در آستانه ماه مبارک رمضان احکامی از «روزه‌داری و مسافرت» منتشر می‌شود.

هر چند روزه مسافری که قصد اقامت ده روز در مکانی را ندارد صحیح نیست، ولی مراجع تقلید، مواردی را از عموم این قاعده استثنا نموده‌اند، که شرح آن چنین است:

 

1. مسافر مى‌تواند براى خواستن حاجت، سه روز در مدینه طیبه، روزه مستحبى بگیرد.[1] (هر چند قصد اقامتِ کمتر از ده روز در آن شهر را داشته باشد) و احتیاط آن است که این سه روز، پشت سر هم بوده و در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه و جمعه باشد.[2]

 

2. اگر حاجى توانایی قربانی نداشته باشد، یعنى نه حیوانى براى قربانى دارد و نه پول آن را، چنین شخصى باید سه روز در سفر حج، و هفت روز پس از بازگشت (مجموعاً ده روز) روزه بگیرد. و آن سه روز را که در سفر حج بجاى قربانى روزه مى‌گیرد باید پشت سر هم بوده و بنا بر احتیاط واجب از هفتم تا نهم‌ ماه ذى الحجّه باشد.[3]  

 

3. اگر فردی نذر کند روزه بگیرد و روز آن را معین نکند، نمى‌تواند آن را در سفر به جا آورد، ولی اگر نذر کند در روز معینى روزه بگیرد و در آن روز مسافر باشد، دو صورت دارد:

 

 الف: این‌گونه نذر کند که مثلاً در روز جمعه که مسافر هستم، روزه بگیرم، یا اینکه نذر کند در روز جمعه روزه بگیرم، چه مسافر باشم یا نباشم، در این صورت موظف به انجام روزه در آن روز است هر چند مسافر باشد و روزه وی صحیح است.[4]

 

ب: این‌گونه نذر کند که مثلاً در روز جمعه روزه بگیرم، ولی هیچ قیدی درباره‌ی انجام آن در سفر نیاورد. در این صورت نیز عده‌ای از مراجع تقلید انجام روزه در سفر را صحیح شمرده‌اند،[5] ولی برخی فقها[6] در این‌باره می‌گویند:

 

بنابر احتیاط تا ناچار نشده نباید در آن روز به سفر رود و اگر در سفر باشد باید قصد کند که ده روز در جایى بماند و آن روز را روزه بگیرد و در صورتى که روزه نگیرد لازم است روزه آن روز را قضا کند، ولی کفاره‌ای بر وی واجب نیست.[7]

 

پی نوشت‌ها:

[1]. امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج‌1، ص 953، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق.

[2]. آیات عظام: مکارم، فاضل ،خوئى، تبریزى، سیستانى، زنجانى.

[3]. آیات عظام بهجت، تبریزى، خویى: (سه روز اول را مى‌تواند پس از شروع به اعمال عمرۀ تمتّع از اول ماه ذى حجه بگیرد)؛ آیات عظام گلپایگانى و صافى: (این 3 روز باید یا کاملًا قبل از عید قربان قرار گیرد، در هفتم، هشتم و نهم، و یا پس از بازگشت از منىٰ تا آخر ذى حجه)؛محمودى، محمد رضا، مناسک حج (محشّٰى)، ص 508 - 509، تهران، نشر مشعر، ویرایش‌جدید، 1429 ه‍ ق.

[4]. آیت الله بهجت: (بنا بر احتیاط واجب روزۀ مستحبى را‌ در سفر به نیت رجاء باید گرفت)؛ آیت الله شبیری: (لازم نیست این نذر قبل از رفتن به مسافرت باشد، بلکه مى‌تواند بعد از شروع سفر نذر کند که در همان سفر روزه بگیرد).

[5]. آیات عظام: امام خمینی، خامنه‌ای، فاضل، سیستانی، خوئى، تبریزى، صافی؛ آیات عظام: سیستانی، خوئى، صافی و تبریزى: (هر چند بهتر آن است که تا ناچار نشود مسافرت نکند و اگر در سفر است قصد اقامت نماید).

[6]. آیات عظام: گلپایگانى، نورى، اراکی، مکارم، شبیری.

[7]. ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، ج‌1، ص 951 - 952.

 

منبع: اسلام کوئست

رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرمود:

پنج چیز است که اگر به آن‌ها برخورد کردید از آن‌ها به خدا پناه برید.

