«صحيفه نور» از نگاهی دیگر 

به گزارش سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری حوزه، دفتر نشر فرهنگ اسلامي در آستانه بيست‌وششمين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران، نخستين مجلد از مجموعه «كتاب انقلاب» را به قلم حجت‌الاسلام والمسلمين محمدرضا زائري منتشر كرد.

 اين كتاب با زيرعنوان «فصل بيداري» به بازخواني انديشه‌هاي بنيان‌گذارجمهوري اسلامي ايران مي‌پردازد. بخشي از اين انديشه‌ها در مجموعه‌كتاب «صحيفه نور» مكتوب شده و مولف كوشيده است پس از تلخيص سخنان امام خميني(ره) با اضافه كردن شرح‌هايي، مخاطب را به تامل در بيانات بنيان‌گذار فقيد انقلاب اسلامي ترغيب كند.

زائري در مقدمه كتاب خود نوشته است: «سخنان دلنشين و گهربار امام راحل خلاصه و چكيده معارف اسلامي و الهي به زبان روز است و «صحيفه نور» جاودان و خواندني و تازه خواهد ماند؛ مجموعه‌اي كه چكيده و روح معارف اسلامي و الهي را در قالب زمان معاصر براي همگان عرضه مي‌كند و اين كتاب كوچك، پنجره‌اي به آن آسمان بزرگ و گسترده خواهد بود تا «صحيفه نور» را به تناسب استفاده و نياز عموم مخاطبان از آغاز و به تدريج به بازخواني بنشينيم و بهانه‌اي باشد تا مشتاقان و تشنگان آن سخن گوارا را پياله‌اي بنوشاند.»

بنابراين مي‌توان «كتاب انقلاب» را نوشتاري كاربردي و سهل‌الوصول در استخراج انديشه‌هاي داهيانه رهبر فرزانه‌اي دانست كه بنيان‌گذار بيداري اسلامي بود، از اين رو انتخاب زيرعنوان «فصل بيداري» براي اين مجموعه نيز هوشمندانه و هدف‌دار تلقي مي‌شود. «كتاب انقلاب؛ فصل بيداري» در420 صفحه و به بهاي 130 هزار ريال منتشر شده است.

  لوح فشرده دانشنامه چند رسانه ای دیوان حافظ پس از هفت سال کار پژوهشی و تحقیقاتی از سوی محققان و پژوهشگران حوزه و دانشگاه در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی تولید شد. 

به گزارش خبرگزاری حوزه، متکفل پروژه روز یکشنبه در گفت وگو با خبرنگاران با اشاره به ابتکاری بودن این لوح فشرده اظهارداشت: در ابتدای راه در صدد بودیم که اثری ملی را خلق کنیم و این امر با نگاهی نو، ابعاد تازه‌ای از کار پژوهشی و شناخت شخصیت حافظ و دیوان او را پیش روی ما نهاد .

حجت الاسلام سید مسعود میرسالاری ادامه داد: نرم‌افزار چند رسانه‌ای حافظ برای تمام سطوح علمی از ابتدایی تا تحصیلات عالی و اساتید برجسته علم و ادب طراحی شده و در واقع همه افراد جامعه، مخاطب این رسانه هستند و می‌توان آن را نرم‌افزاری عمومی و تخصصی عنوان کرد.

مدیر گروه ادبیات معاونت پژوهشی مرکز نور با اشاره به برجسته ترین ویژگی های این لوح گرانسنگ ، افزود: در این لوح برای نخستین بار صحیح‌خوانی، دقیق‌خوانی و فارسی‌خوانی مورد توجه قرار گرفته است؛ نکاتی مانند تکیه بر غزل‌ها، تاکید بر کلمات و شیوه ترکیب واژه‌ها و نیز خواندن صحیح الفاظ از جمله این موارد هستند.

حجت الاسلام میرسالاری با اشاره به ویژگی مهم فارسی‌خوانی در ابداع این اثر جاویدان گفت: ادای کلمات به سبک دقیق در نرم‌افزار جامع حافظ مورد تاکید قرار گرفته و تکیه‌ها و تاکیدها هم با دقت تعیین شده‌اند.

مدیر پروژه نرم‌افزار چند رسانه‌ای حافظ با اشاره به قابلیت های این لوح چند رسانه ای اظهارداشت: متن کامل دیوان حافظ، نمایش غزل‌ها و سایر اشعار به خط نستعلیق، همراه با فونت‌های رایانه‌ای دیگر، قابلیت قرائت و روایت‌خوانی صحیح از جمله این خصوصیات هستند.

