فرهنگ نیوز در این متن به اتفاقاتی خواهد پرداخت که منجر به شهادت حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها بعد از رحلت رسول گرامی اسلام  گردید.

سقیفه بنی ساعِده 

ادامه »

حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در روایتی سه گروه را بی دین معرفی کرده اند.

أبی جمیله نقل می کند از امام على عليه السلام بر منبر کوفه شنیدم:

اى مردم! سه دسته دين ندارند:

*كسى كه به انكار يك آيه از قرآن اعتقاد داشته باشد

*كسى كه به افتراى باطلى بر خداوند اعتقاد داشته باشد

* آنكه به اطاعت از كسى كه خداوند متعال را نافرمانى مى ‏كند، اعتقاد داشته باشد.

المحاسن، ج‏1، ص: 5. (برقى، احمد بن محمد بن خالد)

مراسم سوگواری و عزاداری ایام شهادت حضرت فاطمة‌الزهرا (سلام‌الله‌علیها)، طبق روال همه‌ساله، از سوی رهبر معظم انقلاب به مدت پنج شب، برگزار می‌شود.

مرا به خانه زهرای مهربان ببرید

به خاک بوسی آن قبر بی نشان ببرید

اگر نشانی شهر مدینه را بلدید

کبوتر دل ما را به آشیان ببرید

کجاست آن درِ آتش گرفته تا که مرا

برای جامه دریدن به سوی آن ببرید؟

مرا اگر شَوَم از دست، برنگردانید

به روی دست بگیرید و بی امان ببرید

کجاست آن جگر شرحه شرحه تا که مرا

به سوی سنگ مزارش، کِشان کِشان ببرید؟

حضرت زهرا ^{(سلام الله علیها)} وقتی در مجلس جلوس کرد، قبل از ایراد خطبه ناله‌ای زد و ناله‌اش آنچنان جانسوز بود که تمام مهاجرین و انصار و زن و مردی که در مسجد بودند، شروع کردند به گریه کردن. این گریه معمولی و عادی نبود.

اشاره: آنچه در پی می‌آید، بخشی از سلسله گفتارهای تفسیر خطبه فدکیه حضرت زهرا «سلام الله علیها» است که حضرت آیت‌الله حاج آقا مجتبی تهرانی «ره»‌ در سال 1374 ایراد کردند. آنچه در این برش مد نظر بوده است، مقدماتی است که در حدیث اشاره شده که حضرت زهرا «سلام الله علیها» از زمانی که تصمیم به حرکت به سمت مسجدالنبی «صلی الله علیه و آله» گرفتند تا زمانی که آغاز به خطبه کردند، در پوشش و رفتار و گفتار چه منشی داشتند.

این موضوع از آن جهت حائز اهمیت می‌شود که بانوان و دختران مسلمان یک بار دیگر رفتارهای خود را برای حضور اجتماعی با برترین بانوی جهان بسنجند و علاوه بر گفتار، از سیره و رفتار و سبک زندگی دختر پیامبر اعظم درس بیاموزند و به ایشان اقتدا کنند.

رفتن به مسجد

اما در مورد نحوه ایراد خطبه از نظر شرایط زمانی و مکانی و دیگر مسائل در مقدمه خطبه آمده است: «رُویَ عبدُاللهِ بنُ الحسنِ بِأِسنادِهِ عَن آبائه». روایت می‌کند عبدالله بن حسن از پدران بزرگوارش. «لَمّا آجمَعَ آبوبکرٍ وَ عُمَرٍ علی مَنعِ فاطمةَ فَدَکاً وَ بَلَغَها ذلکَ». زمانی که ابوبکر و عمر تصمیم گرفتند(اجمَعَ همان تصمیم گرفتن و اراده کردن است) که مانع رسیدن فدک به حضرت زهرا «س» شوند. این خبر که به حضرت زهرا «س» رسید، «لاثَت خِمارَها عَلی رَأسِها». «لاثَ» به معنی پیچیده است. مثلاً می‌گوییم «لاثَ العمامة علی رأسه، ای شدّها و ربطها». یعنی عمامه را به سرش پیچید. اما خِمار چیزی بوده است بزرگتر از روسریهای فعلیِ زنها، به صورتی که سر و سینه و گردن را می‌پوشانده است و همان است که در آیه شریفه آمده است: «وَلیَضرِبنَ بِخُمُرِهِنَّ علی جُیُوبِهِنَّ». روسریهایشان را طوری روی سر بیندازند که سینه را بپوشاند. خُمُر جمع خِمار است. به هر حال، وقتی این خبر به حضرت زهرا «س» رسید، برخاستند و خمار را بستند. لاثَ به معنای پیچیدن است. از لفظ خمار هم معلوم می‌شود که حضرت طوری آن روسری را به کار برده بودند که روی گردن و سینه ایشان پوشیده شده بود.

