لینوکس برای ایجاد حافظه مجازی استفاده میکند. فرض کنید میخواهید از برنامه ای استفاده کنید که احتیاج به مقدار زیادی حافظه RAM دارد. لینوکس از این فرمت برای شبیه سازی RAM روی هارد دیسک استفاده میکند. البته این نمیتواند به عنوان جایگزینی برای RAM در نظر گرفته شود زیرا سرعت آن بسیار پایین تر از RAM است. ولی تا وقتی که شما RAM خود را افزایش دهید میتواند کار شما را راه بیندازد. اندازه این پارتیشن باشد باید به اندازه حافظه RAM ویا دوبرابر آن باشد.

اگر فضای کافی روی هارد دیسک خود دارید پیشنهاد میشود فضایی معادل دو برابر RAM به این پارتیشن اختصاص دهید. البته باید توجه داشته باشید که این مقدار بدون توجه به مقدار حافظه ای که دارید باید بین 32MB تا 2GB باشد.
به عنوان مثال اگر مقدار RAM شما 2GB است نمیتوانید 4GB به این پارتیشن اختصاص دهید.

ext2
این فرمت برای زخیره اطلاعات معمولی که کاربر به طور روزمره با آن سروکار دارد به کار میرود.

ext3
این فرمت نسخه ارتقا یافته ext2 است که نسبت به نسخه قبل خود دارای چندین مزیت است. همانطور که میدانید قبل از اینکه کامپیوتر خود را خاموش کنید باید آن را Shut Down کنید. اگر به هر دلیلی این کار انجام نشود دفعه بعد که کامپیوتر را روشن میکنید درایوها باید از نظر انسجام اطلاعات تست شوند. ولی در فرمت ext3 از روشی به نام Journaling استفاده میشود که این کار در مدت زمان بسیار اندکی صورت می*گیرد و این ربطی به اندازه درایو شما ندارد. از نظر انسجام داده ها و سرعت دسترسی نیز این فرمت بهتر از نسخه قبلی خود عمل میکند. ضمنا تبدیل از ext2 به ext3 و بالعکس به آسانی بدون از دست دادن اطلاعات امکان پذیر است.

Vfat
این نوع پارتیشن برای اشاره به درایوهایی است که در ویندوز به نام FAT32 شناخته میشوند. درایوهای اصلی لینوکس نمیتوانند با این فرمت پارتیشن بندی شده باشند، ولی امکان خواندن و نوشتن در این پارتیشن*ها بدون مشکل وجود دارد.

RAID (Redundant Array of Independent Disks)
فرض کنید که چند هارد دیسک با اندازه های کوچک دارید و میخواهید این هارد دیسکها به عنوان یک هارد دیسک بزرگ عمل کنند. این کار برای افزایش راندمان خواندن/نوشتن همچنین برای مواقعی که میخواهید در آن واحد اطلاعاتتان روی چند هارد دیسک نوشته شود استفاده میشود. این نوع پارتیشن بندی دارای انواع سخت افزاری و نرم افزاریست که هر کدام به سطوح مختلف تقسیم میشوند.

انواع پسوند فایل ها

DBF
فايل داده‌اي كه در برنامه‌هاي حساب‌داري Data Ease استفاده مي شود.

.DCF
فايلي كه در برنامه‌ي Chart XL 3.0 محصول Harvard Graphics به كار مي‌رود.

.DCR
يك فايل فيلمي كه با نامPublished Shockwave در برنامه‌ي Director Shockwave Studio 8.5 به وجود مي‌آيد. اين برنامه محصول Macromedia است.

.DCT
يك بانك اطلاعاتي كه محتوي واژه‌نامه بوده و در برنامه‌هاي مختلفي وجود دارد. از جمله‌ي اين برنامه‌ها‌ مي‌توان به Clarion Database Developer اشاره نمود.

