ادامه »

بازخوانی بخشی از نامه 31 نهج البلاغه

امام علی علیه السلام در بخشی از نامه 31 کتاب شریف نهج البلاغه در مورد موضوع مهم حقوق دوستان بر گردن مسلمانان به فرزند خود امام حسن علیه السلام می فرماید:

امام علی علیه السلام که در این نامه درس های اخلاقی فراوانی را به جامعه می دهد در ادامه می افزاید:

وقتى كه برادرت را اندرز مى دهى چه نيك و چه ناهنجار ، سخن از سر اخلاص بگوى و خشم خود اندك اندك فرو خور كه من به شيرينى آن شربتى ننوشيده ام و پايانى گواراتر از آن نديده ام . با آنكه با تو درشتى كند ، نرمى نماى تا او نيز با تو نرمى كند .

امام ادامه می دهد:

به دشمن خود احسان كن كه آن شيرينترين پيروزى است. اگر از دوست خود گسستن خواهى ، جايى براى آشتى بگذار كه اگر روزى بازگشتن خواهد ، تواند . اگر كسى درباره تو گمان نيك برد ، تو نيز با كارهاى نيك خود گمانش را به حقيقت پيوند . به اعتمادى كه ميان شماست ، حق دوستت را ضايع مكن ، زيرا كسى كه حق او را ضايع كنى ، ديگر دوست تو نخواهد بود . با كسانت چنان كن كه بى بهره ترين مردم از تو نباشند .

همچنین امام در ادامه با کلام صریح در مورد دوستی با دیگران می فرماید:

با كسى كه از تو دورى مى جويد ، دوستى مكن و نبايد دوست تو در گسستن پيوند دوستى ، دليلى استوارتر از تو در پيوند دوستى داشته باشد . و نبايد انگيزه اش در بدى كردن به تو از نيكى كردن به تو بيشتر باشد . ستم آنكه بر تو ستم روا مى دارد در چشمت بزرگ نيايد ، زيرا در زيان تو و سود خود مى كوشد . پاداش كسى كه تو را شادمان مى سازد ، بدى كردن به او نيست.

امام علی عليه ‏السلام :

مَن أكثَرَ مِن ذِكرِ الآخِرةِ قَلَّتْ مَعصيتُهُ؛

هر كس كه زياد به ياد آخرت باشد، كمتر گناه مى‏ كند.

غرر الحكم: ح8769

دانلود نهج البلاغه (ترجمه شهیدی‏)

کودکان در خانواده‌ها معمولا خوشحال‌ترین اعضایی هستند که بعد از حضور میهمان به خوشحالی‌های کودکانه می‌پردازند. شاید برای شما هم پیش آمده باشد که به دیدن یکی از اقوام خود می‌روید و با حضور شما کودکان رفتارهای هیجانی از خود بروز می‌دهند و به نوعی می‌خواهند نشان دهند که از حضور شما خوشحالند.
 
به ویژه اگر اقوام نزدیک آن ها باشید، این هیجان و موج مثبت از سوی کودکان بیشتر به شما منتقل می شود.
 
صله رحم در قرآن کریم بسیار مورد تاکید قرار گرفته است. خداوند متعال در آیه 22 سوره مبارکه محمد صلی الله علیه و آله  می فرماید:
 
اگر (از این دستورها) روی گردان شوید، جز این انتظار می‌رود که در زمین فساد و قطع پیوند خویشاوندی کنید؟!
 
دستورات قرآن در هر آیه‌ای و هرچه که باشد، اگر کسی از آن ها روی گردان شود باید منتظر فساد در زمین باشد و خداوند انسان مفسد را در این آیه هم رده افرادی قرار می دهد که بدون دلیل شرعی به قطع صله رحم می پردازند. اما برای اطلاع دقیق از معنی این آیه باید به مفسران رجوع کرد.
 
در تفسیر این آیه از کتاب المیزان علامه طباطبایی جلد 18 صفحات 361 و 362 می خوانیم :
 
خطاب در این آیه به همان کسانى است که فرمود: در دلهایشان مرض هست، و از رفتن به جهاد در راه خدا بهانه‏ جویى می‌کردند و به همین جهت خطاب را به ایشان کرد تا توبیخ و سرزنش شدیدتر کند و استفهام در آیه استفهام تقریرى است. مى‏خواهد بفرماید شما این طورید.
 
 و معناى آیه این است که: آیا از شما توقع مى‏رفت که از کتاب خدا و عمل به آنچه در آن است که یکى از آنها جهاد در راه خدا است اعراض نموده و در نتیجه دست به فساد در زمین بزنید و با قتل و غارت و هتک عرض و به علت تکالب بر سر جیفه دنیا قطع رحم کنید؟ مى‏خواهد بفرماید: در صورتى که اعراض کنید توقع همه این انحرافها از شما مى‏رود.
 
اهمیت انسان در صله رحم در آموزه های قرآنی و اسلامی بسیار مورد توجه است اما مهمتر از آن رعایت نکات کلیدی هنگام میهمانی رفتن است.
 
