آیت الله العظمی جوادی آملی؛
تشيّع خود را مدیون امامزاده ها هستیم
اين احترامی که ما برای امامزاده ها قائليم برای اين است که وقتی به ايران آمدند فرمايش امام صادق و امام باقر(علیهم السلام) را به ما رساندند و ما تشيّع خود را به وسيله همين امامزاده ها داريم.

ششم ذی ‌القعده سالروز بزرگداشت حضرت احمد بن موسی علیه السلام ، معروف به شاهچراغ می باشد. ایشان فرزند بزرگوار امام موسی كاظم علیه السلام است که در میان فرزندان آن حضرت به كرم و جلالت و شجاعت و عبادت معروف بوده اند. تکریم و پاسداشت زحمات شبانه روزی ایشان و دیگر امامزادگان در تعالیم دینی ما مکررا توصیه شده و این فرصتی است تا با حکمت زیارت و نقش بزرگان و راهنمایان دینی آشنایی بیشتری پیدا کنیم. حضرت الله جوادی آملی در نوشتاری در خصوص زیارت و علت احترام به امامزاده ها به تبیین این موضوع پرداخته اند.

* وعده ای که پیامبر (ص) به زائرین اهل بیت دادند

پيغمبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) فرمود: كسي كه من يا يكي از فرزندانم را زيارت كند، روز قيامت به زيارت و ديدار او خواهم رفت و از هراس ‏ها و وحشت‏ هاي آن نجاتش خواهم داد؛ «من زارنى أو زار أحداً من ذريتى زرته يوم القيامة فأنقذته من أهوالها»

پيغمبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) به علي (عليه‏ السلام) فرمود: اي علي، هر كس كه مرا در زمان حيات يا مرگم زيارت كند يا تو و فرزندانت را در زمان حيات يا پس از مرگ زيارت كند، من ضمانت مي‏ كنم كه او را از اهوال و شدايد روز قيامت نجات دهم تا آن كه او را هم درجۀ خودم مي‏ گردانم؛ «يا علىّ! من زارنى فى حياتى أو بعد موتى أو زارك فى حياتك أو بعد موتك أو زار ابنيك فى حياتهما أو بعد موتهما ضمنتُ له يوم القيامة أن أُخلّصه من أهوالها و شدائدها حتّي أُصيّره معى فى درجتى»

* زيارت در دوران مرگ بايد همان آثار زيارت دوران حيات را داشته باشد

اين روايت و امثال آن نشان مي‏ دهد كه حيات و مرگ پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) و امامان معصوم (عليهم ‏السلام) يكسان است؛ زيرا زيارت دوران حيات و مرگ، اجر و آثار يكسان دارد. از اين جهت لازم است كه زائر به گونه ‏اي در حرم شريف آنان حضور پيدا كند كه اگر زنده مي ‏بودند در كنارشان حضور پيدا مي‏ كرد و زيارت در دوران مرگ بايد همان آثار و سازندگي زيارت دوران حيات را براي او داشته باشد. چنان ‏كه هم درجه شدن با پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) بدون حساب و برنامه نيست، بلكه سنخيّت روحي، اخلاقي و معنوي لازم دارد و اين سنخيّت، بايد در دنيا كسب شود.

* ثواب زیارت مشاهد مشرفه و پاداش تكريم زائران

زيد شحّام از صادق آل محمد (صلي الله عليه و آله و سلم) پرسيد: ثواب كسي كه پيامبر خدا (صلي الله عليه و آله و سلم) را زيارت كند، چيست؟ حضرت فرمود: همانند كسي است كه در برتر از عرش با خدا ملاقات كند. پرسيد: كسي كه يكي از شماها را زيارت كند، ثوابش چيست؟ فرمود: مانند كسي است كه رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم) را زيارت كند؛ ما لمن زار رسول الله صلّي الله عليه و آله و سلم؟ قال عليه ‏السلام: «كمن زار الله عزّوجلّ فوق عرشه قال قلت: فما لمن زار أحداً منكم؟ قال عليه ‏السلام: كمن زار رسول الله صلي الله عليه و آل و سلم»

شيخ مفيد (رحمه ‏الله) در معناي اين حديث گفته است: مراد اين است كه ثواب و تكريم زائر آن حضرت (صلي الله عليه و آله و سلم) در روز قيامت، همانند كسي است كه خداوند او را به آسمان برده و به عرش خود كه ملائكه حامل آن هستند نزديك مي ‏كند و برگزيدگان از فرشتگان خود را به او مي‏ نماياند، به گونه‏ اي كه موجب تأكيد بر تكريم او مي‏ گردد؛ مشابه اين تعبير را مجلسي اول (رحمه لله) نيز آورده است.

* علت احترام به امامزادگان

اين احترامی که ما برای امامزاده ها قائليم برای اين است که ایشان كه به ايران آمدند فرمايش امام صادق و امام باقر(علیهم السلام) را به ما رساندند و ما تشيّع خود را به وسيله همين امامزاده ها داريم.

علويون و سادات آمدند و گفتند: علي بن ابيطالب علیه السلام اينطور مي گويد، فاطمه زهرا سلام الله علیها اينطور بوده است، لذا به وسيله اينها اجداد ما شيعه شدند؛ اين طبرستان ما همين طور است قدم به قدم امامزاده است اينكه مي بينيد طبرستان ولايت مدار است و خالصانه تشيّع را دارند اين به بركت همين امامزاده هاست.

در مركز اين مازندران وقتي گوينده اي از حجاز مي آمد و آيات قرآن را مي خواند همه گوش مي دادند بر اساس اينكه خدا در قرآن فرمود وقتي كه قرآن و آيات الهي خوانده مي شود شما ساکت باشید: ﴿إِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ َفاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنْصِتُوا﴾ حال وقتي همين سادات و همين فرزندان اهل بيت در كنار قرآن مي خواستند بگويند علي بن ابيطالب چنين گفت، همه مازندرانی ها مي گفتند: ساکت! ببينيم چه مي گويد! كاري كه اجداد ما با قرآن مي كردند با همين سخنان علي بن ابيطالب مي كردند اينها شدند شيعه.

 اينكه مي بينيد ما قدر اين امامزاده ها را مي دانيم براي اين است كه اينها نسبت به ما حقّ حيات دارند، ایشان پدرانمان را شيعه كرده و از مناقب علي بن ابيطالب و فاطمه زهرا(سلام الله عليهما) از مناقب امام حسن و امام حسين و از مناقب اهل بيت(عليهم السلام) آگاه كردند ما قدردان اينها هستيم.

منبع: کتاب ادب فنای مقربان، بیانات آیت الله العظمی جوادی آملی در سلسله مباحث درس اخلاق (سایت اسرا)