آیت‌الله مصباح یزدی، امروز در دیدار طلاب جدیدالورود حوزه علمیه خوزستان که در موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) قم برگزارشد، به بیان وضعیت حوزه‌های علمیه پیش از انقلاب و پس از آن پرداخت و اظهارداشت: تا پیش از آغاز قیام‌های مردمی علیه حکومت پهلوی، حوزه‌های علمیه وضع بسیار نامطلوبی را داشتند، اما این اوضاع با ورود حضرت امام خمینی(ره) آرام‌آرام سامان گرفت و بهتر شد.

ایشان بابیان این‌که باید عظمت انقلاب را درک و شکر آن را به‌جا آوریم، گفت: در طول تاریخ اسلام، کمتر نعمتی را سراغ دارم که این‌همه برکت و عظمت داشته باشد؛ نعمتی که آثارش از یک کشور فراتر رفته و مرزهای زمانه را درنوردیده و زمینه را برای پیشرفت‌ قرن‌های آینده تا ظهور حضرت ولی‌عصر(عج) فراهم کرده است.

رئيس مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره)، یکی از آثار کوچک نعمت انقلاب را شکوفایی حوزه‌های علمیه مطرح کرد و افزود: بنده زمانی وارد دوران طلبگی شدم که تقریباً همه مدارس علمیه تعطیل و ساختمان مدارس و حجره‌ها نیز به انبار کالاهای بازاریان و مسکن برخی بی‌نوایان و مستمندان تبدیل شده بود و این وضع آن‌قدر ادامه داشت که دیگر یا جوانان برای معافیت از خدمت سربازی و یا صرفاً برای ادامه راه پدر و اجدادش وارد حوزه می‌شدند.

 آیت الله العظمی جوادی آملی بیان کردند؛
وجود مبارک يوسف علیه السلام در تمام آن خطرات آن وقتي که در چاه افتاد صبر کرد. آن وقتي که به زندان افتاد صبر کرد. وقتی که به قدرت، عزت و سلطنت رسيد، عرض کرد پروردگارا ﴿رَبِّ قَدْ آتَيْتَني…

حضرت آیت الله جوادی آملی در درس اخلاق هفتگی که در مسجد احمدآباد شهرستان دماوند برگزار شد با استناد به آيات قرآن كريم اظهار داشتند: قسمت مهمی از دستورات دین ناظر به اين است که انسان از انجام آنها بهره اخروي ببرد. آيا دنيا و آخرت دو جهان جدا و گسسته از هم ‌اند يا يک سلسله واقعيت ‌هايي است که ظاهرش دنيا و باطنش آخرت است؟ از بخشي از آيات قرآن کريم بر مي‌آيد که دنيا ظاهر اين عالَم و آخرت باطن اين عالَم است.

اين طور نيست که دنيا و آخرت دو عالم جدا باشند، اين طور نیست که وقتی دنیا کلاً نابود شد، آخرت تازه پديد ‌بیايد، اگر آخرت تازه پديد بيايد که نتيجه اين عالَم نخواهد بود. بنابراين آنها که ظاهر و باطن هر دو را مي ‌بينند هم اکنون جايشان را در آخرت مشاهده می کنند.

* قرآن و امام نیز دارای دو بعد ظاهری و باطنی هستند

اگر آن حقيقتي که ظاهرش دنياست و باطنش آخرت است به صورت انسان دربيايد، امام معصوم می شود و اگر به صورت کتاب در بيايد  قرآن کريم خواهد شد. اين قرآن يک ظاهر و يک باطني دارد؛ ظاهر قرآن را خيلي‌ ها ممکن است بروند در حوزه‌ ها درس بخوانند صاحب «علم الدراسه» شوند و ظاهر قرآن را دریابند اما باطن قرآن را تنها همان انسان کامل که صاحب «علم الوراثه» است می تواند بفهمد.

