حضرت سیدالشهدا علیه‏‌السلام با اختیار خود آن همه مصائب و شهادت و اسارت اهل و عیال خود را تحمل نمود؛ زیرا پیوسته و حتی در روز عاشورا بر آن حضرت عرضه می‏شد که یا نصر و پیروزی را انتخاب کنند و یا لقاءالله‏ و معاهده و پیمانی را که با خدا بسته است، ولی ایشان با اختیار خود آن مقامات عالیه را انتخاب کردند. خدا می‌‏داند که آنها چه می‏‌دیدند! حضرت قاسم علیه‌‏السلام راجع به مرگ می‏‌گوید: «اَحْلی مِنَ الْعَسَلِ؛ شیرین‏‌تر از عسل است».۱

آیا این تعبیر شوخی است؟!

ما نمی‌‏توانیم درجات و مقامات آنها را تعقل و درک کنیم که چه خبر بوده و چه درک می‏‌کردند و چه می‏‌دیدند، همین‌قدر نقل شده که امام حسین علیه‌‏السلام مقامات اخروی آنها را به آنان نشان داد.

اینکه نقل شده عابس در روز عاشورا در میدان جنگ در برابر دشمن لخت شد و زره را از تن درآورد،۲ یک کار عادی و آسان نبود؛ خواست به دشمن بفهماند که ما از روی عقیده و مرام، راه شهادت را اختیار و انتخاب کرده‌‏ایم؛ نه از روی ناچاری و اجبار و تهدید و اکراه و یا به‌جهت شرم و حیا، بلکه این مرام ما است، و شجاعانه و عاشقانه و داوطلبانه می‏‌جنگیم و کشته می‏‌شویم و باکی از شهادت نداریم، و طرف مقابل عمرسعد بیچاره و دربند و اسیر مُلک «ری» است.۳

حضرت ابوالفضل علیه‌‏السلام نیز با آن فداکاری‏‌هایش می‏‌خواست به آنان بفهماند که محبت خدا و محبت دوستان خدا چیز دیگری است که تحمل هرگونه دشواری و ناگواری و سختی در راه رسیدن به آن، سهل و آسان و شیرین است.

• ۱. کلمات الامام الحسین علیه‏السلام ، ص۴۰۲؛ به نقل از قاسم‌بن‌حسن علیهماالسلام.
• ۲. بحارالانوار، ج۴۵، ص۲۹؛ «القی دِرعُهُ و مِغفَرَه؛ کلاه‌خود و زره خویش را به کنار انداخت».
• ۳. ر.ک: بحارالانوار، ج۴۴، ص۳۰۵؛ ج۴۵، ص۹؛ کشف‌الغمة، ج۲، ص۴۷؛ مثیر الأحزان، ص۵۰.