وی از 15 شرح برجسته طی هفت قرن اخیر به عنوان دومین ویژگی این نرم‌افزار یاد کرد و بیان داشت: 9 ترجمه به زبان‌های مختلف مانند عربی، انگلیسی، ترکی، فرانسه و ایتالیایی هم در کنار هر غزل آمده؛ ضمن اینکه امکان بازبینی هر غزل و بیت با آیات و روایات هم در نظر گرفته شده است.

حجت الاسلام میرسالاری با بیان اینکه قرائت و تفسیر کامل آیات قرآن هم در نرم‌افزار چند رسانه‌ای حافظ پیش‌بینی شده است، گفت: شرح گویای استاد آهی بر هر غزل شامل 200 ساعت صدا هم در این نرم‌افزار در نظر گرفته شده و معلومات شعری هر غزل مشخص شده است.

وی از وجود متن کامل 140 جلد کتاب مرتبط با حافظ در این نرم‌افزار خبر داد و افزود: نرم‌افزار جامع حافظ با فونت استاندارد طراحی شده و مشکلات انتقال متون را برطرف کرده است.

مدیر پروژه‌های ادبیات فارسی مرکز نور ادامه داد: امکان بازسازی غزل‌ها در بیش از 50 نسخه خطی موجود در موزه‌های سراسر دنیا از دیگر امکانات نرم‌افزار جامع چند رسانه‌ای حافظ است.

میرسالاری با بیان اینکه فالنامه حافظ نیز در این نرم‌افزار گنجانده شده است، اضافه کرد: این بخش هم برای علاقه‌مندان در نرم‌افزار چند رسانه‌ای وجود دارد؛ بیش از 130 هزار فیش به صورت فعالیت‌های موضوعی برای کاربران در نظر گرفته شده که حاصل چهار سال کار مرکز حافظ شناسی و دانشکده ادبیات دانشگاه شیراز است.

وی فرهنگ‌نامه‌ها و اصطلاح‌نامه‌ها را بخش دیگر نرم‌افزار چند رسانه‌ای حافظ دانست و افزود: ویژگی دیگر این نرم‌افزار تعریف و توضیح آرایه‌های ادبی مورد استفاده از غزل‌های حافظ است؛ علاوه بر موارد یاد شده می‌توان به وجود بخش کتاب‌نامه مرتبط با دیوان حافظ شامل 2300 کتاب اشاره کرد.

مدیر پروژه تولید نرم‌افزار چند رسانه‌ای حافظ ادامه داد: نرم‌افزار چند رسانه‌ای حافظ توسط هشت نفر از اساتید ادبیات ایران مقدمه‌نویسی شده و امکان چاپ، یادداشت‌برداری و صوت زمینه هم برای آن در نظر گفته شده است.

وی خاطرنشان کرد: در بخش نگارخانه نرم‌افزار چند قطعه فیلم، صدا و بیش از هزار تصویر از جلسات حافظ‌خوانی در شیراز و مقبره این شاعر بزرگ وجود دارد.

مدیر پروژه‌های ادبیات فارسی مرکز نور از عرضه نرم‌افزار چند رسانه‌ای حافظ در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران خبر داد و افزود: با توجه به تلاش زیادی که برای تولید این نرم‌افزار صورت گرفته و وجود ده‌ها امکان مختلف پیش‌بینی استقبال گسترده از آن را داریم.

وی تصریح کرد: نرم‌افزار چند رسانه‌ای حافظ به صورت جداگانه برای گوشی‌های هوشمند طراحی شده و در قالب بسته‌ای واحد عرضه می‌شود.

این محقق و پژوهشگر علوم اسلامی گفت: 10 جلد از کتاب‌ها و بیانات علامه طباطبایی در مورد حافظ هم در این نرم‌افزار وجود دارد و هدف از آن توضیح و تبیین صحیح دیوان این شاعر گرانقدر است.

  لوح فشرده “عرفان 3″ به دو زبان عربی و فارسی، به همت گروه علوم عقلی معاونت پژوهشی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی تولید و به زودی عرضه می شود. 

به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام اکبر راشدی نیا، مسئول پروژه تولید لوح فشرده “عرفان 3″، امروز در گفتگو با خبرنگاران،هدف از تولید این لوح فشرده را تسهیل در امر پژوهش و تحقیق محققان و دانش پژوهان عنوان کرد.

وی ادامه داد: این لوح فشرده حاوی متن کامل 985 عنوان کتاب و رساله عرفانی در 1595جلد به زبان عربی و فارسی در ده موضوع می باشد.

مسوول بخش ورود اطلاعات معاونت پژوهشی مرکز نور اضافه کرد: شرح حال عارفان، اصطلاح­نامه، تفسیر عرفانی، عرفان نظری، عرفان عملی، ادبیات عرفانی، حکمت، فقه عرفانی، کتاب‌شناسی و مسائل مختلف از جمله موضوعات این لوح فشرده گرانسنگ می باشد.

این محقق و پژوهشگر حوزوی همچنین با اشاره به نوع دسته بندی کتاب ها در لوح فشرده “عرفان 3″، افزود: مجموعه کتب این مجموعه ارزشمند در محورهای عرفان عملی، عرفان نظری، ادبیات عرفانی، تفسیر عرفانی، طبقات و شرح احوال، اصطلاح­نامه، اشعار و شروح، کتب عربی و کتب فارسی است.

حجت الاسلام راشدی نیا، قابلیت های پژوهشی این لوح را برشمرد و ادامه داد: جستجوي موضوعي در بيش از 266700 عنوان باب و سرفصل به وسيله فهرست گزينشي، دسترسی به شرح حال 3336 نفر از عارفان اسلامی در بخش «طبقات عرفا»، ارائه بیش از 200 عنوان کتاب از متون کهن ادبی عرفانی از قرن 5 تا 10، امکان مشاهده ترجمه‌ها و شرح‌ها به همراه متن اصلی کتاب، دسترسي آسان به آيات موجود در متون برنامه، قابلیت‌های پژوهشی و یادداشت‌برداری، ذخیره، ویرایش و چاپ متن از جمله قابلیت های پژوهشی لوح فشرده عرفان 3 عنوان کرد.

وی، آغاز پروژه تولید لوح فشرده عرفان 3 را از سال 88 با انجام امور پژوهشی عنوان کرد و افزود: مخاطب این لوح فشرده، عرفان پژوهان و پژوهشگران علوم اسلامی می باشند.

برپایه این گزارش، علاقه مندان می توانند برای کسب اطلاعات لازو در خصوص توزیع این لوح ارزشمند با شماره 02512120182 تماس حاصل نمایند و یا به فروشگاه اینترنتی مرکز نور به نشانی www.noorshop.ir مراجعه کنند.

قائم مقام بنياد علمی فرهنگی علامه مرتضی مطهری از رونمايی از سايت جامع استاد شهيد مرتضی مطهری در روز چهاردهم ارديبهشت‌ماه، با حضور رئيس مجلس شورای اسلامی خبر داد.

به گزارش خبرگزاری بين‌المللی قرآن (ايكنا)، محمدرضا جعفری جلوه، رئيس ستاد بزرگداشت سی و چهارمين سالگرد شهادت استاد آيت‌الله مرتضی مطهری، امروز دوشنبه، دوم ارديبهشت‌ماه در نشست خبری از رونمايی سايت جامع استاد شهيد مرتضی مطهری در روز چهاردهم ارديبهشت‌ماه خبر داد.

قائم مقام بنياد علمی فرهنگی علامه مرتضی مطهری در اين نشست، راه‌اندازی سايت جامع استاد شهيد مرتضی مطهری را كه از يك و نيم سال پيش اقدامات آن آغاز شده است، مهم‌ترين اقدام بنياد بر محور انديشه و آثار و آراء شهيد مطهری در سال جاری خواند و گفت: پيشتر نيز وعده رونمايی از سايت داده شده بود، اما با توجه به اهميت جامعيت اين سايت و ضرورت دربرگيرندگی آن نسبت به عرصه‌های مختلف نياز كاربران در فضای مجازی، امسال برنامه‌ريزی‌ها تكميل شد و اقدامات به ثمر نشست.

