رجبی‌دوانی:
دنیاطلبان و خائنان، صلح با معاویه را به امام حسن علیه السلام تحمیل کردند.

محمدحسین رجبی‌دوانی پژوهشگر تاریخ اسلام و عضو هیئت علمی دانشگاه امام‌حسین علیه السلام به‌مناسبت فرا رسیدن سالروز صلح امام حسن علیه السلام با معاویه گفت:

بعد از صلح امام حسن علیه السلام حاکمیت جامعه به دست پلید معاویه افتاد، کسی که سوابق سیاه پیشین و عملکرد سیاه پسین او بعد از صلح نشان می‌دهد درصدد نابودی اسلام و آثار رسول خدا صلی الله علیه و آله بوده است.

وی افزود: امام مجتبی علیه السلام وقتی به خلافت رسید، با هجمه‌های معاویه مواجه شد، او نمی‌خواست اجازه بدهد پایه‌های حکومت و قدرت امام علیه السلام مستحکم شود چراکه می‌دانست امام حسن علیه السلام به‌سبب قابلیت‌های فراوان و خویشاوندی نزدیک با رسول خدا صلی الله علیه و آله می‌توانست قدرت بزرگی تشکیل دهد و او و پیروانش را محو کند.

این پژوهشگر تاریخ اسلام یادآور شد: در اواخر خلافت امیرالمؤمنین علیه السلام ، مردم از جنگ‌ها خسته شده بودند به‌ویژه جنگ صفّین که کشته‌های فراوانی داشت و عوائد چندانی هم برایشان از جهت تصرّف دارایی دشمنان نداشت، به این دلیل بعد از مدتی دست از یاری امیرالمؤمنین علیه السلام کشیدند. معاویه از این موضوع آگاه شد و تصمیم گرفت طی چند مرحله به قلمروی امام علی علیه السلام حمله‌ کند و بدین ترتیب، حکومت حضرت را به حالتی ناامن و سرشار از تنش تبدیل کرد.

کوفیان هیچ انگیزه‌ای در دفاع از امام حسن علیه السلام نداشتند

رجبی‌دوانی خاطرنشان کرد: به همین دلیل، فرامین امام علی علیه السلام با استقبال مردم مواجه نمی‌شد، در چنین موقعیتی امام مجتبی علیه السلام به خلافت رسیده بود، وقتی معاویه عازم عراق شد، امام حسن علیه السلام از مردم کوفه خواست تا مقابل او بایستند اما آنان چنین نکردند. کوفه شهری نظامی بود، آنان حاضر به یاری امام مجتبی نشدند. معلوم بود که آنان هیچ انگیزه‌ای در دفاع از حق ندارند و حتی برخی از آنان به معاویه نامه نوشتند و به او ابراز وفاداری کردند. امام حسن علیه السلام با قرار دادن این صحنه، در واقع درصدد آزمون مردم کوفه بود تا غربالگری صورت بگیرد و فقط تعداد محدودی از آنان با امام مجتبی علیه السلام همراهی کردند.

به‌گفتۀ وی حتی یکی از لشکریان خائن امام مجتبی علیه السلام به جان آن حضرت سوء قصد و ایشان را به‌شدت مجروح کرد، با وجود این، حضرت باز هم در جمع آنان حاضر شدند و به‌صراحت اعلام کردند که “اگر رضای خدا و مرگ باعزّت را می‌خواهید، باید با معاویه مقابله کنید چراکه جز شمشیر میان ما و او نباید چیز دیگری وجود داشته باشد؛ جدّم رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود که خلافت بر بنی‌امیه حرام است، اما اگر دنیا و باقی ماندن در آن را ترجیح می‌دهید، پیشنهاد معاویه را بپذیرید.

این پژوهشگر تاریخ اسلام اضافه کرد: معاویه همان نامه‌های فرماندهانی را که به امام مجتبی علیه السلام خیانت کرده بودند، برای امام علیه السلام فرستاد و نوشت که “شما می‌خواهید با این لشکریان و این فرماندهان که با من اعلام وفاداری کردند در مقابل من قرار بگیرید؟”

رجبی‌دوانی گفت: امام علیه السلام به کوفیان فرمود: “در صورتی که با معاویه همراهی کنید و وفادار به او باشید، می‌بینم که فردا همین نان و آبی را که خدا برای شما مقدّر کرده است به شما و فرزندان شما نخواهند داد". این مردم دلبسته به دنیا، فریاد زدند که “دنیا و باقی ماندن در دنیا و بودن با معاویه را به بودن با شما ترجیح می‌دهیم".

وی اظهار کرد: در چنین موقعیتی، حضرت مجبور به امضای تعهدنامه صلح با معاویه شد. در منابع تاریخی به‌ویژه تاریخ یعقوبی آمده که انذار امام مجتبی علیه السلام از پذیرش حکومت معاویه و عواقب پس از آن، به‌سرعت رخ داد. در سال‌های حکومت‌داری معاویه ظلم شدیدی به مردم عراق شد، بزرگان آنها را کشتند، اختناق شدیدی کوفه و کوفیان را فرا گرفت، وشکنجه‌های مختلف و…، طوری که به‌گفته یعقوبی، دیگر فرد سرشناس و مطرحی در عراق باقی نمانده بود.

سوء‌تدبیرهای برخی مسئولان موجب گسترش مفاسد اقتصادی شد

این پژوهشگر تاریخ اسلام با بیان اینکه این ماجرا دارای درسی زندگی‌آموز است، گفت:

امروز دشمنان تحریم‌های گسترده و توطئه‌های گوناگون علیه ما ایجاد کرده‌اند، نباید از استقامت در برابر دشمن و هزینه‌هایی که باید در این مسیر بپردازیم خسته شویم. آنچه جامعه ما در این 40 سال از خود نشان داده این است که بیشتر مردم ما، مردمانی بسیار وفادار و مؤمنند و پای این نظام و ارزش‌های آن حتی در سخت‌ترین شرایط ایستاده‌اند.

وی اضافه کرد:

امروز عملکردهای غلط، سوء‌تدبیرها و خلاف‌گویی برخی مسئولان و زیر پا گذاشتن وعده‌های آنان منجر به گسترده شدن برخی مفاسد اقتصادی و شکلگیری اعتراضاتی در مناطق مختلف کشور شده است.

اگر سیاست‌ها درست اِعمال می‌شد مردم تمام کمبودها و مشکلات را همچون دوران انقلاب اسلامی می‌پذیرفتند و این‌قدر موج‌های اعتراض‌آمیز هم شکل نمی‌گرفت پس باید همچون گذشته پای ولی‌ّفقیه بمانیم و رهنمودهای ایشان را سرلوحه کارهایمان قرار دهیم.

تسنیم