در کتاب رهنمون صفحه 748 از قابوس نامه اینگونه نقل می کند :
 
“چون میهمان کنی، از خوبی و بدیِ خوردنی ها عذر مخواه که این طبع بازاریان باشد. هر ساعت مگوی که فلان چیز بخور، خوب است ! یا چرا نمی خوری؟ یا من نتوانستم سزای تو کنم که این ها سخن کسانی است که یک بار میهمانی کنند.”
همچنین خداوند در سوره احزاب ، آیه 53 یکی دیگر از آداب میهمانی را به مومنان یادآور می شود و از آنان می خواهد به وقت میزبان احترام بگذارند :
 
“ای کسانی که ایمان آورده اید، بدون اذن و اجازه و دعوت برای طعام، وارد خانه ی پیامبر نشوید، و هر گاه دعوت شدید، داخل شوید، و چون غذا خوردید، پخش شوید (و بروید) و برای حرف زدن (وگپ زدن) ننشینید، این کار شما سبب اذیت پیامبر است و از شما خجالت می کشد، ولی خداوند از گفتن حق، حیا نمی کند!”
 
یکی دیگر از آداب میهمانی رفتن چه در آموزه های اسلامی و چه آموزه های ایرانی ، برگزاری مراسم ساده میهمانی است.
 
در کتاب بحار الانوار ، جلد 72 صفحه 451 حدیث چهارم ، روایتی را از امیرالمونین علی (علیه السلام) درباره میهمانی رفتن حضرتش به منزل یکی از صحابه نقل می کنند :
 
مردی حضرت علی علیه السلام را به خانه دعوت کرد.

حضرت فرمود: به سه شرط می آیم. آن مرد پرسید: آن شرایط چیست؟ امام پاسخ داد:
 
یکی این که از بیرون خانه چیزی برایم تهیه نکنی.

دوم آن که آن چه را در خانه داری، پنهان و ذخیره نسازی (هرچه داری بیاوری)

سوم آن که به خانواده ات اجحاف و فشار وارد نیاوری.

مرد گفت: باشد، می پذیرم.

حضرت قبول کرد و مهمانِ خانه ی او شد.
 رعایت آداب میهمانی و توجه به صله رحم یکی از مهمترین وظایف مومنان است و افرادی که پیوندشان را در صله رحم محکم می کنند ، محبوب خداوند متعال هستند.

باشگاه خبرنگاران جوان/گزارش از  پوریا سلیمان زاده

بازخوانی نامه 31 نهج البلاغه؛

شتاب در تربیت فرزند

امام علی علیه السلام تربیت فرزند را یکی از موضوعات مهم زندگی می داند و برآن تاکید می کند.

امام علی علیه السلام در قسمتی از نامه 31 کتاب شریف نهج البلاغه به فرزند ارشد خود امام حسن علیه السلام می فرماید:

اى فرزند ، هنگامى كه ديدم به سن پيرى رسيده ام و سستى و ناتوانيم روى در فزونى دارد ، به نوشتن اين اندرز مبادرت ورزيدم و در آن خصلتهايى را آوردم ، پيش از آنكه مرگ بر من شتاب آورد و نتوانم آنچه در دل دارم با تو بگويم يا همانگونه كه در جسم،نقصان پديد مى آيد ، در انديشه ام نيز فتور و نقصان پديد آيد يا پيش از آنكه تو را اندرز دهم ، هواى نفس بر تو غالب آيد و اين جهان تو را مفتون خويش گرداند یا تو چون اشترى رمنده شوى كه سر به فرمان نمى آورد و اندرز من در تو كارگر نيفتد .

امام در ادامه می افزاید:

دل جوانان نوخاسته ، چونان زمين ناكشته است كه هر تخم در آن افكنند ، بپذيردش و بپروردش . من نيز پيش از آنكه دلت سخت و اندرزناپذير شود و خردت به ديگر چيزها گرايد ، چيزى از ادب به تو مى آموزم تا با تمام تلاش ، به كارپردازى و بهره خويش از آنچه اهل تجربه خواستار آن بوده اند و به محك خويش آزموده اند ، حاصل كنى و ديگر نيازمند آن نشوى كه خود ، آزمون از سرگيرى .
امام ادامه می دهد:در اين رهگذر ، از ادب به تو آن رسد كه ما با تحمل رنج به دست آورده ايم و آن حقايق كه براى ما تاريك بوده براى تو روشن گردد .

ادامه »

امام علی علیه السلام در بخشی از نامه 31 کتاب شریف نهج البلاغه خطاب به امام دوم شیعیان، حسن علیه السلام در مورد واقع نگری در این دنیا می‌فرماید:

ای فرزندم، به يقين بدان كه در این دنیا به تمام آرزوهایت نخواهى رسيد و از مرگ خويش نمی‌توانی بگریزی. تو به همان راهى می‌روى كه پيشينيان تو مى‌رفتند. پس در طلب دنيا، لحظه‌ای مدارا كن و سهل‌گير و در طلب معاش نيكو تلاش كن؛ زيرا چه بسا طلب كه به نابودى سرمايه كشد. زيرا چنان نيست كه هر كس به طلب خيزد، روزي‌اش دهند و چنان نيست كه هر كس در طلب نشتابد، محروم ماند.

امام علی علیه السلام در مورد عزت نفس انسان به فرزند خود چنین سفارش می‌کند: نفس خود را گرامى‌ دار از آلودگى به فرومايگى، هر چند تو را به آروزيت برساند. زيرا آنچه از وجود خويش مايه مى‌گذارى ديگر به دستت نخواهد آمد. بنده ديگرى مباش، خداوند تو را آزاد آفريده است. خيرى كه جز به شر حاصل نشود، در آن چه فايده و آسايشى برای تو است كه جز به مشقت به دست نيايد؟

ادامه »