ادامه »

آگاه باشید که نیکان خاندان من و پاک ترین تبار من, در کوچکی خردمندترین مردم، و در بزرگی داناترین ایشان هستند؛ پس به آنها نیاموزید که ایشان از شما داناترند.

عن النبي (صلی الله علیه و آله و سلم):

ألا إنَّ أبرارَ عِترَتی وأطائِبَ أرومَتی اعلَمُ النّاسِ صِغارَاً وأعلَمُ النّاسِ کِبارَاً؛ فَلا تُعَلِّموهمُ فَإنَّهُم أعلَمُ مِنکُم^[۱]؛

آگاه باشید که نیکان خاندان من و پاک­ترین تبار من, در کوچکی خردمندترین مردم، و در بزرگی داناترین ایشان هستند؛ پس به آنها نیاموزید که ایشان از شما داناترند.

تمسّک به اهل‌بیت علیهم السلام؛ تنها راه نجات

جهان اسلام، برای حل مشکلات اساسی خود، هیچ راهی جز تمسک به اهل‌بیت علیهم السلام ندارد:

بِمُوالاتِکُم تَمَّتِ الکَلِمَةُ وعَظُمَتِ النِّعمَةُ وَائتَلَفَتِ الفُرقَةُ.[۲]

به واسطۀ دوستی شماست که کلمۀ (توحید) کامل گشت، و نعمت تمام شد و جدایی به اتحاد انجامید.

موالات اهل‌بیت علیهم السلام و تمسک به ایشان، تنها راه یکپارچگی جهان اسلام و پیروزی بر دشمنان این آیین آسمانی است. در موسم حج، که مسلمانان باید بیش از هر زمان دیگر، در اندیشۀ حل مشکلات خود و یافتن راه نجات خود باشند، یاد اهل‌بیت علیهم السلام و توجه به آثار و برکات تمسک به اهل‌بیت علیهم السلام اولویت بیشتری دارد.

آثار تمسّک به اهل‌بیت علیهم السلام

دربارۀ موضوع مرجعیت علمی اهل‌بیت علیهم السلام و دلایل و فواید و آثار مرجعیت علمی اهل‌بیت علیهم السلام برای جهانیان است، سخن بسیار است.

در مجموع، بر اساس پژوهش‌های سامان‌یافته، دربارۀ تفسیر واژۀ اهل‌بیت، هفتاد طریق به پیامبر اسلام وجود دارد و در همۀ این طرق، تفسیر اهل‌بیت منطبق با همان تفسیری است که پیروان اهل‌بیت دارند كه در این میان چهل طریق از اهل سنت و سی طریق از شیعه است.

بخش مرجعیت علمی اهل بیت علیهم السلام در کتاب اهل بیت در قرآن و حدیث دارای چهار فصل است:
فصل اول دربارۀ ویژگی­های اهل‌بیت در دانش است، که این ویژگی­ها به طور نمایه‌ای، در این رساله آمده است و عبارت­اند از: «خزنة علم الله»، «عیبة علم الله»، «ورثة علم الانبیاء»، «اعلم الناس»، «الراسخون فی العلم» و «معدن العلم».

فصل دوم دربارۀ ابواب علوم اهل‌بیت است که در روایات آمده است و عبارت‌اند از: «علم الکتاب»، «تأویل القرآن»، «اسم الله الاعظم»، «جمیع اللغات»، «منطق الطیر و کل دابّة»، «ما کان و ما یکون»، «المنایا و البلایا» و «ما فی الارض و السماء».

فصل سوم دربارۀ مبادی علوم اهل‌بیت است که خود اهل‌بیت این را بیان کرده‌اند، كه عبارت‌اند از: «اصول العلم»، «کتاب الامام علی»، «کتاب الجفر»، «کتاب الجامعه»، «مصحف فاطمه» و «الالهام».

