حضرت آیت الله العظمی میرزا جوا آقا ملکی تبریزی در بخشی از کتاب المراقبات به شرح فضیلت ماه رجب پرداخته است.

و در کتاب «اقبال» نمازهائی در این شب روایت نموده که من سبکتر آنها را برای کسانی که مانند اینجانب ضعیف و ناتوانند ذکر می نمایم – و آن نمازی است که در «اقبال» از «روضه العابدین» روایت نموده که گوید:

از رسول خدا(صلی الله علیه و آله) روایت است که هر کس نماز مغرب شب اول رجب را بگزارد و پس از آن بیست رکعت نماز کند و در هر رکعت سوره «حمد» و «قُل هو الله احد» را یک مرتبه بخواند و سلام دهد و بین هر دو رکعت سلام بدهد، رسول خدا صلی الله علیه و آله فرماید: می‌دانید ثواب آن چیست؟

گفتند: خدا و رسولش داناترند. فرمود: روح الامین این نماز را به ن آموخت و رسول خدا آستین هر دو دست خود را بالا زد و گفت: جان خودش و خاندانش و مالش و فرزندانش محفوظ گردد و از شکنجه قبر در پناه باشد و مثل برق جهنده از صراط بدون حساب بگذرد!

و از این نماز آسانتر نیز آن است که در این کتاب از پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله مروی است که فرمود:
هر کس دو رکعت نماز در شب اول رجب بعد از نماز عشاء بگذارد و در رکعت اول سوره «حمد» و «اَلَم نَشرَح» را یک مرتبه و «قل هو الله اَحَد» و معوذتین («قُل اعوذُ بربّ الفَلَق» و «قُل اعوذ برب النّاس») را بخواند و سپس تشهد گفته و سلام بدهد و بعد از نماز، سی مرتبه «لا اله الا الله» و سی مرتبه «اللهم صل علی محمد و آل محمد» بگوید خداوند گناهان گذشته او را بیامرزد (و مانند کسی که تازه از مادر زاده شده) از گناهان، او را بیرون آورد.

و نیز به طوری که در «اقبال» از کتاب «تحفه حلوانی» روایت شده: در شب اول ماه و در سایر شب‌های این ماه در هر شب، دو رکعت نماز بگذارد رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: هر کس در مجموع ماه شصت رکعت نماز بگذارد در هر شب دو رکعت و در هر رکعت سوره حمد را یک مرتبه و «قل یا ایها الکافرون» سه مرتبه و «قل هوالله احد» یک مرتبه بخواند و چون سلام دهد دستها را به دعا دارد و بگوید:

«لا اله الا الله وحده لا شریک له، له الملک و له الحمد یحی و یمیت و هو حی لایموت بیده الخیر و هو علی کل شی قدیر و الیه المصیر و لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم اللهم صل علی محمد و آل محمد النبی الامی».
و دستها را به صورت بکشد خداوند سبحان دعای او را مستجاب کند ثواب شصت «حج» و شصت «عمره» به او عطاء فرماید.

احیاء شب‌ها، احیای قلب‌هاست
باری قلب خود را مراقبت نماید تا به یاد خدا و حضور در برابر او زنده گرداند و به آنچه در مراسم بندگی است دل را خشنود سازد چه مقصود از احیاء شبها، احیاء قلب‌ در آنها است و زندگی قلب هم همانا به ذکر و فکر است و دل غافل مانند مرده است و مشغول به آنچه رضای خدا در آن نیست از مکروهات، از مرده پست‌تر است و آن کس که در این شب‌ها به کارهای حرام اشتغال یابد از حال آن کس که در غیر آن شب‌ها اشتغال به آن دارد سخت‌تر است و شاید که منجر به «بدفرجامی» او نیز بشود.

پس ای نفس بکوش که لامحاله از طبقه سوم نشوی و با اینکه می‌پنداری شب زنده‌داری کرده‌ای و در گروه رستگاران داخل شده‌ای به این اعمال از زیانکارترین مردم نباشی و در عداد آن کسانی که گمان غلط می‌برند که کار نیکو کرده‌اند محسوب نشوی و به گمانم که تو از گناهان پنهان، مانند تاخیر در توبه از پاره معاصی، خالی نباشی پس شتاب در توبه، واجب فوری است و ترک آن، حرام و لااقل آنکه تزکیه نفس از پاره اخلاق واجب عینی است و ترک توبه و اشتغال به عبادات مستحبه نیز حرام می‌باشد و مانند آنها.

به هر حال، در این شب و مانندهای آن به حکم عقل باید به قدری که در قدرت و امکان دارد در تحصیل خشنودی ملک منّان و سالم ماندن در اعمال و احوال از آفات زمان و دوران تا می‌تواند کوشش و بذل جهد نماید تا نسبت به خدای تعالی جل جلاله مخلص و عمل او خالص گردد و برای این مقصود هم عمل اندکی کفایت می‌کند؛ چرا که جزای عمل خالص از بنده مخلص بدون حساب و بی‌اندازه است و بنده درست در معامله بامولا جز به خلوص صادق نباید خشنود گردد و باید در این باب تمام کشوش خود را به کار برد و این کار از مهمترین کارها در نزد او به شمار رود؛ زیرا این امر با آرزو درک نشود و به سهولت به دسترس واقع نگردد و گرنه آن کس که دیده بصیرتش از تفاوت این احوال نابینا باشد چه بسا که در زیاد کردن عبادات ظاهره کوشش کند و قلب و باطنش به‌گیر و دار مخالفت‌هایی نسبت به مالک زندگی و مرگ از حالات پست و اخلاق زشت نادرست از قبیل ترک واجبات و اقدام به محرّمات مشغول و عباداتش صوری و اعمالش به ریا و خودنمایی و دورویی و خیانت و خودبینی و نادانی و ستیزگی مشوب باشد.

کتاب ترجمه المراقبات – ص 114
تالیف: عارف کامل میرزاجواد آقاملکی تبریزی(ره)

منبع: تسنیم