« حسین ، مقلب القلوب و الابصار من ....اسباب و علل ورود به جهنم »

خمس از دیدگاه قرآن و سنت

نوشته شده توسطرحیمی 14ام دی, 1391

 

استاد راهنما: سرکارخانم افسانه مهدیان

استاد داور: حجت الاسلام شیخ حسین گودرزی

پژوهشگر: سیده منظر پیریایی

   چکیده:

     با توجه به اینکه خمس یکی از واجبات دین اسلام و حکم شارع مقدس می باشد، هدف از انجام این تحقیق نشان دادن اهمیت مسأله و بررسی آیات و روایاتی است که در این مورد به ما رسیده است.

     پرداخت خمس سابقه قبل از اسلام را ندارد و بعد از ظهور اسلام و تشکیل حکومت اسلامی توسط پیامبر - صلی علیه و آله و سلم-  طبق آیات و روایات پرداخت خمس واجب شد .

     کلمه خمس در لغت به معنای پنج و یک پنجم و در اصطلاح فقهی یک پنجم مال است که هر مسلمانی طبق شرایط مقرره ازمال خویش به مصرف می رساند.

     از ویژگی های خمس موارد مشمول بسیار گسترده و محدود نبودن آن است و دیگر این که خمس متعلق به حکومت اسلامی ولی زکات تعلق به جامعه اسلامی دارد.

نیمی از خمس سهم سادات نیازمند بنی هاشم از ایتام، مساکین و ابناءسبیل می باشد و سادات حق برداشت از صندوق زکات را ندارند.

     و ادله شیعه بر وجوب خمس یک وجود آیه شریفه « وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُمْ مِنْ شَيءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ

وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَى وَالْيتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ إِنْ كُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ وَمَا أَنْزَلْنَا عَلَى عَبْدِنَا يوْمَ

الْفُرْقَانِ يوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ وَاللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيءٍ قَدِيرٌ»(الأنفال/41) است و دیگری احادیث و روایاتی که از پیامبر و ائمه - علیهم السلام - به ما رسیده است و دیگری اجماع فقهای شیعه.

     در زمان حیات پیامبر - صلی علیه و آله و سلم- خمس به طور عادلانه تقسیم می شد امّا بعد از حیات ایشان ، خلفا خمس را به درخواست خود مصرف می کردند تا اینکه در زمان حضرت علی - علیه السلام- دوباره تقسیم عادلانه ای از خمس می شد.

     علمای اهل تسنن خمس را فقط در غنائم جنگی می دانند و دلایلی بر تصدیق این مدعا بیان نموده اندو فلسفه خمس را نیز تشریح نموده اند.

     ولی علمای شیعه معتقدند هر فردی مبدأ محاسبه سال خمس خود را مشخص نموده و با گذشت و کسر مؤونه یک سال زندگی، یک پنجم سود درآمد خود را پرداخت می کند و این مقدار به شش قسم تقسیم می شود، سه سهم از آن خداوند و پیامبر و امام معصوم - علیه السلام- می باشد و سه سهم دیگر متعلق به سادات نیازمند است.

    باتوجه به ادله علما منظور از ذی القربی امامان معصوم -علیهم السلام- می باشند و منظور از یتیمان و مساکین و ابناء سبیل ، سادات بنی هاشم می باشند با قرار دادن سهمی برای سادات، آنها را به خاطر مصالح عموم و این که هیچ گونه سوء ظنی به وجود نیاید آنها را کنار زده و از زکات محروم کرده است.

     در زمان حضور امام معصوم علیه السلام ایشان خود ، خمس را دریافت نموده و به مصرف می رسانند. ولی در زمان غیبت ، ولی فقیه و مراجع معظم تقلید مقدار خمس را دریافت و طبق مصلحت جامعه مسلمین آنرا به مصرف می رسانند.

     در این بستر آثار اخلاقی پرداخت خمس و عدم پرداخت آن با ذکر برخی روایات و سهم هر کدام از مالکین خمس بیان شده و شرایط استحقاق خمس به سادات و آداب پرداخت و گرفتن و عدم جواز تصرف در آن توضیح داده شده است، و این که سن تکلیف برای فرد پرداخت کننده شرط می باشد و در غیر این صورت ولی او خمس را پرداخت می کند به جز دو مورد که مورد بررسی قرار گرفته است. در نتیجه اگر مسلمین به امور واجب خود بپردازند و حقوق اسلام را رعایت کنند تا حدودی تناسب طبقاتی اقتصاد در جامعه رعایت می شود و فقر و گرسنگی از بین می رود.