فصل چهارم دربارۀ صفت علوم اهل‌بیت است که این هم چند باب دارد که باب اول: «یعلمون اذا شاؤوا»، باب دوم: «یبسط لهم العلم و یقبض عنهم»، و فصل سوم: «یزداد علمهم» است كه توضیح هر یک از این زمینه‌ها فرصت بیشتری را می‌طلبد که با فرصت این جلسه تناسبی ندارد.

مرجعیت سیاسی اهل‌بیت علیهم السلام

مسئلۀ مهم این است که تا زمانی‌كه مرجعیت سیاسی اهل‌بیت علیهم السلام تحقق پیدا نکند، جهان نمی‌تواند از اقیانوس بی‌کران علم اهل‌بیت علیهم السلام و مرجعیت علمی ایشان بهره ببرد.

مرجعیت سیاسی اهل‌بیت علیهم السلام و دولت ایشان، مقدمۀ بهره‌گیری جهان از مرجعیت علمی ایشان است و دولت كریمۀ جمهوری اسلامی ایران، به فضل خدا، مقدمۀ حکومت جهانی اسلام است. این دولت دولت اهل‌بیت و مقدمۀ دولت جهانی اهل‌بیت علیهم السلام، به رهبری ولی عصر، امام زمان (عجّل الله تعالی فرجه) است:

اللَّهُمَّ إنّا نَرغَبُ إلَیکَ في دَولَةٍ کَریمَةٍ؛ تُعِزُّ بِهَا الإسلامَ وأهلَهُ وتُذِلُّ بِهَا النِّفاقَ وَأهلَهُ.

خداوندا, ما از تو خواهان دولت کریمه هستیم, که اسلام و مسلمانان را با آن عزت دهی و نفاق و منافقان را ذلیل کنی.

ادامه »

به مناسبت فتح بصره به دست مبارك علي(علیه السلام) در جنگ جمل(36ق)

بعد از موعظه‌هاى عمار و فرمایشات حضرت امیر‏ علیه السلام در دهم جمادى‌الاول جنگى که زبیریان شروع کرده بودند، ادامه یافت و از ۲۰ هزار لشکر جنگی علی علیه السلام ۵ هزار نفر شهید شدند و از لشکر جمل که ۳۰ هزار نفر بودند، ۱۳ هزار نفر کشته شدند.

دهم جمادی‌الأول سال 36 هجری مصادف است با جنگ جمل که فتح بصره و نصرت خداوند متعال بر امیرالمؤمنین علیه السلام را نیز به دنبال داشت، با توجه به اینکه «جَمَل» به شتر نر گفته می‌شود و از آنجایی که در این جنگ، عایشه‌ بر شتری‌ به‌ نام‌ عسکر سوار شده‌ بود این‌ جنگ‌، جنگ جمل‌ نام‌ گرفت‌.

این نوشتار گذر کوتاهی است بر چگونگی شکل گیری جنگ جمل و بیان ادله و علل به وجود آمدن آن، از دو دیدگاه اصحاب جمل و امام علی علیه السلام که برای آگاهی عموم علاقه‌مندان ذکر می‌شود.

حدود سه ماه بیشتر از بیعت با امیرمؤمنان على علیه السلام نگذشته بود که تحمل عدالت آن حضرت بر گروهى از مستکبران، سخت و ناگوار آمد و مخالفت‌ها از سوى آنان شروع شد. معاویه در شام پرچم مخالفت را بر افراشت و حاضر به پذیرش بیعت نبود و براى رویارویی با حضرت آماده جنگ مى‌شد. على علیه السلام به فرمانداران خود در سه شهر کوفه، بصره و مصر نامه نوشت تا نیروهاى جنگى خود را براى مقابله با معاویه اعزام کنند.

در همین حین نیز طلحه و زبیر به بهانه انجام دادن عمره از مدینه خارج و راهى مکه شدند و در مکه، عایشه را که از بیعت با آن حضرت ناراضى بود با خویش همراه کرده و به عنوان هوادارى از خون عثمان به سمت «بصره» حرکت کردند.

