مروری بر روایات نشان می دهد میان امام مهدی(عج) با حضرت سیدالشهداء علیه السلام در هدف، آرمان، کیفیت قیام و … شباهت هایی وجود دارد که دانستن آنها می تواند به ما در تشخیص حق از باطل کمک کند.  
 

اگرچه عاشورای حسینی به ظاهر با شهادت امام حسین ^{علیه السلام} و یاران شان به پایان رسید اما اهداف این قیام در کربلای سال 61 هجری محصور نشد بلکه در طول قرن ها بیداری ها و نهضت های ظلم ستیزانه را راهبری کرده و می کند.

بنابر تصریح روایات این اهداف با ظهور و در دولت کریمه امام مهدی(عج) تحقق تام و تمام می یابد.

باید توجه داشت امام حسین علیه السلام با هدف زنده ساختن احکام قرآن و سنّت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و از بین بردن بدعت هایی که در نتیجه حاکمیت بنی امیّه در دین ایجاد شده بود، قیام کردند و در طول مسیر مدینه تا کربلا ضمن اشاره به انگیزه قیام شان فرمودند: «من به منظور ایجاد اصلاح در امّت جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله قیام کرده ام، می خواهم امر به معروف و نهی از منکر کنم و به همان سیره و شیوه مرسوم جدّم پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و پدرم علی بن ابی طالب علیه السلام عمل می کنم.(1)

از مجموعه این گونه سخنان امام حسین علیه السلام اهداف والای نهضت عاشورا به خوبی روشن می شود که احیای قرآن، احیای سنت نبوی و سیره علوی، از بین بردن کج روی ها، حاکم ساختن حق، حاکمیّت بخشیدن به حق پرستان، از بین بردن سلطه استبدادی حکومت ستمگران، تأمین قسط و عدل در عرصه های اجتماعی و اقتصادی و… از جمله آنها است.

از سوی دیگر وقتی اهداف قیام منجی عالم بشریت علیه السلام و ویژگی های حکومت جهانی آن حضرت علیه السلام را مورد بررسی قرار می دهیم، همین اهداف و انگیزه ها حتی با تعابیر مشابه با تعابیر به کار رفته در مورد نهضت حسینی قابل مشاهده است.

حضرت علی بن ابیطالب علیه السلام در توصیف سیره حکومتی امام مهدی علیه السلام می فرمایند:

«هنگامی که دیگران هوای نفس را بر هدایت مقدم بدارند او [مهدی موعود علیه السلام ] امیال نفسانی را به هدایت بر می گرداند و در شرایطی که دیگران قرآن را با رأی خود تفسیر و تأویل خواهند کرد، او آراء و عقاید را به قرآن باز می گرداند. او به مردم نشان خواهد داد که چگونه می توان به سیره نیکوی عدالت رفتار کرد و او تعالیم فراموش شده قرآن و سیره نبوی را زنده خواهد ساخت.(2)

از حضرت صادق علیه السلام روایت است که فرمود:

«هنگامی که قائم(عج) به پا خیزد مردم را بار دیگر به اسلام دعوت کند و آن‌ها را به امری که از بین رفته و عموم مردم از آن جدا گشته و به گمراهی افتاده‌اند، هدایت فرماید. برای این جهت حضرت قائم را مهدی نامیده‌اند که به امری که از آن وامانده‌اند، هدایت می‌کند، و بدین سبب او را قائم نامیده‌اند که به حق قیام می‌کند.(3)                                                                                        

همچنین، از امام باقر علیه السلام روایت است که فرمود:

«به تحقیق که وقتی قائم ما بپا خیزد، مردم را به امر جدیدی دعوت خواهد کرد، همانطور که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله دعوت فرمود و اسلام غریبانه آغاز شد و به حال غربت باز خواهد گشت، همان‌طور که آغاز شد. پس خوشا به حال غریبان».(4)

امام حسین علیه السلام و حضرت مهدی علیه السلام هر دو اصلاح گر سترگ اند؛ حضرت سیدالشهداء علیه السلام می فرماید:

«إِنَّما خَرَجْتُ لِطَلَبِ الاِْصْلاحِ فى أُمَّةِ جَدّى».

در مورد امام مهدی نیز در روایات آمده است:

«أن يُصلِحَ اُمَّةً بَعدَ فَسادِها(5)؛

خداوند به وسیله حضرت مهدی علیه السلام این امت را پس از آن که تباه شده اند، اصلاح می کند».

نتیجه آن که علاوه بر مشترک بودن اهداف نهضت عاشورا با قیام امام مهدی علیه السلام در زمان حکومت جهانی حضرت ولی عصر علیه السلام بذرها و نهال های غرس شده در جریان قیام کربلا به بار نشسته و به برکت آن، جهان پر از عدل و داد می شود و تمام اهداف انبیای الهی از آدم تا خاتم تحقق می یابد و بشر طعم واقعی صلح و امنیّت و سعادت را می چشد.

پی نوشت ها:

1- بحارالانوار، ج45، ص6؛

2-بحارالانوار، ج51، ص130؛

3- مکیال المکارم، ج1، ص 101؛

4- مکیال المکارم، ج1، ص 102؛

5- بحارالانوار، ج 51، ص 83.

وارث