امیرالمؤمنین علی علیه السلام، تشبیهی جالب از شخص حسود را بیان فرمودند.

قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (علیه السلام) :

مَا رَأَيْتُ ظَالِماً أَشْبَهَ بِمَظْلُومٍ مِنَ الْحَاسِدِ نَفَسٌ دَائِمٌ وَ قَلْبٌ هَائِمٌ وَ حُزْنٌ لَازِم‏.

 من ظالمى را شبيه ‏تر به مظلوم از حسود نديدم:

حسود داراى جانى سرگردان

دلى بى ‏قرار (سرگشته)

اندوهى پيوسته است.

كنز الفوائد، ج‏1، ص: 136

 متن سئوالات و پاسخ های این مرجع تقلید به شرح ذیل است.

 سئوال:آیا زن می تواند از انگشتر زینتی و یا دست بند و یا گردن بند به قصد آرایش استفاده کند و آیا چنان کاری حلال است یا حرام؟

 پاسخ معظم له: چنان کاری حلال است، امّا پوشاندن آنها از نامحرم، واجب می باشد مگر انگشتر و النگو به شرط ایمن بودن از وقوع در حرام و یا آشکار کردن آنها به انگیزه جلب توجه نامحرمان نباشد.

 سئوال: زنی که روی خود را نمی گیرد می تواند موهای صورت و ابروان را بردارد و پودر طبیعی و سبک بر صورت بزند؟

پاسخ:

ادامه »

سوال:

اگر بعضی از واجبات از مکلّف به سبب شرکت در مجالس عزاداری فوت شود مثلاً نماز صبح قضا شود، آیا بهتر است بعد از این در این مجالس شرکت نکند یا این‌که عدم شرکت او باعث دوری از اهل‌بیت(علیهم‌السلام) می‏ شود؟

جواب.

بدیهی است که نمازِ واجب، مقدم بر فضیلت شرکت در مجالس عزاداری اهل‏بیت(علیهم‌السلام) است و ترک نماز و فوت شدن آن به بهانه شرکت در عزاداری امام حسین(علیه السلام) جایز نیست، ولی شرکت در عزاداری به‌گونه‏ای که مزاحم نماز نباشد ممکن و از مستحبّات مؤکد است.

استفتائات جدید، مبحث مراسم عزاداری

                                                                                                                                                                                                                                             منبع:

بى ‏ترديد رباخوارى روح مادي گرى را در انسان پرورش مى ‏دهد، و اين كاملاً آشكار است زيرا معمولاً در نظر رباخواران چيزى جز ثروت اندوزى اهميتى ندارد، و اين روحيه ‏اگر در كسى پا بگيرد سجاياى اخلاقى مانند سخاوت، ديگر دوستى، عاطفۀ اجتماعى، انفاق، مواسات و حتى عائله دوستى را در او نابود مى ‏سازد.

حضرت آیت الله مظاهری، در نوشتاری آثار زیانبار ربا را با استناد به آموزه های اسلامی مورد بررسی قرار داده اند.

آن طور كه از كتب آسمانى و نيز از تواريخ به دست مى ‏آيد، رباخوارى در همۀ اديان زشت و قبيح محسوب شده است.

لحن اسلام در مورد ربا بسيار تند و هراس‏ انگيز است؛

در قرآن و روايات كمتر چيزى را مى ‏توان يافت كه به قدر رباخوارى از نظر اسلام مطرود باشد؛

قرآن شريف، خدا و پيامبرش را در جنگ با رباخوار مى ‏داند: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ذَرُوا ما بَقِيَ مِنَ الرِّبا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنينَ * فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ إِنْ تُبْتُمْ فَلَكُمْ رُؤُسُ أَمْوالِكُمْ لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ» [1]

اى مؤمنان از خدا بپرهيزيد و اگر ايمان داريد آنچه از ربا باقى است واگذاريد اگر از اين پس ربا را ترك نكنيد معلوم مى ‏شود ايمان نداريد و اگر رباخوارى را رها نكنيد بدانيد كه خدا و رسولش در جنگ با رباخوار هستند، و اگر توبه نمائيد اصل مالتان براى شماست (اصل مالى كه پرداخته ‏ايد بگيريد) نه ظلم كنيد و نه بر شما ظلم شود).