راستش قصد نداشتم قصه من و فامیل دور رو ادامه بدم. دلیلش بماند، اما دیروز حرف های استادم حاج آقا منصفی باعث شد تا دوباره به فکر بیفتم که هر چقدر دوستان نسبت به ما بی مهری کنند و بهمون لقب گروه فشاری بدن کار ما تموم نمیشه و نباید اهداف فرهنگیمون رو رها کنیم…

قرار به این بود که بعد از فیلم کلاه پهلوی عزیز که با فامیل دور خیلی ذکر خیرش بود درباره فیلم"بیدار باش” حرف بزنیم که البته اینجا دیگه فامیل دوری در کار نیست چون فامیل دور رفته دانشگاه و داره مثل یه بچه حزب اللهی واقعی درس میخونه!!

موضوع فیلم بیدار باش همون چیزیه که جدیداً غالب فیلم های دفاع مقدس حول محور اون میچرخند، اینکه یه روزی روزگاری یه لاتی بود که همه از دستش در عذاب بودن، تا اینکه یه روزی کاملاً اتفاقی و فقط به دلیل عشق به یه خاله خان باجی خوشگل میره جبهه و از قضا یک دفعه از این رو به اون رو میشه و بعدشم شهید میشه_هر چند ما منکر این نیستیم که جبهه دانشگاه انسان سازی بود و خیلی ها بعد از ورود به این دانشگاه کن فیکون شدند، اما اینکه قریب نود درصد فیلم های دفاع مقدس به این موضوع بپردازند و قسمت عشق و عاشقی با خاله خان باجی وطنز و خنده فیلم را غلیظ تر از قسمت آدم شدن به تصویر بکشند کمی بی انصافی در حق رزمنده هاست_نقش اول این فیلم آقایی بود به نام گرزین بهگزین، که ما اصلاً کاری با ایشون نداریم. تمام درد ما مادر گرزینه ؛ همان خانوم به ظاهر محجبه ای که کمترین نشانی از یک زن مؤمن نداشت. نقش مادر گرزین رو  خانم اسکویی بازی میکرد که در بازی خوب ایشون حرفی نیست؛ حرف اینجا بر سر ضعف فیلم نامه است، مادر گرزین زن مؤمنه ای نشون داده میشه که شوهرش یک آدم لاابالیه و همش در بی تفاوتی و بیخبری از اوضاع زمان خودش به سر میبره، این زن و مرد خونه ای دو طبقه دارن که یه طبقه اون به نام آقا و طبقه دیگه به نام خانوم . حالا رسیدیم به اصل درد تو این فیلم.. مادر گرزین در یک عمل کاملاً خود سرانه طبقه مربوط به سهم خودش رو تبدیل به پایگاه بسیج میکنه تا لج شوهرش رو در بیاره، حالا ممکنه یکی بگه بابا مال خودشه! چه ربطی به شوهرش داره! باید جواب بدیم این خانم که مرتب در حال فرمایش درباره حلال و حرامه چطور نمیدونه جلب رضایت شریک برای انجام کاری که مربوط به مال هر دوی اونهاست واجبه؟؟؟ و اینکه این زن به ظاهر مؤمنه نمیدونه که جلب رضایت شوهرش برای کارهاش واجبه و مرتب کارهایی میکنه که شوهرش رو ناراحت میکنه، خونه رو رها میکنه و به جبهه میره و تو جبهه هم طوری رفتار میکنه که همه رزمنده ها متوجه میشن این زن و شوهر آبشون تو یه جوب نمیره، حالا بماند که چقدر گریم این خانم محجبه ترسناک بود و آدم رو خود به خود از این زن بیزار میکرد. ممکنه دوستان بگن بابا این چه گیریه تو میدی، من میخوام کمی فکر کنیم اگه قراره ما یه خانمی رو به عنوان یه چهره مذهبی نشون بدیم همه چیزش رو مذهبی کنیم، نه اینکه زنی با گریم زشت، لباس های مشکی خود رای و…که هیچ نشونی از رعایت احکام اسلام در اون وجود نداشته باشه به نمایش بذاریم ، همین فیلم نامه های به ظاهر قشنگ و خنده داره که  چهره ای احمقانه از مذهبی ها با رفتاری منافقانه نشون میده، آدم های یک کلام و اهل افراط که دیدنشون دیگران رو عصبی میکنه. وجداناً اگر قرار بود نقش مادر گرزین رو یک خانم با مانتو و ظاهری آراسته بازی کنه انقدر این خانم با شوهرش بدرفتاری میکرد و بچه اش رو وادار به کاری میکرد که دوست نداره؟؟؟!!!