ادامه »

عملی شبیه معجزه

اینکه حضرت زهرا علیهاالسلام بعد از آن همه مظلومیت، در حال احتضار وصیت نمود که شبانه دفن گردد،^۱ کار عجیبی بود که نظیر کار پیغمبران علیهم‌السلام است؛ زیرا کار کسی‌که نزاع کند و مغلوب شود و کشته و شهیده گردد و علیه او قضاوت بشود و آن همه بلاها را ببیند، و بااین‌حال راهی را پیدا کند که خود را مثل غالب جلوه دهد و غالب‌بودن خود را به دیگران نشان دهد، به کار پیغمبران و اعجاز شباهت دارد. راهی که فکر بشر از فهم آن عاجز بود و آن اینکه وصیت نمود بدون تشییع، شبانه دفن گردد.

اگر دستگاه حکومت و خلافت به فکرشان می‌رسید که حضرت زهرا علیهاالسلام چنین کاری را می‌خواهد بکند، به منزل آن حضرت وارد می‌شدند و از انجام آن جلوگیری می‌کردند. بعد از دفن نیز راهی جز نبش قبر آن حضرت نبود که حضرت امیر علیه‌السلام از آن جلوگیری نمود و نتوانستند کاری بکنند.

در محضر بهجت، ج۱، ص ۱۳۱

۱. بحارالانوار، ج۴۹، ص۱۹۲؛ اقبال‌الاعمال، ص۶۲۳؛ عیون اخبارالرضا، ج۲، ص۱۸۷؛ نهج‌الحق، ص۲۷۰.

راه‌های شناخت خداوند در سخنان حضرت فاطمه‌ سلام الله علیها ، توحید، اسماء و صفات الهی است، به گفته برخی اندیشمندان این مباحث هم‌سنگ سخنان امیرالمومنین علیه السلام در نهج‌البلاغه است.

پس از رسول اکرم(صلی الله علیه و آله) نخستین مباحث معرفتی که از اهل بیت علیه السلام در تاریخ گزارش شده، به حضرت فاطمه سلام الله علیها به ویژه سخنان ایشان در خطبه فدکیه مربوط است که به گفته برخی اندیشمندان، هم‌سنگ سخنان امیرمؤمنان علی علیه السلام در نهج‌البلاغه است.

آن حضرت سلام الله علیها در سخنان خود به شناخت خدا و برخی از راه‌ها و براهین مربوط به آن و نیز مطالبی درباره توحید، اسماء صفات و افعال الهی اشاره دارد، در همین پیوند، دیدگاه‌های آن حضرت در سه بخش مورد بررسی قرار می‌گیرد:

1-شناخت خدا و راه‌های آن

2-توحید و ابعاد آن با تقریرهای کلامی،‌ فلسفی و عرفانی

3-وجودشناسی و معناشناسی اسماء و صفات خداوند.

*شناخت خدا

با بررسی دقیق سخنان و دعاهای حضرت زهرا سلام الله علیها می‌توان به مجموعه‌ای از این برهان‌ها و راه‌های شناخت عقلی و درونی دست یافت. آن حضرت در آغاز خطبه فدکیه به هر دو گونه آن یعنی پیوند درونی انسان با موضوع توحید و شناخت عقلانی از آن اشاره می‌کند؛ هر چند فراهم آوردن چنین شناختی را کار خداوند می‌داند.

روش دوم شناخت که حضرت زهرا سلام الله علیها پس از شناخت فطری به آن اشاره می‌کند، روش عقلانی است که به باور آن حضرت خداوند زمینه آن را فراهم کرده و اندیشه انسان را با این جنبه عقلانی از توحید روشن کرده است.

نکته بعدی این است که حضرت زهرا سلام الله علیها در خطبه و دعاهای خود به طور مستقیم نه د صدد اثبات خداوند که در مقام تسبیح و نیایش بوده است، از این رو تنها با مقایسه سخنان ایشان با نتایج یا مقدمات برهان‌های فلسفی می‌توان پاره‌ای از براهین فلسفی و راه‌های شناخت عقلانی را از کلام ایشان به دست آورد.

حضرت زهرا سلام الله علیها در خطبه فدکیه ضمن انکار احاطه معرفتی بر خداوند، به کمک ابزارهای حسی و غیر حسی، قلوب آدمیان را در پیوند با معرفت توحیدی می‌داند

ادامه »