آیه ای از آیات شریفه قرآن و روایتی از امام صادق علیه السلام ذیل آیه هست. آیه در سوره فاطر است که می فرماید:

«وَ هُمْ یصْطَرِخُونَ فیها رَبَّنا أَخْرِجْنا نَعْمَلْ صالِحاً غَیرَ الَّذی کنَّا نَعْمَلُ أَ وَ لَمْ نُعَمِّرْکمْ ما یتَذَکرُ فیهِ مَنْ تَذَکرَ»^{[فاطر/37]}

این نقل سخنان گروهی از جهنّمی ها است که در جهنم فریاد می کنند ای پروردگار، ما را از این جهنم بیرون بیاور! چرا؟

تا کرداری غیر از آنچه که کردیم انجام دهیم؛ تا کردار شایسته و صالح انجام دهیم.

«أَخْرِجْنا نَعْمَلْ صالِحاً غَیرَ الَّذی کنَّا نَعْمَلُ»:

یعنی خدایا، ما را از جهنّم نجات بده تا کارِ خوب کنیم.

به آنها خطاب می شود:

آیا ما به شما آن قدر عمر ندادیم که در آن پند بگیرید که هر کس می خواست پند بگیرد، می گرفت؟

سؤال این است که منظور از این عمری که در آیه آمده کدام مقطع زمانی است؟

ذیل آیه روایتی از امام صادق علیه السلام است که فرمود:

«تَوْبِیخٌ لِابْنِ ثَمَانَ عَشْرَةَ سَنَةً»_{[مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، ج 70، ص388، باب 141.]}

این آیه خطاب به هجده ساله ها است. یعنی خطاب خدای متعال در این آیه، توبیخِ هجده ساله­ هایی است که به جهنّم رفته اند؛ مُراد، هفتاد ساله و هشتاد ساله ها نیست؛ چهل سال به بالا نیست؛ منظور، هجده ساله ها است! هجده ساله هایی که روش رفتاری غلط گرفتند و سراغ معصیت رفتند و جهنّمی شدند.

امّا چرا خدا هجده ساله های جهنّمی را این طور توبیخ می کند؟ جهت این است که انسان از نظر رشد روحی به این مقطع که رسید، دیگر عذری ندارد و می تواند کاملاً تمییز بدهد؛ در این سن، دریافت و فهم بهترین دریافت و بالاترین فهم است. خوب، بگو ببینم چه کسی تو را جهنّمی کرد؟

این روش رفتاریِ غلط را از چه کسی یاد گرفتی؟

تو که نونهال بودی و در مقطعی بودی که می شد تو را به هر سو کشاند؛ پس تحت سرپرستی چه کسی قرار گرفتی؟

این اعوجاج از کجا پدید آمد؟

این مطلب به این مربوط است که حضرت فرمودند از نظر عمر حسّاس ترین مقطع زمانی، این مقطع است. ای جوان ها! حواستان را جمع کنید.

وقتی به این مقطع برسی دیگر خوب می توانی زشت را از زیبا تشخیص دهی.

تو دیگر انسانی و می فهمی!

دیگر در بُعد اعتقادی ات هم خوب می توانی بفهمی.

امّا بگو ببینم چه کسی تو را خراب کرد؟ د

ر محیط آموزشی، به تو رفتار غلط دادند، تو هم تأثیر گرفتی و جهنّمی شدی.

منبع: پايگاه حوزه