این حرف ها شاید گروه فشاری به نظر بیاد اما این نوع فیلم هاست که در ضمیر ناخوداگاه دختر مسلمان سؤالی رو به وجود میاره به این عنوان"چادر چیز خوبی نیست"، “چادری ها آدم های زشت و احمق و بیسوادی هستن"و قطعاً همینه_منظورم اینه که قطعاً این حرف ها درذهن مخاطب به وجود میاد. اگه قبول ندارین کتاب های کنترل ذهن رو مطالعه کنین و ببینین همون کاری که هالیوود با فیلم های خاص درباره اعراب و نشون دادن اونها به عنوان انسانهایی خونریز و بی تمدن،و فیلم هایی درباره آخر الزمان میکنه و توی فیلم هاش نشون میده که همیشه یه مو طلایی به یه مو مشکی غلبه میکنه و قدرت رو در دست میگیره. ما هم داریم همون کار رو در مورد مذهبی هامون انجام میدیم، مثل فیلم های بی محتوای مسعود دهنمکی که فیلم جدیدش رو هم باید به کارنامه درخشانش اضافه کنیم.

اینکه چه قصدی در کاره که در غالب فیلم های ما ، زنان محجب زنانی بیسواد، بی اطلاع از اوضاع جامعه، زشت و ترشرو نشون داده میشن که همه همّ و غمّ اونها شستن کهنه بچه هاشون و پختن قورمه سبزی برای شوهراشونه، خدا عالمه. از دوستانی که حرف بنده رو قبول دارن یا دوستانی که حرف بنده رو قبول ندارن خواهش میکنم موشکافانه تر به سریال های سیما نگاه کنند و خودشون قضاوت کنند که دین مظلوم تر است یا مدرنیته.

به قلم:هانیه خوددانی

چکیده : عدم تحریف قرآن از دیدگاه شیعه و سنی

استاد داور: سید نصرالله محبوبی

استاد راهنما : سرکار خانم مهناز فرید

محقق: کبری قیطانی

     در این تحقیق طبق موضوع، که عدم تحریف قرآن از دیدگاه شیعه و سنی می باشد با ذکر مقدمه ای سعی بر این این است که بیان نماید قرآن مانند سپری است که راه تسلط بیگانگان را بر مستعمرات اسلامی بسته است ،اینکه معجزه است و بیگانگان با تمام تلاش خود با هراسی که از قرآن دارند هرگز نتوانسته اند آیه ای مانند آن را بیاورند و همچنین خدا، خود حافظ قرآن است و اجازه نمی دهد که هیچ باطلی در آن راه یابد.

     در بخش اول ، تحریف در لغت و اصطلاح بیان می شود و نیز اقسام تحریف ذکر می شود و هرکدام از آن اقسام دارای توضیحات خاص خود می باشد که در فصل اول این بخش کاملاً مشخص می شود که منظور از تحریف چیست.

در فصول دوم، سوم و چهارم انواع دلایل عدم تحریف قرآن ذکر می شود از جمله دلایل عقلی و نقلی و گواهی تاریخ.

     در دلایل عقلی، از راه های عقلی اثبات می شود که هیچگونه تحریفی در قرآن صورت نگرفته است زیرا قرآن وحی است و نیز قرآن معجزه الهی است.

     ودر دلایل نقلی نیز بیان می شود که با استناد به روایات مختلف، خوشبختانه قرآن مجید مانند سایر کتب آسمانی، دستخوش حوادث و جنگ های مختلف سیاسی واقع نگردیده است تا بتوان احتمال داد که زمینه برای تحدی به قرآن فراهم شده است.

     طبق گواهی تاریخ نیز اثبات می شود که قرآن از هر گزندی مصون مانده است، و روشن ترین برهان بر اینکه قرآن همان قرآنی است که بر پیامبر اکرم- صلّی الله علیه و آله و سلم- نازل شده، همین است که اوصاف و امتیازاتی که قرآن مجید برای خود بیان نموده  هنوز باقی و پایدار است.در قرآن آمده: « که من کتاب نور و هدایتم» و نیز « اگر جن و انس جمع گردند مانند ان را نتوانند آورد.»

     خلاصه اینکه ، همه اوصافی را که قرآنِ پیامبر داشته ، همین قرآن هم دارد و با وجود صدها و هزار ها میلیون دشمن در طی 14 قرن، کاملاً محفوظ مانده است.

     در بخش دوم ، روایات اهل سنت مبنی بر تحریف قرآن ، بیان می شود که اثبات می شود این روایات و سندها ضعیف و یا فاقد اعتبارند.

