اعمالى است كه بايد در شبهاى رمضان بجا آورد، و آن چند عمل است:

اوّل:افطار نمودن و مستحبّ است پس از نماز شام افطار كند مگر آنكه ضعف بر او چيره شده باشد،يا جمعى جهت فطار منتظر او باشند.

دوّم:با غذايى پاكيزه از حرام‏ و شبهه افطار كند،و بهتر است با خرماى حلال روزه خود را بگشايد،تا ثواب نمازش چهار صد برابر گردد،و به خرما،آب،رطب‏ شير،حلوا،نبات،آب گرم،به هر كدام كه افطار كند خوب است.

سوّم:در وقت افطار دعاهاى ويژه آن را بخواند،از جمله بگويد:

اللَّهُمَّ لَكَ صُمْتُ وَ عَلَى رِزْقِكَ أَفْطَرْتُ وَ عَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ
خدايا براى تو روزه گرفتم،و بر خوان تو افطار كردم،و بر تو تكيه نمودم.

تا خدا ثواب هركسى را كه در اين روز روزه داشته به او عطا كند و اگر دعاى«اللّهمّ‏ ربّ النّور العظيم»را كه سيّد و كفعمى روايت كرده ‏اند بخواند فضيلت بسيار يابد،و روايت شده كه امير المؤمنين عليه السّلام‏ هرگاه مى‏خواست افطار كند مى‏ گفت:

بِسْمِ اللَّهِ اللَّهُمَّ لَكَ صُمْنَا وَ عَلَى رِزْقِكَ أَفْطَرْنَا فَتَقَبَّلْ [فَتَقَبَّلْهُ‏] مِنَّا إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ
به نام خدا،خدايا براى تو روزه‏گرفتيم،و بر روزى تو افطار كرديم،خدايا از ما بپذير،كه تو شنوا و دانايى

چهارم:در هنگام خوردن لقمه اول بگويد

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ يَا وَاسِعَ الْمَغْفِرَةِ اغْفِرْ لِي
به نام خدا كه رحمتش بسيار و مهربانى‏اش هميشگى است،اى گسترده آمرزش،مرا بيامرز

تا خدا او را بيامرزد در روايت آمده كه در پايان هر روز از روزهاى ماه رمضان،خدا هزار هزار نفر را از آتش دوزخ آزاد كند،پس از حضرتش‏ بخواه كه تو را يكى از آنان قرار دهد.پنجم:در وقت افطار سوره«قدر»را بخواند.

ششم:به هنگام افطار صدقه داده،و به روزه‏ داران افطار دهد،هرچند به قدر چند دانه خرما يا جرعه‏اى آب باشد.از رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله روايت شده:

هركه روزه‏ دارى را افطار دهد همچون اجر آن روزه‏دار برايش خواهد بود،بى‏ آنكه از پاداش آن روزه ‏دار چيزى كاسته شود.و همچنين براى او خواهد بود همانند آن عمل خوبى كه آن افطار كننده به نيروى آن طعام بجا آورد،آية اللّه علاّمه حلى در رساله«سعديه»از امام صادق عليه السّلام روايت‏ كرده:

هر مؤمنى در ماه رمضان مؤمن ديگرى را به لقمه ‏اى اطعام كند،حق تعالى براى او بنويسد اجر كسى را كه سى بنده مؤمن‏ آزاد كرده،و نزد خدا يك دعايش مستجاب شود.

هفتم:در هر شب خواندن هزار مرتبه«انّا انزلناه»وارد است.

هشتم:در هر شب اگر بتواند صد مرتبه سوره«حم دخان»را بخواند.

نهم:سيّد روايت كرده است:هركه اين دعا را در هر شب ماه رمضان بخواند،گناهان چهل سال او آمرزيده مى‏ شود:

اللَّهُمَّ رَبَّ شَهْرِ رَمَضَانَ الَّذِي أَنْزَلْتَ فِيهِ الْقُرْآنَ وَ افْتَرَضْتَ عَلَى عِبَادِكَ فِيهِ الصِّيَامَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ ارْزُقْنِي حَجَّ بَيْتِكَ الْحَرَامِ فِي عَامِي هَذَا وَ فِي كُلِّ عَامٍ وَ اغْفِرْ لِي تِلْكَ الذُّنُوبَ الْعِظَامَ فَإِنَّهُ لا يَغْفِرُهَا غَيْرُكَ يَا رَحْمَانُ يَا عَلامُ
خدايا پروردگار ماه رمضان،كه قرآن را در آن فرو فرستادى،و روزه را در آن بر بندگانت واجب‏ نمودى،بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست،و زيارت خانه‏ات را در اين سال و در هر سال نصيب من‏ فرما،و برايم بيامرز گناهان بزرگى را كه آنها را جز تو نيامرزد،اى بخشاينده،اى داراى دانش بى‏پايان.