خَمْسٌ إِنْ أَدْرَکْتُمُوهُنَّ فَتَعَوَّذُوا بِاللَّهِ مِنْهُنَّ لَمْ تَظْهَرِ الْفَاحِشَةُ فِی قَوْمٍ قَطُّ حَتَّی یُعْلِنُوهَا إِلَّا ظَهَرَ فِیهِمُ الطَّاعُونُ وَ الْأَوْجَاعُ الَّتِی لَمْ تَکُنْ فِی أَسْلَافِهِمُ الَّذِینَ مَضَوْا وَ لَمْ یَنْقُصُوا الْمِکْیَالَ وَ الْمِیزَانَ إِلَّا أُخِذُوا بِالسِّنِینَ وَ شِدَّةِ الْمَئُونَةِ وَ جَوْرِ السُّلْطَانِ وَ لَمْ یَمْنَعُوا الزَّکَاةَ إِلَّا مُنِعُوا الْقَطْرَ مِنَ السَّمَاءِ وَ لَوْ لَا الْبَهَائِمُ لَمْ یُمْطَرُوا وَ لَمْ یَنْقُضُوا عَهْدَ اللَّهِ وَ عَهْدَ رَسُولِهِ إِلَّا سَلَّطَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ عَدُوَّهُمْ وَ أَخَذُوا بَعْضَ مَا فِی أَیْدِیهِمْ وَ لَمْ یَحْکُمُوا بِغَیْرِ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَّا جَعَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بَأْسَهُمْ بَیْنَهُمْ.

پنج چیز است که اگر به آن‌ها برخورد کردید از آن‌ها به خدا پناه برید:

١) هرگز در مردمی زنا پیدا نشود که آن را آشکار کنند؛ جز اینکه در ایشان طاعون و دردهایی که در گذشتگان آنها سابقه نداشته پدیدار شود.

٢) و از پیمانه و ترازو کم نگذارند، جز اینکه به قحطی و سختی مخارج زندگی و ستم سلطان گرفتار شوند.

٣) و از دادن زکات منع نکنند؛ جز اینکه آمدن باران آسمان بر آنها ممنوع شود و اگر به سبب چهار پایان نبود، هیچ باران بر آنها نبارد.

۴) و عهد و پیمان خدا و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را نشکنند مگر آنکه دشمنانشان بر آنها مسلط شوند و بخشی از آنچه در دست آنهاست، بگیرند.

۵) و حکم به غیر آنچه خدا نازل کرده است نکنند مگر آنکه خداوند عزیز و جلیل، سختی و شدت را در بین آنها قرار دهد.

منبع:حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان

استقبال از ماه خدا

 

امام صادق علیه السلام می فرماید: از جمله اینکه حالت تو در حال روزه‌ات این باشد که خود را مشرف به آخرت بینی و حالتت حالت خضوع و خشوع و انکسار و خواری باشد و حالتت حالت بنده ترسان از مولایش و دلت پاک از عیوب و باطنت مبرای از حیله و مکر باشد و از آنچه غیر از خدا باشد بیزاری جوئی و در روزه خود ولایت خود را برای خدا خالص گردانی و از خدای قهار حقا بیمناک باشی و جان و بدن خود را برای محبت و ذکر او فارغ گردانی و بدن خود را برای عمل به اوامر او و آنچه تو را به آن دعوت کرده است و غیر اینها از آنچه در باب آن توصیه شده است مهیا سازی و جوارح خود را از محظورات و مخالفات به ویژه زبان را حتی از مجادله و سوگند راست محفوظ داری.

سپس در آخر روایت فرمود:
اگر به آنچه برای تو بیان شد عمل کردی حقا به آنچه برای روزه دار حق است عمل کرده‌ای و اگر از اینها کم گذاشتی از فضیلت روزه خود کم گذاشته‌ای و ثواب آن به اندازه کمبود از آن چیزی است که بیان شد.
من می‌گویم: پس به آنچه در این وصایا از وظایف روزه دار است نظر کن و سپس در تأثیرات آن تأمل نما و بدان که اگر کسی خود را مشرف به آخرت بیند دل خود را از دنیا خارج سازد و جز به تهیه توشه آخرت نپردازد و همچنین اگر قلبش خاضع شود و شکسته و خوار گردد از فرح به غیر خدا دوری کزیند و میل به آن ننماید و هر کس روح و بدنش برای خدا، خوار و ذلیل باشد و از هر چیزی سوای خدا بیزاری جوید روح و قلب و بدن و تمامت او در ذکر خدا و محبت خدا و عبادت خدا غرقه شود و روزه دار روزه مقربین باشد. خدا به حق مقربانش، ما را چنین روزه‌ای روزی گرداند هر چند که یک روز در عمرمان باشد.