     معتقدان به تحریف اهل سنت دلائلی را ذکر کرده اند از جمله آیه فراش، و از طرق مختلف سعی کرده اند که منظور خود را برای دیگران تداعی کنند. در این بخش سعی بر آن است که برای نمونه هایی از گواهی های آنان پاسخ قانع کننده ای داده شود و نیز تلاش اهل سنت بر این است که نسخ تلاوت در قرآن را اثبات کنند و در این زمینه نیز روایاتی را ذکر نموده اند که پاسخ آن روایت ها داده خواهد شد.

     در بخش سوم به بیان اعتقاد شیعیان که اختصاص دارد بر تحریف ناپذیری قرآن پرداخته می شود، در این بخش روایاتی ذکر می شود که مبنی بر تحریف ناپذیری قرآن هستند و همچنین نظرات و دلایل دوازه گانه محدث نوری در کتاب تألیف شده ی خود که اختصاص دارد به بحث تحریف قرآن مورد بررسی قرار داده می شود و نیز نظرات دانشمندان شیعه ذکر می شود، نظراتی که با اجماع و اتفاق نظر آنها، احتمال تحریف در کتاب الله مردود شمرده می شود و نیز برای زینت دادن به این بخش فتوای چند تن از مجتهدان بزرگ معاصر شیعه و اهل سنت آورده می شود و ارجحیت روایات شیعه بر اهل سنت ثابت می شود که جایی برای بحث نماند.

     در فصل چهارم از بخش سوم ، که آخرین فصل هم می باشد به بیان شبهات پرداخته می شود و جواب کامل و منطقی هم به این شبهات داده خواهد شد و در مورد اعجاز بودن قرآن، همان مسأله ای که همه ی مخالفان را به مبارزه می طلبد، بحث می شود که این موضوع به عنوان یکی از بزرگ ترین ادله بر نفی شبهات تحریف به شمار می آید.

     به هر حال ویژگی خاص قرآن در خاتمیت و مهیمن بودن آن است ، قرآن به عنوان آخرین کتاب آسمانی و حجت الهی هم تصدیق کننده تورات و انجیل است و هم حافظ و نگهبان اصول و معارفی است که همه کتاب های آسمانی در آن مشترک بوده اند. حال اگر این کتاب نیز همانند سایر کتب آسمانی دستخوش تغییر و تحریف قرار گیرد ، لازمه آن ، از دست رفتن اصول و معارف دینی است و دیگر هیچ اعتباری برای وحی باقی نمی ماند. از سوی دیگر با از بین بردن حجت و اعتبار قرآن، اعتبار سنت و روایات نیز از بین خواهد رفت ، زیرا حجیت کلام معصومان به حجیت قرآن باز می گردد.

استاد راهنما: سرکارخانم افسانه مهدیان

استاد داور: حجت الاسلام شیخ حسین گودرزی

پژوهشگر: سیده منظر پیریایی

   چکیده:

     با توجه به اینکه خمس یکی از واجبات دین اسلام و حکم شارع مقدس می باشد، هدف از انجام این تحقیق نشان دادن اهمیت مسأله و بررسی آیات و روایاتی است که در این مورد به ما رسیده است.

     پرداخت خمس سابقه قبل از اسلام را ندارد و بعد از ظهور اسلام و تشکیل حکومت اسلامی توسط پیامبر - صلی علیه و آله و سلم-  طبق آیات و روایات پرداخت خمس واجب شد .

     کلمه خمس در لغت به معنای پنج و یک پنجم و در اصطلاح فقهی یک پنجم مال است که هر مسلمانی طبق شرایط مقرره ازمال خویش به مصرف می رساند.

     از ویژگی های خمس موارد مشمول بسیار گسترده و محدود نبودن آن است و دیگر این که خمس متعلق به حکومت اسلامی ولی زکات تعلق به جامعه اسلامی دارد.

نیمی از خمس سهم سادات نیازمند بنی هاشم از ایتام، مساکین و ابناءسبیل می باشد و سادات حق برداشت از صندوق زکات را ندارند.

     و ادله شیعه بر وجوب خمس یک وجود آیه شریفه « وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُمْ مِنْ شَيءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ

وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَى وَالْيتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ إِنْ كُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ وَمَا أَنْزَلْنَا عَلَى عَبْدِنَا يوْمَ

الْفُرْقَانِ يوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ وَاللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيءٍ قَدِيرٌ»(الأنفال/41) است و دیگری احادیث و روایاتی که از پیامبر و ائمه - علیهم السلام - به ما رسیده است و دیگری اجماع فقهای شیعه.

