دکتر محمدحسین رجبی دوانی پژوهشگر تاریخ اسلام و عضو هیئت علمی دانشگاه امام حسین علیه السلام در این مقاله ضمن بیان تفاوت های شرایط حکومت بعد از رحلت پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) با زمان امیرالمؤمنین علیه السلام به بیان این مطلب می پردازند که حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام در انتصاب مناصب حکومتی به افراد، بر وفاداری، قبول داشتن و دفاع از حاکمیت حق و مقابله و عدم همکاری با دشمن تأکید داشته اند.

اگر تنها معیار امیرالمؤمنین توان مدیریتی بود، معاویه را عزل نمی کردند

«امیرالمؤمنین علیه السلام ، معاویه ابن ابوسفیان که فردی سیاستمدار بود و در دوران پس از رحلت پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) به حکومت شام رسید و این وضعیت تا زمان امیرالمؤمنین علیه السلام ادامه داشت را عزل کرد؛ اگر این طور بود که امیرالمؤمنین علیه السلام هرکسی را که توان مدیریت داشت و سیاستمدار بود حاکم ولایاتی از حکومت اسلامی می کرد معاویه را که بر تخت حکومت شام تکیه زده بود عزل نمی کردند و به دنبال آن جنگ صفین که حدود ۷۰ هزار نفر از مسلمانان در آن جان باختند اتفاق نمی افتاد.

اما چون امیرالمؤمنین علیه السلام معاویه را فردی فاسد می دانست که حاکمیت حق را قبول نداشت و به هیچ وجه به ایشان وفاردار نبود علی رغم توان مدیریتی اش او را عزل کردند.

طلحه و زبیر با اینکه جزو اولین نفراتی بودند که با امیرالمؤمنین علیه السلام بیعت کردند، اما امام به هیچ یک از اینها را منصوب نکردند، چون به خوبی می دانستند که طلحه و زبیر برای گرفتن پست و مقام بیعت کردند و آن دو هم فکر می کردند امیرالمؤمنین علیه السلام مثلاً حکومت یکی از ولایات بزرگ ممالک اسلامی مثل کوفه را به اینها می دهند.

ادامه »

بسم الله الرحمن الرحیم

آنچه دراین کتاب از سخنان مولا امیرالمومنین(علیه‌السلام) به ثبت رسیده بی شک - پس از کلام خداوند متعال و پیامبر برگزیده وی(صلی‌الله‌علیه‌وآله) - در اوج و قله‌ی کلام قرار دارد. چرا که در آن روش فطری تفکر و تامل در جهان هستی و واقعیت‌های آن بیان گردیده است. همچنین اصول دین اسلام و معارف آن و حکمت‌های زندگی و سنت‌هایی که برپایه‌های آن زندگانی بشر بنا شده است، تبیین گشته است و نیز راه‌های تزکیه‌ی نفس و پرورش آن و اهداف شریعت و احکامی که برپایه آنها بنیان گذاشته شده توضیح داده شده است. همچنین آداب حکومت‌داری و شرایط و شایستگی‌های مربوط به آن و آموزش روش حمد و ثنای خداوند و دعا و راز و نیاز در برابر وی و معارف بسیار دیگری بیان گردیده است.

این کتاب ارزشمند از سویی دیگر، آیینه‌ی راستین تاریخ اسلام و رخدادهای پس از رحلت پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) به ویژه دوران خلافت امام علی(علیه‌السلام) می‌باشد و بخش مهمی از سیره، اخلاق، ویژگی‌های رفتاری، علم و فقه ایشان را دربرمی‌گیرد.

شایسته است عموم مسلمانان از این کتاب در امور دینی خود برای آموزش و تزکیه‌ی نفس استفاده کنند و به همگان - به ویژه جوانان - توصیه می‌کنم که اهتمام خاصی به مطالعه و تدبر در آن داشته باشند و قسمتی از آن را حفظ نموده و به خاطر بسپارند و همچنین کسانی که ادعای محبت به امام را دارند و آرزو می‌کنند که ای کاش در روزگار وی می زیستند تا پندهای ایشان را می‌شنیدند و از هدایتش بهره‌مند می‌شدند و در مسیر وی حرکت می‌کردند، شایسته است با استفاده از آنچه در این کتاب آمده، آرزوی خود را برآورده سازند.

مولا علی (علیه‌السلام) در جنگ جمل فرمودند: کسانی در این جنگ مرا همراهی می‌کنند که هنوز در صلب پدران و رحم مادران‌شان هستند و مقصود ایشان کسانی هستند که خداوند از راستین‌بودن نیت آنان مبنی بر آرزوی حضور در زمان امام(علیه‌السلام) و اقتدا به دستورات ایشان آگاه است. اینان کسانی هستند که - در روز قیامت وقتی هر قومی با پیشوای خود (چه خیر و چه شر) محشور می شوند - با اولیاء خداوند برانگیخته خواهند شد. این بدان خاطر است که آنان به آموزه‌های بر حق مولا (علیه‌السلام) - بدون آنکه شبهه‌ای وارد کنند و بهانه‌ای بیاورند و دلبستگی خود به ایشان را تنها با آروزهایشان بیان کنند - عمل کرده‌اند.

و شایسته است حاکمان مسلمان وظایفی را که آن حضرت برای امثال آنان تشریح کرده‌اند، اجرا کنند و از دستورات ایشان پیروی کرده و کوشش کنند در رفتار و اعمال‌شان پای در جای پای ایشان بگذارند. حاکمان مسلمان باید خود را به مثابه‌ی فرمانداران و کارفرمایان آن حضرت قرار دهند تا میزان پایبندی و تأسّی آنان به امام (علیه‌السلام) نمایان شود.

از خداوند متعال مسئلت داریم تا دست همه‌ی ما را بگیرد و به مسیر هدایت رهنمون گرداند و از هواهای نفس دور دارد، چرا که موفقیت و پیروزی تنها به دستان پروردگار می‌باشد.

علی الحسینی السیستانی
۲۶/رجب/۱۴۳۳ هـ

درباره این‌که شیطان از فرشته بوده است یا جن دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد. منشأ این اختلاف، جریان خلقت حضرت آدم علیه السلام بود که با فرمان الهى، فرشتگان بر آدم علیه السلام سجده کردند ولى شیطان سجده نکرد.

عده‌اى که می‌گویند شیطان (ابلیس) از فرشتگان بود، استدلالشان این است که: چون در آیه شریفه، ابلیس از بین ملائکه استثنا شده (همه ملائکه سجده کردند الاّ ابلیس) پس ابلیس باید از جنس ملائکه باشد.

شیطان جنّ بود یا فرشته؟

اگر جن بود چگونه در جریان سجده ملائکه ‏بر آدم حاضر بود‎؟

قرآن کریم‎ ‎می‌فرماید: ما به فرشتگان امر کردیم بر آدم سجده کنید و همگان ‏سجده کردند مگر ابلیس” وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّيتَهُ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِي وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّ بِئْسَ لِلظَّالِمِينَ بَدَلًا”^{(الکهف/50)}

و [ياد کن] هنگامي را که به فرشتگان گفتيم آدم را سجده کنيد پس [همه] جز ابليس سجده کردند که از [گروه] جن بود و از فرمان پروردگارش سرپيچيد آيا [با اين حال] او و نسلش را به جاي من دوستان خود مي‏گيريد و حال آنکه آنها دشمن شمايند و چه بد جانشيناني براي ستمگرانند.

ظاهر آیه این است که ابلیس از فرشتگان است اما به چند ‏دلیل معلوم می‌شود که فرشته نبود:

‎.1قرآن کریم به صراحت می‌فرماید:

شیطان از نوع جن بود و از راه و رسم بندگی ‏خدا خارج شد. فِسْقْ یعنی خروج از طریق.