     ازمنابع دست اول قرآن کریم و منابع دست دوم از قبیل کتب اعتقادی در این نوشتار استفاده شده و روش انجام این تحقیق به صورت فیش برداری و کتابخانه ای بوده است.

 

آراي كاربران براي اين مطلب
5 ستاره:
 
(0)
4 ستاره:
 
(0)
3 ستاره:
 
(0)
2 ستاره:
 
(0)
1 ستاره:
 
(1)
1 رأی
ميانگين آراي اين مطلب:
1.0 stars
(1.0)
نظر از: یک مستمربگیر [بازدید کننده]  
یک مستمربگیر

خیلی دلم میخواهد حقیقت واقع خمس را درک کنم ولی با این احکام متعدد ومتنوع مراجع تقلید به نوعی سردرگم شده ام وبه وبه قول معروف این فتاوا با توجه به وضع اسف بار اوضاع اقتصادی بهم نمی چسبدو…
ترجمه فقط یک آیه قرآن دراین باب( 41انفال)همان گفته اهل تسنن راتأییدمی کند. دراین باب برخورد امامان معصوم بسیارکمک کننده درپذیرش این موضوع است تانظرآن مراجع وتفاسیرضدونقیض موجود. لطفآ اگه مطلب قانع کننده ای درمورد خمس داریداعلام تا انشاا.. طریق صحیح پیش گیرم.

1393/10/01 @ 13:38
نظر از: اسکندر مرادی [بازدید کننده]
اسکندر مرادی

بسم الله سلام
خمس در قرآن
امید است حفظ ارتباط آیات در هر سوره از جمله در سوره انفال و کلیت قرآن در حد توان و توفیق حاصل شود.

سوره انفال سرشار از تاکید بر ارتباط مومنین باهم است. بر استفاده از اموال عمومی برای اصلاح امور بینشان تاکید میکند.از فتنه و مشکلاتی که نه فقط گریبان خاطیان را خواهد گرفت بلکه گریبانگیر تمام افراد جامعه خواهد شد برحذر میدارد.دوستی مال دنیا مذمت میشود.ولایت مومنین اعم از مهاجرین و انصار بر یکدیگر موکدا بیان میشود.

ضمن آیات 65 و66 سوره انفال مومنین در حد و اندازه هایی از قدرت ایمان و جهاد معرفی میشوند که قادر هستند 20 نفری حریف 200 نفر از کافرین باشند و یا 100 نفرشان در مقابل 1000 نفر از آنها.
این قدرت و توان برای ایشان با داشتن ضعف ایمانی بهنگام جنگی که در سوره انفال به آن اشاره میشود کاهش میابد در نتیجه 100 نفر از آنها میتوانند در مقابل 200 نفر قرار بگیرند.داشتن قدرتی باندازه یک پنجم.

اگر مومنین در حد و اندازه های ایمانی شایسته بودند چقدر از غنائم جنگی را به فقرا میدادند و چقدر تسلیم فرمان پیامبر میبودند؟
واضح است که در حد شایسته تمام آنچه غنیمت میگرفتند تقدیم رسول الله میکردند و اصلا دست نمی زدند و منتظر میماندند تا ایشان چه دستوری دهد.آنها برای غنیمت جنگ نمی کردند در راه مستضعفین و کمک به آنها فداکاری میکردند و در جستجوی رضوان الهی بودند. از غنائم برای تجهیزات جنگی برای دفعات بعدی استفاده مینمودند.
حالا که در یک پنجم از توان ایمانی هستند و بدنبال غنیمت بوده و حتی زودتر از زمان لازم میخواهند بابت اسرا فدیه بگیرند خداوند به آنها تخفیف میدهد و میخواهد در حد یک پنجم تقدیم رسول الله نمایند و به فقرا کمک شود و بقیه مال خودشان باشد و برآنها میبخشد و آنها را می آمرزد.

اشارات در علت بیان خمس غنائم را در آیات40 و 41 ببینیم. ببینید چقدر مفصل مختصات زمانی و مکانی خاص را بیان میکند.
این حکم برای زمان و مکان خاص بوده ولی انتظار بیش از این ها بوده و هست…
والسلام
quranmizan.com

1392/06/02 @ 23:52
نظر از: حسين [بازدید کننده]  
حسين

افرين موفق باشي خيلي خوبه.منم در همين زمينه دارم تحقيق ميكنم
09369895883

1392/05/07 @ 00:19
نظر از: سجاد [بازدید کننده]
سجاد
1 stars

اگه معنی آیه ها رو هم مینوشتید خیلی خوب میشد!!!!!!!!!!!!

1392/01/19 @ 09:57


فرم در حال بارگذاری ...