.DEV و .DRV
فايل راه‌انداز وسايل كه در برنامه‌هاي مختلف وجود دارد. منظور از راه‌انداز، نرم‌افزاري است كه سخت‌افزارهاي جانبي كامپيوتر را قادر مي‌سازد با كامپيوتر ارتباط برقرار كنند.

.DIC
فايل واژه‌نامه‌اي كه در برخي از برنامه‌هاي كاربردي مانند Lotus Notes و Microsoft Winword وجود دارد.

.DIR
فايل‌هاي بومي(محلي) كه در برنامه‌ي Director Shockwave Studio 8.5 مورد استفاده قرار مي‌گيرند. برنامه‌ي مذكور محصول شركت Macromedia مي‌باشد. منظور از فايل‌ بومي(محلي)، فايلي است كه به صورت اوليه‌اش مورد استفاده قرار مي‌گيرد. براي مثال بسياري از برنامه‌هاي كاربردي مي‌توانند با فايل‌هايي كه داراي فرمت‌هاي مختلف هستند كار كنند. اما براي اين كار لازم است كه اين فايل‌ها قبلاً به فرمت محلي برنامه‌ي كاربردي تبديل شوند.

.DIS
فايل‌ حاوي كلمات مترادف كه در برنامه‌هاي گرافيكيCorel DRAW مورداستفاده قرار مي‌گيرد.

.DLD
فايل داده‌اي كه در برنامه‌ي Lotus1-2-3 استفاده مي شود.

.DLL
اين پسوند معرف فايل‌هايي است كه توانايي برقراري ارتباط با كتابخانه ها‌ي اينتراكتيو بر روي اينترنت را دارند. اين فايل‌ها معمولاً در سيستم‌عامل‌هاي ويندوز و OS/2 وجود دارند و تنها وقتي كه برنامه‌هاي مرتبط با آنها اجرا مي‌گردند در حافظه بارگذاري مي‌شوند.

.DLS
فايل نصب كه براي برنامه‌يNorton Disk Lock استفاده مي‌شود.

.DMP
اين فايل شامل بخشي از داده‌هاي حافظه‌ي كامپيوتر است. فايل مذكور وقتي كه يك برنامه پيش‌ از موعد تمام مي‌شود به وجود مي آيد.

.DOC
اين پسوند به فايل‌هاي سندي و متني كه در برنامه‌هاي واژه‌پرداز به وجود مي‌آيند تعلق دارد. از جمله‌ي اين برنامه‌ها مي‌‌توان بهMicrosoft Word و Corel Wordperfect اشاره نمود.

.DOS
يك فايل متني كه در سيستم‌عامل‌هاي ديسك توليد مي‌شود. منظور از سيستم‌عامل ديسك، سيستم‌عامل‌هايي است كه هنگام شروع يا راه‌اندازي دوباره‌ي سيستم از ديسك بارگذاري مي‌شود.

.DOT
يك فايل سندي كه در Microsoft Word مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

.DRW
فايل گرافيكي كه در برنامه‌هاي Draw iGrafx Business و Microsoft Windows مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

.DS4
فايل گرافيكي كه در برنامه‌هاي Micrografx Designer 4 مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

.DSF
فايل گرافيكي برداري كه در برنامه‌هاي iGrafx Designer و Micrografx Designer محصول شركت Micrografx وجود دارد. دو برنامه‌ي مذكور برنامه‌هاي گرافيكي هستند.

.DSG
فايل بازي ذخيره شده در برنامه‌ي DOOM مي‌باشد.

.DSS
فايل صوتي ديجيتالي كه در برنامه‌ي Digital Soup به وجود مي‌آيد.

.DTP
اين پسوند معرف سند متني موجود در برنامه‌ي Timeworks Publisher 3.X مي‌باشد. علاوه بر اين، فايل نشر در برنامه‌ي Publish It! محصول ميكروسافت نيز داراي اين پسوند است.

