بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
الْخَبِيثَاتُ لِلْخَبِيثِينَ وَالْخَبِيثُونَ لِلْخَبِيثَاتِ وَالطَّيبَاتُ لِلطَّيبِينَ وَالطَّيبُونَ لِلطَّيبَاتِ أُولَئِكَ مُبَرَّءُونَ مِمَّا يقُولُونَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ(النور/26)
زنان ناپاک از آن مردان ناپاکند، و مردان ناپاک نيز به زنان ناپاک تعلق دارند؛ و زنان پاک از آن مردان پاک، و مردان پاک از آن زنان پاکند!
نکته ها:
1- طبع افراد پلید چنین است كه به سراغ پلیدىها مىروند، برخلاف افراد پاك طینت كه به سراغ خوبىها مىروند. «الخبیثیات للخبیثین… الطیّبات للطیّبین»
2- بهره گیرى از نعمتها و طیّبات، حقّ اهل ایمان است. «والطّیّبات للطّیبّین»
3- سالم ماندن نسلهاى پاك، از توصیه هاى قرآن است. «والطیّبات للطّیبّین»
4- حمایت از پاكدامن ها لازم است. «اولئك مبرؤن ممّا یقولون»
5 - معنویّات بر مادیّات مقدّم است. (در قرآن هر جا عبارت «رزق كریم» آمده، قبلش عبارت «لهم مغفرة» آمده است.)
این آیه یك اصل كلّى را مطرح مىكند كه در انتخاب همسر باید دقّت كرد و اصل را بر ایمان و پاكدامنى گذاشت، نه زیبایى و ثروت. معنایش این نیست كه اگر مردى یا زنى خوب بود حتماً همسرش نیز خوب بوده و مشمول مغفرت و رزق كریم و اهل بهشت است. زیرا قرآن ملاك را ایمان و تقوا و عمل صالح مىداند و لذا با اینكه حضرت نوح و لوط، طیّب بودند، امّا همسرانشان از خبیثات و دوزخىاند.
كلمه ى «طیّب» به معناى دلپسند و مطلوب است و در قرآن در توصیف مال، ذرّیه، فرزند، كلام، شهر، همسر، غذا و رزق، مسكن، درخت و تحیّت آمده است و در مقابل آن كلمهى «خَبیث» است كه آن هم براى مال، انسان، همسر، سخن، عمل و شجره به عنوان وصف مطرح شده است.
این آیه را چند نوع مىتوان معنا كرد:
الف: با توجّه به آیات قبل كه دربارهى تهمت به زنان پاكدامن و ماجراى افك بود و با توجّه به جملهى: «مبرّئون ممّا یقولون»، معناى آیه این باشد كه كلمات خبیث مثل تهمت و افترا، شایسته افراد خبیث و سخنان پاك شایستهى افراد پاك است و مردم پلید سخن زشت مىگویند و مردم پاك، سخنان پاك مىگویند.
ب: ممكناست مراد آیه بیان یك حكم شرعىباشد كه ازدواج پاكان با ناپاكان ممنوع است. نظیر آیه اوّل همین سوره كه فرمود: «الزّانى لایَنكح الاّ زانیة» مرد زناكار جز زن زناكار را به همسرى نگیرد، همان گونه كه روایتى از امام باقرعلیه السلام این معنا را تأیید مىكند.(39)
ج: ممكن است مراد آیه همسویى فكرى، عقیدتى، اخلاقى وبه اصطلاح همشأن و همكفو بودن همسر باشد. یعنى هر كس بطور طبیعى به سراغ همفكر خود مىرود.
ذرّهاى كه در همه ارض و سماست
جنس خود را همچو كاه و كهرباست
ناریان مر ناریان را جاذبند
نوریان مر نوریان را طالبند
در قرآن، براى رزق اوصافى ذكر شده است از جمله:
«رزقاً حسنا»(40)، (رزقٌ كریم»(41)، (رَزَقكم اللّه حلالاً طیّبا»(42)، (یَرزُقه من حیث لایَحتسب»(43)، (یُرزَقون فیها بغیر حساب»(44)
مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن