عارف حقیقی کیست؟

امام کاظم علیه السلام عارف حقیقی را معرفی فرمودند.

عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الْأَوَّلِ علیه السلام قَالَ:

يَنْبَغِي لِمَنْ عَقَلَ عَنِ اللَّهِ أَنْ لَا يَسْتَبْطِئَهُ فِي رِزْقِهِ وَ لَا يَتَّهِمَهُ فِي قَضَائِهِ.

امام كاظم عليه السلام فرمود:

كسى كه معرفت و آگاهى خود را از خدا مى گيرد نبايد (با دير رسيدن روزى) او را در روزى رسانى كُند شمارد و به قضاى او بدبين باشد.

الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏2، ص: 61.

  امام باقر علیه السلام عملی که از مؤمن سرنمی زند را بیان فرمودند.         

إِنَّ الْمُؤْمِنَ يُبْتَلَى بِكُلِّ بَلِيَّةٍ وَ يَمُوتُ بِكُلِّ مِيتَةٍ إِلَّا أَنَّهُ لَا يَقْتُلُ نَفْسَهُ.

امام باقر عليه السلام فرمود:

مؤمن به هر بلايى گرفتار مى شود و به هر مرگى مى ميرد، امّا خودكشى نمى كند.

الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏2، ص: 254.

قَالَ الْبَاقِرُ علیه السلام:

صَلَاحُ شَأْنِ النَّاسِ التَّعَايُشُ وَ التَّعَاشُرُ مِلْ‏ءَ مِكْيَالٍ ثُلُثَاهُ فَطَنٌ وَ ثُلُثٌ تَغَافُلٌ.

امام باقر عليه السلام فرمود:

سامان يافتن (درست شدن) كار مردم به اين است كه طورى با هم همزيستى و معاشرت كنند كه مانند پيمانه اى باشند كه دو سومش هوشيارى و يك سومش ناديده گرفتن و چشم پوشى است.

بحار الأنوار، ج‏71، ص: 167

امام صادق علیه السلام در باب آداب نوروز حتی عزب زبان‌ها را توصیه می‌کنند که هدایای ایرانیانیان را بپذیرند و تلافی کنند.

کلینی (م‏۳۲۹ق) در «الکافی» چنین روایت می‌کند:

عدّة من أصحابنا، عن سهل بن زیاد و أحمد بن محمد جمیعاً، عن ابن محبوب، عن ابراهیم الکرخی، قال: سألتُ أباعبداللّه علیه السلام عن الرجل تکون له ضیعة، فإذا کان یوم المَهرَجان أو النَّیروز، أهدوا الیه الشی‏ء لیس هو علیهم، یتقرّبون بذلک الیه. فقال علیه السلام : «ألیس هم مُصلّین؟». قلتُ: بلی. قال: فلیقبل هدیّتهم و لْیُکافِهِم؛ فإنّ رسول اللّه(ص) قال: «لو أهدی الیّ کراع لقبلتُ، و کان ذلک من الدین، ولو أنّ کافراً أو منافقاً أهدی الیّ وسقاً ما قبلت، و کان ذلک من الدین. أبی اللّه عزّ وجلّ لی زبد المشرکین والمنافقین وطعامهم».

ابراهیم کرخی می گوید:

از امام صادق علیه السلام پرسیدم که: شخصی مزرعه ای دارد. روز مهرگان یا نوروز، هدایایی به او داده می شود و قصد تقرّب جُستن به وی را ندارند [آیا بپذیرد؟].

فرمود: آیا نمازگزار هستند؟

گفتم: آری.

فرمود: باید هدیه آنان را بپذیرد و تلافی کند. به درستی که رسول خدا فرمود:

اگر برایم ران بُزی هدیه آورند، می پذیرم و این، جزو دینداری است و اگر کافر یا منافقی ران گاو یا گوسفندی برایم هدیه آورد، نخواهم پذیرفت و این هم جزو دینداری است. خداوند، خوراک و دستاورد مشرک و منافق را برای ما روا نداشته است.

امام باقر علیه السلام حالتی که انسان را دورترین فرد از خدا قرار می دهد را بیان فرمودند.
 
 قَالَ (علیه السلام) :

أَبْعَدُ الْخَلْقِ مِنَ اللَّهِ إِذَا مَا امْتَلَأَ بَطْنُهُ.

امام باقر عليه السلام فرمود:

هنگامى كه شكم انسان انباشته و پر است، دورترين افراد از خداست.

بحار الأنوار، ج‏63، ص: 331.