در جای دیگر خدا می‌فرماید: وَالْجَانَّ خَلَقْنَاهُ مِنْ قَبْلُ مِنْ نَارِ السَّمُومِ^{(الحجر/27)}

ما جن را از آتش آفریدیم « أَنَا خَيرٌ مِنْهُ خَلَقْتَنِي مِنْ نَارٍ وَخَلَقْتَهُ مِنْ طِينٍ»^{(الأعراف/12)}

شیطان گفت من بهتر از انسانم، چون مرا از آتش خلق کردی و او ‏را از گِل، همه این‌ها نشان می‌دهد که شیطان جن است و از آتش آفریده شده است.

‏ ‎2.قرآن درباره فرشتگان فرمود:« لَا يعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَيفْعَلُونَ مَا يؤْمَرُونَ » ^{(التحريم/6)}

فرشتگانی که حریم ‏جهنم را حفظ می‌کنند اهل نافرمانی نیستند چه رسد به فرشتگانی که حریم بهشت را ‏پاسبانی می‌کنند یا فرشتگان عرش الهی.

پس فرشته گناه نمی‌کند و شیطان فرشته ‏نبود، ‎این پاسخ بخش نخست سؤال‎.‎ اما در مورد قسمت دوم سؤال که چگونه شیطان که از جنس جن بود در جریان ‏سجده ملائک بر آدم حاضر بود، باید گفت این‌که قرآن فرمود:

“قُلْنا لِلْملائِکَهِ اسْجُدُوا لآدَمَ ‏فَسَجدُوا إلاّ اِبلیسَ” این علامت تغلیب است یعنی اگر صد نفر از یک گروه در جایی ‏باشند ولی در جمع آنها یک نفر غریبه باشد مثلاً نود و نه نفر دانشجو داشته باشیم و ‏یک نفر غیر دانشجو، موقعی که صدا می‌زنیم می‌گوییم دانشجویان بیایند، آن یک نفر هم ‏جزء این‌ها صدا زده می‌شود. در فرهنگ محاوره این غلبه کثیر بر قلیل رایج است. ‏شیطان به قدری عبادت کرده بود که در جرگه فرشتگان و همراه آنان بود نه این‌که ‏فرشته باشد.‏ ‏

ادامه »

با عنایت به دستورات حضرت علی علیه السلام متوجه می‌شویم كه انسان‌ها در عرصه‌های اجتماعی می‌توانند ارتباطی تنگاتنگ با یكدیگر برقرار نموده و در نهایت به مدینه فاضله‌ دست یابند.

يا أَيهَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلَيكُمْ أَنْفُسَكُمْ لَا يضُرُّكُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَيتُمْ إِلَى اللَّهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعًا فَينَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ^{(المائدة/105)}

اي کساني که ايمان آورده‏ ايد به خودتان بپردازيد هر گاه شما هدايت‏ يافتيد آن کس که گمراه شده است به شما زياني نمي‏رساند بازگشت همه شما به سوي خداست پس شما را از آنچه انجام مي‏داديد آگاه خواهد کرد.

قرآن كریم در آیه 105 سوره مائده به صراحت از هر انسان مومنی خواسته است كه به خود آید و به خویشتن بپردازد، اگر چه به مانند بسیاری از پیام های مهم دیگر، این پیام كلیدی و تعیین كننده نیز معمولاً در طول زندگی چنان كه باید درك نمی‌شود و بشر به هر چیزی جز خود می‌اندیشد و بها می‌دهد بدون اینكه به فكر خود باشد و با خود بیندیشد كه كیست؟

آمدنش به این دنیا بهر چه بوده و به كجا می رود؟

در میان همه ارتباطات قابل تصور و محتمل برای یك انسان در حیات دنیوی، ارتباط با خود نقش سرنوشت ساز دارد زیرا اولاً سعادتمندی دنیوی و اخروی او در گرو چگونگی این ارتباط است و ثانیاً بسیاری از دیگر ارتباطات انسان تحت الشعاع این ارتباط قرار می گیرند.