دهم:در هر شب پس از مغرب دعاى حج را بخواند،اين دعا موسوم به دعاى حجّ است،سيّد در«اقبال»خواندن آن را در شبهاى ماه رمضان، پس از مغرب،از امام صادق عليه السّلام روايت كرده،و كفعمى در كتاب«بلد الامين»فرموده:

دانلود فایل mp3 دعای موسوم به حج در ماه رمضان
دانلود فایل word دعای موسوم به حج در ماه رمضان با ترجمه فارسی
دانلود فایل pdf دعای موسوم به حج در ماه رمضان با ترجمه فارسی

در هر روز از ماه رمضان و در شب اوّل آن،خواندن اين دعا مستحبّ است،و شيخ مفيد در كتاب«مقنعه»آن را براى خصوص شب اول ماه پس‏ از نماز مغرب روايت كرده،آگاه باش بهترين اعمال در شبها و رزوهاى ماه مبارك رمضان خواندن قرآن است،و بايد آن را بسيار خواند،چه اينكه قرآن در اين ماه نازل شده و در آثار اسلامى وارد شده كه هرچيزى را بهارى است،و بهار قرآن‏ ماه رمضان است و در ماههاى ديگر يك ختم قرآن مستحبّ است،و كم‏ترينش ختم آن در شش روز است،ولى در ماه رمضان‏ هر سه روز يك ختم مستحبّ است،و اگر بتواند روزى يك ختم قرآن كند بسيار خوب است،علاّمه مجلسى فرموده:در حديث‏ است كه بعضى از امامان عليهم السّلام در اين ماه چهل ختم قرآن مى‏نمودند و بلكه زيادتر،و اگر ثواب هر ختم قرآنى را به روح مقدس يكى از چهارده معصوم هديه كند ثوابش دو چندان گردد.و از روايتى ظاهر مى‏شود،كه اجر چنين كسى آن است كه در روز قيامت با ايشان‏ باشد.در اين ماه بايد دعا و صلوات و استغفار بسيار نمود،و زياد«لا اله الاّ اللّه»گفت،و روايت شده كه امام چهارم عليه السّلام چون‏ ماه رمضان فرا مى‏رسيد،زبان نمى‏گشود مگر به دعا و تسبيح و استغفار و تكبير،و نيز بايد به عبادت و انجام نافله‏ هاى شب و روز اهتمام بسيار ورزيد.

اَللّهُمَّ اِنّى‏ بِک وَمِنْک اَطْلُبُ‏ حاجَتى‏، وَمَنْ طَلَبَ حاجَةً اِلىَ النَّاسِ فَاِنّى‏ لا اَطْلُبُ حاجَتى‏ اِلاَّ مِنْک، وَحْدَک لا شَريک لَک، وَاَسْئَلُک بِفَضْلِک وَرِضْوانِک اَنْ تُصَلِّىَ‏ عَلى‏ مُحَمَّدٍ وَاَهْلِ بَيتِهِ، وَاَنْ تَجْعَلَ لى‏ فى‏ عامى‏ هذا اِلى‏ بَيتِک‏ الْحَرامِ سَبيلاً، حِجَّةً مَبْرُورَةً مُتَقبَّلَةً زاکيةً خالِصَةً لَک تَقَرُّ بِها عَينى‏، وَتَرْفَعُ بِها دَرَجَتى‏، وَتَرْزُقَنى‏ اَنْ اَغُضَّ بَصَرى‏، وَاَنْ اَحْفَظَ فَرْجى‏، وَاَنْ اَکفَّ بِها عَنْ جَميعِ مَحارِمِک، حَتّى‏ لايکونَ شَى‏ءٌ آثَرَ عِنْدى‏ مِنْ طاعَتِک وَخَشْيتِک، وَالْعَمَلِ بِما اَحْبَبْتَ، وَالتَّرْک لِما کرِهْتَ‏ وَنَهَيتَ عَنْهُ، وَاجْعَلْ ذلِک فى‏ يسْرٍ وَيسارٍ وَعافِيةٍ، وَما اَنْعَمْتَ بِهِ‏ عَلَىَّ، وَاَسْئَلُک اَنْ تَجْعَلَ وَفاتى‏ قَتْلاً فى‏ سَبيلِک تَحْتَ رايةِ نَبِيک‏ مَعَ اَوْلِيآئِک، وَاَسْئَلُک اَنْ تَقْتُلَ بى‏ اَعْدآئَک وَاَعْدآءَ رَسُولِک وَاَسْئَلُک‏ اَنْ تُکرِمَنى‏ بِهَوانِ مَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِک، وَلا تُهِنّى‏ بِکرامَةِ اَحَدٍ مِنْ‏ اَوْلِيآئِک، اَللّهُمَّ اجْعَلْ لى‏ مَعَ الرَّسُولِ سَبيلاً حَسْبِىَ اللَّهُ ما شآءَ اللَّهُ .