* تفاوت درک ظاهر و باطن قرآن کریم

وجود مبارک امام صادق علیه السلام و دیگر ائمه علیه السلام اين فرمايش را دارند که درجات بهشت به عدد آيات قرآن کريم است، اين يعني چه؟ اينکه فرمود درجات بهشت به عدد آيات قرآن کريم است، نمي‌ خواهد يک مسئله رياضي را براي ما حل کند، مي‌ خواهد بگويد ظاهرش قرآن است اما باطنش بهشت است، به دليل اينکه در ذيلش فرمود به اهل قرآن مي‌ گويند بخوان و بالا برو، هر اندازه که با قرآن بودی و هر اندازه قرآن خواندی و به همان اندازه درجاتت در بهشت بالا می ‌رود. اگر درجات بهشت به اندازه آيات قرآن کريم است هر اندازه ما در خدمت قرآن بوديم و فهميديم، باور کرديم، عمل کرديم و منتشر کرديم، مي ‌توانيم يک درجه بالا برويم.

* دعای حضرت یوسف در مواجهه با نعمات دنیوی

برخي ‌ها ذکر يونسي دارند ﴿لاَّ إِلهَ إِلاّ أَنتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنتُ مِنَ الظَّالِمِينَ﴾، که دعای معروفی است اما برخي‌ ها ذکر يوسفي دارند؛ وجود مبارک يوسف علیه السلام در تمام آن خطرات آن وقتي که در چاه افتاد صبر کرد. آن وقتي که به زندان افتاد صبر کرد. وقتی که به قدرت، عزت و سلطنت رسيد، عرض کرد پروردگارا ﴿رَبِّ قَدْ آتَيْتَني مِنَ الْمُلْكِ وَ عَلَّمْتَنِي مِن تَأْوِيلِ الأحَاديثِ … تَوَفَّنِي مُسْلِماً﴾؛ جانم را بگير! اما در حال اسلام.

در حال خطر و بیماری، انسان تقاضاي مرگ بکند هنر نيست؛ اما در کمال قدرت بگويد خدايا! جانم را بگير تفاوت می کند!.

نظر سيدنا الاستاد مرحوم علامه طباطبايي اين است که یوسف علیه السلام در آن حال تقاضاي مرگ نکرد، بلکه عرضه داشت خدايا! آن توفيق را بده که من مسلمان بميرم، اين سفارش يعقوب و سایر انبياء علیه السلام بود که ﴿فَلاَ تَمُوتُنَّ إِلاِّ وَ أَنْتُم مُسْلِمُونَ﴾، آنها که ذکر يوسفي دارند از خدا حُسن عاقبت مي ‌طلبند حُسن عاقبت و حُسن خاتمت از بهترين نعمت ‌هاست.

آیت الله محمد محمدى رى شهرى در نوشتاری به موضوع: اهمیت و جایگاه علم پزشکی در حوزه علوم بشرى پرداخته است .   

*اهميت پزشكى

در حوزه علوم بشرى ، پزشكى ، سرآمد همه دانش هاست ؛ چرا كه فلسفه ساير علوم ، بهره ورى انسان از مواهب زندگى است و اين هدف ، جز در پرتو سلامت جسم و جان ، ميسر نيست .(1) از اين رو، امام باقر (عليه السلام ) مى فرمايد:

«واعلم اءنه لا علم كطلب السلامة ، ولا سلامة كسلامة القلب» .(2)

بدان كه نه هيچ دانشى چون جستن سلامت است و نه هيچ سلامتى چون سلامت دل .

اين سخن ، به روشنى نشان مى دهد كه از نگاه اسلام ، طب روان ، ارجمندتر از طب تن ، و طب تن ، ارزشمندتر از ساير علوم است . اين حديث نبوى نيز بدين معنا اشاره دارد كه مى فرمايد:

«العلم علمان : علم الاديان و علم الاءبدان» .(3)

دانش بر دو گونه است : دانش دين ها و دانش بدن ها.