ادامه »

رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی به اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا:

عزم راسخ و کوشش بی‌وقفه همه جوانان و دانشجویان تنها راه عقیم‌سازی توطئه‌های جبهه دشمن است

حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی به اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا، «عزم راسخ» و «کوشش بی‌وقفه» همه جوانان و دانشجویان ایرانی را تنها راه عقیم‌سازی توطئه‌های جبهه دشمن در برابر ایران اسلامی خواندند.
متن پیام رهبر انقلاب اسلامی که  در روز(جمعه ۱۳۹۴/۱۱/۰۲) توسط حجت‌الاسلام والمسلمین جواد اژه‌ای نماینده مقام معظم رهبری در امور دانشجویان اروپا در پنجاهمین نشست سالیانه این اتحادیه در میلان ایتالیا قرائت شد، به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

جوانان عزیز

اکنون به پنجاه سالگی اتحادیه‌ی خود رسیده‌اید؛ نهاد مبارکی که هدایت اسلامی و شوق و طراوت ایمان را با خصلت‌های جوانی و دانشجوئی پیوند می‌زند و محصول آن می‌تواند انسان‌های عالم و خردمند و پرهیزگار و با بصیرت باشد.

بکوشید که خود را و اتحادیه را با این هدف‌های بلند و سعادتبار، هر چه بیشتر، همساز و هماهنگ کنید.

کشور و ملت شما برای پیمودن راه طولانی خود به چنین انسانهائی نیازمند است.

عزم راسخ و کوشش بی‌وقفه‌ی شما و همه‌ی جوانان و دانشجویان ایران در همه جا تنها راه برای عقیم‌سازی توطئه‌هائی است که جبهه‌ی دشمن در برابر ایران اسلامی سرافراز، از همه نوع و با ابزارهای گوناگون طراحی می‌کند. دل پر امید و توان پر قدرتِ مادی و معنوی خود را آماده و بهنگام، نگاه دارید و با توکل به خدای علیم و حکیم به پیش بروید. خدا یار و نگهدارتان.

سیّد علی خامنه‌ای
۲۸ دی ۹۴

^{یادداشت نشریه‌ی خط حزب‌الله(شماره‌ی شانزدهم)}

«توجه کنید تا مطلب در ذهن‌ها بنشیند. خبرهایی که ما داریم، تحلیل‌هایی که برای ما می‌آید، از طرف آنهایی که تحلیل‌های آنها را به ما منعکس می‌کنند، [دشمنان] دائم در فکر این هستند که چه‌کار کنند این انقلاب را از بین ببرند ^{(۱۳۹۴/۱۰/۱۹)}…

کسانی که در مسائل گوناگون دسترسی به اطّلاعات دارند، خوب می‌دانند که چه دامی برای کشور گسترده‌اند … برادران عزیز! امروز روز حسّاسی است، روزگار، روزگار فوق‌العاده حسّاسی است. یک دستگاه پیگیر و یک جبهه‌ی فراگیر علیه انقلاب اسلامی مشغول کارند؛ پول به بازار می‌آورند، سلاح به بازار می‌آورند، توطئه می‌آورند، به قول خودشان اتاق‌های فکر دارند و دائم دارند کار می‌کنند.»(۱۳۹۴/۱۰/۱۹) عبارت‌های پرطنین بالا بخش‌هایی از بیانات رهبر انقلاب در دو دیدار اخیر است که تنها به فاصله ۵ روز آن هم ذیل موضع پر اهمیت انتخابات بیان شده است.

شاید یکی از روش‌های مناسب و دقیق برای فهم دقایق و ظرایف بیانات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بررسی تطبیقی بیانات ایشان درباره‌ی پدیده‌ها و رویدادهای مشابه باشد. یعنی برای فهم تأکید و تصریح جدید و به روز رهبری درباره‌ی یک موضوع مثل انتخابات می‌توان محورهای کلی بیانات ایشان در سال جاری را با محورهای کلی بیانات درباره‌ی انتخابات دوره‌ی قبل و یا ادوار قبلی به صورت تطبیقی مقایسه کرد. با این توضیح برای کسانی که با روش‌های علمی و تبیینی بیانات رهبر معظم انقلاب را مطالعه می‌کنند، دو سخنرانی اخیر ایشان در باب انتخابات پیش رو در اسفندماه امسال تفاوت مشخص و محسوسی با همه‌ی سخنرانی‌های ایشان درباره‌ی ادوار انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان قانون اساسی دارد.

