رحیم پور ازغدی در مشهد:

⚠️ مراقب باشیم سکولاریزم غربی جای حوزه را نگیرد

◽️دین کامل باید برای همه ابعاد زندگی فردی و اجتماعی بشر نسخه‌ای داشته باشد.

◽️تعلیم و تربیت اجتماعی، سینما، هنر ، مسائل بانکی، بیمه و بسیاری از مسائل دیگر از موضوعات بروز جامعه است که باید در زمینه درس های خارج مطرح شود و حوزویان تلاش بسیار کنند تا این طور نشود که جایگاه حوزه های علمیه با سکولاریزم غربی پرشود.

◽️امام علی علیه السلام فرمودند خداوند وحی و شریعت را فرستاد تا گره‌ها و بن‌بستها را بشکنند نه اینکه مانع و بن‌بست ایجاد کنند.

◽️فلسفه حوزه‌های علمیه نیز همین است که با استفاده از فقه و اصول، بن بست شکنی و غلبه بر دشمنان داشته باشند؛ اساسا فقه شکست خورده و منزوی شده در برابر مکاتب انحرافی نداریم و اگر اینطور باشد، این امر خلاف فلسفه‌فقه است.

...

◽️فقهی که پاسخگو نباشد، در زمره دین خدا نیست.
◽️امام(ره) بارها تاکید داشتند به یک بخش از قرآن اکتفا نکنید چراکه فقه ما نباید کاریکاتوری باشد.

◽️امروز دارای قوی‌ترین حوزه‌های علمیه شیعی و جهان اسلام هستیم، اما با این حال باید خود را با رقبا و دشمنان از یک سو و اقتضائات زمان و مشکلات لاینحل از سوی دیگر مواجه کنید.

◽️ اجتهاد به معنای بحثهای روز در موضوعات و مسائل جدید است، باید دید خروجی فقه برای رفع مشکلات، اجرای شریعت، پیاده‌سازی اسلام و دین چه بوده است و اجتهاد باید به‌دنبال آن باشد تا بتواند مشکلات و مسائل جدیدی را به لحاظ دینی و فقهی در بطن جامعه حل کند.

حوزه

 

حجت الاسلام علیرضا پناهیان:

” کمی آرام باش، شلوغ نکن،

درگیر نباش، نگران دنیا نباش،

حسرت دنیا نخور، به دیگران حسادت نکن.

گذشته و آینده را رها کن،

به عرض و طول خودت (یعنی اطرافت) کاری نداشته باش.

حریصانه برخورد نکن، حرص و جوش نخور، آرام باش و خلاصه در یک کلام آب را گِل نکن تا در زلالی آب، عمق دریای وجود خودت را ببینی که از تو چه می‌خواهد؟

مدّتی معصیت نکن تا کم‌کم نیازش را حس کنی. بعد از اینکه مدتی خودت را کنترل کردی و سراغ گناه نرفتی، کم‌کم نیاز به عبودیت و پرستش مولا در قلبت جوانه می‌زند.

قدم اول ترک محرمات است، به همین دلیل امیرالمؤمنین^{علیه السلام} فرموده‌اند:

 

«اجْتِنَابُ السَّیئَاتِ أَوْلَی مِنِ اکتِسَابِ الْحَسَنَات؛

 

دوری از گناهان مهم‌تر از انجام حسنات و خوبی‌هاست.‌» “

 

بخشی از کتاب رابطه عبد و مولا

• خرید اینترنتی
• نسخه الکترونیک

 

 

 

کلیپ صوتی | ژن خوب، ژِن بد!

مدت زمان: 04:41

 

متن:

«لَیسَ لِلإِنسانِ إِلّا ما سَعی»،

نه إلّا مَلکاتش. صفاتت و اخلاقیّاتت کدام‌هاست؟

بگو. آقا من یک کمی حسودم. مهم نیست. یک کمی هم مهربانم، آن هم مهم نیست. نه بد بودن حسادتت زیاد بد است، نه خوب بودن مهربانی‌ات. کی خوب است؟ آنی که سعی کرده. «لَیسَ لِلإِنسانِ إِلّا ما سَعی». خیلی آدم مثلاً مهربانی است، خیلی هم متواضع است. بَه‌بَه آقا پسر متواضع! بَه‌بَه. می‌گوید والّا ما، مامان‌مان هم متواضع بوده، بابایمان هم متواضع بوده، یعنی ما اهل یک قبیله هستیم کلاً ژنتیک اینجوری هستیم. بارک‌الله، آفرین. بابا چقدر آفرین می‌گویی این که هیچ غلطی نکرده برای خودش که! ژنتیک همین‌طوری مهربان است!

...

آقا این بغل دستی ما خیلی آدم بدی است. چرا؟ خیلی بد دهان است، خیلی فحش می‌دهد. چقدر فحش می‌دهد؟ نشمردیم ولی پنجاه تایی روزانه تا فحش ندهد روزش شب نمی‌‌شود. اتفاقاً من ایشان را به عنوان یکی از کسانی که تقوا در زبان دارد می‌برم بهشت. خدایا! من دارم می‌گویم این فحش می‌دهد! آقا تو فحش دادنش را دیدی. این ژنتیک اصلاً آدم فحّاشی است. توی محیطی هم بزرگ شده این عصبی‌مزاج بودنش را فقط از راه فحش دادن می‌تواند، این تقصیر خودش نیست الآن. مهم این است. خب خدایا حالا فحش می‌دهد تو چرا بهش جایزه می‌دهی؟ می‌فرماید تو پنجاه تا فحشی که می‌‌دهد دیدی. پنجاه تا که نمی‌دهد که ندیدی که. این روزانه پنجاه تا فحش نمی‌دهد. آن وقت به خاطر من فقط.

بعد تازه، این آدم ضعیف می‌بیند فحش نمی‌دهد. من یک ذرّه در این تقوا دیدم. امّا خود جنابعالی چی؟ خدایا من که فحش نمی‌دهم اصلاً. نه، گاهی روزی یک دانه فحش می‌دهی. من تو را برای آن یک دانه یَک پدری از تو دربیاورم. چرا؟! اصلاً تو ژنتیک آدمی نیستی که عصبانی بشوی، عصبانی بشوی فشار به تو نمی‌آید. خیلی بیخود می‌کنی فحش می‌دهی. تو باید جلوی همان یک دانه را هم بگیری. خدایا بابا اینکه «خافِضَةٌ رافِعَة» شد! «إذا وَقَعَتِ الواقعَة» شد! بله دیگر، آن زمان «خافِضَةٌ رافِعَة» است. یعنی چی؟ روز قیامت یک عده‌ای می‌روند بالا یک عده‌ای می‌آیند پایین. اینی که آمده پایین می‌گوید بابا ما کلّی آدم خوبی بودیم. امتحان تو این است.

آنی که خساست دارد امتحانش این است، خدا می‌فرماید من خودم تو را خسیس آفریدم ها! ناراحت نباش. خودم هم نمی‌زنمت به خاطر اینکه خسیس هستی. حالا من می‌خواهم به تو امتیاز بدهم. می‌گویی خدایا من آدم خسیسی هستم دیگر برای چی می‌خواهی به من امتیاز بدهی؟ می‌‌فرماید می‌خواهم ببینم چقدر می‌توانی مبارزه کنی با خساست؟ خدایا من امروز دو هزار کیلو با خساست خودم مبارزه کردم، یک دو هزار تومان صدقه دادم دیگر بالاخره دیگر جان کندم ها! خدا می‌فرماید من دو هزار تا به تو جایزه می‌دهم، فهمیدم چی کشیدی.

آ خدا این بغل دستی ما دو میلیون تومان صدقه دادند. می‌فرماید من به آن یک قِران هم نمی‌دهم. چون آن سخاوتی که من خودم بهش دادم، الآن دو میلیارد بود، دو میلیون تومان داده یعنی خساست کرده علی‌رغم میلش.

«لَیسَ لِلإِنسانِ إِلّا ما سَعی»،

نه إلّا مَلکاتش. آن که مفت‌خوری است که. من یک ملکه‌ای به تو دادم تو هم همان را باهاش زندگی کردی و آمدی پیش من می‌گوید، خب چه کار کردی حالا؟ چه کار کردی حالا؟ تو که دست نزدی به خودت که همان هستی که. کی خوب است؟ آنی که سعی کرده. امیرالمؤمنین می‌فرماید:

«وَاتَّقِ الله وَ إن قَلَّ»،

اگرچه کم هم باشد، باشد! تو تلاشت را بکن، تو سعی‌ات را بکن. آن سعی مهم است. هر کی هر چقدر می‌تواند. ناامید نشوید اگر کم بود. مغرور نشوید اگر زیاد بود. هر چقدر می‌توانید.