 حجت‌الاسلام‌والمسلمین حسین خانی، معاون تهذیب حوزه‌های علمیه کشور، امروز در آیین افتتاحیه دومین دوره طرح میثاق طلبگی طلاب جدیدالورود حوزه علمیه خوزستان، بابیان این‌که قدر دوران طلبگی و جوانی را باید دانست، اظهارداشت:

اگر جوانی در مسیر طلبگی قدم نهاد، خداوند متعال هم دنیا و هم آخرت آن را تضمین کرده و إن شاءالله اگر با نیات خالص در این مسیر گام بردارد، موفق و سربلند خواهد شد.

وی با بیان این‌که طی کردن با موفقیت مسیر طلبگی، مستلزم یک سری شرایط است، افزود: اگر طلاب بتوانند این شرایط را با موفقیت طی کنند؛ قطعاً به توفیق الهی رسیده و عاقبت‌به‌خیر می‌شوند.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین حسین خانی، نخستین شرایط و آداب ورود به دوران طلبگی را داشتن «اخلاص» دانست و گفت: این قدم اول، مهم‌ترین قدم در مسیر طلبگی است که اگر درست برداشته شد، به لطف خدا باقی مسیرهای پیش رو را هم با موفقیت پشت سر خواهید گذاشت.

معاون تهذیب حوزه های علمیه،  شیخ عباس قمی را یکی از بهترین الگوها برای طلاب معرفی کرد و گفت: در خاطرات این بزرگوار که بررسی می‌کنیم، متوجه خواهیم شد بزرگترین رمز توفیق و سعادت این عالم بزرگ، اخلاص و تواضعش نسبت به پدر و دیگران بود که توانست او را به چنین مرحله‌ای رساند.

وی بابیان این‌که نیت پاک داشتن، جزء لاینفک آغاز مسیر طلبگی است، خطاب به طلاب بیان داشت: اگر هدفتان سربازی امام عصر(عج) و خدمتگزاری به دین خدا نباشد، نخواهید توانست قدمی از قدم در این مسیر بابرکت بردارید؛ چراکه توفیق این مسیر به هرکسی داده نمی‌شود؛ به همین دلیل نیت پاک داشتن، جزء لاینفک آغاز مسیر طلبگی است.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین حسین خانی، دومین شرایط و آداب ورود به دوران طلبگی را «تقوا» عنوان کرد و گفت: لازم طلبگی توجه به امر خدا و اهل‌بیت علیهم السلام است؛ به‌گونه‌ای که اگر یک طلبه تقوای الهی را رعایت نکند، هیچ‌گاه نخواهد توانست تأثیر مثبتی روی دیگران داشته باشد.

معاون تهذیب حوزه‌های علمیه، «توسل به ائمه معصومین علیهم السلام » را سومین آداب طلبگی دانست و اظهارداشت: توسل به ائمه اطهار علیهم السلام از اموری است که می‌تواند در رشد معنوی و طی کردن موفقیت‌آمیز مسیر طلبگی مؤثر باشد و اگر یک طلبه سه شرط اولیه طلبگی را رعایت کند، إن شاءالله جز سربازان راستین آقا امام زمان(عج) قرار خواهد گرفت.

در گفتگو با حجت الاسلام والمسلمین محمد خردمند، کارشناس پاسخ به شبهات مجمع جهانی اهل بیت (علیهم السلام)  ویژگی های زندگی به سبک اهل بیت علیهم السلام ونحوه دسترسی به این نوع سبک زندگی را مورد بررسی قرار داده است .

تعریف شما از سبک زندگی اهل بیت علیهم السلام چیست؟

با توجه به آنکه سبک زندگی هر انسانی، در واقع متودولوژی و مهارتهای زندگی و منطق عملی متغیر یا ثابت او در مواجهه با مسائل و مشکلات زندگی است؛ می توان گفت: سبک زندگی اهل بیت علیهم السلام، عبارت است از مجموعه ای از اندیشه ها ، اخلاق و عملکردهای خاندان عصمت و طهارت (چهارده معصوم علیهم السلام) که به صورت سیره اعتقادی، اخلاقی، اقتصادی، مدیریتی و … در دوره زندگی خود داشته اند و به شکل قطعی و یقینی برای ما از راه علمی معتبر، ثابت شده است. بنا بر این گفتنی است در صورتی می توانیم ادّعا کنیم به سبک زندگی اهل بیت علیهم السلام دست یافته ایم که به روش شناسی عملکرد آنان بپردازیم و با اندیشه و اجتهاد، به قانون هایی کلی برسیم که بتوانیم از آن در زندگی فردی و اجتماعی خودمان بهره ببریم.

