«باید مراقب بود. امروز کشور به اتحاد نیروها احتیاج دارد. بخصوص نیروهای مؤمن. نیروهای پای کار.»(۱۳۹۵/۰۷/۰۵) زیرا دشمنان انقلاب «یکی از این ترفندهایی که اخیراً یاد گرفته‌اند و دارند اعمال می‌کنند، ایجاد دوقطبی‌های کاذب است؛ دوقطبی‌های دروغین.»(۱۳۹۴/۱۲/۰۵) اولین بار شهریور ماه دو سال قبل بود که رهبر انقلاب از کلیدواژه «دوقطبی» برای هشدار درباره‌ی شکل‌گیری وضعیتی خاص در جامعه استفاده کردند. آنجا که در دیدار با رئیس‌جمهور و هیات دولت یازدهم، تاکید کردند: «جناح‌بندی‌های سیاسی اشکالی ندارد، اما نباید جامعه را به دو قطب تبدیل کرد، زیرا این کار موجب دل‌زدگی و خستگی مردم و شکننده‌شدن محیط جامعه می‌شود.»(۱۳۹۳/۰۶/۰۵) البته رقابت سیاسی اشکال ندارد. رقابت سیاسی همانند یک مسابقه است. در «مسابقه همه تلاش می‌کنند برنده بشوند، همه تلاش می‌کنند جلو بیفتند؛ طبیعت مسابقه، شور و نشاط و دوندگی و مانند اینها است؛ انتخابات مسابقه است؛ یکی جلو می‌افتد، یکی عقب می‌ماند؛ این دشمنی نیست، این عناد نیست، این دوقطبی شدن نیست.»(۱۳۹۴/۱۲/۰۵)

br /> دوقطبی مصنوعی در چند معنا
رهبر معظم انقلاب در همه‌ی سال‌های اخیر وقتی از کلیدواژه‌ی دوقطبی مصنوعی در بیانات خود بهره می‌برند آن را بر سه نوع می‌بینند:
۱. شکاف در حاکمیت: گاهی مثال‌های ایشان برای دوقطبی مفهومی شبیه به حاکمیت دوگانه یا اختلاف قوا است که در این زمینه در ادوار مختلف قوای سه‌گانه هشدار داده‌اند: «قوای سه‌گانه هم باید با هم متّحد باشند -دولت، مجلس، قوّه‌ی قضائیّه»(۱۳۹۵/۰۳/۱۴)

۲. شکاف بین حاکمیت و مردم: گاهی ایشان وقتی مسئولان را از شکل‌گیری دوقطبی برحذر می‌دارند نگرانی خود را از جدایی مردم و حاکمیت اعلام می‌کنند: «یکی از هدف‌های دائمی جبهه‌ی دشمن -که در رأسش هم آمریکا است- از اوّل انقلاب تا امروز این بوده است که یک دوقطبیِ خطرناک بین مردم و نظام به‌وجود بیاورد؛ درست عکس آن چیزی که جمهوری اسلامی بر اساس آن بنا شده است؛ یعنی آمیختگی کامل نظام با مردم. آنها خواسته‌اند این شکاف را به‌وجود بیاورند؛ البتّه موفّق نشده‌اند.»(۱۳۹۴/۱۱/۱۹)

۳. شکاف میان نخبگان سیاسی و امتداد آن در جامعه: بررسی بیانات رهبر معظم انقلاب به‌خصوص در سال‌های اخیر نشان می‌دهد، این مورد از پربسامدترین دغدغه‌های ایشان برای جامعه‌ی کنونی ماست. «دوقطبی دروغین… مرتّباً در رادیوها و در تلویزیون‌ها و در رسانه‌های گوناگونشان خبر از دوقطبی شدن ملّت ایران -یعنی دودستگی‌ای که با همدیگر دشمنند و علیه هم تلاش می‌کنند- می‌دهند.»(۱۳۹۴/۱۲/۰۵)

دوقطبی خوب، دو قطبی بد
اما با این معنا آیا همه‌ی دوقطبی‌ها برای نظام و جامعه اسلامی خطرناک و هشدارآمیز است؟ آیا رهبر انقلاب هیچ‌گونه دوقطبی داخلی و یا خارجی را پذیرا نیستند؟ «بله، در ایران اسلامی یک دوقطبی‌ای وجود دارد؛ دوقطبی انقلاب و استکبار… آن کسانی که تفاله‌های بازمانده‌ی از دوران غلبه‌ی استکبارند و هرکسی که دنبال آنها است، همفکر آنها است، بله، اینها با انقلاب بدند؛ این دوقطبی هست امّا قاطبه‌ی ملّت ایران، قاطبه‌ی انقلابی، علاقه‌مند به نظام اسلامی، عاشق امام و خاطرات امام…قاطبه‌ی ملّت ایران به اینها علاقه‌مندند؛ بله، [بین] آن کسانی که به امام علاقه‌مندند، به انقلاب علاقه‌مندند، با کسانی که اصل انقلاب را قبول ندارند، اصل نظام را قبول ندارند، البتّه یک دوقطبی این‌جوری هست…»(۱۳۹۴/۱۲/۰۵)

خطر دوقطبی‌های مصنوعی
دشمن جمهوری اسلامی در این مواجهه‌ی بزرگ با نظام اسلامی «زخم‌هایی را بر پیکر این انقلاب می‌زند و وارد می‌کند، ما باید به این زخم‌ها التیام ببخشیم؛ یکی مسئله‌ی تفرّق مذهبی و طائفی است -شیعه و سنّی- یکی مسئله‌ی اختلافات جناحی است؛ یکی مسئله‌ی دوقطبی کردن‌های مصنوعیِ جامعه است؛ اینها زخم‌هایی است که دارند وارد می‌کنند؛ باید اینها را التیام بخشید.»(۱۳۹۵/۰۳/۱۴) و این توصیه‌ی روشن رهبر حکیم انقلاب است که: «نگذارید احساسات شخصی یا احساسات جناحی یا مطلقاً احساسات، بر منطق غلبه کند. منطق این است که وقتی دشمن از دور نگاه می‌کند، احساس کند که اینجا یکپارچه است، احساس یکپارچگی بکند. اینکه حرف‌هایی زده بشود که از آن حرف‌ها دو جریانی و دوجهتی و تخاصم و دوقطبی‌گری در داخل ملّت یا در مجموعه‌ی نظام استفاده بشود، به ضرر کشور است.»(۱۳۹۵/۰۳/۱۴) به‌همین دلیل است که رهبری چنین مصرانه می‌گویند «بنده‌ی حقیر … اصرار دارم بر وحدتِ قلوب و حرکت در مسیر واحد و اتحاد نیروهای کشور، بخصوص نیروهای مؤمن و انقلابی.»(۱۳۹۵/۰۷/۰۵)

مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی