درس اخلاق علامه حسيني طهراني(ره):

عامه و خاصه از رسول‌خدا^{(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله)} روايت كرده‌‌اند كه آن‌حضرت فرمودند:

الجنة محفوفة بالمكاره و‌الصبر، فمن صبر على‌المكاره فى‌الدنيا دخل‌الجنة؛ و جهنم محفوفة باللذات و‌الشهوات، فمن‏ أعطى نفسه لذتها و شهوتها دخل‌النار.

راه بهشت مشحون و مملو است از ناگواري‌ها و شكيبايى در برابر آن‌ها، كسى كه در دنيا بر مشكلات راه خدا صبر كند و با نفس خود مجاهده كند و در مقابل ناملايمات شكيبايى ورزد، داخل بهشت مى‌شود؛ ولى راه جهنم پر است از شهوات و لذات، كسى كه در مقابل خواسته‏‌هاى نفس أماره سر تسليم فرود آورد و آنچه نفسش از شهوات از او بخواهد به او بدهد، عاقبتش آتش دوزخ خواهد بود.» از اين حديث شريف مي‌توان استفاده كرد كه تمام اعمالى كه انسان انجام مي‌دهد، بايد بر اساس حق باشد، و عمل نمودن طبق حق قدرى مشكل است.

مثلاً انسان مى‌‏خواهد به فقرا اطعام كند، از يتيم دستگيرى بنمايد؛ اين محتاج به فعاليت است، زحمت است، محتاج صرف مال و آسايش است. مي‌خواهد از مريضى عيادت كند، بايد راهى را بپيمايد و براى او هديه‏‌اى ببرد، لحظاتى در مقابل او بنشيند، مريض را در حال ناراحتى و مرض ببيند و ناله او را بشنود، شكايت او را گوش كند، با بيانى نرم و ملايم او را دلدارى دهد و دعوت به صبر و تحمل كند. اگر در اثر شدت يا طولانى‌شدن دوران مرض، تحمل مريض كم شده و جمله ناهنجارى بگويد، با كمال آرامش و بزرگوارى‏ اغماض كند. و اصولاً عيادت مريض كند گرچه با او سال‌هاست كه جدايى و تنافر دارد. البته اين‌ها مشكل است و انسان بايد به نيروى عقل و تقوى بر خواسته‏‌هاى نفس مسلط شود تا بتواند كارى بكند.

انسان مى‌‏خواهد نماز شب بخواند؛ شب است، در خواب خوش فرو رفته، نسيم ملايم مى‌‏وزد؛ از خواب برخاستن و بستر آرام و راحت را ترك‌كردن مشكل! در ماه رمضان، در روزهاى گرم و طولانى، روزه گرفتن مشكل است. جهاد‌كردن در راه خدا و از وطن دور شدن و جان خود را هدف تير و شمشير قرار دادن مشكل است. حج‌كردن و ترك خانمان نمودن و سر و پا برهنه دنبال كعبه واقعى در زمين مكه حركت‌كردن مشكل است. طواف‌كردن، سعى نمودن، به عرفات كوچ‌كردن و در شب به مشعر آمدن، و مناسك منى همه مشكل است.

با اخلاق نيكو با مردم سر و كار داشتن و عفو و إغماض‌نمودن و از تعدى و تجاوز آدم جاهل گذشتن مشكل است. رحمت بر زير دست‌آوردن، و با مهربانى با فقرا و ضعفا رفتار‌كردن، و با آن‌ها درآميختن و نشستن و برخاستن و بر سر يك سفره حاضرشدن مشكل است. در مقابل شتم و سب و لعن و هرزه‌گويى مردم، شكيبا بودن و جام تحمل و صبر را لبريز نكردن و با جاهلان به مسالمت رفتار نمودن مشكل است‏.

اداره تربیت اخلاقی معاونت تهذیب