«وَاتَّقِ الله وَ إن قَلَّ»

بیان معنوی

...

تولیت آستان مقدس حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام با بیان اینکه اگرچه به گفته مسئولان تصمیم بر گرانی بنزین یک کار کارشناسی شده بود اما شیوه اجرای آن اصلا درست نبود، ابراز کرد: دشمنان انقلاب اسلامی برای چهار ماه آخر سال برنامه داشتند که کشور را به هم ریخته و با برنامه‌ریزی وسیع و اغتشاش کار انقلاب را تمام کنند؛ به همین دلیل باید مسئولان درباره گرانی بنزین ابتدا مردم را توجیه و قانع می‌کردند سپس به اجرا می‌پرداختند.

 آیت‌الله ری‌شهری با اشاره به نقش رهبر معظم انقلاب در خنثی کردن توطئه اخیر دشمن، گفت: اگر رهبر معظم انقلاب در اتفاقات اخیر دخالت نمی‌کردند در کشور آشوب و فتنه غیرقابل خنثی برپا می‌شد. اما به برکت ورود ایشان در این مساله توطئه دشمن در عرض ۴۸ ساعت خنثی شد چیزی که فکر آن را نکرده بودند.

نماینده مجلس خبرگان رهبری با تاکید بر اینکه در گرانی بنزین ضعف مدیریتی کاملا آشکار بود، تاکید کرد: ما نباید اجازه دهیم که رهبر معظم انقلاب در هر امری سپر ما شوند اگر مسئولان درست عمل می‌کردند رهبر معظم انقلاب برای خاموش کردن فتنه از آبروی خود استفاده نمی‌کردند.

 وی با بیان اینکه قدرت‌ها توان مقابله با ایستادگی و مقاومت مردم را ندارند، گفت: آنچه سبب موفقیت یا پیروزی دشمن می‌شود سست عمل کردن است؛ مردم در فتنه اخیر همچون سابق بسیار خوب عمل کردند.

 تولیت آستان مقدس حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام ادامه داد: تقوا و مقاومت سبب پیروزی یک ملت می‌شود، امروز دشمنان در فضای مجازی دنبال این است که وجهه طلاب و روحانیت را زیر سوال برده و تخریب کند.

 نماینده مجلس خبرگان رهبری در ادامه گفت: بنابر فرمایش امام راحل این انقلاب با کودتا نابود نمی‌شود اگر روحانیت به مسئولیت خود درست عمل نکند به انقلاب ضربه می‌خورد زیرا دشمن دنبال جدایی بین مردم و روحانیت است.

 آیت الله ری شهری افزود:

استکبار جهانی به خصوص آمریکا به واسطه انقلاب اسلامی از روحانیت سیلی خورده است به همین دلیل با قرآن و اسلام مشکل دارند، اگر آشوبگران دشمنان امروز حوزه‌های علمیه را به آتش می‌کشند ناشی از شکستی است که از حوزه علمیه خوردند، بنابراین حوزه‌های علمیه در این زمینه باید مراقب باشند و در گزینش طلاب دقت کنند.

 

تولیت آستان مقدس حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام با بیان اینکه باید از هر کاری که سبب وهن روحانیت می‌شود پرهیز کرد، گفت: طلاب و روحانیت باید با عمل مردم را به دین علاقه‌مند کنند.

 

وی در پایان خاطرنشان کرد: برای کمتر شدن آشوب و اغتشاشات در کشور باید فضای مجازی کنترل شود.

شبستان 

 

برخی اوقات احساس می‌کنیم برکت از زندگی ما رفته است، کار و کاسبی‌مان رونق ندارد و آرام و قرار لازم را در زندگی شخصی و خانوادگی خود نداریم، ولی نمی‌دانیم دلیلش چیست و این ناکامی‌ها از کجا نشات می‌گیرد؟!