کتاب ترجمه المراقبات – ص 207
تالیف: عارف کامل میرزاجواد آقاملکی تبریزی(ره)

منبع:خبرگزاری تسنیم،

 

 

 امام باقر عليه السلام در حدیثی گناهکاری را معرفی نمود که نه فرشتگان وپیامبران ونه صدیقان وشهیدان نمی توانند اورا شفاعت کنند.

متن حدیث را ازکتاب ثواب الأعمال منتشر می کند .

 

امام باقر عليه السلام فرمودند:

لَو أنَّ كُلَّ مَلَكٍ خَلَقَهُ اللّه ُ عَزَّوجَلَّ وكُلَّ نَبِيٍّ بَعَثَهُ اللّه ُ وكُلَّ صِدّيقٍ وكُلَّ شَهيدٍ شَفَعوا في ناصِبٍ لَنا أهلَ البَيتِ أن يُخرِجَهُ اللّه ُ عَزَّوجَلَّ مِنَ النّارِ ما أخرَجَهُ اللّه ُ أبَدًا ، وَاللّه ُ عَزَّوجَلَّ يَقولُ في كِتابِهِ : «ماكِثينَ فيهِ أبدًا ».

 

 اگر همه فرشتگانى كه خداوند عز و جل آفريده و همه پيامبرانى كه خدا برانگيخته و همه صدّيقان و شهيدان، در حقّ «دشمن كينه توز ما اهل بيت»، شفاعت كنند كه خداى عز و جل او را از آتش دوزخ بيرون آورد، هرگز او را بيرون نخواهد آورد.

خداوند عز و جل در كتاب خود مى فرمايد: این افراد «براى هميشه در آن ماندگارند» .

 

ثواب الأعمال : 247 / 5 عن حمران بن أعين ، والآية 3 من سورة الكهف

 

در این گزارش حکم شرعی خوردن گوشت خرچنگ، لابستر، کوسه و غیره از نظر مراجع عظام تقلید بیان شده است. 

 

خداوند در آیات 164 و 173 سوره بقره، 157 سوره اعراف، 106 سوره مائده، 14 سوره نحل، 12 سوره فاطر و 12 سوره جاثیه حکم شرعی حیوانات حلال گوشت و حرام گوشت را بیان کرده و خوردن مردار، گوشت خوک و گوشت حیوانی که برای غیر خدا ذبح شده را ممنوع شمرده است.

 

خداوند در این آیات پاکیزه‌ها را حلال و ناپاکی‌ها را حرام اعلام کرده است اما حکم شرعی تناول گوشت انواع حیوانات توسط پیامبر اکرم(ص) و امامان معصوم علیه السلام تشریح شده است.

 

فقهای و دانشمندان دینی از میان آبزیان دریایی فقط ماهیان دارای فلس (پولک) و میگو را حلال گوشت دانسته‌اند و بیشتر آنها خوردن لابستر، خرچنگ، هشت پا و صدف دریایی را حرام اعلام کرده‌اند.

 

حجت‌الاسلام و المسلمین بهاری در گفتگو با خبرنگار قرآن و عترت باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به حلال یا حرام گوشت بودن آبزیان دریایی اظهار داشت:

خداوند در سوره فاطر می فرماید: «این دو دریا یکسان نیست ما از آب شیرین و گوارا و خنک به شما می دهیم و از همان آب گوشت تازه می‌گیرید و از آب تلخ و شور هم گوشت تازه هست برای خوردن»

اما به صراحت شرط پولک دار بودن را برای ماهیان بیان نشده است.

 

وی افزود: با وجود اینکه خداوند در قرآن به شرط پولک‌دار بودن ماهی اشاره نمی‌کند اما تقسیم و تفسیر آن را برعهده پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله) و اهل بیت علیهم السلام گذاشته است.

 

این کارشناس مذهبی به نقل از کتاب «وسائل الشیعه» گفت: در روایات از امام صادق علیه السلام نقل شده است که «ماهی را که پولک‌دار است را بخورید و حضرت علی علیه السلام نیز در بازار مردم را از خوردن و فروش ماهی های بدون پولک منع می کردند.»

 

وی با اشاره به دلایل منع خوردن ماهیان بدون پولک خاطر نشان کرد: از دلایل آن می‌توان به گوشت‌خوار بودن ماهیان بدون پولک ، مردار خوار بودن آنها و آلودگی بدن و گوشت آنها به خاطر نبود پولک اشاره کرد.

 

بهاری افزود: ماهی‌های پولک‌دار گیاه‌خوار بوده و به واسطه فلس‌ها از آلودگی‌های دریا در امان هستند.