 استاد قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه چهاردهم سوره بقره پرداخته است.

 «وَ إِذا لَقُوا الَّذينَ آمَنُوا قالُوا آمَنَّا وَ إِذا خَلَوْا إِلى‏ شَياطينِهِمْ قالُوا إِنَّا مَعَكُمْ إِنَّما نَحْنُ مُسْتَهْزِؤُنَ» (سوره بقره آیه 14)

منافقان، هرگاه با اهل ایمان ملاقات كنند، مى ‏گویند:

«ما (نیز همانند شما) ایمان داریم»، ولى هرگاه با شیطان ‏صفتانِ (همفكرِ) خود خلوت كنند، مى ‏گویند:

«ما با شما هستیم، ما فقط مسخره كننده (اهل ایمان) هستیم».

 از دیگر آثار و نشانه‏ هاى نفاق آن است كه منافق، یك شخصیتِ مستقل و پایدار ندارد. در هر محیطى، رنگ آن محیط را به خود گرفته و همرنگ آنان مى ‏گردد. وقتى در جمع مؤمنان قرار مى‏ گیرد، اظهار ایمان مى ‏كند، اما وقتى در میان دشمنان قرار مى‏ گیرد با آنان هم‏ صدا شده و علیه مؤمنان سخن مى‏ گوید و آنان را مسخره مى ‏كند.

این آیات به ما هشدار مى ‏دهد كه فریب ظاهر افراد را نخورید و هركس را كه ادعاى ایمان كرد، مؤمن نپندارید، بلكه ببینید با چه كسانى رفت و آمد مى ‏كند و دوستان او چه كسانى هستند. نمى ‏توان پذیرفت كسى مؤمن باشد ولى با دشمنان دین و رهبر، دوست و رفیق باشد. ایمان، با سازش با دشمنان دین نمى ‏سازد. لازمه ایمان، دشمنى با دشمنان خداست.

 از این آیه مى ‏آموزیم كه:

* انسان ‏هایى كه سبب انحراف دیگران مى ‏گردند، شیطان هستند، از آنان دورى كنیم.

* مخفى كارى و دورویى، نشانه نفاق و ترس است.

* منافقان، بازوهاى دشمنان در جامعه ‏اند و همگام با خواسته ‏هاى آنان حركت مى ‏كنند.

 حضرت آیت الله مظاهری در کتاب “معارف اسلام در سوره يس” دربارۀ «سه حالت گناه در زندگی انسان» بیان داشتند: گناه در زندگي انسان همراه با سه حالت است. البته گاهي يكي از سه حالت، گاهي دو حالت و گاهي هر سه حالت به انسان مي ‌دهد و هر كدام از اين حالت ‌ها، براي انسان ضررهاي فراوان دارد.

* حالت غفلت

اگر انسان از خودش غافل شود نسبت به خود سازيش هم غافل مي ‌شود و اگر غافل شد كه از كجا آمده، به كجا مي ‌رود، براي چه آمده و چه مي ‌شود، ديگر حالت انساني خود را از دست مي‌ دهد.

حضرت اميرالمؤمنين علیه السلام مي ‌فرمايد: «رَحِمَ الله امْرَاً عَرِفَ مِنْ اَيْنَ و في اَيْنَ وَ اِلي اَيْنَ»

خدا رحمت كند آن كسي را كه بداند از كجا آمده، براي چه آمده و به كجا مي ‌رود. شايد هم دعا نباشد و معنايش اين باشد كه رحمت خدا شامل حال آن كسي مي ‌شود كه اين چنين باشد.