 

به نام ابراهیم بن مهزم صبح‌ها می‌آمد درس امام صادق علیه السلام ، یک روز قبل از اینکه به درس بیاید با مادرش دعوا کرد. آمد خدمت امام صادق علیه السلام نشست، تا نشست امام فرمود شما بلند شو. گفت چرا آقا؟ حضرت فرمود برو خاانه مادرت را راضی کن بعد به درس بیا.

بیرونش کرد آقا، فرمود این مادر دامنش گهواره تو بوده، شکمش منزل تو بوده، شیره جانش غذای تو بوده. برکت از زندگی کسانی که به پدر و مادرشان بی‌احترامی می‌کنند می‌رود.

حدیث داریم شخصی آمد خدمت امام صادق علیه السلام ، عرض کرد من پدر و مادرم از دنیا رفته‌اند، دیگر «بالوالدین احسانا» تمام شد؟

امام فرمود نه تمام نشده، برایشان طلب مغفرت کن، صدقه بده، نماز برایشان بخوان، دعا کن و حتی رفیقانشان را تحویل بگیر. پیغمبر خدا هدیه برایش می‌آوردند، می‌فرستاد به خانه یک خانمی، پرسیدند آن خانم کیست؟

فرمود، این زن رفیق خدیجه کبری سلام الله علیها بود.

دانلود کلیپ مدت یک دقیقه

 

 

به تازگی صفحه منتسب به سردار قاسم سلیمانی نماهنگی از بیانات ایشان و رهبر معظم انقلاب اسلامی را منتشر کرد که در آن به جنایات داعش و آمریکا اشاره شده است. متن پست سردار سلیمانی به این شرح است:

وقت افشا کردن خیلی حرف‌ها نیست…

حالا میگویند بکلّی داعش از بین نرفت، خیلی خب دوباره‌ هم بیاید دوباره همان است؛

اِن عَادَتِ العَقرَبُ عُدنَا لَها»؛ 

عقرب را با کفش زد له کرد، گفت اگر دوباره هم بیاید دوباره همین کفش دستم است، باز هم میزنم.

در ادامه نماهنگ منتشر شده را مشاهده کنید:

زن گدایی که از یک عابر پیاده درخواستی ساده‌ای داشت، هرگز تصور نمی‌کرد که جانش را از دست بدهد.

ویدئویی که به تازگی منتشر شده است لحظه کشته شدن یک زن گدا را در یکی از خیابان‌های برزیل به تصویر می‌کشد. در این حادثه که در منطقه “نیتروی"  شهر ریودوژانیرو برزیل رخ داد پس از آنکه مقتول از یک عابر پیاده درخواست کرد تا ۱۸ پنی را با ۲۰ پنی تعویض کند، مورد شلیک گلوله او قرار گرفت.

در ویدئویی که توسط دوربین مداربسته ضبط  و در کانال‌ تلویزیونی Rede برزیل نیز نشان داده است، مشاهده می‌شود پس از این درخواست، عابر پیاده اسلحه خود را درآورده و از فاصله‌ای نزدیک به این زن بیچاره شلیک می‌کند. این ویدئو نشان می‌دهد این مرد جانی پس از شلیک گلوله با خونسردی محل حادثه را ترک می‌کند. در این ویدئو یک شاهد عینی پس از اصابت گلوله به این بی‌خانمان به سمت او می‌دود و تلاش می‌کند تا به او کمک کند.

پس از وقوع این حادثه پلیس برزیل مرد مهاجم را که هویتش ” آدربال راموس دکاسترو” اعلام شده دستگیر کرد. هویت مقتول نیز ” زیلدا هنریکیو دُس سانتوس لیندرو ” ۳۱ ساله اعلام شده است. این زن که یک بی‌خانمان بود در بین سایر بی‌خانمانان به ” نیا” مشهور بود.

این حادثه اوایل روز شنبه رخ داد. زیلدا پس از انتقال به بیمارستان جانش را از دست داده است و هنوز انگیزه فرد مهاجم از این اقدام مشخص نشده است.

 

باشگاه خبرنگاران

 

 

تصویری غرورآفرین از عکاس شهید حشد‌الشعبی در حالی که برروی پرچم آمریکا ایستاده است.