     در زمان حیات پیامبر - صلی علیه و آله و سلم- خمس به طور عادلانه تقسیم می شد امّا بعد از حیات ایشان ، خلفا خمس را به درخواست خود مصرف می کردند تا اینکه در زمان حضرت علی - علیه السلام- دوباره تقسیم عادلانه ای از خمس می شد.

     علمای اهل تسنن خمس را فقط در غنائم جنگی می دانند و دلایلی بر تصدیق این مدعا بیان نموده اندو فلسفه خمس را نیز تشریح نموده اند.

     ولی علمای شیعه معتقدند هر فردی مبدأ محاسبه سال خمس خود را مشخص نموده و با گذشت و کسر مؤونه یک سال زندگی، یک پنجم سود درآمد خود را پرداخت می کند و این مقدار به شش قسم تقسیم می شود، سه سهم از آن خداوند و پیامبر و امام معصوم - علیه السلام- می باشد و سه سهم دیگر متعلق به سادات نیازمند است.

    باتوجه به ادله علما منظور از ذی القربی امامان معصوم -علیهم السلام- می باشند و منظور از یتیمان و مساکین و ابناء سبیل ، سادات بنی هاشم می باشند با قرار دادن سهمی برای سادات، آنها را به خاطر مصالح عموم و این که هیچ گونه سوء ظنی به وجود نیاید آنها را کنار زده و از زکات محروم کرده است.

     در زمان حضور امام معصوم علیه السلام ایشان خود ، خمس را دریافت نموده و به مصرف می رسانند. ولی در زمان غیبت ، ولی فقیه و مراجع معظم تقلید مقدار خمس را دریافت و طبق مصلحت جامعه مسلمین آنرا به مصرف می رسانند.

     در این بستر آثار اخلاقی پرداخت خمس و عدم پرداخت آن با ذکر برخی روایات و سهم هر کدام از مالکین خمس بیان شده و شرایط استحقاق خمس به سادات و آداب پرداخت و گرفتن و عدم جواز تصرف در آن توضیح داده شده است، و این که سن تکلیف برای فرد پرداخت کننده شرط می باشد و در غیر این صورت ولی او خمس را پرداخت می کند به جز دو مورد که مورد بررسی قرار گرفته است. در نتیجه اگر مسلمین به امور واجب خود بپردازند و حقوق اسلام را رعایت کنند تا حدودی تناسب طبقاتی اقتصاد در جامعه رعایت می شود و فقر و گرسنگی از بین می رود.

     ازمنابع دست اول قرآن کریم و منابع دست دوم از قبیل کتب اعتقادی در این نوشتار استفاده شده و روش انجام این تحقیق به صورت فیش برداری و کتابخانه ای بوده است.

استاد راهنما:جناب آقای فرشاد علی یاری

استاد داور:حجت الاسلام و المسلمین شیخ حسین گودرزی

پژوهشگر : زینب پیرهادی تواندشتی

     موضوع این تحقیق در مورد جهنم و جهنمیان از دیدگاه قرآن و حدیث است، محقق در نظر دارد خوانندگانش را در زمینه ی زندگی پس از مرگ به صورت مختصر آگاه نماید و طبق آیات و روایات آنها را از عذابهای جهنم بیم دهد.بنابر این  متن اصلی تحقیق نکته های بنیادی را مورد بحث قرار می دهد و از دو بخش تشکیل شده است که بخش اول آن دارای دوفصل است:

     فصل اول: در مورد معنای جهنم و ریشه ، و القاب آن و اینکه جهنم دارای 7 لقب است و ماده ی بهشت و جهنم و اینکه بهشت از آب شیرین و جهنم از آب شور به وجود امده است، بحث می کند و جهنم را از دیدگاه ادیان مختلف ازجمله ،یهود، زرتشت وغیره  مورد بررسی قرار می دهد.

و فصل دوم آن : در مورد درهای جهنم که هفت در دارد و روی هریک از آنها سه جمله نوشته شده است و هفت طبقه دارد. هر طبقه ی آن بالای دیگری است و 19 موکل دارد که وسیله ی عذاب جنایتکاران و گناهکاران را فراهم می آورند و همچنین اهل آن دچار عذاب جسمانی و روحانی می شوند که شدت عذاب روحانی آن از جسمانی اش بیشتر است به طوری که اگر در آنجا مرگی بود از شدت عذاب روحی جان می دادند. در مورد مکان آن روایت های مختلفی است.