انسان گاهي از قيامت و خدا غافل مي ‌شود. قرآن مي ‌فرماید: اين حالت غفلت است كه انسان را از حيوان پست ‌تر مي ‌كند و عاقبتش هم جهنم است.

«وَ لَقَدْ ذَرَأنا لِجَهَنَّمَ كَثيراً مِنَ الجِنِّ وَ الاِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لا يَفْقَهُونَ بِها وَ لَهُم اَعْيُنٌ لا يَبْصِرونَ بِها وَ لَهُمْ اذانٌ لا يَسْمَعُونَ بِها اُولئِكَ كَالاَنْعامِ بَلْ هُم اَضَلُّ اُولئكَ هُمُ الغافِلونَ» [1]

عاقبت بسياري از جن و انس به جهنم منتهي مي ‌شود، يعني مثل اينكه راه جهنم را در پيش گرفته ‌اند و جلو مي ‌روند. اينها چه كساني هستند؟ «لَهُمْ قُلُوبٌ لا يَفْقَهُونَ بِها» دل دارند اما فهم ندارند، دلشان مرده است. «وَ لَهُمْ اَعْيُنٌ لا يُبْصِروُنَ بِها» چشم دارند، اما نمي ‌بينند. «وَ لَهُمْ اذانٌ لا يَسْمَعُونَ بِها» گوش دارند اما گوش شنوا ندارند. «اُولئِكَ كَالاَنْعامِ» اينها ديگر آدم  نيستند اينها ديگر چهارپا و حيوانند، «بل هم اضل» از حيوان هم پست ‌ترند. براي اينكه الاغ اقتضاء و زمينه ندارد تا عالم ملكوت را تسخير كند، اما وضع انسان بدين ترتيب است كه اگر در مسير ماديات قدم بردارد، فضا را تسخير مي ‌كند و اگر در معنويات پيش رود از عالم ملكوت فراتر مي ‌رود و ملائكه مي ‌آيند و با او حرف مي ‌زنند. بنابر آنچه كه قرآن بیان می کند، انسان اين است، حالا اگر گناه بي ‌تفاوتي او را بيچاره كرد «اولئك كالانعام بل هم اضل» بعد مي ‌فرمايد: «اُولئكَ هُمُ الغافِلُونَ» اينها افرادي هستند كه غافل و بي ‌تفاوتند، از خدا و از قيامت غافلند و در گفتار و كردارشان عاقبت ‌انديش نيستند.

 سؤال: مي‌ گويند: امام زمان(عج) وقتي مي‌ آيد كه دنيا پر از ظلم باشد. پس بياييد همه ظلم كنيم تا حضرت(علیه السلام) تشريف بياورد. پاسخ چيست؟

پاسخ: حدیث نفرموده؛ وقتي دنيا پر از ظالم باشد؛ بلکه می فرماید: پر از ظلم باشد. اگر مي‌ فرمود: پر از ظالم باشد، پس همۀ‌ ما بايد ظالم شويم تا آقا بيايد.

مثال؛ يك وقت است مي‌ گوييم: وقتي پنجره را باز ‌كن، كه اينجا پر از دود شود، نه اينكه همه سيگاري شويم تا پر از دود شود. ممكن است خلافكاري چيزی را آتش بزند که اينجا پر از دود شود، يك نفر هم بيشتر نباشد؛ مثل صدام که يک نفر بود ولی چند کشور را به هم ریخت (ايران، عراق و كويت)

حدیث می فرماید: «بَعْدَ مَا مُلِئَتْ ظُلْماً» ^{(بحارالانوار، ج30، ص80.)} نه: «بَعدَ ما مُلِئَت ظالما».

ممكن است يک ابرقدرت با سوء استفاده از انرژي هسته‌ اي، دنيا را به آتش بكشد، مردم صالح باشند، ميليارد‌ها صالح داشته باشيم، اما چند جنايتكار نیز وجود داشته باشند.

منبع: حوزه