 

روز گذشته در تظاهرات مسالمت‌آمیز بغداد، «احمد المهنا»  یکی از عکاسان خبری حشد‌الشعبی توسط اغتشاشگران مزدور به ضرب چاقو به شهادت رسید. المهنا  عضو گروه رسانه‌ای الحشدالشعبی بود که در اغلب درگیری‌های نیروهای مردمی عراق با تروریست‌های داعش و آزادسازی شهرها شرکت داشت و اخبار و تصاویر پیروزی‌های الحشدالشعبی را منتشر می‌کرد.

پس از شهادت این عکاس حال تصاویری از او در شبکه‌های اجتماعی در حال دست به دست شدن توسط کاربران فضای مجازی است. در یکی از این تصاویر  المهنا در حالی که پرچم فلسطین را در دست گرفته، روی پرچم آمریکا در عراق ایستاده است.

 

 

قانون طبیعی که خداوند در دنیا وضع کرده، قانونی مبتنی بر روابط علت و معلولی است. قانونی که هر کسی عملی را انجام بدهد، چه خوب باشد و چه بد، درنهایت نتیجه عملش به خود او برمی‌گردد.

این قانون طبیعی انواع مکر و حیله و تدبیر را هم شامل می‌شود. کسی نمی‌تواند ادعا کند تدبیری برای مردمی سنجیدم و عملی را بر طبق آن انجام دادم و مردم نتیجه آن را دریافت کردند. چون در آخر کار، آن زمانی که برای زندگی ابدی به اعمال رسیدگی می‌شود، همان تدبیرها طوق گردن اهل آن می‌شود و نتیجه‌اش به خود آن برمی‌گردد. این طور است که خداوند فرصت زندگی همراه با اختیار و اراده به ما انسان‌ها داده تا امتحانمان کند و به خود ما ثابت شود تا چه اندازه از نعمت‌ها و فرصت‌های زندگی بهره‌وری خوبی داریم و چقدر به دنبال لذت‌های گناه‌آلود و کاسبی‌های حرام می‌رویم.

...

 در گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام کاظم ارفع، استاد حوزه و کارشناس دینی، به بررسی برخی از آیات قرآنی در زمینه دلایل امتحان شدن در دنیا مکر و تدبیری که به انسان برمی‌گردد، پرداخته ایم. آن طور که این پژوهشگر اسلامی شرح داده است، منظور از گمراهی در این آیات آن است که انسان با اراده و اختیار خودش مسیر خلاف و انحرافی را انتخاب می‌کند و به جای اینکه در صراط مستقیمی که خدای متعال برای او تعیین فرموده و راه را نشان داده حرکت کند، با اختیار خودش به بیراهه می‌رود. مجازات چنین انسانی که کفران نعمت می‌کند و در طول روزها و سال‌ها به بیراهه می‌رود این است که راه نجات و هدایت برایش بسته می‌شود. در عین حال مکر و تدبیر، جز تدبیرکننده‌اش را در برنمی‌گیرد. یعنی هر تدبیری چه خوب باشد و چه بد، حتی اگر در ظاهر به جمعیتی از مردم آسیب برساند یا خیری به آن‌ها برساند، درنهایت آسیب یا خیر درمجموع به خود تدبیرکننده برمی‌گردد و جز او شامل کسی نمی‌شود.

دلایل امتحان شدن انسان توسط خدای علیم

می‌دانیم که خداوند متعال از حال و گذشته و آینده ما باخبر است و می‌داند در آینده چه خواهیم کرد و چه سرنوشتی خواهید داشت. با در نظر گرفتن این نکته، ابهامی به وجود می‌آید مبنی بر اینکه دلیل امتحان شدن ما در زندگی چیست؟ درواقع چه لزومی دارد خداوندی که نسبت به تمام اعمال و سرانجام ما آگاه است، ما را آزمایش کند؟

برای جواب دادن به این سؤال باید یک نکته را در نظر بگیریم و آن، این است که نباید خدای متعال و برنامه‌های او را با برنامه‌ها و تصمیم‌های خودمان مقایسه کرده و بسنجیم. ما، انسان‌ها برای اینکه سرانجام کاری را بدانیم یا کسی را بشناسیم او را امتحان می‌کنیم ولی خدای متعال برای شناخت انسان، او را امتحان نمی‌کند. درواقع امتحانی که ما در زندگی پس می‌دهیم برای این است که اتمام‌حجتی برای خود ما باشد، نه آنکه نعوذ بالله خدای یکتا از پاسخ امتحان ما بی‌خبر باشد و آزمایش را وسیله و ابزاری برای شناخت به کار ببرد.