روايات اسلامى، رباخوارى را گناهى بزرگتر از زنا با محارم مى ‏داند، و رباخوار و ربادهنده و واسطۀ ربا را ملعون و به دور از رحمت خداى متعال مى‏ شمارد: «ففى روايات كثيرة » دِرْهَمٌ رِبًا عند الله أَشَدُّ مِنْ سَبْعِينَ زَنْيَةً كُلُّهَا بِذَاتِ مَحْرَمٍ» [2]

در روايات بسيار آمده كه يك درهم رباخوارى نزد خداوند از گناه هفتاد بار زنا با محارم زشت تر و عظيم تر است.

«و فى روايات كثيرة: آكِلُ الرِّبَا، وَ مُوكِلُهُ، وَ كَاتِبُهُ، وَ شَاهِدَاهُ فِيهِ سَوَاءٌ.» [3]

و در روايات بسيارى رباخوار و ربادهنده و نويسندۀ آن و شاهد بر آن در گناه يكسان به شمار آمده ‏اند و همه ملعون خداى متعالند.

ادامه »

حضرت علی علیه السلام سه مصداق از حضور خداوند متعال را اینگونه بیان فرموده اند:

قال علی علیه السلام:

إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ عِنْدَ إِضْمَارِ كُلِّ مُضْمِرٍ وَ قَوْلِ كُلِّ قَائِلٍ وَ عَمَلِ كُلِّ عَامِلٍ.

خداوند در سه موضع حضور دارد:

1-هنگام پنهان کردن چیزی

2- هنگام سخن گفتن هر گوینده ای

3- هنگان عمل کردن هر شخصی که کاری را انجام می دهد.

 غرر الحكم و درر الكلم، ص: 223

ادامه »

حضرت عيسى ^{(علیه السلام)} درحدیثی جایگاه فروتنان و اصلاح دهندگان درقیامت را بیان نمودند .

  قَالَ عِيسَى طُوبَى لِلْمُتَوَاضِعِينَ فِي الدُّنْيَا هُمْ أَصْحَابُ الْمَنَابِرِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ طُوبَى لِلْمُصْلِحِينَ بَيْنَ النَّاسِ فِي الدُّنْيَا هُمُ الَّذِينَ يَرِثُونَ الْفِرْدَوْسَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ طُوبَى لِلْمُطَهَّرَةِ قُلُوبُهُمْ فِي الدُّنْيَا هُمُ الَّذِينَ يُنَعَّمُونَ يَوْمَ الْقِيَامَ

حضرت عيسى ^{(علیه السلام)} فرمود:

خوشا به حال فروتنان در دنيا كه آنان صاحبان مقامات والا در روز قيامتند،

خوشا به حال اصلاح دهندگان ميان مردم در دنيا كه روز قيامت وارثان فردوسند!

و خوشا به حال كسانى كه دلشان در دنيا پاك است و روز قيامت در رفاه و نعمتند!  

 منبع: حوزه/مجموعه ورام (تنبیه الخواطر)ج1 ص201

سوال: کسی که از محل سکونت خود به محل دیگری که کمتر از مسافت شرعی است، سفر کند و در خلال ایام هفته چندین بار از آن محل به محله‏ های دیگر برود، به‌ طوری که مجموع مسافت بیش از هشت فرسخ شود، چه وظیفه‏ ای دارد؟

جواب. اگر هنگام خارج شدن از منزل قصد پیمودن مسافت شرعی را نداشته و فاصله بین مقصد اول و محله ‏های دیگر هم به مقدار مسافت شرعی نباشد، حکم مسافر را ندارد.

منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری/اجوبة الاستفتائات، سوال ۶۶۳

مجموعه «عطر ماندگار» شامل قطعات کوتاهی از شرح احادیث اخلاقی با بیان رهبر معظم انقلاب اسلامی: 

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
الحمدلله رب العالمین

عنِ الصّادقِ جعفرِ بنِ محمدٍ علیهِماالسّلام قالْ لَیسَ یَتْبَعُ الرَّجُلَ بعدَ موتِهِ مِنَ الاَجر اِلّا ثَلاثَ خِصال ^{(الامالی شیخ صدوق، صفحه‌ی ۸۷)}
وقتی که دست ما از این دنیا که دار عمل است کوتاه شد، هیچ اجری نمی‌توانیم برای خودمان دست‌وپا کنیم و تدارک ببینیم مگر از سه ناحیه؛ که این هم البته مربوط می‌شود به قبل [از مرگ]، باز به همین نشئه‌ی دنیایی؛ لکن خب اجری است که جریان دارد؛
این روایت معروفی است؛
«الا ثلاث خصال» مگر از سه کار، از سه خصلت، از سه امر، که اجر از اینها می‌رسد به انسان بعد از مرگ.

صَدَقَةٌ أجْراها فی حَیاتِه فَهِیَ تَجری بَعدِ موتِه

[اول] صدقه‌ی جاریه؛ [صدقه‌ای که در زمان حیات به جریان انداخته و پس از مرگش نیز در جریان باشد.] یک وقت شما پولی را به کسی می‌دهید، خب این صدقه است. یک وقت پولی را مثلاً فرض کنید صرف ایجاد یک بنیادی، یک نهادی می‌کنید که پی در پی و پشت سر هم سود می‌دهد، سود آن متوقف نیست و منقطع نمی‌شود. این صدقه‌ی جاریه است.

و سُنَّةُ هُدًی سَنَّها
دوم، سنت هدایتی که آن را پایه‌گذاری کند و بنا بگذارد.

فَهِیَ یُعمَلُ بِها بَعد موتِه
که این [سنت] مورد عمل است بعد از مرگ او.
یک کار خوبی را باب کنید در جامعه. این سنتی است که هر کسی بعد از شما به آن سنت عمل کند اجر و ثوابش به شما به صورت نو به نو می‌رسد.

وَ وَلَدٌ صالِحٌ یَسْتَغْفِرُ لَه
و سوم، فرزند صالحی تربیت بکنید که برای شما طلب مغفرت بکند از خدای متعال بعد از رفتن شما.

بعضی از بچه‌ها هستند که پدرها، مادرها جانشان را هستی‌شان را آبرویشان را مالشان را صرف این بچه‌ها می‌کنند، بعد از اینکه پدر از دنیا رفت یک فاتحه هم برای پدر نمی‌خوانند؛ یک طلب مغفرت هم برای پدر نمی‌کنند؛ اصلاً یادشان نمی‌آید؛ یادشان هم بیاید قضایا نقل می‌کنند نه اینکه از خدای متعال برای او طلب مغفرت کنند. آن بیچاره آن چیزی که احتیاج دارد این است که شما از خدا برای او طلب مغفرت بکنید، طلب رحمت بکنید. به این احتیاج دارد.
پدر و مادرهایتان را فراموش نکنید. یعنی یکی از چیزهایی که حتماً مقید باشید [این باشد]. در دعای شریف صحیفه‌ی سجادیه درباره‌ی والدین یکی از چیزهایی که حضرت از خدای متعال طلب می‌کنند این است که «توفیق بده من بعد از هر نمازی آنها را دعا کنم.» یعنی این یکی از توفیقات الهی است.

منبع احادیثی که در این مجموعه شرح داده می‌شوند کتاب «الشافی فی العقاید و الاخلاق و الاحکام» است.

                                            منبع:

در قرآن مجید و روایات، در احسان و نیکی کردن به مادر تأکید بیشتری شده و بعضی از آیات، احساسات و عاطفه انسان را نسبت به مادر به شدت تحریک می کند و به او تذکر می دهد که لزوم شکرگزاری از مادر، این است که او نُه ماه سنگینی تو را تحمّل کرده است.

انسان باید همیشه به یاد داشته باشد که مادر چه سختی هایی را در دوران بارداری تحمّل می کند و در راه حفظ و سلامت او چه فداکاری هایی نموده است.