ادامه »

امام خمینی(ره) فرمودند:

«من خوف این را دارم که مطالبی که آقای حجازی فرمودند درباره من، باورم بیاید».

«من قبلاً از آقای مشكینی گله كنم.

ما آن‌قدری كه گرفتار به نفس خودمان هستیم، كافی است.

دیگر مسائلی نفرمایید كه انباشته بشود در نفوس و ما را به عقب برگرداند.

شما دعا كنید كه آدم بشویم.

دعا كنید كه حتی به همین ظواهر اسلام عمل كنیم.

ما كه چشم‌مان به آن بواطن نمی‌رسد لااقل به این ظواهر عمل بکنیم.»

مدح و ستایش امری است که بطور مطلق شایسته خداوند متعال است و مدحی که با غلو و اغراق در خصوص انسان‌های خاکی صورت پذیرد، عنوان تملق بر خود می‌گیرد و سرمنشأ بسیاری از آسیب‌های اجتماعی می‌شود.

در روایات اسلامی نقل شده که گروهی از مردم قبیله بنی‌عامر به خدمت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله رسیدند و شروع به ستایش و مدح آن حضرت کردند. حضرت محمد صلی الله علیه و آله فرمود: «سخن خود را بگویید، ولی مواظب باشید که شیطان شما را به زیاده‌روی در کلام وادار نسازد.»

این پیام حاکی از آن است که اغراق و مبالغه در مدح و ثنا ممکن است از راه درست خارج شود و عنوان دروغ و تملق بر خود بگیرد. خاتم المرسلین صلی الله علیه و آله در این حدیث به مسلمانان هشدار می‌دهند که حتی برای تمجید از شخصیت ایشان نیز زیاده‌روی نکنند و از ستایش بیهوده و تملق‌گویی بپرهیزند.

همچنین امیرمؤمنان، حضرت علی علیه السلام خطاب به گروهی که مشغول به حمد و ثنای ایشان بودند، گفت: «از من تعریف و تمجید نکنید، چون یا دروغ می گویید (که در این صورت گناه مرتکب شده‌اید) یا راست می گویید، که من تنها در حد توان و وظیفه‌ام کار انجام داده‌ام و نیازی به تعریف و تمجید ندارم.»

این سیره پیامبر و ائمه اطهار در مواجهه با تعریف و تمجید است و رهبر کبیر انقلاب، امام خمینی(ره) که پایه و اساس حکومت خود را مطابق الگوها و آموزه‌های اسلامی بنیان گذاشته بود نیز همین راه را ادامه داد و در مقابل سخنانی که شبهه اغراق داشتند، به طور صریح اظهار ناخشنودی می‌کرد.

دانلود صوتی چهار دقیقه‌ای، از بیانات حضرت امام خمینی و بیانات رهبر انقلاب

نوح کشتیبان    2/18 مگابایت

ادامه »

«دانلود أین عمار؟»

نقش عمار در جنگ صفین

آیت‌‏الله جعفر سبحانی:

خانواده یاسر از خانواده‏ های اصیل اسلامی در مکه بود که در آغاز اسلام همگی به دعوت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم لبیک گفته ودر این راه متحمل شکنجه‏های شدید شدند وسرانجام یاسر و همسرش سمیه جان خود را در راه آیین توحید و در زیر شکنجه‏های ابوجهل وهمفکران او از دست دادند. عمار فرزند جوان آن دو در سایه شفاعت جوانان مکه وابراز انزجار صوری از اسلام، نجات یافت. خداوند این کار عمار را با آیه زیر بی اشکال اعلام کرد و فرمود:

الا من اکره و قلبه مطمئن بالایمان .(نحل:۱۰۶)

مگر آن کس که (به گفتن سخن کفر) مجبور گردد، در حالی که قلب او با ایمان آرام است.