 

قانون علت و معلولی در دنیا

در عین حال قرار است طبق قانون طبیعی و علت و معلولی که خدای متعال در دنیا وضع کرده، انسان‌ها عملی را انجام بدهند و به ازای آن مستحق دریافت پاداش یا مجازات شوند. هرچند که خدا می‌داند انسان‌ها وقتی در برابر رویدادها و اتفاق‌های گوناگون قرار می‌گیرند چه برخورد و واکنشی دارند، ولی قرار نیست که به ازای این دانش الهی به افراد پاداش داده شود و یا مورد مجازات قرار بگیرند. این قانونی طبیعی است که چون دنیا بر اساس آن بنا نهاده شده، خداوند هم طبق همین قاعده انسانی با ما رفتار می‌کند.

به عنوان مثال ما می‌دانیم که فلان شخص نویسنده است و می‌تواند بنویسد و یا شخص دیگری توانایی آشپزی دارد، ولی به ازای همین دانسته‌ها به او پاداش نمی‌دهیم. بلکه او را امتحان می‌کنیم و از او کاری می‌خواهیم و به ازای کارش دستمزدی تعیین می‌کنیم. این طور است که خدای متعال هم ما را در دنیا امتحان می‌کند و می‌سنجد تا معلوم شود کدام یک از ما در رویدادهای تلخ و شیرین شایسته‌تر هستیم.

 

آیا خدا بعضی از مردم را گمراه می‌کند؟

وقتی ظاهر برخی از آیات قرآن را نگاه می‌کنیم، با عبارت گمراه شدن انسان از سوی خدا مواجه می‌شویم. به عنوان مثال در قرآن کریم می‌خوانیم «یُضْلِلِ اللَّهُ». آیا این برداشت درست است که خدا بعضی از مردم را گمراه می‌کند؟

این برداشت درست نیست. چون اصولاً معنایی ندارد که خداوند رحمان و علیمی که انسان را آفریده و بهترین‌ها برای او می‌خواهد و در عین حال بهترین بندگان خود را برای هدایت انسان‌ها فرستاده و برنامه و درس زندگی و راه سعادت را نشان داده، خود عامل گمراهی انسان شود.

این نوع عبارت‌ها در آیات قرآن وجود دارد که باید ترجمه آن منطبق بر مفاهیم اساسی اسلامی و تفسیر قرآن باشد. به عنوان مثال خدای متعال می‌فرماید: «یُضْلِلِ اللَّهُ» و «تُذِلُّ مَنْ تَشاءُ» و یا «خَتَمَ اللَّهُ عَلى‏ قُلُوبِهِمْ».

پس معنی گمراه کردن انسان در این نوع آیات قرآن چیست؟

منظور از گمراهی در این آیات آن است که انسان با اراده و اختیاز خودش مسیر خلاف و انحرافی را انتخاب می‌کند و به جای اینکه در صراط مستقیمی که خدای متعال برای او تعیین فرموده و راه را نشان داده حرکت کند، با اختیار خودش به بیراهه می‌رود. مجازات چنین انسانی که کفران نعمت می‌کند و در طول روزها و سال‌ها به بیراهه می‌رود این است که راه نجات و هدایت برایش بسته می‌شود.

 

خودکرده را تدبیر نیست

با این توضیحات آن کسی که عامل گمراهی شده خود انسان است و اینکه راه نجات برایش بسته شده، به علت خلافکاری، پافشاری او در گناه و بیراهه رفتن خود اوست. نه اینکه خداوند به بنده خودش ظلم کند. همین خلافکاری‌های مدام باعث می‌شود که خدای متعال بنا به عدالتی که درباره بندگانش دارد، نتیجه اعمال او را هم به دستش برساند. همان طور که در آیات قرآن عنوان شده که گمراهی نتیجه عمل افراد فاسق، کافر و ستمگر است. همان طور که می‌فرماید: «وَ ما یُضِلُّ بِهِ إِلَّا الْفاسِقِینَ». همچنین در آیات دیگری می‌فرماید: «یَطْبَعُ اللَّهُ عَلى‏ كُلِّ قَلْبِ مُتَكَبِّرٍ جَبَّارٍ» و یا «طَبَعَ اللَّهُ عَلَیْها بِكُفْرِهِمْ».