     بعضی ها بهشت را بالای  آسمانهای هفت گانه و جهنم را در زیر زمین هفتم می دانند. و برخی معتقدندکه بهشت و جهنم در درون و باطن این جهان است و بعد از آن وضع آتش جهنم را بیان می کند که هرگز سرد نمی شود و باطن را همجون ظاهر می سوزاند بر خلاف آتش دنیا که اول ظاهر را می سوزاند بعد به درون سرایت می کند.

     بخش دوم نیز از دوفصل تشکیل شده است :

     فصل اول در مورد سیمای جهنمیان و اینکه چگونه وارد جهنم می شوند و لباس های آنها که چسبیده و بدبوست و صدایشان و همنشینان آنها که آرزوی دوری از آنان را می کنند و خوردنی های آنها که زقوم و غسلین و ضریع و حمیم و غساق است و جایگاه آنها که مانند سلول انفرادی تنگ و باریک است و گفت و گوی جهنمیان با خود و با بهشتیان و شیطان و ماموران جهنم بحث می کنند و بعد از آن مدت بازداشت آنها را بیان می کند.

     و فصل دوم آن: اسباب و علل ورود به جهنم را بیان می کندکه عبارتند از :

     1)گناه و کفر     2)منصرف  کردن از راه خدا     3)عواملی که سبب خشم خدا می شوند   

     4) دشمنی کردن با خدا و رسولش            5) دنیا طلبی     6)تکذیب آیات الهی و تکبر 

     7 )ظلم و ستم     8) آرزو های دور و دراز         9) غفلت زدگی و عیب جویی

     10)کفر نعمت     11)فراموشی قیامت        12)ربا خواری    13) کم فروشی

      14) اسراف و تبذیر         15) زیانکاری

      و در نهایت امید است که به خوانندگان آگاهی لازم را داده تا بتوانند جایگاه اصلی خود را که اشرف مخلوقات است پیدا نمایند چرا که جایگاه و مکان اشرف مخلوقات بهشت بریت است نه جهنم و عذاب های آن.

                                                          چکیده:

خداوند در کتاب خود به نیکوکاران وعده داده که :
” اِنَ الَذینَ امَنوا وَعَملوا الصالحاتِ انّا لانضیعُ اجرَمَن احسن عملا اولئک لَهم جَنات تَجری مِن تَحتِهم الانهار”

بهشتی که خداوند به نیکوکاران وعده داده است اقسام گوناگون دارد و از ویژگی های خاصی برخوردار است که در این تحقیق سعی شد است تا حد امکان به توضیح برخی از این موارد پرداخته شود.
عنوان اصلی این تحقیق بهشت و بهشتیان از دیدگاه قران و روایات می باشد؛ لذا این موضوع مستلزم این است که ابتدا قدری پیرامون بهشت و حالات مختلف آن بحث شود سپس به مطالعه در مورد بهشتیان بپردازیم .
این تحقیق شامل شش فصل کلی می باشد :
دو فصل نخست آن به اوصاف بهشت اختصاص یافته و سه فصل بعدی ویژگی های بهشتیان را مطرح می سازد و فصل آخر پاسخگویی به سوالات می باشد .
در فصل اول ابتدا معنای لغوی بهشت گفته می شود و سپس به بررسی القاب و پهنه بهشت و ماده بهشت و مکان آن می پردازیم .
در فصل دوم نعمات جسمانی بهشت وبعضی از ویژگی های بهشت از قبیل کلیدها و درها و باغ و چشمه و سایر موارد مربوط به آن بررسی می کنیم .
در فصل سوم نعمات روحانی بهشت ، درجات بهشتیان و سیمای بهشتیان و گفتگوی آنها مطرح می شود .
فصل چهارم اسباب ورود به بهشت را بیان می کند و در فصل پنجم علل محرومیت از بهشت مطرح می شود ودرفصل آخر به پاسخ گویی برخی از سوالات و شبهاتی که در مورد بهشت مطرح است می پردازیم.

در نهایت امید است که این تحقیق بتواند حق مطلب را به خوبی ادا کرده و راه گشایی برای جویندگان حقیقت باشد.