 

وی یادآور شد: پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) تنها آبزیان پولک دار و میگو را حلال اعلام کرده‌اند که میگو هم به این دلیل که تمام عمرش را در آب بوده و در همان آب تخم‌ریزی و زندگی می‌کند، حلال اعلام شده است.

 

در همین راستا استفتائات مراجع عظام تقلید پیرامون خوردن گوشت حیوانات دریایی به تفصیل آمده است:

 

امام خمینی(ره):

اگر ماهی فلس دار را زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد، پاک و خوردن آن حلال است، و چنانچه در آب بمیرد پاک است ولی خوردن آن حرام می باشد و ماهی بی فلس را اگرچه زنده از آب بگیرند و بیرون آب جان دهد حرام است.

ادامه »

حضرت محمد(صلی الله علیه و آله) فرمود:

يا على! آن شب كه مرا به معراج بردند، گروهى از زنان امت خود را در عذاب سختى ديدم و از شدت عذابشان گريستم. 

اميرالمؤمنين على علیه السلام مى‌فرمايد:

روزى با فاطمه محضر پيامبر خدا صلى الله عليه و آله رسيديم، ديديم حضرت به شدت گريه مى‌كند.

گفتم :پدر و مادرم به فدايت يا رسول الله! چرا گريه مى‌كنى؟

فرمود: يا على! آن شب كه مرا به معراج بردند، گروهى از زنان امت خود را در عذاب سختى ديدم و از شدت عذابشان گريستم. (و اكنون گريه ام براى ايشان است).

 

زنى را ديدم كه از موى سر آويزان است و مغز سرش از شدت حرارت مى‌جوشد.

 

 زنى را ديدم كه از زبانش آويزان كرده‌اند و از آب سوزان جهنم به گلوى او مى‌ريزند.

 

 زنى را ديدم، گوشت بدن خود را مى‌خورد و آتش از زير پاى او شعله ور است.

 

 زنى را ديدم دست و پاى او را بسته‌اند و مارها و عقرب ها بر او مسلط است.

 

زنى را ديدم از پاهايش در تنور آتشين جهنم آويزان است.

 

 زنى را ديدم از سر خوك و از بدن الاغ بود و به انواع عذاب گرفتار است.

 

 و زنى را به صورت سگ ديدم و آتش از نشيمنگاه او داخل مى‌شود و از دهانش بيرون مى‌آيد و فرشتگان عذاب عمودهاى آتشين بر سر و بدان او مى‌كوبند.

ادامه »

آیا با هر گناهی که یک مسلمان انجام می‌دهد، امام زمان(عج) ناراحت شده یا گریه می‌کند؟

 به‌طور کلی؛ بر اساس قرآن کریم و احادیث؛ همه‌ کارهای ما به محضر پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) و ائمه اطهار(علیهم السلام) - بویژه امام زمان(عج) به عنوان امام حاضر - عرضه می‌شود، و آن بزرگواران؛ نه تنها اعمال مسلمانان را می‌بینند و از آن خوشحال یا ناراحت می‌شوند، بلکه در قیامت، مطابق آنچه دیده‌اند شهادت می‌دهند. اما روایتی در مورد گریستن آن حضرات در پی انجام گناه از طرف یک مسلمان نیافتیم.

در قرآن کریم آمده است: «و بگو: [هر کارى می‌خواهید] بکنید، که به زودى خدا و پیامبر او و مؤمنان در کردار شما خواهند نگریست و به زودى به سوى داناى نهان و آشکار بازگردانیده می‌شوید؛ پس شما را به آنچه انجام می‌دادید آگاه خواهد کرد»؛^[1]

و در روایاتی تصریح شده است که منظور از “مؤمنان” در این آیه شریفه، ائمه اطهار(علیهم السلام) هستند.[2]

در همین راستا؛ روایاتی نیز وجود دارد که اندوهگین شدن پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) و امامان معصوم(علیهم السلام) را از گناهان پیروانشان نشان می‌دهد؛ از جمله روایت زیر:

امام صادق(علیه السلام) فرمود: «چرا رسول خدا(صلی الله علیه و آله) را اندوهگین می‌کنید؟»

گفتند: چگونه؟!

فرمود: «مگر نمی‌دانید که اعمال شما بر او عرضه می‌شود و اگر معصیت خدا را در آن ببیند، اندوهناک می‌شود؟!»

آن‌گاه سفارش کرد: «تلاش کنید پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله) را خوشحال کنید و موجبات ناراحتی او را فراهم نکنید».[3]

[1]. توبه، 105.