با این توضیحات نباید قبول کرد که خدای متعال انسان را مجبور به گمراه شدن کرده است.

بله. اصلاً مگر ممکن است خداوند مهربانی که انسان را در کامل‌ترین شکل و با همه امکانات آفریده و از سوی دیگر پیامبرانی را برای هدایت او فرستاده، خودش بنده خود را منحرف کند و به راه باطل بکشاند؟ آن هم در حالی که گروهی دیگر از انسان‌ها راه کمال را می‌روند و به سعادت می‌رسند. پی عامل همه این گمراهی‌ها خود انسان است که با اراده‌ای که خدا به او داده، بیراهه‌ها را انتخاب می‌کند و طبیعی است که طبق قانونی که در عالم حاکم است، نتیجه بیراهه رفتن آثار و نتایجی متناسب با آن است.

منظور از مکر خدا

در بعضی از آیه‌های قرآن هم مکر کردن و یا استهزا کردن منافقان به خدا نسبت داده شده است. منظور از این عبارت‌ها چیست؟

درواقع همان طور که منافقان می‌گویند: «إِنَّما نَحْنُ مُسْتَهْزِؤُنَ؛ ما اهل ایمان را مسخره‏ می‌کنیم» خداوند هم در جواب آن‌ها مى‏فرماید: «اللَّهُ یَسْتَهْزِئُ بِهِمْ» منافقان در حقیقت خودشان را مسخره می‌کنند و خدای متعال نتیجه مسخره کردن آن‌ها را به خودشان برمی‌گرداند. همان طور که امام رضا علیه السلام فرموده‌اند: «خداوند اهل مکر و حیله و استهزا نیست، اما جزای مکر و حیله و استهزا را می‌دهد.»

بنابراین گمراه شدن و مسخره شدن نتیجه کار خود مردم است. درست است؟

بله. هر کسی راه سعادت را در پیش بگیرد و در همان صراط مستقیم حرکت کند، نتیجه کارش این است که هدایت می‌شود. همان طور که می‌فرماید: «یَهْدِی إِلَیْهِ مَنْ أَنابَ؛ کسی که توبه و انابه کند هدایت می‌شود» و یا «یَهْدِی بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ» و همچنین می‌فرماید: «وَ الَّذِینَ جاهَدُوا فِینا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنا».

از طرف دیگر رفتن در مسیر فسق و فجور و گناه ایجاب می‌کند که شخص نتیجه کار خودش را ببیند، چون قطعاً انحراف به خوشبختی نمی‌رسد، بلکه بیراهه حتماً گمراهی را به دنبال خودش دارد. چنان که می‌فرماید: «وَ ما یُضِلُّ بِهِ إِلَّا الْفاسِقِینَ» درواقع جز مردم فاسق کسی گمراه نخواهد شد.

با این وجود چرا در قرآن نسبت حیله و مکر به خدا داده شده است؟

آن طور که امام رضا علیه السلام فرموده‌اند: «مکر خدا همان کیفر و مجازاتی است که او به اهل مکر می‌دهد.» درواقع نتیجه عمل مردم حیله‌گر را به خودشان برمی‌گرداند. مثل اینکه فردی در دنیا به دیگری ظلم می‌کند و حیله‌ای به کار می‌بندد تا دارایی او را از دستش بدزدد. او تصور می‌کند که حیله خوبی به کار بسته و با دزدیدن اموال دیگری به سعادت می‌رسد، در حالی که در حقیقت سعادت حقیقی که همان نجات و خوشبختی ابدی است را از خودش می‌گیرد. این همان مکری است که خداوند از آن یاد فرموده که مردم گناهکار و حیله‌گر دچار غفلت شده و خوشی زودگذر دنیایی را به بهای خوشی پایدار آخرت می‌فروشند و از دست می‌دهند.