.DVC
فايل داده‌اي كه در برنامه‌ي Lotus 1-2-3 مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

.DWT
فايلي كه توسط برنامه‌ي Dream Weaver 4.0 به وجود مي‌آيد. اين برنامه براي ايجاد صفحه‌ي HTML مورد استفاده قرار مي‌گيرد. برنامه‌ مذكور Macromedia مي‌باشد.

.EBY
فايلي مقصدي كه به بررسي خطا مي‌پردازد و با برنامه‌ي Geo Works كه يك برنامه‌ي اينترنتي متحرك است مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

.HFX
اين پسوند معرف فايل داده‌اي صوتي است كه با مودم‌هاي US Robotics Rapid Comm ارتباط دارد.

.HGL
پسوند مذكور براي فايل ترسيمي موجود در برنامه‌ي Graphics Language به كار مي‌رود. اين برنامه‌ محصول شركت Hewlett-Packard است.

.HIT
اين پسوند نشانگر فايل صوتي است كه با سيستم Hitplayer مرتبط مي‌باشد. Hitplayer يك سيستم صوتي شبكه شده است كه محصول شركت Digigram مي‌باشد.

.HLP
پسوند فوق معرف فايل Help است كه در برنامه‌هاي كاربردي مختلف وجود دارد.

.HPK
در برنامه‌يHPACK از اين پسوند براي نشان دادن فايل آرشيوي فشرده شده استفاده مي‌شود. HPACK يك برنامه‌ي آرشيوي چند سيستمي است.

.HSI
اين پسوند معرف فايل‌هاي گرافيكي است كه در برنامه‌هاي كاربردي شركت Handmade Software وجود دارند.

.HST
اين پسوند معرف فايل تاريخچه است كه در بعضي از برنامه‌ها مانند Pro Comm Plus وجود دارد.

.HTM
اين پسوند نشانگر فايلي است كه در برنامه‌ي HomeSite مورد استفاده قرار مي‌گيرد. برنامه‌ي مذكور يك ويرايشگر HTML و محصول شركت Macromedia است.

.HTML و .HTM
اين پسوند معرف فايل Hypertext Markup Language است. HTML زباني است كه از آن براي طراحي محتواي وب استفاده مي‌شود. بنابراين فايل‌هاي HTML اساساً با صفحات وب در ارتباط هستند.

.HYC
برنامه‌ي Corel Wordperfect اين پسوند را براي فايل Hypenation به كار مي‌برد. اين فايل در برنامه‌هاي كاربردي ويندوز استفاده مي‌شود.

.HYD
اين پسوند نشان‌دهنده‌ي فايل Hyphenation Dictionary است كه برنامه‌ي Corel Wordperfect، آن را براي برنامه‌هاي كاربردي ويندوز استفاده مي‌كند.

.HYP
اين پسوند معرف فايل فوق‌متن (Hypertex) است كه در برنامه‌‌هاي كاربردي مختلف استفاده مي‌شود. در چنين فايلي عناصر با استفاده از لينك‌هاي فعال با يكديگر ارتباط دارند.

.ICA
اين پسوند براي فايل گرافيكي مبتني بر استاندارد IOCA به كار مي‌رود.

.ICC
اين پسوند نشان‌دهنده‌ي فايل تصويري چاپگر است كه در برنامه‌هاي كاربردي Kodak مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

.ICO
در سيستم‌عامل ويندوز 3.X از اين پسوند براي نشان دادن فايل آيكون استفاده مي‌شد.

.ICS
در برنامه‌ي پست‌الكترونيكي Microsoft Outlook از اين پسوند براي نمايش فايل تقويم استفاده مي‌شود.

.IDF
اين پسوند معرف فايل Instrument Drivers است كه در سيستم‌عامل‌هاي ويندوز از آن در فايل‌‌هاي پيكربندي استفاده مي‌شود. فايل Instrument Drivers مبتني بر پروتكل MIDI مي‌باشد. MIDI يك واسطه‌ي سري استاندارد است كه اتصال بين تركيب‌كننده‌هاي موسيقي، اسباب موسيقي و كامپيوترها را برقرار مي‌سازد.

