ارزش انسان با توجه به تلاش و کوششی که در راه رسیدن به اهدافش انجام می‌دهد، سنجیده می‌شود و پاداش این تلاش اگر با ایمان به خداوند و برای او انجام‌گرفته باشد، برعهده اوست والا پاداشش بر عهده کسی خواهد بود که کار برای او انجام‌شده است.

خداوند متعال در قرآن می‌فرماید:

وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَنِ إِلَّا مَا سَعَى ^نجم/39

و اینکه برای انسان بهره‌ای جز سعی و کوشش او نیست

استاد سید جعفر شهیدی گفته است:

آنچه طالب علم را به مدرسه می‌کشاند عشق به فراگیری علوم آل محمد علیهم‌السلام است، بنابراین طالب علم باید برای عالم شدن، خود را برای تحمل هرگونه مشقتی آماده ‌کند.

بنده چون عازم نجف شدم با خود فکر کردم، اگر حجره پیدا نکنی چه خواهی کرد؟ گفتم در صحن بارگاه امیرالمؤمنین علیه‌السلام می‌خوابم، البته در صحن نخوابیدم ولی هنگام ورود در مدرسه قزوینی‌ها حجره‌ای را به من دادند که درب آن به پله‌های طبقه بالا باز می‌شد، حجره نبود انبار بود، روز که در را باز می‌کردم تنها می‌توانستم اجسام را تمیز بدهم و ناچار برای مطالعه به پشت‌بام می‌رفتم، از گرمای پنجاه درجه تابستان و گرسنه ماندن روزهای پی‌درپی چیزی نمی‌گویم، زیرا عموم طلبه‌ها در این مشقت با من شریک بودند. با این حال درس‌ها از یک ساعت به اذان صبح تا دو ساعت از شب گذشته برقرار بود، رفتم خدمت آقای حاج شیخ صدرا بادکوبه‌ای که برای ما درس شوارق بگوید فرمود: وقت ندارم ولی ما این‌قدر اصرار کردیم که قرار شد یک ساعت به اذان صبح مانده برای ما درس گوید.^{( با اقتباس و ویراست از کتاب مردان علم در میدان عمل)}

کار اکسیر کند همت ذاتی، «صائب»

خاک در دست، زر و سیم شود حاتم را^(صائب)