حضرت مسیح علیه السلام اگر چه بدون پدر تولّد یافت، در مقام برشمردن افتخارات خود، نیکوکاری نسبت به مادر را ذکر می کند، و این خود، دلیل روشنی بر اهمّیت مقام مادر است. خداوند در قرآن از زبان عیسی علیه السلام می فرماید:

وَ بَرّاً بِوالِدَتی وَ لَمْ یجْعَلْنی جَبَّاراً شَقِیاً.(1)

خداوند مرا نسبت به مادرم نیکوکار قرار داده و جبّار و شقی قرار نداده است.

گر چه در جهانِ امروز درباره مقام مادر سخن بسیار گفته می شود و حتی در کشور ما روز با شکوهی را به نام روز مادر نامگذاری کرده انده؛(2) امّا متأسفانه وضع تمدن ماشینی چنان است که رابطه پدران و مادران را از فرزندان خیلی زود قطع می کند. در معارف اسلامی، اهمّیت فوق العاده ای به مقام مادر داده شده است. حتی در کتاب وسائل بابی به این امر اختصاص داده شده به نام: «باب استحباب الزیاده فی برّ الاُم علی برّ الأب.(3)

از امام صادق علیه السلام روایت شده است:

جاء رجل الی النبی صلی الله علیه و آله فقال: «یا رسول الله! من أبرّ؟»، قال: «اُمّک»، قال: «ثمَّ من؟»، قال: «اُمُّک»، قال: «ثمّ من؟»، قال: «اُمُّک»، قال: «ثمّ من؟»، قال: أباک.(4)

مردی خدمت پیامبر صلی الله علیه و آله آمد و عرض کرد: «ای رسول خدا! به چه کسی نیکویی کنم؟». فرمود: «به مادرت»، عرض کرد: «بعد از او به چه کسی؟» فرمود: «به مادرت»، بار سوم عرض کرد: «بعد ازاو به چه کسی؟» فرمود: «به مادرت»، در چهارمین بار که این سؤال را تکرار کرد فرمود: به پدرت.

در حدیث دیگری آمده است که جوانی برای شرکت در جهاد، (آنجا که جهاد واجب عینی نبود) نزد پیامبر صلی الله علیه و آله آمد. حضرت به او فرمود:

«الک والدة؟»، قال: «نعم»، قال: فالزمها فانّ الجنّه تحت قدمها.(5)

[فرمود:]آیا مادری داری؟ عرض کرد: «آری» فرمود: درخدمت مادرت باش که بهشت زیر پای مادران است.

خداوند در قرآن به زحمات فوق العاده مادر اشاره می کند و می فرماید:

ما به انسان درباره پدر و مادرش سفارش کردیم مادرش او را با زحمت روی زحمت حمل کرد.

مادران در دوران بارداری، دچار سستی و ضعف می شوند؛ زیرا از عصاره بدن آنان جنین پرورش می یابد. به همین دلیل، مادران در دوران بارداری، گرفتار کمبود انواع ویتامینها می شوند. خداوند در جای دیگر می فرماید:

وَالْوالِداتُ یرْضِعْنَ اَوْلادَهُنَّ حَوْلَینِ کامِلَینِ.(7)

مادران، فرزندان خود را دو سالِ تمام، شیر می دهند.

حقّ شیر دادن در دوسال شیرخوارگی، مخصوص مادر است و او از کودک خود نگهداری می کند. تغذیه جسم و جان نوزاد در این مدت، با شیر و عواطف مادر، پیوند ناگسستنی دارد و حقّ نگهداری و سرپرستی را بر عهده او گذارده است.

1 - سوره مریم (19)، آیه

32.2 - بیستم جمادی الثانی، روز ولادت فاطمه زهرا علیهاالسلام.

3 - وسائل الشیعة، کتاب النکاح، أبواب أحکام الأولاد، باب 94، ح

1.4 - همان.

5 - جامع السعادات، ج 2، ص

6 - سوره لقمان (31)، آیه

7.  سوره بقره (2)، آیه 233.

منبع: مقام پدر و مادر در اسلام / پدیدآورنده : احمدی، زین العابدین-احمدی، حسنعلی