گمان مكن كه رذايل نفسانى و اخلاق روحى ممكن الزوال نيست . اين ها خيال خامى است كه نفس اماره و شيطان القاء مى كند و مى خواهد تو را از سلوك راه آخرت و اصلاح نفس باز دارد انسان تا در اين دار تغيّر و نشاءه تبدّل است ، ممكن است در تمام اوصاف و اخلاق تغيير پيدا كند، و هر چه ملكات محكم هم باشد تا در اين عالم است ، قابل زوال است . منتها به حسب اختلاف شدّت و ضعف ، زحمت تصفيه تفاوت مى كند.2

     انسان مدّتى با كمال دقّت ، مواظبت كند از حركات و سكنات خود، و كاملاً مداقّه در اعمال خويش كند، و برخلاف خواهش و آرزوى نفس ، اقدام كند و مجاهده نمايد، و اعمال و اقوال خود را در ظاهر و باطن خوب كند، و تظاهرات و تدليسات را عملاً كنار گذارد، و از خداى متعال در خلال اين احوال ، توفيق طلب كند، كه او را بر نفس امّاره و هواهاى آن مسلّط كند، و در اين اقدام و علاج با او همراهى فرمايد. خداوند تبارك و تعالى ، فضل و رحمتش بر بندگان بى پايان است.3

     خداوندا ما را از اين خواب طولانى بيدار كن ، و از مستى و بى خودى هشيار فرما، و دل ما را به نور ايمان صفا بده ، و به حال ما ترحّم فرما. ما مرد اين ميدان نيستيم .
تو خود ما را دستگيرى نما و از چنگال شيطان و هواى نفس نجات ده. بحقّ اوليائك محمّد و آله الطاهرين - صلوات اللّه عليهم اجمعين.4

     راه اسلام و خدا را طى كنيد كه صراط انسانيت است. راه همين است، راه مستقيم همين است. آن راهى را كه شما در سوره حمد در نماز مى خوانيد كه:
«اهدانا الصراط المستقيم ، صراط الذين انعمت عليهم غيرالمغضوب عليهم و لاالضاليّن ». صراط مستقيم همين صراط اسلام است كه صراط انسانيت است ، كه صراط كمال است كه راه به خداست . سه راه هست ، يك راه مستقيم و يك راه شرقى مغضوب عليهم و يك راه غربى ضالين…
     راه مستقيم، منتهى به خدا مى شود آن صراطى كه تا جهنم كشيده شده است ، اگر مستقيم در اين عالم حركت كنيد، از آن صراط، مستقيماً رد مى شويد. جهنم باطن اين دنياست . اگر مستقيم از اين راه رفتيد و طرف چپ يا طرف راست منحرف نشد، از صراط در اين عالم هم مستقيم عبور مى كنيد و به چپ يا راست متمايل نمى شويد، كه اگر به چپ متمايل بشويد به جهنم است و اگر به راست متمايل شويد جهنم است . راه خدا مستقيم است.5   

     خداوند شما را به همين صراط مستقيم راهبر باشد و هدايت كند و ما همه را هدايت كند به راه مستقيم و از چپ و راست منحرف كند.6

     انسان اگر هر انحرافى پيدا كند، انحراف عملى ،انحراف روحى ، انحراف عقلى ، برگرداندن اين انحرافات را به معناى خودش ، اين ايجاد عدالت است در انسان ، اگر اخلاقش اخلاق منحرفى باشد، از اين انحراف وقتى به اعتدال برگردد، اين عدالت در او تحقّق پيدا كرده است . اگر در عقايد يك انحرافاتى و كجى هايى باشد، برگرداندن آن عقايد كج به يك عقيده صحيح و صراط مستقيم ، اين ايجاد عدالت است در عقل انسان.7

     آيا نيامده وقت آن كه در صدد اصلاح نفس برآئيم ، و براى علاج امراض ‍ آن قدمى برداريم ؟

     سرمايه جوانى را به رايگان از دست داديم ، و با غرور نفس و شيطان ، جوانى را كه بايد با آن سعادتهاى دو جهان را تهيه كنيم از كف نهاديم اكنون نيز در صدد اصلاح برنمى آئيم تا سرمايه حيات هم از دست برود و با خسران تّام و شقاوت كامل از اين دنيا منتقل شويم … چه خسرانى بالاتر از آن كه سرمايه سعادت ابدى را در شقاوت ابدى خرج كند و مايه حيات و نجات ، در هلاكت و فناىِ خود به كار اندازد، و تا آخر عمر از غفلت و مستى به خود نيايد.8

پی نوشت:
1. چهل حديث ، ص 97 - 98.
2. همان ، ص 94.
3. همان ، ص 137.
4. همان ، 141 - 140.
5. صحيفه نور، ج 12، ص 131.11-
6. همان ، ج 12، ص 150.
7. همان مدرك ، ص 207.
8. شرح حديث جنود و عقل ، ص 345 و 346.
• خورشيد عرفان / چهل سؤ ال عرفانى و اخلاقى از امام خمينی / محمد رضا رمزى اوحدى

صفحات: 1· 2