اللَّهُمَّ إِنِّي بِكَ وَ مِنْكَ أَطْلُبُ حَاجَتِي‏

خدايا من بوسيله تو و از لطف تو حاجتم را مى طلبم

وَ مَنْ طَلَبَ حَاجَةً إِلَى النَّاسِ فَإِنِّي لاَ أَطْلُبُ حَاجَتِي إِلاَّ مِنْكَ وَحْدَكَ لاَ شَرِيكَ لَكَ‏

و هر كس از خلقت حاجت مى‏ طلبد بطلبد من از غير تو حاجت نمى ‏طلبم تو يكتايى و شريك براى تو نيست

وَ أَسْأَلُكَ بِفَضْلِكَ وَ رِضْوَانِكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ‏

و درخواست مى ‏كنم به فضل تو و خشنوديت كه درود فرستى بر محمد (ص) و اهل بيتش

وَ أَنْ تَجْعَلَ لِي فِي عَامِي هَذَا إِلَى بَيْتِكَ الْحَرَامِ سَبِيلاً حِجَّةً مَبْرُورَةً مُتَقَبَّلَةً

و مرا امسال از حاجيان بيت الحرامت قرار دهى كه حجشان نيكو و مقبول و پاكيزه

زَاكِيَةً خَالِصَةً لَكَ تَقَرُّ بِهَا عَيْنِي وَ تَرْفَعُ بِهَا دَرَجَتِي‏

و خالص براى توست كه به آن حج در قيامت ديده ‏ام روشن و درجه ‏ام رفيع گردد

وَ تَرْزُقَنِي أَنْ أَغُضَّ بَصَرِي وَ أَنْ أَحْفَظَ فَرْجِي وَ أَنْ أَكُفَّ بِهَا عَنْ جَمِيعِ مَحَارِمِكَ‏

و نيز روزيم گردان كه چشم از حرام بپوشم و عفت خود حفظ گردانم و از جميع آنچه حرام كرده ‏اى خود را نگاه دارم

حَتَّى لاَ يَكُونَ شَيْ‏ءٌ آثَرَ عِنْدِي مِنْ طَاعَتِكَ وَ خَشْيَتِكَ وَ الْعَمَلِ بِمَا أَحْبَبْتَ وَ التَّرْكِ لِمَا كَرِهْتَ وَ نَهَيْتَ عَنْهُ‏

تا در عالم چيزى محبوب‏تر نزد من از طاعت و خشيت تو و عملى كه محبوب توست و ترك آنچه ممنوع و ناپسند توست نباشد

وَ اجْعَلْ ذَلِكَ فِي يُسْرٍ وَ يَسَارٍ وَ عَافِيَةٍ وَ مَا أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَيَ‏

و اين كار را بر من سهل و آسان و راحت گردان و سهل عطا كن هر چه به من انعام فرمودى

وَ أَسْأَلُكَ أَنْ تَجْعَلَ وَفَاتِي قَتْلاً فِي سَبِيلِكَ تَحْتَ رَايَةِ نَبِيِّكَ مَعَ أَوْلِيَائِكَ‏

و از تو اى خدا درخواست مى ‏كنم كه وفات مرا كشته شدن در راه خود قرار دهى زير پرچم دين پيغمبرت با اولياء و دوستانت

وَ أَسْأَلُكَ أَنْ تَقْتُلَ بِي أَعْدَاءَكَ وَ أَعْدَاءَ رَسُولِكَ‏

و باز از تو مى ‏طلبم كه به دست من دشمنانت را و دشمنان رسولت را به قتل رسانى

وَ أَسْأَلُكَ أَنْ تُكْرِمَنِي بِهَوَانِ مَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِكَ وَ لاَ تُهِنِّي بِكَرَامَةِ أَحَدٍ مِنْ أَوْلِيَائِكَ‏

و از تو مى ‏طلبم كه مرا گرامى كنى ‏به خوار كردن هر كه را از خلقت بخواهى و خوارم نگردانى به گرامى كردن احدى از اولياء و دوستانت

اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِي مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلاً حَسْبِيَ اللَّهُ مَا شَاءَ اللَّهُ‏

بارالها مرا با رسولت همراه ساز خدا مرا كفايت است هر چه خواست خداست نيكو است.