.IDW
اين پسوند نشان‌دهنده‌ي فايل گرافيكي برداري است كه در برنامه‌ي IntelliDraw استفاده مي‌شود.

.IDX
اين پسوند معرف فايل شاخص‌گذاري است كه در برنامه‌هاي كاربردي مختلف مانند Microsoft Foxpro و Clip Gallery وجود دارد.

.IFO
فايل‌ داده‌اي كه در برنامه‌ي ImageForge Pro استفاده مي‌شود. اين برنامه يك ابزار ويرايشي تصوير است كه شركت Cursor Arts آنرا براي سيستم‌عامل ويندوز 95 طراحي كرد.

.IFP
اين پسوند معرف فايل اسكريپتي است كه در برنامه‌ي Knowledge Man مورد استفاده قرار مي‌گيرد. Knowledge Man يك برنامه‌ي كاربردي پايگاه داده‌اي است.

.IFS
اين پسوند براي فايل سيستمي موجود در سيستم‌عامل OS/2 به كار مي‌رود. شركت IBM خالق اين سيستم‌عامل‌ها است.

.IGES. يا IGS
اين دو پسوند براي فايل‌هاي مبتني بر استاندارد LGES به كار مي‌رود. اين استاندارد به شرح مدل‌هاي ايجاد شده توسط برنامه‌هاي طراحي مي‌پردازد. استاندارد مذكور شامل تعداد متنوعي از اشكال هندسي پايه است و روش‌هايي را براي شرح ترسيمات و نمودارهاي مهندسي ارايه مي‌دهد.

.IGX
اين پسوند در ارتباط با برنامه‌هاي iGrafx Professional، iGrafx Flow Charter، iGrafx Process و iGrafx Process for Six Sigma استفاده مي‌شود. اين برنامه‌ها محصول شركت Micrografx هستند.

.IIF
اين پسوند معرف فايل Interchange است كه در برنامه‌ي Quick Books وجود دارد و براي ويندوز به كار مي‌رود. اين برنامه محصول شركت Intuit مي‌باشد.

.IMP
اين پسوند براي فايل صفحه‌گسترده‌ي Improve به كار مي‌رود. اين فايل را در برنامه‌هاي كاربردي Lotus مي‌توان يافت.

.IND
اين پسوند معرف فايل شاخص‌گذاري است كه توسط برنامه‌ي dBase IV استفاده مي‌شود.

.INDD
اين پسوند نشان‌دهنده‌ي فايلي است كه در برنامه‌ي Adobe InDesign استفاده مي‌شود. برنامه‌ي مذكور در سال 1999 به بازار عرضه شد.

معـــــروف ترین فرمــــت فایل هـــــا

معروفترين فرمتهاي انيميشن:

GIF,SWF,AVI,FLI,FLC

معروفترين فرمتهاي صفحات وب:

HTML,ASP,PHP,CGI,XML,JSP

معروفترين فرمتهاي متن:

TXT,DOC,RTF,WRI

فايلهاي اجرايي:

EXE,PIF,MSI,COM

فايلهاي راهنما:

HLP,CHM

فايلهاي موقتي ويندوز، ميتوانيد حذفشان كنيد:

TEMP

گزارشهاي ويندوز و نرم افزارها، ميتوانيد حذفشان كنيد:

LOG

فايلهاي مربوط به ويندوز، اين فايلها را تغيير ندهيد:

INI,DLL,INF,REG,CFG

معروف ترين فرمتهاي تصويري:

BMP,JPG,PSD,GIF,TIF,TGA,PNG,WMF,PSP

معروفترين فرمتهاي صوتي:

WAV,MP3,MID,CDA,VOC,WMA,ASF,RM,RA,MPA

معروفترين فرمتهاي فيلم:

MPG,AVI,MOV,MP4,WMF,RM,DAT

منبع: مجله پرسمان - فروردین 1386، شماره 55