خیر یا شر هر تدبیر درنهایت به تدبیرکننده برمی‌گردد

آیا چنین مفهومی را می‌توان با تدبیر یکی دانست؟

باید به این نکته توجه شود که ما در اصطلاح روزمره خود مکر را به معنای حیله به کار می‌بریم، در صورتی که مکر درواقع به معنی تدبیر است که تدبیر می‌تواند خوب و مفید باشد و یا می‌تواند بد و مضر باشد.

بر همین اساس است که در قرآن کریم سوره فاطر می‌فرماید: «وَ لا یَحِیقُ الْمَكْرُ السَّیِّئُ إِلَّا بِأَهْلِهِ» به این معنی که تدبیر، جز تدبیرکننده‌اش را در برنمی‌گیرد. یعنی هر تدبیری چه خوب باشد و چه بد، حتی اگر در ظاهر به جمعیتی از مردم آسیب برساند یا خیری به آن‌ها برساند، درنهایت آسیب یا خیر درمجموع به خود تدبیرکننده برمی‌گردد و جز او شامل کسی نمی‌شود.

به عنوان مثال شاید امروز دولت‌ها از تدبیری دم بزنند و با برنامه‌های خود بخواهند خیری را به مردم برسانند و یا با رساندن آزار به مردم، به منافع خودشان برسند و این کار را مصداق تدبیر بدانند ولی حقیقت امر این است که تدبیر آن‌ها در آخر کار فقط به خود آن‌ها برمی‌گردد. چراکه خدای متعال وعده فرموده که: «وَ اللَّهُ خَیْرُ الْماكِرِینَ» یعنی بهترین تدبیرکنندگان خدای یکتا است که درنهایت آثار اعمال هر کسی را به خودش برمی‌گرداند و طوق گردنش می‌کند.

راهکار قرآنی برای توفیق در امتحان‌های زندگی

با این توضیحات راهکارهای قرآنی برای موفق شدن در امتحان‌های زندگی چیست؟ درواقع می‌خواهیم خداوندی که ما را آفریده، چه برنامه منسجمی برای موفق شدن ما در دنیا ارائه داده است؟

آن طور که از آیات قرآن کریم مشخص می‌شود چند دستورالعمل کلی برای توفیق ما در آزمایش‌های دنیایی وجود دارد. یکی از راهکارها و روش‌ها این است که در برابر سختی‌ها و مشکلات زندگی مقاوم باشیم و صبری همراه با شکرگزاری و توجه به نعمت‌ها داشته باشیم. آن طور که خدای متعال درباره مردم صبور می‌فرماید: «وَ بَشِّرِ الصَّابِرِینَ … أُولئِكَ عَلَیْهِمْ صَلَواتٌ مِنْ رَبِّهِمْ» درواقع خود خداوند به مردم صبور بشارت و مژده می‌دهد که نتیجه صبر آن‌ها بسیار عظیم و درخشان خواهد بود.

یک راهکار دیگر برای سربلند شدن در امتحان‌ها این است که تاریخ را مرور کنیم. خداوند در قرآن کریمش ماجرای زندگی و سرنوشت افرادی از گروه حق و باطل را عنوان می‌کند. این داستان‌ها از سر سرگرم کردن ما نیست، بلکه هر کدام درسی برای زندگی ما دارد. سرنوشت خوش مردمی که به خوبی زندگی کردند و عاقبت بد افرادی که امتحان‌های الهی را نادیده گرفته و هر نوع که خواستند زندگی کردند، درسی برای زندگی امروز ما دارد.

از طرف دیگر خداوند به مردم توصیه می‌کند وقتی در معرض امتحانی قرار می‌گیرند، از خداوند کمک بخواهند و راه حل مشکلات و گرفتاری‌ها را از او بخواهند. این کار از یک سو انسان را متوجه مبداء عالم هستی می‌کند و از سوی دیگر باعث می‌شود که متوجه گذرا بودن خوشی‌ها و سختی‌ها باشد و درنهایت صبر و مقاومت او در گرفتاری‌ها افزایش پیدا کند.

تسنیم 

 

شانزدهم آذر به مناسبت شهادت سه دانشجو در سال ۱۳۳۲ به دست نیرو‌های امنیتی و گارد به نام روز دانشجو شناخته شده است.

نماهنگی را که در خصوص این موضوع ساخته شده است، در ادامه مشاهده می‌کنید.