[2]. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، ج ‏1، ص 304، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، 1404ق؛ عیاشی، محمد بن مسعود، التفسیر، ج ‏2، ص 109، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، 1380ق؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی،  ج ‏1، ص 219، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.

[3]. کوفی اهوازی، حسین بن سعید، الزهد، ص 16، قم، المطبعة العلمیة، چاپ دوم، 1402ق.

style="font-size: 10pt; font-family: tahoma,arial,helvetica,sans-serif; color: #000000;">
_{منبع: اسلام کوئست}

تمام نعمت های ظاهری و باطنی از شاخه های نعمت امام است،

تردیدی نیست که مهم ترین و ارزنده ترین نعمت ها آن است که مایه رستگاری به شناختن معارف ربانی و علوم سودمند و رسیدن به درجات والا و نعمت های جاودانه اخروی می شود و این نعمت، همان امام است که به واسطه او خداوند شناخته می شود و عبادت می گردد و بندگان به سبب او به آنچه بخواهند از مقامات عالیه و عنایات خاصه نایل می آیند.

بنابراین؛

 الف) وجود آن حضرت (عج)‌ نعمت است

 ب) شکر نعمت واجب است

 ج) شکر نعمت باعث فزونی آن می شود

  لذا حضرت موسی بن جعفر علیه السلام در باره آیه

«وَأَسْبَغَ عَلَيكُمْ نِعَمَهُ ظَاهِرَةً وَبَاطِنَةً »^{(لقمان/20)}؛

و خداوند نعمت های ظاهر و باطن خویش را بر شما عنایت کرد.

فرمود: «النِّعْمَةُ الظَّاهِرَةُ الْإِمَامُ الظَّاهِرُ وَ الْبَاطِنَةُ الْإِمَامُ الغایب؛

نعمت ظاهر امام ظاهر و نعمت باطن امام غایب است.»

 گذشته از این که عقل سلیم به وجوب شکر نعمت حکم می کند آیاتی از قرآن نیز بر این معنا دلالت دارند از جمله آیه مبارکه:

«فَاذْكُرُونِي أَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُوا لِي وَلَا تَكْفُرُونِ»^{(البقرة/152)}

پس مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم و برای من شکر گزارید و (نعمت های مرا) کفران نکنید.

ادامه »

معنای روزه

 «روزه» در شرع مقدس اسلام آن است كه انسان در تمام روز (از طلوع فجر تا مغرب) با قصد اطاعت از فرمان خداوند از خوردن و آشاميدن و چيزهای ديگری كه به تفصيل گفته خواهد شد خودداری كند.

روزه از يک نظر بر چهار نوع است:

ـ روزه‌ی واجب، مثل روزه‌ی ماه مبارك رمضان.
ـ روزه‌ی مستحب، مثل روزه‌ی ماه رجب و شعبان.
ـ روزه‌ی مكروه، مثل روزه‌ی روز عاشورا.
ـ روزه‌ی حرام، مثل روزه‌ی عيد فطر (اول ماه شوال) و قربان (دهم ماه ذی‌الحجه).

روزه‌های واجب

روزه‌های واجب عبارتند از:
ـ روزه‌ی ماه مبارك رمضان.
ـ روزه‌ی قضا.
ـ روزه‌ی كفاره.
ـ روزه‌ی قضای پدر و مادر.
ـ روزه‌ی مستحبی كه به واسطه‌ی نذر و عهد و قسم واجب شده است.
ـ روزه‌ی روز سوم از ايام اعتكاف.
ـ روزه‌ی بدل از قربانی در حج تمتع*.

---

* اگر حاجی در حج، قدرت بر قربانی نداشته و نتواند قرض کند بايد به‌جای آن ده روز روزه بگيرد که سه روز آن را در سفر حج و هفت روز آن را در وطنش می‌گيرد.


روزه روز عاشورا
آيا روزه گرفتن در روز عاشورا جايز است؟
ج) کراهت دارد.

روزه سکوت
شنيده‌ام که گرفتن روزه سکوت حرام است، ولی بعضی می‌گويند در صورت نذر حلال است. آيا چنين گفته‌ای صحيح است؟

ج) حرام است.

روزه زن و فرزند
در اقسام روزه‌های حرام می‌فرمايند: روزه زوجه اگر مزاحم حق زوج باشد، و روزه‌ی فرزند اگر موجب اذيت و رنج پدر و مادر گردد؛ حال سؤال اين است که اين روزه فقط شامل روزه‌ی مستحبی است يا شامل روزه‌ی واجب موسّع هم مي‌شود؟
ج) شامل روزه‌ی واجب نمی‌شود.

>

منبع: دفتر مقام معظم رهبری (مدظله العالی)