وقتی داستان عمار واظهار کفر او به پیامبر ^{صلی الله علیه و آله و سلم} گزارش شد آن حضرت فرمود:

نه، هرگز. عمار از سرتا پا سرشار از ایمان است و توحید با گوشت و خون او عجین شده است. در این هنگام عمار فرا رسید، در حالی که به شدت اشک می‏ریخت. پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم اشکهای او را پاک کرد ویاد آور شد که اگر بار دیگر نیز در چنین تنگنایی قرار گرفت اظهار برائت کند. (۱)

این تنها آیه‏ ای نیست که در باره این صحابی جانباز فرود آمده، بلکه مفسران نزول دو آیه دیگر را نیز در باره او یاد آور شده ‏اند. (۲) او پس از هجرت پیامبر ^{صلی الله علیه و آله و سلم} به مدینه، ملازم رکاب او شد ودر تمام غزوه‏ها وبرخی از سریه‏ها شرکت جست. پس از درگذشت پیامبر ^{صلی الله علیه و آله} و سلم، با اینکه خلافت رسمی مورد رضایت او نبود، ولی تا آنجا که همکاری با دستگاه خلافت‏به نفع اسلام بود از یاری وهمکاری با آن دریغ نکرد.

ادامه »

ادیان آسمانى شرط قبول اعمال صالح را ایمان به غیب مى‌دانند و تعدیل اخلاق و تکمیل و تکامل فضایل انسانى را وابسته به آن مى‌شمارند و اصولاً دعوت پیغمبران و رهبران آسمانى در نفوسى تأثیر شایسته دارد که احتمال وجود عالم غیب و امور ماوراء این عالم محسوس را بدهند، ایمان به ظهور مهدى و مصلح آخرالزمان نیز از جمله مطالب غیبى است که پیامبر اعظم اسلام از آن خبر داده و تصدیق او واجب است،

روزى خواهد آمد که این حوادث و انقلابات عجیبى که پیغمبر(صلی الله علیه و آله) و قرآن از آن خبر داده‌اند واقع مى‌شود و روزى هم چنانچه قرآن خبر داده و پیامبر و اوصیاى آن حضرت در ضمن صدها روایات مژده داده‌اند، مصلح آخر الزمان ظهور مى‌کند و اسلام جهانگیر خواهد شد.

آیت‌الله لطف‌الله صافی گلپایگانی در کتاب «نوید امن و امان؛ پیرامون غیبت و ظهور حضرت صاحب الزمان(عج)» درباره بشارت‌های قرآن در خصوص آخرالزمان این چنین می‌نویسند:

یکى از مسائل و امورى که فرق اسلام بر آن، اجتماع و اتفاق کرده‌اند، ظهور مهدى اهل بیت حضرت قائم آل محمد(عج) در آخرالزمان است که همه متفق الکلمه انتظار یک قیام روحانى جهانى و ظهور مصلحى را مى‌کشند که عدالت اجتماعى و نظام جهان را بر اساس ایمان به خدا و احکام دین اسلام برقرار سازد و دنیا را از چنگال ستمکاران و جباران نجات بخشد و پرچم عزیز اسلام را در تمام نقاط به اهتزاز درآورد.

همه چشم به‌راهند و انتظار دارند که شایسته‌ترین فرزندان پیغمبر قیام کرده، آیین توحید و رسم برادرى و مساوات اسلامى را زنده کرده بشر را از نعمت آسایش بهره‌مند سازد و موجبات تفرقه و محرومیّت و ناکامى را از میان بردارد،‌ این وعده الهى است و تخلف‌پذیر نیست. دنیا به طرف آن عصر درخشان در حرکت است، سیر زمان، گردش دوران هر دم بشر را به چنین روزگارى نزدیک‌تر مى‌سازد.

ادامه »